عابيدەن ءمۇستافيننىڭ شىعارمالارى
قازاق ادەبيەتى 11 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: عابيدەن ءمۇستافيننىڭ شىعارمالارى
ساباقتىڭ ماقساتى:
ا) جازۋشىنىڭ ومىرىنەن مالىمەت بەرە وتىرىپ ەرلىككە، ادامگەرشىلىككە باۋلۋ؛
ءا) لوگيكالىق ويلاۋ قابىلەتتەرىن، ومىرگە دەگەن كوزقاراستارىن دامىتۋ. شىعارماشىلىق بەلسەندىلىكتەرىن شىڭداۋ. مانەرلەپ وقۋ، كوركەم ماتىنمەن جۇمىس ىستەۋ داعدىلارىن دامىتۋ.
ب) تۋعان جەردىڭ تابيعاتىن سۇيە بىلەتىن، وعان قۇرمەتپەن قاراي الاتىن كوزقاراسقا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ءداستۇرلى ساباق
ساباقتىڭ ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، ءتۇسىندىرۋ ت. ب.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: كىتاپتار
ءپانارالىق بايلانىس: تاريح
ساباقتىڭ بارىسى:
ا) ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
وقۋشىلارمەن امانداسۋ، تۇگەلدەۋ، وقۋ قۇرالدارىن تەكسەرۋ. سىنىپتىڭ تازالىعىنا كوڭىل ءبولۋ. وقۋشىلاردىڭ زەيىنىن ساباققا اۋدارۋ.
ءا) ءۇي تاپسىرماسىن پىسىقتاۋ.
ۇيگە بەرىلگەن عابيدەن ءمۇستافيننىڭ شىعارمالارىن، ءومىربايانىن سۇرايمىن. وقۋشىلارعا بىرنەشە سۇراقتار قويامىن.
ع. ءمۇستافيننىڭ دۇنيەگە كەلگەن شاقتاعى قازاق دالاسىنىڭ جاي - كۇيى تۋرالى ايتىپ كور.
ب) جاڭا ساباقتى ءتۇسىندىرۋ.
1939جىلى «ءومىر مەن ءولىم» اتتى تۇڭعىش رومانىن جازادى. 1939 - 1948 جىلدارى «ادەبيەت مايدانىندا (قازىرگى «جۇلدىز») قىزمەت ەتەدى. 1942 جىلى «ايقاپ» پەساسىن، «تۇتقىن»، «قۇلاعان قۇز»، «كەرۋەن» اڭگىمەلەرىن جازادى. 1945 جىلى «شىعاناق»، 1948 جىلى «ميلليونەر» شىعارمالارى جاريالاندى. 1952 جىلى جازىلعان «قاراعاندى»، «داۋىلدان كەيىن» (1960)، «كوز كورگەن» روماندارى – وقىرمان قاۋىمنىڭ ىقىلاسىنا بولەنگەن شىعارمالار. جازۋشىنىڭ «شىعاناق رومانى 1945 جىلى جارىق كوردى. شىعارما ادام مەن تابيعات اراسىنداعى ۇيلەسىمدى جاڭا قىرىنان كورسەتتى. ادامزاتتىڭ قاجەتىن تەك تابيعاتتان الۋعا ۇيرەنگەن قام - قارەكەتىنىڭ ەكىنشى جاعىن اشۋدى ماقسات ەتكەن. بۇل شىعاناق بەينەسىمەن اشىلعان.
«ميلليونەر رومانى (1948) «شىعاناق» رومانىندا سۋىرتپاقتاپ باستالعان ۇجىمدىق ەڭبەك جەمىسىن كەڭ كولەمدە اشتى. جازۋشى سوعىستان كەيىنگى كۇيزەلگەن ەلدىڭ بولاشاعىن جارقىن دا، شات تۇرمىس، باي - باقۋاتتى قالىپتا كورسەتەدى.
