FLEX: امەريكادا ءبىر جىل تەگىن وقۋ مەن ءومىر
FLEX — امەريكالىق مەكتەپتە تەگىن ءبىر جىل ءبىلىم الۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن باعدارلاما. قازىرگى ۋاقىتتا وسى باعدارلامانىڭ ىرىكتەۋ كەزەڭى ءوتىپ جاتىر. بۇگىنگى كەيىپكەرىمىز باعدارلامانىڭ وتكەن جىلعى ءفيناليستى نۇردانا راحىموۆا. ماڭعىستاۋ وبلىسىنىڭ اقتاۋ قالاسىندا دۇنيەگە كەلگەن. 18 جاستا. اقتاۋ قالاسىنداعى حيميا-بيولوگيا باعىتىنداعى نازاربايەۆ زياتكەرلىك مەكتەبىنىڭ 12-سىنىپ وقۋشىسى. 2018-2019 وقۋ جىلدارى FLEX باعدارلاماسىمەن Hindsale Public School-دا ءبىر جىل وقىپ كەلگەن. كەيىپكەرىمىز FLEX باعدارلاماسى، امەريكانىڭ ءبىلىم بەرۋ جۇيەسى، وقىعان مەكتەبى جايلى ايتىپ بەردى.
قالاي فيناليست اتانعاندىعى جايلى
مەن FLEX باعدارلاماسى جايلى «ۆكونتاكتە» الەۋمەتتىك جەلىسىنەن ءبىلدىم. سوسىن كونكۋرستارىنا قاتىستىم. سول ۋاقىتتا كونكۋرستىق ىرىكتەۋ بۇرىنعى №4 گيمنازيا مەكتەبىندە (قازىرگى IT-ليسەي، مەنىڭ بۇرىنعى مەكتەبىم) ءوتتى. كونكۋرستىق ىرىكتەۋ ءۇش كەزەڭنەن تۇردى. ءبىرىنشى، اعىلشىن ءتىلى دەڭگەيىن انىقتاۋعا ارنالعان 15 مينۋتتىق تەست. ەكىنشى كەزەڭ — ءۇش ەسسە جازۋ. تەستىلەۋدىڭ سوڭعى ياعني ءۇشىنشى كەزەڭىندە SLEP تەستى، ەكى ەسسە، سۇحبات، توپتىق ويىن جانە ساۋالنامانى تولتىردىق. SLEP — TOEFL تەستىنە ۇقسايدى، ءبىراق وعان قاراعاندا جەڭىل ءتۇرى. ال ەسسەنى مىناداي تاقىرىپتاردا جازدىق: «3 جىل ىشىندە سىزدە قانداي ۇلكەن وزگەرىستەر بولدى؟» «دوستارىڭىزبەن نەمەسە وتباسىڭىزبەن تۇسىنىسپەۋشىلىك بولعان جاعدايدى سيپاتتاڭىز، ءسىز نە ىستەدىڭىز؟» «قانداي ومىرلىك قيىندىقتارعا تاپ بولدىڭىز جانە ولاردى قالاي جەڭدىڭىز؟» «ءوزىڭىزدى قانداي ءۇش سوزبەن سيپاتتاي الاسىز، نەگە؟». FLEX (Future learders Program) باعدارلاما اتىن قازاقشاعا اۋدارعاندا بولاشاق كوشباسشىلارمەن الماسۋ ياعني ولار وقۋشىنىڭ بويىنداعى جەتەكشىلىك، كوشباسشىلىق قاسيەتتەرگە نازار اۋدارادى. مەن ءوزىمنىڭ جاۋاپكەرشىلىك پەن كوشباسشىلىق قاسيەتتەرىمنىڭ ارقاسىندا باعدارلامانىڭ ءفيناليستى اتاندىم دەپ ويلايمىن.
