ى. ءالتىنساريننىڭ ءومىرى، اعارتۋشىلىق قىزمەتى
الماتى وبلىسى، پانفيلوۆ اۋدانى،
س. امانباي ۇلى اتىنداعى ورتا مەكتەپتىڭ
قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانى ءمۇعالىمى
كوكەنوۆا جانىلكان يمانگوجايەۆنا
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ى. ءالتىنساريننىڭ ءومىرى، اعارتۋشىلىق قىزمەتى
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. وقۋشىلارعا اعارتۋشىنىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعى تۋرالى مالىمەت بەرە وتىرىپ، ونەگەلى ءومىرى تۋرالى تانىستىرۋ.
2. ءوز ويىن اشىق بىلدىرۋگە، ونى قورعاي بىلۋگە، شىعارماشىلىق ىزدەنىسىن ارتتىرۋعا داعدىلاندىرۋ، تۇلعالىق قاسيەتتەرى قالىپتاسقان جەكە تۇلعا رەتىندە پىكىرىن ايتا بىلۋگە ماشىقتاندىرۋ، قوسىمشا تىڭ دەرەكتەر ارقىلى وقۋشىنىڭ دۇنيەتانىمىن كەڭەيتۋ.
3. ەلجاندىلىققا، ادامگەرشىلىككە، ۇقىپتىلىققا تاربيەلەۋ
كورنەكىلىكتەرى: ق ر - نىڭ گەوگرافيالىق كارتاسى، ى. التىنسارين پورترەتى، «قازاق حرەستوماتياسى» كىتابى، سىزبالار، باسپا ءسوز ماتەريالدارى
ساباقتىڭ ءتۇرى: زەرتتەۋ ساباعى
ساباقتىڭ ءادىسى: زەرتتەۋ، تالداۋ، توپتاستىرۋ، اسسوساسيا ءادىسى
ءپانارالىق بايلانىس: گەوگرافيا، تاريح، ورىس ادەبيەتى، ءپاننىڭ ءوز ىشىندەگى بايلانىسى
ساباقتىڭ ءتيپى: ارالاس ساباق
ساباقتىڭ ءجۇرۋ بارىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
2. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
شوقان ءۋاليحانوۆ ءومىرى، بالالىق شاعى
3. وتكەن ساباقتى پىسىقتاۋ
ا) ش. ءۋاليحانوۆ كىم؟
اسسوساسيا ءادىسى بويىنشا
ءا) شوقان ەڭبەگىنە قانداي باعا بەرىلدى؟
4. جاڭا ساباقتى ءتۇسىندىرۋ
1. شوقان ءۋاليحانوۆ XIX ع. 50 - 60 جىلدارىندا كرەپوسنويلىق پراۆونى جويۋ ءۇشىن ساياسي كۇرەس كۇشەيگەن كەزدە ءومىر ءسۇردى، ال بۇگىنگى تانىساتىن ى.التىنسارين 70 - 80 جىلداردى رەسەيدە كرەپوسنويلىق پراۆو جويىلىپ، كاپيتاليزم دامي باستاعان كەزدە دۇنيەگە كەلگەن. 3 جاسقا كەلمەي اكەسى قايتىس بولىپ، اتاسى بالعوجانىڭ تاربيەسىندە وسەدى. بالعوجا اتاقتى بي، قىپشاق رۋىنىڭ ستارشىنى بولدى.
2. 1850ج ورىنبور قازاق - ورىس مەكتەبىنە بەرەدى.(مەكتەپ جەتى جىلدىق)
3. وقۋدى ۇزدىك ءبىتىرىپ ءتىلماشتىق قىزمەت اتقارادى.
4. اتاسى بالعوجامەن ەل ارالاي ءجۇرىپ حالىق اۋىز ادەبيەتى ۇلگىلەرىمەن تانىسادى، حالىقتىڭ تۇرمىس - تىرشىلىگىمەن دە تانىسادى. اڭىز، اڭگىمەلەر ەستيدى.
5. «قازاق حالقى ۇعىمتال، دارىندى، ءبىراق وقىماعان» دەگەن ويعا كەلەدى.
6. ءسويتىپ ءوز ۇيىندە بالالار وقىتادى.
7. 1864ج تورعايدا مەكتەپ اشىلادى.
8. 1876ج پەتەربۋرگ، قازان قالالارىن ارالاپ، ورىس اعارتۋ جۇيەسىمەن تانىسادى.
9. 1879ج ورىنبوردا «قازاق حرەستوماتياسى» وقۋلىعى باسىلادى. «ورىس ءتىلىن قازاقتارعا ۇيرەتۋدىڭ باستاۋىش قۇرالى» كىتابىن جازادى.
10. وقۋلىققا ءوزىنىڭ ولەڭدەرى، اڭگىمەلەرى، شاعىن نوۆەللالارى، اۋدارمالارى، «قوبىلاندى باتىر» داستانىنان ۇزىندىلەر، اڭىز اڭگىمەلەر ەنەدى.