«قاراعاندى» رومانى (1952) – قازاقستانداعى ءوندىرىستىڭ دامۋىن، جۇمىسشى تابىنىڭ تۋىپ، قالىپتاسقانىن كورسەتەتەتىن شىعارما. جۇمىسشا تاقىرىبى، ءارى قاراعاندى وڭىرىندەگى ءوندىرىس جازۋشى ومىرىنە تانىس. «داۋىلدان كەيىن»(1959)، «كوز كورگەن» (1963).
ع. مۇستافين شىعارمالارى – قازاق دالاسىنىڭ، قازاق حالقىنىڭ تاريحى. ءوسۋ، دامۋ، وركەندەۋىنىڭ شەجىرەسى. سونداي - اق، جازۋشى شىعارمالارى – جاقسىلىققا سەنگەن، باقىتتى كەلەر كۇننەن كۇتكەن حالىق ءۇمىتىنىڭ كورىنىسى ىسپەتتەس.
كىتاپپەن جۇمىس: كىتاپتان شىعارمالارىن وقىپ، قۇرىلىسىنا قاراي تالدايدى.
ءبىلىمدى بەكىتۋ:
1. ع. ءمۇستافيننىڭ وسكەن ورتاسى، جەتىلگەن جەرى جونىندە نە بىلەسىڭ؟
2. ع. مۇستافين سونداعى ش. بەرسييەۆ بەينەسى نەسىمەن قىزىقتىرادى؟
3. جازۋشىنىڭ «ميلليونەر» تۋىندىسى بۇگىن قانداي ماسەلەلەردى قوزعايدى؟
ءبىلىمدى باعالاۋ: وقۋشىلاردىڭ جاۋاپتارىنا قاراي بىلىمدەرى باعالانادى.
ۇيگە تاپسىرما: عابيدەن ءمۇستافيننىڭ ءبىر رومانىن وقىپ كەلۋگە بەرەمىن.
عابيدەن ءمۇستافيننىڭ شىعارمالارى جۇكتەۋ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: عابيدەن ءمۇستافيننىڭ شىعارمالارى
ساباقتىڭ ماقساتى:
ا) جازۋشىنىڭ ومىرىنەن مالىمەت بەرە وتىرىپ ەرلىككە، ادامگەرشىلىككە باۋلۋ؛
ءا) لوگيكالىق ويلاۋ قابىلەتتەرىن، ومىرگە دەگەن كوزقاراستارىن دامىتۋ. شىعارماشىلىق بەلسەندىلىكتەرىن شىڭداۋ. مانەرلەپ وقۋ، كوركەم ماتىنمەن جۇمىس ىستەۋ داعدىلارىن دامىتۋ.
ب) تۋعان جەردىڭ تابيعاتىن سۇيە بىلەتىن، وعان قۇرمەتپەن قاراي الاتىن كوزقاراسقا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ءداستۇرلى ساباق
ساباقتىڭ ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، ءتۇسىندىرۋ ت. ب.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: كىتاپتار
ءپانارالىق بايلانىس: تاريح
ساباقتىڭ بارىسى:
ا) ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
وقۋشىلارمەن امانداسۋ، تۇگەلدەۋ، وقۋ قۇرالدارىن تەكسەرۋ. سىنىپتىڭ تازالىعىنا كوڭىل ءبولۋ. وقۋشىلاردىڭ زەيىنىن ساباققا اۋدارۋ.
ءا) ءۇي تاپسىرماسىن پىسىقتاۋ.
ۇيگە بەرىلگەن عابيدەن ءمۇستافيننىڭ شىعارمالارىن، ءومىربايانىن سۇرايمىن. وقۋشىلارعا بىرنەشە سۇراقتار قويامىن.
ع. ءمۇستافيننىڭ دۇنيەگە كەلگەن شاقتاعى قازاق دالاسىنىڭ جاي - كۇيى تۋرالى ايتىپ كور.
ب) جاڭا ساباقتى ءتۇسىندىرۋ.
