ىزدەگەندە تابىلاتىن قاسىڭنان
قىزىلوردا وبلىسى، جاڭاقورعان اۋدانى،
نەگىزگى ءبىلىم بەرەتىن №221 اققۇم مەكتەبى
پەداگوگ - پسيحولوگ سەيىتوۆا گۇلزادا پەرنەبەكوۆنا
ءوزىن - ءوزى تانۋ 8 سىنىپ
تاقىرىبى: ىزدەگەندە تابىلاتىن قاسىڭنان
قۇندىلىقتار: دوستىق، سىيلاستىق، تاتۋلىق.
قاسيەتتەر: مەيىرىمدىلىك، قامقورلىق.
ماقساتى: «دوس»، «دوستىق» ۇعىمدارىنىڭ ادامگەرشىلىك قۇندىلىق رەتىندەگى ءمانىن اشۋ.
مىندەتتەرى: دوستىق، سىيلاستىق، تاتۋلىق قۇندىلىقتارىنىڭ ادام ومىرىندەگى ماڭىزدىلىعىن ءتۇسىندىرۋ؛
وقۋشىلاردى ءوزارا سىيلاستىققا، ءبىر - بىرىنە كومەك كورسەتۋگە، ءبىرىن - ءبىرى قولداۋعا، قامقورلىق جاساۋعا باۋلۋ؛
مەيىرىمدىلىككە، دوستىققا، تاتۋلىققا، جاۋاپكەرشىلىككە تاربيەلەۋ.
ساباق بارىسى
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى: وقۋ قۇرالدارىنا نازار اۋدارىپ، سالەمدەسۋ.
2. تىنىشتىق ءساتى. (ءسوزى ت. مولداعالييەۆتىڭ، ءانى س. بايتەرەكوۆتىڭ «جان دوسىم» ءانىن تىڭداۋ)
- كىم ءوزىنىڭ اسەرىمەن بولىسكىسى كەلەدى؟
3. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ.
«كەشىرىمدىلىك – كوڭىل كەڭدىگى» ەسسە.
4. اڭگىمەلەسۋ
• دوستىق دەگەن نە؟ ونى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
• دوستىڭ كوپ بولۋى مۇمكىن بە؟
• ءوز دوستارىڭ جايلى نە ايتاسىڭدار؟
5. ماتىنمەن جۇمىس.
ەكى دوس (اڭىز)
ەكى دوس ءبىر ەگىستىكتە جۇمىس ىستەيتىن. ءبىرىنىڭ وتباسى، بالالارى بار، ال ەكىنشىسى جالعىز باستى ەدى. كۇن باتقانعا دەيىن جۇمىس ىستەپ، دوستار تاپقان ءونىمدى تەپە - تەڭ ەتىپ ەكىگە ءبولىپ الاتىن. ءبىر كۇنى جالعىز باستى ادام ىشىنەن: «ءونىمدى جانە شىققان پايدانى تەپە - تەڭ بولگەنىمىز دۇرىس بولمادى، مەن جالعىز تۇرامىن، سوندىقتان دا ايتارلىقتاي كوپ قاجەتتىلىگىم دە جوق» دەپ ويلادى. وسىنداي ويمەن، ءتۇن سايىن ءبىر قاپ ءونىمدى دوسىنىڭ ءۇيىنىڭ الدىنداعى سارايعا جاسىرىن اپارىپ تۇردى.