11. ورىس گەوگرافيا قوعامىنىڭ مۇشەسى بولادى.
12. حالىقتىڭ ادەپ - عۇرىپتارى، ءدىني ۇعىمدارىن زەرتتەپ، عىلىمي قۇندى پىكىرلەر قالدىردى.
13. ەتنوگرافياعا بايلانىستى ەڭبەكتەر جيناستىرادى. قۇدا ءتۇسۋ، قىز ۇزاتۋ، توي جاساۋ ءداستۇرى تۋرالى مالىمەتتەر جيناپ، ماقالالار جازادى.
14. عىلىمي - ادىستەمەلىك كوزقاراس قالىپتاستىرۋدا ورىس دوستارىنىڭ ىقپالى زور بولدى.
15. ىبىراي التىنسارين بارلىعى 14 مەكتەپ اشقان (قىزدار مەكتەبى، ونەر ۇيرەتەتىن مەكتەپتەر، ۋچيليششەلەر)
5. جاڭا ساباقتا تۇسىنگەندەرىن تەكسەرۋ
«كۋبيزم» ستراتەگياسى بويىنشا (كۋبتىڭ ءار بۇرىشىنا قاراي سۇراقتارعا جاۋاپ)
«زەرتتەڭىز» «قازاق حرەستوماتياسىن» جازۋداعى ماقسات نە؟
«قولدانىڭىز» ءبىلىم، ونەر تۋرالى ماقال ايتۋ.
«سالىستىرىڭىز» ىبىراي مەن شوقاننىڭ شىعارماشىلىعىن سالىستىرىڭىز، ورتاق قاسيەتتەرىن تابۋ
«بايلانىستىرىڭىز» ونەر - ءبىلىم بار جۇرتتار،
تاستان ساراي سالعىزدى.
ايشىلىق الىس جەرلەردەن،
جىلدام حابار العىزدى.
بۇگىنگى كۇنمەن بايلانىستىرۋ
«سۋرەتتەڭىز» ىبىراي ءومىرىنىڭ ەلەۋلى كەزەڭدەرىن اتا.
«تالداڭىز» يلمينسكييگە جازعان ءبىر حاتىن وقۋلىقتان وقىپ، تالدا.
6. ساباقتى قورىتىندىلاۋ
7. باعالاۋ ارنايى كەستە بويىنشا
8. ۇيگە تاپسىرما ى. التىنسارين ولەڭدەرىن وقىپ، تالداۋ
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
س. امانباي ۇلى اتىنداعى ورتا مەكتەپتىڭ
قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانى ءمۇعالىمى
كوكەنوۆا جانىلكان يمانگوجايەۆنا
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ى. ءالتىنساريننىڭ ءومىرى، اعارتۋشىلىق قىزمەتى
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. وقۋشىلارعا اعارتۋشىنىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعى تۋرالى مالىمەت بەرە وتىرىپ، ونەگەلى ءومىرى تۋرالى تانىستىرۋ.
2. ءوز ويىن اشىق بىلدىرۋگە، ونى قورعاي بىلۋگە، شىعارماشىلىق ىزدەنىسىن ارتتىرۋعا داعدىلاندىرۋ، تۇلعالىق قاسيەتتەرى قالىپتاسقان جەكە تۇلعا رەتىندە پىكىرىن ايتا بىلۋگە ماشىقتاندىرۋ، قوسىمشا تىڭ دەرەكتەر ارقىلى وقۋشىنىڭ دۇنيەتانىمىن كەڭەيتۋ.
3. ەلجاندىلىققا، ادامگەرشىلىككە، ۇقىپتىلىققا تاربيەلەۋ
كورنەكىلىكتەرى: ق ر - نىڭ گەوگرافيالىق كارتاسى، ى. التىنسارين پورترەتى، «قازاق حرەستوماتياسى» كىتابى، سىزبالار، باسپا ءسوز ماتەريالدارى
ساباقتىڭ ءتۇرى: زەرتتەۋ ساباعى
ساباقتىڭ ءادىسى: زەرتتەۋ، تالداۋ، توپتاستىرۋ، اسسوساسيا ءادىسى
ءپانارالىق بايلانىس: گەوگرافيا، تاريح، ورىس ادەبيەتى، ءپاننىڭ ءوز ىشىندەگى بايلانىسى
ساباقتىڭ ءتيپى: ارالاس ساباق
ساباقتىڭ ءجۇرۋ بارىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
2. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
شوقان ءۋاليحانوۆ ءومىرى، بالالىق شاعى
3. وتكەن ساباقتى پىسىقتاۋ
ا) ش. ءۋاليحانوۆ كىم؟
اسسوساسيا ءادىسى بويىنشا
ءا) شوقان ەڭبەگىنە قانداي باعا بەرىلدى؟
4. جاڭا ساباقتى ءتۇسىندىرۋ
1. شوقان ءۋاليحانوۆ XIX ع. 50 - 60 جىلدارىندا كرەپوسنويلىق پراۆونى جويۋ ءۇشىن ساياسي كۇرەس كۇشەيگەن كەزدە ءومىر ءسۇردى، ال بۇگىنگى تانىساتىن ى.التىنسارين 70 - 80 جىلداردى رەسەيدە كرەپوسنويلىق پراۆو جويىلىپ، كاپيتاليزم دامي باستاعان كەزدە دۇنيەگە كەلگەن. 3 جاسقا كەلمەي اكەسى قايتىس بولىپ، اتاسى بالعوجانىڭ تاربيەسىندە وسەدى. بالعوجا اتاقتى بي، قىپشاق رۋىنىڭ ستارشىنى بولدى.
