توپتاۋ سان ەسىمى
الماتى وبلىسى، پانفيلوۆ اۋدانى،
س. امانباي ۇلى اتىنداعى ورتا مەكتەپتىڭ
قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانى ءمۇعالىمى
كوكەنوۆا جانىلكان يمانگوجايەۆنا
ساباقتىڭ تاقىرىبى: توپتاۋ سان ەسىمى
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. توپتاۋ سان ەسىمىنىڭ جاسالۋ جولدارىن، ەملەسىن ءتۇسىندىرۋ
2. سان ەسىمنىڭ ماعىناسىنا، قۇرامىنا قاراي اجىراتا ءبىلۋ ىسكەرلىكتەرىن دامىتا ءتۇسۋ، ءسوزجۇمباق، ويىن ەسەپتەر ارقىلى ويلاۋ قابىلەتتەرىن ارتتىرۋ، دۇرىس سويلەپ، ساۋاتتى جازۋ داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ، تىنىس بەلگىلەرىن ينتوناسيا ارقىلى قويا بىلۋگە ماشىقتاندىرۋ.
3. ۇقىپتى بولۋعا جانە مادەني قارىم - قاتىناستى مەڭگەرتە وتىرىپ، قورشاعان ورتانى قاستەرلەي بىلۋگە تاربيەلەۋ، حالىقتىق پەداگوگيكا ۇلگىلەرىن ەستە ساقتاۋعا، قۇرمەتتەۋگە تاربيەلەۋ
كورنەكىلىكتەرى: پلاكات «توپتاۋ سان ەسىمى»، تەست كارتوچكالارى، كەسپە سوزدەر، ويىن تۇرلەرى، ساندار
سويلەمدەر، ستيكەرلەر
ساباقتىڭ ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ، تالداۋ، سۇراق - جاۋاپ
ساباقتىڭ ءتۇرى: قالىپتان تىس سايىس ساباق
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ساباقتى ءتۇسىندىرۋ
ساباقتىڭ فورماسى: توپپەن جۇمىس، كورنەكىلىكپەن جۇمىس
ءپانارالىق بايلانىس: ماتەماتيكا، ورىس ءتىلى، بيولوگيا، گەوگرافيا، ادەبيەت
ساباقتىڭ ءجۇرىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
سىنىپتى ەكى توپقا ءبولىپ اتىن، ۇرانىن دايارلاپ الۋ
«سۇڭقار» توبى، ءۇرانى: «ءبىر ەلى اۋىزعا ەكى ەلى قاقپاق»
«تۇلپار» توبى، ۇرانى: «وتىرىكتىڭ قۇيرىعى ءبىر - اق تۇتام»
2. وي شاقىرۋ سۇراقتار. (ارنايى بەرىلگەن تاپسىرما)
ا. مەكتەپ كىتاپحاناسىندا قانشا كىتاپ بار؟ ونىڭ نەشەۋى ادەبي كىتاپتار، نەشەۋى وقۋلىقتار؟
ءا. ءبىزدىڭ مەكتەبىمىزدە قانشا وقۋشى بار؟ نەشەۋى قىز، نەشەۋى ۇل بالالار؟
ب. مەملەكەتىمىزدىڭ شەكارا ۇزىندىعى قانشا؟
3. وتكەن ساباقتى بەكىتۋ
ا ) سان ەسىم دەگەنىمىز نە؟
ءا) قۇرامىنا قاراي سان ەسىمدەر نەشەگە بولىنەدى؟
ب) مىنا سوزدەردىڭ ماعىناسىن انىقتا: 1000 - داعان، 50 - لەپ، XXI عاسىر، 40 - قا تامان، 2015
جىلدىڭ جەلتوقسانى، 10 - ى سارسەنبى، التى - التاۋ
4. جاڭا ساباقتى ءتۇسىندىرۋ
تاقتاعا تومەندەگى پلاكاتقا جازىلعان سويلەمدەر ىلىنەدى.
جۇمىسشىلار جيىرمادان ەكى بريگاداعا ءبولىندى.
سىنىپتا ەكى - ەكىدەن بولىنگەن ۇلكەن تەرەزە بار. سويلەمدەردەن وقۋشىلار سان ەسىمدى تاۋىپ تۇرلەنۋىن، جاسالۋىن ايتادى. ماعىناسىنا قاراي اجىراتادى. سۇراقتار قويىلادى. قۇرامى قانداي تابادى. مىسالى: جيىرمادان ءسوزى قۇرامى - دارا، - دان شىعىس سەپتىگى جالعاۋى جالعانۋ ارقىلى جاسالىپ تۇر. سۇراعى: نەشەدەن؟ ال ەكى - ەكىدەن ءسوزى، قۇرامى - كۇردەلى، قوسارلانىپ جاسالعان، - دان شىعىس سەپتىگى جالعاۋى جالعانۋ ارقىلى. وسىلايشا وزدەرى توپتاۋ سان ەسىمنىڭ
ەرەجەسىن قۇراستىرادى.