دوسى دا ىشىنەن: «ءونىم مەن پايدانى بىردەي بولگەنىمىز دۇرىس ەمەس، مەنىڭ وتباسىم بار، قارتايعان شاعىمدا ولار ماعان قارايدى. ال دوسىمنىڭ بولسا ەشكىمى جوق، قارتايعان كەزىندە وعان قارايتىن ادام بولمايدى» دەپ ويلايدى. وسىلايشا بۇل ءتۇن جامىلىپ، ۇيدەن شىعىپ دوسىنىڭ قوراسىنا ءونىمدى اپارىپ تۇرادى. الايدا قوراداعى قاپتاردىڭ سانى نەلىكتەن ازايمايتىنىنا ەكى دوس تۇسىنبەي جۇرەدى. ءبىر ءتۇنى ءبىر - ءبىرىنىڭ قوراسىنا جاسىرىن قاپ تاسىپ جۇرگەندە، ولار كەزدەسىپ قالادى. سوندا عانا ولار بولعان جايدىڭ ءمانىن تۇسىنەدى. قاپتاردى جەرگە قويا سالىپ، دوستار قۇشاقتاسا كەتەدى.
• اڭىز اڭگىمەنىڭ يدەياسى نەدە؟
• دوستاردىڭ ءبىر - بىرىنە دەگەن ادال نيەتى مەن دوستىعىن قالاي باعالار ەدىڭدەر؟
• ءوز دوستارىڭا كومەك كورسەتكەن كەزدەرىڭ بار ما؟
6. جاعداياتتى تالداۋ
مۇرات پەن ارمان ەكەۋى 6 - سىنىپتان بەرى دوس. ەكەۋىنىڭ دوس ەكەنىن اتا - انا - لارى دا بىلەدى. ءقازىر ولار 9 - سىنىپتا وقيدى. ەكەۋى دە وقۋ ەكپىندىسى. ولار ۇنەمى ساباققا بىرگە دايىندالادى. ءبىراق ارمان سوڭعى كەزدە كوپ وزگەردى. ساباعى دا تومەندەدى. مۇرات بۇرىنعىداي حابارلاسىپ ساباققا دايىندالۋعا شاقىرسا، تاۋسىلمايتىن سىلتاۋ ايتادى. بۇگىن ارماننىڭ ءوزى مۇراتقا قوڭىراۋ شالىپ:
- ەگەر مەنىڭ اتا - انام سۇراپ جاتسا، «ەكەۋمىز ساباققا دايىندالىپ جاتىرمىز» دەپ ايتا سالشى، مەن ازاماتپەن بىرگە كومپيۋتەر كلۋبىنا ويناۋعا بارامىن» - دەدى. ازامات 10 - سىنىپتا وقيتىن كورشى بالا. مۇرات نە دەرىن بىلمەدى. «جوق، مەن ولاي ايتا المايمىن» دەپ ايتسا، دوسىنىڭ كوڭىلى قالادى. «ءيا، جارايدى» دەسە ءوزى جاقسى تانيتىن ارماننىڭ اتا - اناسىن الداعان ءساتى، كوز الدىنا كەلدى.
- مۇراتقا ماسەلەنى شەشۋگە قانداي كەڭەس بەرەسىز؟
7. وقۋ اقپاراتى.
ءمۇعالىم اڭگىمەلەسۋدەن سوڭ وقۋشىلاردىڭ پىكىرىن تۇيىندەي كەلىپ، ەر وقۋلىقتا بەرىلگەن اقپاراتپەن تانىستىرادى.
ادامداردىڭ ءبىر - بىرىنە دەگەن ادال سەنىمى، ءوزارا تىلەۋلەس ورتاق كوز - قاراسى دوستىققا ۇلاستىرادى. دوستىق دەگەنىمىز ادامداردىڭ ءوزارا جاۋاپكەرشىلىگى، سىيلاستىعى مەن ءبىر - بىرىنە قامقورلىعى، رۋحاني جاقىندىقتارى. دوستىق قارىم - قاتىناس ادامدارعا ءوزارا سەنىم جۇكتەيدى. دوستار ءبىر - بىرىنە قۋانىشتا دا، قيىنشىلىقتا دا نيەتتەس، قامقور بولادى. دوستىق - سىيلاس - تىقتىڭ، مەيىرباندىقتىڭ ءمولدىر كوزى. ونى باقىت تا، قيىندىق تا ۇزە المايدى.