امەريكاداعى ءومىرى
مەن مونتانا شتاتىندا، حينسدەيل قالاسىندا قابىلداۋشى وتباسىممەن تۇردىم. (Hinsdale، Montana). قابىلداۋشى وتباسىنداعى ماعان اكە بولعان كىسى 39 جاستا، ماماندىعى — ينجەنەر. ال انا رەتىندەگى ايەل ادام 40 جاستا، ءۇي شارۋاسىندا. ولاردىڭ ءبىر قىزدارى بار، 9 جاستا، مەكتەپتە وقيدى. قابىلداۋشى وتباسىمنىڭ ۇيىندە ءيتى بولدى. ولار يتتەرىن قاتتى جاقسى كورەدى. ونىمەن بىرگە بىرنەشە ساعات بويى ويناپ، جاڭا كوماندالارىن ۇيرەتەدى. جالپى امەريكاندىقتار جانۋارلاردى ەشقاشان تومەندەتپەيدى. سونداي-اق جانۋارلاردى ءاردايىم وتباسىنىڭ ءبىر مۇشەسى رەتىندە قابىلدايدى. بۇل امەريكادا تۇرعاندا وزىمە اسەر ەتكەن ەرەكشە جاعداي بولدى. امەريكاندىق ومىرگە 3-4 ايدان سوڭ ۇيرەندىم. ءبىراق، ارينە، بۇكىل امەريكامەن تانىسۋ ءۇشىن ءتىپتى ءبىر جىل دا جەتكىلىكسىز عوي. العاش كەلگەندە امەريكالىقتار مەنى جىلى قابىلدادى. ويتكەنى ولارعا جىل سايىن كەم دەگەندە ءبىر Flex وقۋشىسى كەلەدى.
قارجى جاعىنان
FLEX باعدارلاماسىنىڭ دەمەۋشىسى — امەريكا قۇراما شتاتتارى مەملەكەتتىك دەپارتامەنتى. باعدارلاما بارلىق رەيستەردىڭ قۇنىن، مەديسينالىق ساقتاندىرۋدى، قابىلداۋشى جانۇياعا ورنالاستىرۋدى جانە امەريكاندىق مەكتەپتە ءبىر جىل وقۋعا مۇمكىندىك بەرىپ، وعان قوسا شاكىرتاقىنى ۇسىنادى. سونداي-اق، باعدارلاما جەكە شىعىندار ءۇشىن اي سايىنعى قوسىمشا جاردەماقى دا بەرەدى. بۇل اقشا ماعان امەريكادا ومىر-سۇرۋىمە جەتكىلىكتى بولدى.
Hindsale Public School
مەكتەبىم Hindsale Public School دەپ اتالادى. مەكتەپتە بارلىق ساناتتاعى (بالاباقشا، باستاۋىش، ورتا جانە جوعارى سىنىپ) وقۋشىلارمەن وقىدىم. امەريكادا 11-سىنىپ وقۋشىسى بولدىم. قالامدا ادام سانى از قونىستانعاندىقتان (حالىق سانى — 300 ادام) مەنىڭ سىنىبىمدا 4 وقۋشى عانا بولدى. امەريكالىق مەكتەپتە ءسىز ءوزىڭىزدىڭ جەكە ساباق كەستەڭىزدى جاساي الاسىز ياعني ءار وقۋشى ساباق كەستەسىن وزىنە-وزى جاسايدى. مەن ءوزىمدى قىزىقتىرعان پاندەردەن اۋىلشارۋاشىلىق، اۋىر اتلەتيكا جانە حوردى تاڭدادىم، وسى ساباقتاردى وقىدىم. ال ماتەماتيكا، تاريح سەكىلدى پاندەر مىندەتتى ساباقتار. مەكتەبىم كىشكەنتاي بولعاندىقتان باسقا قىزىقتى (گرافيك ديزاين سياقتى) پاندەر تانداۋ مۇمكىندىگىم شەكتەۋلى بولدى.