قوسىمشا تۇسىنىك: توپتاۋ سان ەسىمى دارا، قوسارلانعان، تىركەسكەن (كۇردەلى) تۇردە كەزدەسەدى.
بارلىق تۇرىنە شىعىس سەپتىگى جالعاۋى جالعانادى.
5. جاتتىعۋلار ورىنداۋ
ويىن «قانشا قاۋىن» (جۇمباق ەسەپ)
سامات قاپپەن ارقالاپ،
بەس قاۋىننان تاسىدى.
قابى بولماي ال تالاپ،
قوس قاۋىننان تاسىدى.
ون رەت سابىلىپ،
ەكەۋى ابدەن شارشادى.
تاسىپ العان قاۋىننىڭ،
قانشا بولدى بار سانى (70)
ەكى توپقا 2 سويلەمنەن بەرىلەدى، ولار تالدايدى. سان ەسىمدەردى ماعىناسىنا قاراي تالدا.
1. ادام جۇرەگى ءبىر مينۋتتا 70رەت، تاۋلىگىنە 1000000 - نان اسا سوعادى.
2. الىپ كيتتىڭ ءتىلىنىڭ ءوزى 4تونناعا جۋىق، باۋىرى 1 توننا بولادى.
3. جەر مەن كۇننىڭ ارا قاشىقتىعى 150 ميلليون كيلومەتردەي بولادى.
4. جىر الىبى – جامبىل اتامىزدىڭ تۋعانىنا 170 جىل تولادى.
ەسەپتىك سان ەسىمدەردەن سوزبەن رەتتىك، بولجالدىق، توپتاۋ سان ەسىمدەر جازۋ
ءجۇز، ەلۋ. الپىس، توقسان، مىڭ
رەتتىك سان ەسىمى: ءجۇزىنشى
بولجالدىق سان ەسىمى: جۇزدەگەن، جۇزدەي
توپتاۋ سان ەسىمى: ءجۇز - جۇزدەن
148 - جاتتىعۋ بەرىلگەن ەسەپتىك سان ەسىمدەردەن توپتاۋ سان ەسىمدەر جاساپ، «توپتاسۋ ءتۇبى - ىنتىماق» تاقىرىبىندا وي - پىكىر الماسىڭدار
ەكى، ءتورت، التى، سەگىز، ون ءتورت، جيىرما، قىرىق، ەلۋ. الپىس
6. ويىن «1 - دەن 9 - عا دەيىن»
1. حالىق ءانى (ءبىر بالا)
2. مەزگىل ۇستەۋ (ەكىتالاي )
3. گەومەتريالىق فيگۋرا (ءۇشبۇرىش)
4. ماتەماتيكالىق امالدار (ءتورت امال)
5. مىلتىق (بەساتار)
6. ۇلتتىق ويىن (التىباقان)
7. جۇلدىز (جەتىقاراقشى)
8. ومىرتقا سۇيەك (سەگىزكوز)
9. بالالار ەرتەگىسى (توعىز توڭقىلداق)
سان ەسىمى بار ماقال - ماتەلدەردەن جارىس
1. وتىرىك - ەكەۋ، شىن - تورتەۋ
2. تەمەكى تارتقان ءبىر كىسى، ۋلانعان بۇكىل ءۇي - ءىشى
7. ساباقتى قورىتۋ. بەرىلگەن سان ەسىمدەردى توپتاپ جازۋ
ون - وننان، الپىستان، وتىز ەكىدەن، قىرىقتان، 20 – 30 - دان، ەكىدەن
8. بىلىمدەرىن باعالاۋ
جەڭىمپازداردى انىقتاۋ، باعالارىن قويۋ، ءار توپ ۇراندارىنىڭ ماعىناسىن ءتۇسىندىرۋ
9. ۇيگە تاپسىرما بەرۋ
150 - جاتتىعۋ. توپتاۋ سان ەسىمدەرىن قاتىستىرا وتىرىپ «قوناقتا» تاقىرىبىندا اڭگىمە قۇراۋ
كۇن ءتارتىبى بويىنشا سۇراقتار:
1. مەكتەپكە قانشادا باراسىڭ؟
2. نەشە ساعات ۇيىقتايسىڭ؟
3. ساباققا نەشەدە دايارلاناسىڭ؟
4. تاڭەرتەڭ نەشەدە تۇراسىڭ؟
س. امانباي ۇلى اتىنداعى ورتا مەكتەپتىڭ
قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانى ءمۇعالىمى
كوكەنوۆا جانىلكان يمانگوجايەۆنا
ساباقتىڭ تاقىرىبى: توپتاۋ سان ەسىمى
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. توپتاۋ سان ەسىمىنىڭ جاسالۋ جولدارىن، ەملەسىن ءتۇسىندىرۋ
2. سان ەسىمنىڭ ماعىناسىنا، قۇرامىنا قاراي اجىراتا ءبىلۋ ىسكەرلىكتەرىن دامىتا ءتۇسۋ، ءسوزجۇمباق، ويىن ەسەپتەر ارقىلى ويلاۋ قابىلەتتەرىن ارتتىرۋ، دۇرىس سويلەپ، ساۋاتتى جازۋ داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ، تىنىس بەلگىلەرىن ينتوناسيا ارقىلى قويا بىلۋگە ماشىقتاندىرۋ.