8. ءمۇعالىم سىيى
دوستىق ولكەسىنىڭ زاڭى م. شاحانوۆ.
الدىمىزدا قانشا ساۋال توسىلدى،
ءومىر ءبىزدى ەرتە ءۇيىردى بيىنە.
ءسابي كەزىم.
بىرگە وينايتىن دوسىمدى،
ەرتىپ باردىم ناعاشىمنىڭ ۇيىنە.
سابيلىك شاق!
سۇتتەي اپپاق كەزەڭ بۇل،
اڭعال، بەيقام بالبۇلاقتاي سىڭعىرلى.
د دوسىم «كيىپ كورەمىن» دەپ اجەمنىڭ
اڭداۋسىزدا كوزاينەگىن سىندىردى.
ەندى قايتتىك، امال - ايلا ازايىپ،
قۇتىلۋعا وتكەل ىزدەپ تارىقتىق.
دوسىم مەنىڭ ۇياڭ ەدى عاجايىپ،
اجەم وتە قاتال ەدى، جارىقتىق.
- بالا مۇنشا بولا ما ەكەن مازاسىز،
قانە، قايسىڭ كوزاينەكتى سىندىرعان؟
- دەدى اجەمىز،- قالدىرمايمىن جازاسىز،
سىندىرعان كىم؟ الدىما كەپ تۇر جىلدام!
ەندى قايتتىك، كىم ۇسىنباق كومەگىن؟
بۇل قىرسىقتان قۇتقارماق بوپ دوسىمدى:
«مەن سىندىردىم، كەشىرىڭىز... مەنى دەدىم...»
دەدىم ءۇنسىز تومەن سالىپ باسىمدى.
ءبىر ەرەكشە دۇلەي مىنەز توسىپ ەك،
شىركىن، ادام تابيعاتى - اي سان قىرلى
قانشا اشۋلى بولعانىمەن وسى رەت،
اجەم مەنى جازالاۋسىز قالدىردى.
لەزدە قايتا كوتەرىلىپ ەڭسەمىز،
كوڭىلىمىزدىڭ ايدىنىنان كۇن كۇلدى.
سول ساتتە ءىنىم سىبىر ەتتى:
«سەنبەڭىز، كوزاينەكتى قوناق بالا سىندىردى».
اجەم كەنەت اشۋ بۋىپ كۇيگەلەك،
اشۋ بۋىپ اڭ - تاڭ بولىپ قالدى دا:
- ءجۇر بەرى،- دەپ قۇلاعىمنان سۇيرەلەپ،
ەرتىپ باردى ناعاشىمنىڭ الدىنا.
«قوي، بايبىشە، داۋ تۋدىرما بەكەرگە،-
دەپ ناعاشىم اڭگىمەسىن جالعادى،-
ايىپ پا ەكەن، ءوزىن بەرىپ قاتەرگە،
ەر جىگىتتىڭ دوسىن قورعاپ قالعانى.
دوستىق دەگەن ىزگىلىكتىڭ الاڭى،
وعان كۋا عاسىرلار مەن زاماندار.
وتانىن دا ساتىپ كەتە الادى
قيىن شاقتا دوسىن ساتقان ادامدار!».
9. ۇيگە تاپسىرما
وقۋلىقتاعى تاپسىرمانى وقىڭدار. ونداعى ءتۇيىندى ويدى تاۋىپ، سەبەبىن ءتۇسىندىرىپ كەلىڭدەر.
ءابۋناسىر ءال - فارابي
تىرشىلىكتە قۇرىشتاي بول ءتوزىمدى
سان مارتەبە الداسا دا ءوزىڭدى.
تاعدىرىڭدى ەش ۋاقىتتا جازعىرما،
ءتىپتى كەيدە بولسا ءازازىل ازعىرعان.