ءبىر كۇندىك وقۋ كۇنىمدى قىسقاشا سيپاتتاسام... تاڭەرتەڭ ۇيدەن شىعىپ مەكتەپتىڭ اۆتوبۋسىنا وتىرامىن. ساباق 8:30 باستالادى. كۇنىنە 7-8 ساباق بولادى. ساباق كەستەسى كۇن سايىن بىردەي. ساعات 11:30 تۇسكى استىڭ ۋاقىتى. تۇسكى اس — مەن ءۇشىن كۇننىڭ ەڭ سۇيىكتى بولىگى. تۇستەن كەيىن ساعات 3:30 ساباق اياقتالادى. ساباق بىتكەن سوڭ بىردەن باسكەتبولعا نەمەسە جەڭىل اتلەتيكاعا بارامىن. ول ساعات 4:00 باسكەتبول/جەڭىل اتلەتيكا باستالادى دا 6:30 بىتەدى. كەشكە مەنى مەكتەپتەن وتباسىم الىپ كەتتى. ۇيدە كەشكى 7-گە تامان بولاتىنمىن. جالپى، امەريكالىق مەكتەپتەگى ءومىرىم كۇن سايىن قىزىقتى ءوتتى.
امەريكالىق ءبىلىم بەرۋ جۇيەسى جايلى
امەريكاندىق ءبىلىم بەرۋ جۇيەسى وقۋشىلارعا قالاعان سالالارىندا دامۋعا مۇمكىندىك بەرەدى، بۇل ۇلكەن ارتىقشىلىق! تاڭداۋ ەركىندىگى بار. مۇعالىمدەر تەك ساباق بەرۋگە عانا نازار اۋدارىپ قويماي، ونىمەن قوسا ەرىكتىلەردىڭ (ۆولونتەر) جۇمىسى مەن سپورتقا دا كوڭىل بولەدى. ال ءمۇعالىم مەن وقۋشى قارىم-قاتىناسى باسقاشا. ول جاقتاعى مۇعالىمدەر سترەسستەن ادا جانە سونداي مەيىرىمدى. الايدا، ازيا ەلدەرىمەن سالىستىرعاندا ءبىلىم دەڭگەيى ايتارلىقتاي تومەن. كوپتەگەن امەريكاندىقتار رەسەيدىڭ، الەمدەگى جەر كولەمى بويىنشا ءبىرىنشى ەلدىڭ، قاي جەردە ورنالاسقانىن بىلمەيدى. قازاقستان تۋرالى ايتۋدىڭ ماعىناسى دا جوق. ءبىز ءبىر وقۋ جىلىندا بىرنەشە جىل قاتارىنان فيزيكا، حيميا جانە بيولوگيانى وقيتىن بولساق، ولار ءبىر وقۋ جىلىندا تەك ءبىر عانا تەحنيكالىق ءپاندى وقيدى.
مەن بۇگىنگى كۇنگە دەيىن ومىرگە تەك وڭ كوزقاراسپەن قارايمىن. ءومىردىڭ قيىندىقتارى ءقازىر ماعان قورقىنىشتى بولىپ كورىنبەيدى. امەريكاعا بارعاندا جانىمداعى دوستارىم مەن وتباسىمدى باعالاي ءبىلۋدى ۇيرەندىم. سونداي-اق باتىل ءارى ءوز پىكىرىمدى سەنىمدى تۇردە ايتا الاتىنداي بولدىم. Flex باعدارلاماسىنا تاپسىرۋعا نيەتتى وقۋشىلارعا ايتارىم، باتىل ءارى سەنىمدى بولىڭىز! جاقسىعا ۇمتىلىڭىز. الەمدە كوپتەگەن مۇمكىندىكتەر بار — ونى تەك ىزدەپ، جاساۋ كەرەك! ەشقاشان ەشتەڭەدەن قورىقپاڭىز!
اتا-انام باعدارلاماعا قاتىسۋىما، شەتەلگە شىعۋىما تىيىم سالمادى. سەبەبى ولار FLEX — الەمدى كورىپ، وزگە ەلدىڭ مادەنيەتىمەن تانىسۋعا مۇمكىندىك بەرەدى دەپ سەندى. وسىلايشا، مەن امەريكاعا 2018 جىلدىڭ 7- قىركۇيەگىندە ۇشىپ، 2019 جىلى 25-مامىردا وتانىما ورالدىم.
قانيا تابىس