2. 1850ج ورىنبور قازاق - ورىس مەكتەبىنە بەرەدى.(مەكتەپ جەتى جىلدىق)
3. وقۋدى ۇزدىك ءبىتىرىپ ءتىلماشتىق قىزمەت اتقارادى.
4. اتاسى بالعوجامەن ەل ارالاي ءجۇرىپ حالىق اۋىز ادەبيەتى ۇلگىلەرىمەن تانىسادى، حالىقتىڭ تۇرمىس - تىرشىلىگىمەن دە تانىسادى. اڭىز، اڭگىمەلەر ەستيدى.
5. «قازاق حالقى ۇعىمتال، دارىندى، ءبىراق وقىماعان» دەگەن ويعا كەلەدى.
6. ءسويتىپ ءوز ۇيىندە بالالار وقىتادى.
7. 1864ج تورعايدا مەكتەپ اشىلادى.
8. 1876ج پەتەربۋرگ، قازان قالالارىن ارالاپ، ورىس اعارتۋ جۇيەسىمەن تانىسادى.
9. 1879ج ورىنبوردا «قازاق حرەستوماتياسى» وقۋلىعى باسىلادى. «ورىس ءتىلىن قازاقتارعا ۇيرەتۋدىڭ باستاۋىش قۇرالى» كىتابىن جازادى.
10. وقۋلىققا ءوزىنىڭ ولەڭدەرى، اڭگىمەلەرى، شاعىن نوۆەللالارى، اۋدارمالارى، «قوبىلاندى باتىر» داستانىنان ۇزىندىلەر، اڭىز اڭگىمەلەر ەنەدى.
11. ورىس گەوگرافيا قوعامىنىڭ مۇشەسى بولادى.
12. حالىقتىڭ ادەپ - عۇرىپتارى، ءدىني ۇعىمدارىن زەرتتەپ، عىلىمي قۇندى پىكىرلەر قالدىردى.
13. ەتنوگرافياعا بايلانىستى ەڭبەكتەر جيناستىرادى. قۇدا ءتۇسۋ، قىز ۇزاتۋ، توي جاساۋ ءداستۇرى تۋرالى مالىمەتتەر جيناپ، ماقالالار جازادى.
14. عىلىمي - ادىستەمەلىك كوزقاراس قالىپتاستىرۋدا ورىس دوستارىنىڭ ىقپالى زور بولدى.
15. ىبىراي التىنسارين بارلىعى 14 مەكتەپ اشقان (قىزدار مەكتەبى، ونەر ۇيرەتەتىن مەكتەپتەر، ۋچيليششەلەر)
5. جاڭا ساباقتا تۇسىنگەندەرىن تەكسەرۋ
«كۋبيزم» ستراتەگياسى بويىنشا (كۋبتىڭ ءار بۇرىشىنا قاراي سۇراقتارعا جاۋاپ)
«زەرتتەڭىز» «قازاق حرەستوماتياسىن» جازۋداعى ماقسات نە؟
«قولدانىڭىز» ءبىلىم، ونەر تۋرالى ماقال ايتۋ.
«سالىستىرىڭىز» ىبىراي مەن شوقاننىڭ شىعارماشىلىعىن سالىستىرىڭىز، ورتاق قاسيەتتەرىن تابۋ
«بايلانىستىرىڭىز» ونەر - ءبىلىم بار جۇرتتار،
تاستان ساراي سالعىزدى.
ايشىلىق الىس جەرلەردەن،
جىلدام حابار العىزدى.
بۇگىنگى كۇنمەن بايلانىستىرۋ
«سۋرەتتەڭىز» ىبىراي ءومىرىنىڭ ەلەۋلى كەزەڭدەرىن اتا.
«تالداڭىز» يلمينسكييگە جازعان ءبىر حاتىن وقۋلىقتان وقىپ، تالدا.
6. ساباقتى قورىتىندىلاۋ
7. باعالاۋ ارنايى كەستە بويىنشا
8. ۇيگە تاپسىرما ى. التىنسارين ولەڭدەرىن وقىپ، تالداۋ
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
You Might Also Like