ورگە جۇزگەن ونەگەلى ىسىمەن،
تاڭدا ادال دوس ءوز تەڭىڭنىڭ ىشىنەن.
جۇرگەندەر كوپ دوستىق اتىن مالدانىپ،
الايدا تەك قالما وعان الدانىپ.
10. تۇيىندەمە (ءمۇعالىمنىڭ قورىتىندى ءسوزى)
دوستىق - ادام ءومىرىنىڭ ۇلكەن ءبىر ارناسى. ءار ادام دۇنيەگە كەلگەننەن كەيىن، جان دۇنيەسىندەگى سىرىن بولىسەتىن دوس ىزدەۋى زاڭدىلىق. حالقىمىز «التىن بەرگەن دوس ەمەس، اقىل بەرگەن دوس» دەپ تەگىن ايتپاسا كەرەك. دوس - تىقتىڭ ماڭىزدى بەلگىسى - بەرىك ءارى تەرەڭ ەموسيالىق جاقىندىق. ول - ادامنىڭ ءبىر - بىرىنە ءسوز جۇزىندە دە، ءىس جۇزىندە دە ادال جانە شىنايى بولۋى. دوس - ءبىر اۋىز ءسوز ايتپاستان سەنى تۇسىنەتىن، قيىن - قىستاۋ كەزەڭدە قولداۋ كورسەتىپ، قۋانىشىڭدى بولىسەتىن، سەن ءۇشىن قۋاناتىن جان. ولاي بولسا، بارلىعىمىز دا ادال دوس بولا بىلەيىك دەگىم كەلەدى.
11. سوڭعى تىنىشتىق ءساتى
«دوستارىم»
ءانىن جازعان: ورالحان كوشەروۆ
ءسوزىن جازعان: حاسەن زاكاريانوۆ
ورىندايتىن: جانار ايجانوۆا
ءاندى تىڭداي وتىرىپ «ءويتۇيىن جازۋ» پاراعىن الىپ، وقۋشىلار بۇگىنگى ساباق جايلى ويلارىن جازىپ، پىكىرلەر بىلدىرەدى.
نەگىزگى ءبىلىم بەرەتىن №221 اققۇم مەكتەبى
پەداگوگ - پسيحولوگ سەيىتوۆا گۇلزادا پەرنەبەكوۆنا
ءوزىن - ءوزى تانۋ 8 سىنىپ
تاقىرىبى: ىزدەگەندە تابىلاتىن قاسىڭنان
قۇندىلىقتار: دوستىق، سىيلاستىق، تاتۋلىق.
قاسيەتتەر: مەيىرىمدىلىك، قامقورلىق.
ماقساتى: «دوس»، «دوستىق» ۇعىمدارىنىڭ ادامگەرشىلىك قۇندىلىق رەتىندەگى ءمانىن اشۋ.
مىندەتتەرى: دوستىق، سىيلاستىق، تاتۋلىق قۇندىلىقتارىنىڭ ادام ومىرىندەگى ماڭىزدىلىعىن ءتۇسىندىرۋ؛
وقۋشىلاردى ءوزارا سىيلاستىققا، ءبىر - بىرىنە كومەك كورسەتۋگە، ءبىرىن - ءبىرى قولداۋعا، قامقورلىق جاساۋعا باۋلۋ؛
مەيىرىمدىلىككە، دوستىققا، تاتۋلىققا، جاۋاپكەرشىلىككە تاربيەلەۋ.
ساباق بارىسى
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى: وقۋ قۇرالدارىنا نازار اۋدارىپ، سالەمدەسۋ.
2. تىنىشتىق ءساتى. (ءسوزى ت. مولداعالييەۆتىڭ، ءانى س. بايتەرەكوۆتىڭ «جان دوسىم» ءانىن تىڭداۋ)
- كىم ءوزىنىڭ اسەرىمەن بولىسكىسى كەلەدى؟
3. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ.
«كەشىرىمدىلىك – كوڭىل كەڭدىگى» ەسسە.