3. ۇقىپتى بولۋعا جانە مادەني قارىم - قاتىناستى مەڭگەرتە وتىرىپ، قورشاعان ورتانى قاستەرلەي بىلۋگە تاربيەلەۋ، حالىقتىق پەداگوگيكا ۇلگىلەرىن ەستە ساقتاۋعا، قۇرمەتتەۋگە تاربيەلەۋ
كورنەكىلىكتەرى: پلاكات «توپتاۋ سان ەسىمى»، تەست كارتوچكالارى، كەسپە سوزدەر، ويىن تۇرلەرى، ساندار
سويلەمدەر، ستيكەرلەر
ساباقتىڭ ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ، تالداۋ، سۇراق - جاۋاپ
ساباقتىڭ ءتۇرى: قالىپتان تىس سايىس ساباق
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ساباقتى ءتۇسىندىرۋ
ساباقتىڭ فورماسى: توپپەن جۇمىس، كورنەكىلىكپەن جۇمىس
ءپانارالىق بايلانىس: ماتەماتيكا، ورىس ءتىلى، بيولوگيا، گەوگرافيا، ادەبيەت
ساباقتىڭ ءجۇرىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
سىنىپتى ەكى توپقا ءبولىپ اتىن، ۇرانىن دايارلاپ الۋ
«سۇڭقار» توبى، ءۇرانى: «ءبىر ەلى اۋىزعا ەكى ەلى قاقپاق»
«تۇلپار» توبى، ۇرانى: «وتىرىكتىڭ قۇيرىعى ءبىر - اق تۇتام»
2. وي شاقىرۋ سۇراقتار. (ارنايى بەرىلگەن تاپسىرما)
ا. مەكتەپ كىتاپحاناسىندا قانشا كىتاپ بار؟ ونىڭ نەشەۋى ادەبي كىتاپتار، نەشەۋى وقۋلىقتار؟
ءا. ءبىزدىڭ مەكتەبىمىزدە قانشا وقۋشى بار؟ نەشەۋى قىز، نەشەۋى ۇل بالالار؟
ب. مەملەكەتىمىزدىڭ شەكارا ۇزىندىعى قانشا؟
3. وتكەن ساباقتى بەكىتۋ
ا ) سان ەسىم دەگەنىمىز نە؟
ءا) قۇرامىنا قاراي سان ەسىمدەر نەشەگە بولىنەدى؟
ب) مىنا سوزدەردىڭ ماعىناسىن انىقتا: 1000 - داعان، 50 - لەپ، XXI عاسىر، 40 - قا تامان، 2015
جىلدىڭ جەلتوقسانى، 10 - ى سارسەنبى، التى - التاۋ
4. جاڭا ساباقتى ءتۇسىندىرۋ
تاقتاعا تومەندەگى پلاكاتقا جازىلعان سويلەمدەر ىلىنەدى.
جۇمىسشىلار جيىرمادان ەكى بريگاداعا ءبولىندى.
سىنىپتا ەكى - ەكىدەن بولىنگەن ۇلكەن تەرەزە بار. سويلەمدەردەن وقۋشىلار سان ەسىمدى تاۋىپ تۇرلەنۋىن، جاسالۋىن ايتادى. ماعىناسىنا قاراي اجىراتادى. سۇراقتار قويىلادى. قۇرامى قانداي تابادى. مىسالى: جيىرمادان ءسوزى قۇرامى - دارا، - دان شىعىس سەپتىگى جالعاۋى جالعانۋ ارقىلى جاسالىپ تۇر. سۇراعى: نەشەدەن؟ ال ەكى - ەكىدەن ءسوزى، قۇرامى - كۇردەلى، قوسارلانىپ جاسالعان، - دان شىعىس سەپتىگى جالعاۋى جالعانۋ ارقىلى. وسىلايشا وزدەرى توپتاۋ سان ەسىمنىڭ
ەرەجەسىن قۇراستىرادى.
