ويىن تەحنولوگياسى تاربيە جۇمىسىندا
بايانداما
تاقىرىبى: «ويىن تەحنولوگياسى تاربيە جۇمىسىندا»
ادام ارەكەتىنىڭ ەڭبەك وقۋ سياقتى نەگىزگى تۇرلەرىنىڭ ءبىرى – بۇل ويىن. ويىن - بۇل جاعدايات جاعدايىندا قوعامدىق تاجىريبەنى يگەرۋ جانە قايتا تۋعىزۋعا باعىتتالعان ارەكەت ءتۇرى. ويىن بارىسىندا تۇلعانىڭ مىنەز قۇلقىن ءوزى باسقارۋى جەتىلىپ قالىپتاسادى. وتاندىق پەداگوگيكا جانە پسيحولوگيا عىلىمدارى سالاسىندا ويىندىق ارەكەت باعدارلاماسىن ك. ۋشينسكيي، پ. بلونسكيي، س. رۋبينشتەين جانە ت. ب. جاسادى. ولاردىڭ ەڭبەكتەرىندە تۇلعانىڭ دامۋ ساتىلارىندا نەگىزگى پسيحيكالىق قىزمەتتەرى دامۋىنداعى تۇلعانىڭ، ءوزىن – ءوزى باسقارۋى مەن ءوزىن – ءوزى بيلەۋىندەگى الەۋمەتتانۋ ۇردىسىندە ادامنىڭ قوعامدىق تاجىريبەنى پايدالانۋ جانە يگەرۋدەگى ويىننىڭ ءرولى زەرتتەلىپ نەگىزدەلگەن.
تۇلعانىڭ ارەكەتى رەتىندە ويىن قۇرىلىمىندا كەلەسى ماقساتكەرلىك، جوسپارلاۋ ماقساتتى ىسكە اسىرۋ، تۇلعا ءوزىن سۋبەكت رەتىندە تولىق كورسەتەتىن ناتيجەلەردى تالداۋ سياقتى كەزەڭدەر جاتادى. ويىن ارەكەتىنىڭ تۇرتكىسى ونىڭ ەرىكتىلىگىمەن، تاڭداۋ مۇمكىندىگى، جارىس ەلەمەنتتەرى بولۋىمەن قاجەتتىلىگىن قاناعاتتاندىرۋ، ءوزىن - ءوزىن باعالاۋ، ءوزىن - ءوزى كورسەتۋىمەن قامتاماسىز ەتىلەدى. ءۇردىس رەتىندە ويىن قۇرىلىمىنا ويناۋشىنىڭ وزىنە تاڭداعان رولدەرى
- سول رولدەردى ىسكە اسىرۋ قۇرالى رەتىندە ويىن ەلەمەنتتەرى، نارسەلەردىڭ ويىندىق قولدانىلۋى، ياعني شىنايى نارسەلەردىڭ شارتتى تۇردە نە ويىن تۇرىندە اۋىستىرىلۋى
- ويناۋشىلار اراسىنداعى شىنايى قارىم قاتىناستار
- سيۋجەت ويىن باسىندا شارتتى تۇردە الىناتىن شىڭدىق سالاسى. ويىندا بالا «ادامزات تاجىريبەسى اياسىندا» ءوزىن – ءوزىن كورسەتۋ قىزمەتىن كورسەتەدى. ويتكەنى، ويىن ءبىر جاعىنان بالانىڭ پراكتيكادا ومىرلىك ناقتى قيىندىقتاردى جويۋ جوباسىن تەكسەرۋگە جانە قۇرۋعا مۇمكىندىك بەرسە، ەكىنشى جاعىنان تاجىريبەسىن ولقى تۇستارىن ايقىنداۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. ويىننىڭ دياگنوستيكالىق قىزمەتى پەداگوگقا بالانىڭ ءار قىرىنان ينتەلەكتۋالدىق، شىعارماشىلىق، ەموسيونالدىق جانە ت. ب كورىنۋىن دياگنوستيكالاۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. سونىمەن قاتار ويىن بالانىڭ ءوز كۇنىن ناقتى سەزىنەتىن، ءوزىن - ءوزى باعالاۋ، ەركىن ارەكەتتەگى مۇمكىندىكتەرىن تانيتىن ءوزىن - ءوزى كورسەتۋ ايماعى بولىپ تابىلادى.