4. اڭگىمەلەسۋ
• دوستىق دەگەن نە؟ ونى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
• دوستىڭ كوپ بولۋى مۇمكىن بە؟
• ءوز دوستارىڭ جايلى نە ايتاسىڭدار؟
5. ماتىنمەن جۇمىس.
ەكى دوس (اڭىز)
ەكى دوس ءبىر ەگىستىكتە جۇمىس ىستەيتىن. ءبىرىنىڭ وتباسى، بالالارى بار، ال ەكىنشىسى جالعىز باستى ەدى. كۇن باتقانعا دەيىن جۇمىس ىستەپ، دوستار تاپقان ءونىمدى تەپە - تەڭ ەتىپ ەكىگە ءبولىپ الاتىن. ءبىر كۇنى جالعىز باستى ادام ىشىنەن: «ءونىمدى جانە شىققان پايدانى تەپە - تەڭ بولگەنىمىز دۇرىس بولمادى، مەن جالعىز تۇرامىن، سوندىقتان دا ايتارلىقتاي كوپ قاجەتتىلىگىم دە جوق» دەپ ويلادى. وسىنداي ويمەن، ءتۇن سايىن ءبىر قاپ ءونىمدى دوسىنىڭ ءۇيىنىڭ الدىنداعى سارايعا جاسىرىن اپارىپ تۇردى.
دوسى دا ىشىنەن: «ءونىم مەن پايدانى بىردەي بولگەنىمىز دۇرىس ەمەس، مەنىڭ وتباسىم بار، قارتايعان شاعىمدا ولار ماعان قارايدى. ال دوسىمنىڭ بولسا ەشكىمى جوق، قارتايعان كەزىندە وعان قارايتىن ادام بولمايدى» دەپ ويلايدى. وسىلايشا بۇل ءتۇن جامىلىپ، ۇيدەن شىعىپ دوسىنىڭ قوراسىنا ءونىمدى اپارىپ تۇرادى. الايدا قوراداعى قاپتاردىڭ سانى نەلىكتەن ازايمايتىنىنا ەكى دوس تۇسىنبەي جۇرەدى. ءبىر ءتۇنى ءبىر - ءبىرىنىڭ قوراسىنا جاسىرىن قاپ تاسىپ جۇرگەندە، ولار كەزدەسىپ قالادى. سوندا عانا ولار بولعان جايدىڭ ءمانىن تۇسىنەدى. قاپتاردى جەرگە قويا سالىپ، دوستار قۇشاقتاسا كەتەدى.
• اڭىز اڭگىمەنىڭ يدەياسى نەدە؟
• دوستاردىڭ ءبىر - بىرىنە دەگەن ادال نيەتى مەن دوستىعىن قالاي باعالار ەدىڭدەر؟
• ءوز دوستارىڭا كومەك كورسەتكەن كەزدەرىڭ بار ما؟
6. جاعداياتتى تالداۋ
مۇرات پەن ارمان ەكەۋى 6 - سىنىپتان بەرى دوس. ەكەۋىنىڭ دوس ەكەنىن اتا - انا - لارى دا بىلەدى. ءقازىر ولار 9 - سىنىپتا وقيدى. ەكەۋى دە وقۋ ەكپىندىسى. ولار ۇنەمى ساباققا بىرگە دايىندالادى. ءبىراق ارمان سوڭعى كەزدە كوپ وزگەردى. ساباعى دا تومەندەدى. مۇرات بۇرىنعىداي حابارلاسىپ ساباققا دايىندالۋعا شاقىرسا، تاۋسىلمايتىن سىلتاۋ ايتادى. بۇگىن ارماننىڭ ءوزى مۇراتقا قوڭىراۋ شالىپ:
- ەگەر مەنىڭ اتا - انام سۇراپ جاتسا، «ەكەۋمىز ساباققا دايىندالىپ جاتىرمىز» دەپ ايتا سالشى، مەن ازاماتپەن بىرگە كومپيۋتەر كلۋبىنا ويناۋعا بارامىن» - دەدى. ازامات 10 - سىنىپتا وقيتىن كورشى بالا. مۇرات نە دەرىن بىلمەدى. «جوق، مەن ولاي ايتا المايمىن» دەپ ايتسا، دوسىنىڭ كوڭىلى قالادى. «ءيا، جارايدى» دەسە ءوزى جاقسى تانيتىن ارماننىڭ اتا - اناسىن الداعان ءساتى، كوز الدىنا كەلدى.
