InfoHub Logo

جەردىڭ جاساندى سەرىگى (ججس) — جەر توڭىرەگىندەگى وربيتاعا شىعارىلىپ، ءار ءتۇرلى عىلىمي جانە قولدانبالى ماسەلەلەردى شەشۋگە ارنالعان عارىشتىق اپپارات. دۇنيە جۇزىندەگى ەڭ تۇڭعىش ججس كسرو-دا 1957 جىلى 4 قازاندا ۇشىرىلدى. 1958 جىلى 1 اقپاندا وربيتاعا تۇڭعىش امەريكالىق ججس — “ەكسپلورەر-1” شىعارىلدى.

ەڭ العاشقى جەردىڭ جاساندى سەرىگى

كەيىنىرەك ءوز ججس-تەرىن باسقا ەلدەر دە ۇشىرا باستادى:

• 26.11.1965 — فرانسيا (“ا-1” سەرىگى)
• 11.2.1970 — جاپونيا (“وسۋمي”)
• 24.4. 1970 — جۇڭگو (“4 اينا-1”)
• 28.10.1971 — ۇلىبريتانيا (“پروسپەرو”)
• 18.7.1980 — ءۇندىستان (“روحيني”)

كانادا، فرانسيا، يتاليا، ۇلىبريتانيا، ت.ب. ەلدەردە جاسالعان كەيبىر سەرىكتەر 1962 جىلدان باستاپ امەريكالىق تاسىعىش راكەتالاردىڭ كومەگىمەن ۇشىرىلدى.

اقش، رەسەي جانە بىرنەشە مەملەكەت عارىشتاعى جەر سەرىكتەرى ارقىلى الەمدەگى كوپتەگەن نارسەنى كورە الادى. جەر سەرىكتەر قانشاما شاقىرىم بيىكتىكتەن ۇيدەگى شىنى اياقتىڭ سۋرەتىن ءتۇسىرىپ، ءتيىستى جەرگە جەتكىزە الادى.
مىسالى، 1990 جىلى 2 تامىزدا يراكتىڭ كۋۆەيتكە شابۋىل جاساۋىنان بۇرىن جاساقتاردىڭ ارەكەتتەرىن اقش جەر سەرىكتەرمەن انىقتاعان. ۇشاقتاردىڭ ءتۇرى، ۇشۋى، جاعدايى، اتوم بومباسىن سىناۋ سياقتى ارەكەتتەر دە جەر سەرىكتەرىمەن ءاردايىم باقىلانىپ وتىرادى.

ەڭ جاقسى دامىعان رادارلارمەن جەردىڭ 100 م، تەڭىزدىڭ 500 م تەرەڭدىگى زەرتتەلەدى. اقش-تىڭ مۇحيتتار ۇستىندەگى جەر سەرىكتەرى كەز-كەلگەن ساتتە الەمنىڭ بارلىق جەرىن ۇدايى باقىلاي الادى. جەر سەرىكتەر الدىمەن ىزدەپ تابادى، سوسىن تانىسادى، تولىق مالىمەت پەن فوتوسۋرەتىن الادى.

---