1939جىلى «ءومىر مەن ءولىم» اتتى تۇڭعىش رومانىن جازادى. 1939 - 1948 جىلدارى «ادەبيەت مايدانىندا (قازىرگى «جۇلدىز») قىزمەت ەتەدى. 1942 جىلى «ايقاپ» پەساسىن، «تۇتقىن»، «قۇلاعان قۇز»، «كەرۋەن» اڭگىمەلەرىن جازادى. 1945 جىلى «شىعاناق»، 1948 جىلى «ميلليونەر» شىعارمالارى جاريالاندى. 1952 جىلى جازىلعان «قاراعاندى»، «داۋىلدان كەيىن» (1960)، «كوز كورگەن» روماندارى – وقىرمان قاۋىمنىڭ ىقىلاسىنا بولەنگەن شىعارمالار. جازۋشىنىڭ «شىعاناق رومانى 1945 جىلى جارىق كوردى. شىعارما ادام مەن تابيعات اراسىنداعى ۇيلەسىمدى جاڭا قىرىنان كورسەتتى. ادامزاتتىڭ قاجەتىن تەك تابيعاتتان الۋعا ۇيرەنگەن قام - قارەكەتىنىڭ ەكىنشى جاعىن اشۋدى ماقسات ەتكەن. بۇل شىعاناق بەينەسىمەن اشىلعان.
«ميلليونەر رومانى (1948) «شىعاناق» رومانىندا سۋىرتپاقتاپ باستالعان ۇجىمدىق ەڭبەك جەمىسىن كەڭ كولەمدە اشتى. جازۋشى سوعىستان كەيىنگى كۇيزەلگەن ەلدىڭ بولاشاعىن جارقىن دا، شات تۇرمىس، باي - باقۋاتتى قالىپتا كورسەتەدى.
«قاراعاندى» رومانى (1952) – قازاقستانداعى ءوندىرىستىڭ دامۋىن، جۇمىسشى تابىنىڭ تۋىپ، قالىپتاسقانىن كورسەتەتەتىن شىعارما. جۇمىسشا تاقىرىبى، ءارى قاراعاندى وڭىرىندەگى ءوندىرىس جازۋشى ومىرىنە تانىس. «داۋىلدان كەيىن»(1959)، «كوز كورگەن» (1963).
ع. مۇستافين شىعارمالارى – قازاق دالاسىنىڭ، قازاق حالقىنىڭ تاريحى. ءوسۋ، دامۋ، وركەندەۋىنىڭ شەجىرەسى. سونداي - اق، جازۋشى شىعارمالارى – جاقسىلىققا سەنگەن، باقىتتى كەلەر كۇننەن كۇتكەن حالىق ءۇمىتىنىڭ كورىنىسى ىسپەتتەس.
كىتاپپەن جۇمىس: كىتاپتان شىعارمالارىن وقىپ، قۇرىلىسىنا قاراي تالدايدى.
ءبىلىمدى بەكىتۋ:
1. ع. ءمۇستافيننىڭ وسكەن ورتاسى، جەتىلگەن جەرى جونىندە نە بىلەسىڭ؟
2. ع. مۇستافين سونداعى ش. بەرسييەۆ بەينەسى نەسىمەن قىزىقتىرادى؟
3. جازۋشىنىڭ «ميلليونەر» تۋىندىسى بۇگىن قانداي ماسەلەلەردى قوزعايدى؟
ءبىلىمدى باعالاۋ: وقۋشىلاردىڭ جاۋاپتارىنا قاراي بىلىمدەرى باعالانادى.
ۇيگە تاپسىرما: عابيدەن ءمۇستافيننىڭ ءبىر رومانىن وقىپ كەلۋگە بەرەمىن.
عابيدەن ءمۇستافيننىڭ شىعارمالارى جۇكتەۋ
You Might Also Like
-
تاقىرىبى: جىر ءدۇلد ۇلى جامبىل /ج. جابايەۆ ءومىرى، شىعارماشىلىعى/