- مۇراتقا ماسەلەنى شەشۋگە قانداي كەڭەس بەرەسىز؟
7. وقۋ اقپاراتى.
ءمۇعالىم اڭگىمەلەسۋدەن سوڭ وقۋشىلاردىڭ پىكىرىن تۇيىندەي كەلىپ، ەر وقۋلىقتا بەرىلگەن اقپاراتپەن تانىستىرادى.
ادامداردىڭ ءبىر - بىرىنە دەگەن ادال سەنىمى، ءوزارا تىلەۋلەس ورتاق كوز - قاراسى دوستىققا ۇلاستىرادى. دوستىق دەگەنىمىز ادامداردىڭ ءوزارا جاۋاپكەرشىلىگى، سىيلاستىعى مەن ءبىر - بىرىنە قامقورلىعى، رۋحاني جاقىندىقتارى. دوستىق قارىم - قاتىناس ادامدارعا ءوزارا سەنىم جۇكتەيدى. دوستار ءبىر - بىرىنە قۋانىشتا دا، قيىنشىلىقتا دا نيەتتەس، قامقور بولادى. دوستىق - سىيلاس - تىقتىڭ، مەيىرباندىقتىڭ ءمولدىر كوزى. ونى باقىت تا، قيىندىق تا ۇزە المايدى.
8. ءمۇعالىم سىيى
دوستىق ولكەسىنىڭ زاڭى م. شاحانوۆ.
الدىمىزدا قانشا ساۋال توسىلدى،
ءومىر ءبىزدى ەرتە ءۇيىردى بيىنە.
ءسابي كەزىم.
بىرگە وينايتىن دوسىمدى،
ەرتىپ باردىم ناعاشىمنىڭ ۇيىنە.
سابيلىك شاق!
سۇتتەي اپپاق كەزەڭ بۇل،
اڭعال، بەيقام بالبۇلاقتاي سىڭعىرلى.
د دوسىم «كيىپ كورەمىن» دەپ اجەمنىڭ
اڭداۋسىزدا كوزاينەگىن سىندىردى.
ەندى قايتتىك، امال - ايلا ازايىپ،
قۇتىلۋعا وتكەل ىزدەپ تارىقتىق.
دوسىم مەنىڭ ۇياڭ ەدى عاجايىپ،
اجەم وتە قاتال ەدى، جارىقتىق.
- بالا مۇنشا بولا ما ەكەن مازاسىز،
قانە، قايسىڭ كوزاينەكتى سىندىرعان؟
- دەدى اجەمىز،- قالدىرمايمىن جازاسىز،
سىندىرعان كىم؟ الدىما كەپ تۇر جىلدام!
ەندى قايتتىك، كىم ۇسىنباق كومەگىن؟
بۇل قىرسىقتان قۇتقارماق بوپ دوسىمدى:
«مەن سىندىردىم، كەشىرىڭىز... مەنى دەدىم...»
دەدىم ءۇنسىز تومەن سالىپ باسىمدى.
ءبىر ەرەكشە دۇلەي مىنەز توسىپ ەك،
شىركىن، ادام تابيعاتى - اي سان قىرلى
قانشا اشۋلى بولعانىمەن وسى رەت،
اجەم مەنى جازالاۋسىز قالدىردى.