قوسىمشا تۇسىنىك: توپتاۋ سان ەسىمى دارا، قوسارلانعان، تىركەسكەن (كۇردەلى) تۇردە كەزدەسەدى.
بارلىق تۇرىنە شىعىس سەپتىگى جالعاۋى جالعانادى.
5. جاتتىعۋلار ورىنداۋ
ويىن «قانشا قاۋىن» (جۇمباق ەسەپ)
سامات قاپپەن ارقالاپ،
بەس قاۋىننان تاسىدى.
قابى بولماي ال تالاپ،
قوس قاۋىننان تاسىدى.
ون رەت سابىلىپ،
ەكەۋى ابدەن شارشادى.
تاسىپ العان قاۋىننىڭ،
قانشا بولدى بار سانى (70)
ەكى توپقا 2 سويلەمنەن بەرىلەدى، ولار تالدايدى. سان ەسىمدەردى ماعىناسىنا قاراي تالدا.
1. ادام جۇرەگى ءبىر مينۋتتا 70رەت، تاۋلىگىنە 1000000 - نان اسا سوعادى.
2. الىپ كيتتىڭ ءتىلىنىڭ ءوزى 4تونناعا جۋىق، باۋىرى 1 توننا بولادى.
3. جەر مەن كۇننىڭ ارا قاشىقتىعى 150 ميلليون كيلومەتردەي بولادى.
4. جىر الىبى – جامبىل اتامىزدىڭ تۋعانىنا 170 جىل تولادى.
ەسەپتىك سان ەسىمدەردەن سوزبەن رەتتىك، بولجالدىق، توپتاۋ سان ەسىمدەر جازۋ
ءجۇز، ەلۋ. الپىس، توقسان، مىڭ
رەتتىك سان ەسىمى: ءجۇزىنشى
بولجالدىق سان ەسىمى: جۇزدەگەن، جۇزدەي
توپتاۋ سان ەسىمى: ءجۇز - جۇزدەن
148 - جاتتىعۋ بەرىلگەن ەسەپتىك سان ەسىمدەردەن توپتاۋ سان ەسىمدەر جاساپ، «توپتاسۋ ءتۇبى - ىنتىماق» تاقىرىبىندا وي - پىكىر الماسىڭدار
ەكى، ءتورت، التى، سەگىز، ون ءتورت، جيىرما، قىرىق، ەلۋ. الپىس
6. ويىن «1 - دەن 9 - عا دەيىن»
1. حالىق ءانى (ءبىر بالا)
2. مەزگىل ۇستەۋ (ەكىتالاي )
3. گەومەتريالىق فيگۋرا (ءۇشبۇرىش)
4. ماتەماتيكالىق امالدار (ءتورت امال)
5. مىلتىق (بەساتار)
6. ۇلتتىق ويىن (التىباقان)
7. جۇلدىز (جەتىقاراقشى)
8. ومىرتقا سۇيەك (سەگىزكوز)
9. بالالار ەرتەگىسى (توعىز توڭقىلداق)
سان ەسىمى بار ماقال - ماتەلدەردەن جارىس
1. وتىرىك - ەكەۋ، شىن - تورتەۋ
2. تەمەكى تارتقان ءبىر كىسى، ۋلانعان بۇكىل ءۇي - ءىشى
7. ساباقتى قورىتۋ. بەرىلگەن سان ەسىمدەردى توپتاپ جازۋ
ون - وننان، الپىستان، وتىز ەكىدەن، قىرىقتان، 20 – 30 - دان، ەكىدەن
8. بىلىمدەرىن باعالاۋ
جەڭىمپازداردى انىقتاۋ، باعالارىن قويۋ، ءار توپ ۇراندارىنىڭ ماعىناسىن ءتۇسىندىرۋ
9. ۇيگە تاپسىرما بەرۋ
150 - جاتتىعۋ. توپتاۋ سان ەسىمدەرىن قاتىستىرا وتىرىپ «قوناقتا» تاقىرىبىندا اڭگىمە قۇراۋ
كۇن ءتارتىبى بويىنشا سۇراقتار:
1. مەكتەپكە قانشادا باراسىڭ؟
2. نەشە ساعات ۇيىقتايسىڭ؟
3. ساباققا نەشەدە دايارلاناسىڭ؟
4. تاڭەرتەڭ نەشەدە تۇراسىڭ؟
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