ويىننىڭ ەمدىك قىزمەتى – بالانىڭ قارىم – قاتىناسىنا، وقۋدا، مىنەز-قۇلقىنا تۋىندايتىن ءار ءتۇرلى قيىندىقتاردى جەڭۋ قۇرالى رەتىندە قولدانىلۋىمەن تۇسىنىلەدى. ويىننىڭ مۇنداي قىزمەتىن د. ب. ەلكونين اسا جوعارى باعالايدى. ويىن تاربيە ءادىسى رەتىندە ەجەلدەن بەرى قولدانىلىپ كەلەدى. اسىرەسە ويىندى قولدانۋ حالىقتىق پەداگوگيكادا، مەكتەپكە دەيىنگى جانە مەكتەپتەن تىس مەكەمەلەردە كەڭىنەن تاراعان. مىسالى مەن ءوزىمنىڭ ءىس – تاجىريبەمنەن ايتا كەتەيىن سيۋجەتتى رولدىك ويىن اپتانىڭ جۇما كۇنى وتەدى. تاقىرىبى «قوناققا بارۋ»
ماقساتى بالالارعا قوناق جايلىق تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ. سۇراق - جاۋاپ ارقىلى سۇحباتقا ۇيرەتۋ، ۇلكەندەردى قۇرمەتتەۋگە، سىيلاۋعا تاربيەلەۋ. سوزدىك قورىن دامىتۋ، ەركىن سويلەۋگە، اڭگىمەلەسۋگە ۇيرەتۋ. ديالوگپەن سويلەۋگە جاتتىقتىرۋ. دوسىنىڭ ايتقانىڭ اياعىنا دەيىن تىڭداۋعا تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىك. ءۇي جيھازدارى، دوڭگەلەك ۇستەل، بەسىك، ىدىستار.
ساباق بارىسى. بۇگىنگى ءبىزدىڭ ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبى «قوناققا بارۋ»
قوناق تۋرالى بالالاردىڭ ويىن تىڭداۋ.
- قازاق حالقى قوناق جاي حالىق. ۇيگە كەلگەن كەز كەلگەن ادامدى ءۇيدىڭ قوناعى دەپ سانايدى
مىناداي ماقال بار.
- ات بولاتىن تاي ساياققا ءۇيىر.
- ادام بولاتىن بالا، قوناققا ءۇيىر.
ەكى – ءۇش بالاعا قايتالاتۋ، ماعىناسىن اشۋ. ويىن بارىسىندا بالالارعا باعىت بەرىپ تۇرۋ، قورىتىندى جاساۋ.
تاقىرىبى: «ويىن تەحنولوگياسى تاربيە جۇمىسىندا»
ادام ارەكەتىنىڭ ەڭبەك وقۋ سياقتى نەگىزگى تۇرلەرىنىڭ ءبىرى – بۇل ويىن. ويىن - بۇل جاعدايات جاعدايىندا قوعامدىق تاجىريبەنى يگەرۋ جانە قايتا تۋعىزۋعا باعىتتالعان ارەكەت ءتۇرى. ويىن بارىسىندا تۇلعانىڭ مىنەز قۇلقىن ءوزى باسقارۋى جەتىلىپ قالىپتاسادى. وتاندىق پەداگوگيكا جانە پسيحولوگيا عىلىمدارى سالاسىندا ويىندىق ارەكەت باعدارلاماسىن ك. ۋشينسكيي، پ. بلونسكيي، س. رۋبينشتەين جانە ت. ب. جاسادى. ولاردىڭ ەڭبەكتەرىندە تۇلعانىڭ دامۋ ساتىلارىندا نەگىزگى پسيحيكالىق قىزمەتتەرى دامۋىنداعى تۇلعانىڭ، ءوزىن – ءوزى باسقارۋى مەن ءوزىن – ءوزى بيلەۋىندەگى الەۋمەتتانۋ ۇردىسىندە ادامنىڭ قوعامدىق تاجىريبەنى پايدالانۋ جانە يگەرۋدەگى ويىننىڭ ءرولى زەرتتەلىپ نەگىزدەلگەن.