لەزدە قايتا كوتەرىلىپ ەڭسەمىز،
كوڭىلىمىزدىڭ ايدىنىنان كۇن كۇلدى.
سول ساتتە ءىنىم سىبىر ەتتى:
«سەنبەڭىز، كوزاينەكتى قوناق بالا سىندىردى».
اجەم كەنەت اشۋ بۋىپ كۇيگەلەك،
اشۋ بۋىپ اڭ - تاڭ بولىپ قالدى دا:
- ءجۇر بەرى،- دەپ قۇلاعىمنان سۇيرەلەپ،
ەرتىپ باردى ناعاشىمنىڭ الدىنا.
«قوي، بايبىشە، داۋ تۋدىرما بەكەرگە،-
دەپ ناعاشىم اڭگىمەسىن جالعادى،-
ايىپ پا ەكەن، ءوزىن بەرىپ قاتەرگە،
ەر جىگىتتىڭ دوسىن قورعاپ قالعانى.
دوستىق دەگەن ىزگىلىكتىڭ الاڭى،
وعان كۋا عاسىرلار مەن زاماندار.
وتانىن دا ساتىپ كەتە الادى
قيىن شاقتا دوسىن ساتقان ادامدار!».
9. ۇيگە تاپسىرما
وقۋلىقتاعى تاپسىرمانى وقىڭدار. ونداعى ءتۇيىندى ويدى تاۋىپ، سەبەبىن ءتۇسىندىرىپ كەلىڭدەر.
ءابۋناسىر ءال - فارابي
تىرشىلىكتە قۇرىشتاي بول ءتوزىمدى
سان مارتەبە الداسا دا ءوزىڭدى.
تاعدىرىڭدى ەش ۋاقىتتا جازعىرما،
ءتىپتى كەيدە بولسا ءازازىل ازعىرعان.
ورگە جۇزگەن ونەگەلى ىسىمەن،
تاڭدا ادال دوس ءوز تەڭىڭنىڭ ىشىنەن.
جۇرگەندەر كوپ دوستىق اتىن مالدانىپ،
الايدا تەك قالما وعان الدانىپ.
10. تۇيىندەمە (ءمۇعالىمنىڭ قورىتىندى ءسوزى)
دوستىق - ادام ءومىرىنىڭ ۇلكەن ءبىر ارناسى. ءار ادام دۇنيەگە كەلگەننەن كەيىن، جان دۇنيەسىندەگى سىرىن بولىسەتىن دوس ىزدەۋى زاڭدىلىق. حالقىمىز «التىن بەرگەن دوس ەمەس، اقىل بەرگەن دوس» دەپ تەگىن ايتپاسا كەرەك. دوس - تىقتىڭ ماڭىزدى بەلگىسى - بەرىك ءارى تەرەڭ ەموسيالىق جاقىندىق. ول - ادامنىڭ ءبىر - بىرىنە ءسوز جۇزىندە دە، ءىس جۇزىندە دە ادال جانە شىنايى بولۋى. دوس - ءبىر اۋىز ءسوز ايتپاستان سەنى تۇسىنەتىن، قيىن - قىستاۋ كەزەڭدە قولداۋ كورسەتىپ، قۋانىشىڭدى بولىسەتىن، سەن ءۇشىن قۋاناتىن جان. ولاي بولسا، بارلىعىمىز دا ادال دوس بولا بىلەيىك دەگىم كەلەدى.
11. سوڭعى تىنىشتىق ءساتى
«دوستارىم»
ءانىن جازعان: ورالحان كوشەروۆ
ءسوزىن جازعان: حاسەن زاكاريانوۆ
ورىندايتىن: جانار ايجانوۆا
ءاندى تىڭداي وتىرىپ «ءويتۇيىن جازۋ» پاراعىن الىپ، وقۋشىلار بۇگىنگى ساباق جايلى ويلارىن جازىپ، پىكىرلەر بىلدىرەدى.