تۇلعانىڭ ارەكەتى رەتىندە ويىن قۇرىلىمىندا كەلەسى ماقساتكەرلىك، جوسپارلاۋ ماقساتتى ىسكە اسىرۋ، تۇلعا ءوزىن سۋبەكت رەتىندە تولىق كورسەتەتىن ناتيجەلەردى تالداۋ سياقتى كەزەڭدەر جاتادى. ويىن ارەكەتىنىڭ تۇرتكىسى ونىڭ ەرىكتىلىگىمەن، تاڭداۋ مۇمكىندىگى، جارىس ەلەمەنتتەرى بولۋىمەن قاجەتتىلىگىن قاناعاتتاندىرۋ، ءوزىن - ءوزىن باعالاۋ، ءوزىن - ءوزى كورسەتۋىمەن قامتاماسىز ەتىلەدى. ءۇردىس رەتىندە ويىن قۇرىلىمىنا ويناۋشىنىڭ وزىنە تاڭداعان رولدەرى
- سول رولدەردى ىسكە اسىرۋ قۇرالى رەتىندە ويىن ەلەمەنتتەرى، نارسەلەردىڭ ويىندىق قولدانىلۋى، ياعني شىنايى نارسەلەردىڭ شارتتى تۇردە نە ويىن تۇرىندە اۋىستىرىلۋى
- ويناۋشىلار اراسىنداعى شىنايى قارىم قاتىناستار
- سيۋجەت ويىن باسىندا شارتتى تۇردە الىناتىن شىڭدىق سالاسى. ويىندا بالا «ادامزات تاجىريبەسى اياسىندا» ءوزىن – ءوزىن كورسەتۋ قىزمەتىن كورسەتەدى. ويتكەنى، ويىن ءبىر جاعىنان بالانىڭ پراكتيكادا ومىرلىك ناقتى قيىندىقتاردى جويۋ جوباسىن تەكسەرۋگە جانە قۇرۋعا مۇمكىندىك بەرسە، ەكىنشى جاعىنان تاجىريبەسىن ولقى تۇستارىن ايقىنداۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. ويىننىڭ دياگنوستيكالىق قىزمەتى پەداگوگقا بالانىڭ ءار قىرىنان ينتەلەكتۋالدىق، شىعارماشىلىق، ەموسيونالدىق جانە ت. ب كورىنۋىن دياگنوستيكالاۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. سونىمەن قاتار ويىن بالانىڭ ءوز كۇنىن ناقتى سەزىنەتىن، ءوزىن - ءوزى باعالاۋ، ەركىن ارەكەتتەگى مۇمكىندىكتەرىن تانيتىن ءوزىن - ءوزى كورسەتۋ ايماعى بولىپ تابىلادى.
ويىننىڭ ەمدىك قىزمەتى – بالانىڭ قارىم – قاتىناسىنا، وقۋدا، مىنەز-قۇلقىنا تۋىندايتىن ءار ءتۇرلى قيىندىقتاردى جەڭۋ قۇرالى رەتىندە قولدانىلۋىمەن تۇسىنىلەدى. ويىننىڭ مۇنداي قىزمەتىن د. ب. ەلكونين اسا جوعارى باعالايدى. ويىن تاربيە ءادىسى رەتىندە ەجەلدەن بەرى قولدانىلىپ كەلەدى. اسىرەسە ويىندى قولدانۋ حالىقتىق پەداگوگيكادا، مەكتەپكە دەيىنگى جانە مەكتەپتەن تىس مەكەمەلەردە كەڭىنەن تاراعان. مىسالى مەن ءوزىمنىڭ ءىس – تاجىريبەمنەن ايتا كەتەيىن سيۋجەتتى رولدىك ويىن اپتانىڭ جۇما كۇنى وتەدى. تاقىرىبى «قوناققا بارۋ»
ماقساتى بالالارعا قوناق جايلىق تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ. سۇراق - جاۋاپ ارقىلى سۇحباتقا ۇيرەتۋ، ۇلكەندەردى قۇرمەتتەۋگە، سىيلاۋعا تاربيەلەۋ. سوزدىك قورىن دامىتۋ، ەركىن سويلەۋگە، اڭگىمەلەسۋگە ۇيرەتۋ. ديالوگپەن سويلەۋگە جاتتىقتىرۋ. دوسىنىڭ ايتقانىڭ اياعىنا دەيىن تىڭداۋعا تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىك. ءۇي جيھازدارى، دوڭگەلەك ۇستەل، بەسىك، ىدىستار.
ساباق بارىسى. بۇگىنگى ءبىزدىڭ ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبى «قوناققا بارۋ»
قوناق تۋرالى بالالاردىڭ ويىن تىڭداۋ.
- قازاق حالقى قوناق جاي حالىق. ۇيگە كەلگەن كەز كەلگەن ادامدى ءۇيدىڭ قوناعى دەپ سانايدى
مىناداي ماقال بار.
- ات بولاتىن تاي ساياققا ءۇيىر.
- ادام بولاتىن بالا، قوناققا ءۇيىر.
ەكى – ءۇش بالاعا قايتالاتۋ، ماعىناسىن اشۋ. ويىن بارىسىندا بالالارعا باعىت بەرىپ تۇرۋ، قورىتىندى جاساۋ.
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: سويلەمدەگى سوزدەردىڭ بايلانىسى. قازدارىم.
