جاڭاشا وقىتۋ تاسىلدەرىن قولدانۋدىڭ تيىمدىلىگى
ماڭعىستاۋ وبلىسى،
بەينەۋ اۋدانى، سارعا سەلوسى
«بەينەۋ مەكتەپ - ينتەرناتى» كمم - ءنىڭ
حيميا ءپانى ءمۇعالىمى جەتپىسوۆا ايجاقسى بەگەيباي قىزى
جاڭاشا وقىتۋ تاسىلدەرىن قولدانۋدىڭ تيىمدىلىگى
«ۇستاز بولۋ - ءوز ۋاقىتىن اياماي، وزگەنىڭ باقىتىن ايالاۋ» دەمەكشى، تاباندىلىقپەن جۇمىس جاساپ، الەمدىك وقىتۋ جۇيەسىنىڭ جاڭا تەحنولوگيالارىن ۇتىمدى پايدالانا وتىرىپ، شاكىرت جۇرەگىنە جول تابۋ – ينەمەن قۇدىق قازعانداي.
سىندارلى وقىتۋدىڭ ماقساتى - وقۋشىنىڭ ءپاندى تەرەڭ ءتۇسىنۋ قابىلەتىن دامىتۋ، العان ءبىلىمىن سىنىپتان تىس جەردە، كەز - كەلگەن جاعدايدا ءتيىمدى پايدالانا ءبىلۋىن قامتاماسىز ەتۋ.
«ورلەۋ» بىلىكتىلىكتى ارتتىرۋ ۇلتتىق ورتالىعى» اق فيليالى ماڭعىستاۋ وبلىسى بويىنشا پەداگوگيكالىق قىزمەتكەرلەردىڭ بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋ ينستيتۋتى دەڭگەيلەپ وقىتۋ ورتالىعىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن ءىىى (بازالىق) دەڭگەيلىك كۋرس وقۋىنان ءوتىپ سەرتيفيكات العان پەداگوگتاردىڭ ءبىرىمىن.
بىلىكتىلىك ارتتىرۋدىڭ دەڭگەيلىك وقۋ كۋرسىنان ءوتىپ، ءوز مەكتەبىمنىڭ وقۋ ۇدەرىسىنە جاڭالىق اكەلىپ، جاڭا باعدارلاما بويىنشا ساباق جۇرگىزىپ، ءوز ءىس - تاجىريبەمدى ارىپتەستەرىممەن ءبولىسىپ جۇرگەن جانمىن.
ارينە، بۇل جاڭا باعدارلامانىڭ قيىندىعى مەن قىزىعىن بىردەن يگەرىپ كەتۋ وڭاي ءىس ەمەس ەكەندىگى بەلگىلى. ءبىراق، ءححى عاسىر مۇعالىمىنە قويىلاتىن تالاپ تا زور، سول تالاپتان شىعۋ ءۇشىن ءمۇعالىم جان - جاقتى، ءبىلىمدى بولۋعا ءتيىس.
مەن دە وقىتۋ ۇدەرىسىنە ەنگىزىلىپ جاتقان جاڭا باعدارلامانىڭ تيىمدىلىگى جونىندە ايتپاقپىن.
سىندارلى وقىتۋدىڭ ماقساتى - وقۋشىنىڭ ءپاندى تەرەڭ ءتۇسىنۋ قابىلەتىن دامىتۋ، العان ءبىلىمىن سىنىپتان تىس جەردە، كەز - كەلگەن جاعدايدا ءتيىمدى پايدالانا ءبىلۋىن قامتاماسىز ەتۋ.
وقۋشىلار وقىعان تاقىرىپ بويىنشا بىلىمدەرىن ءوز دەڭگەيىندە كورسەتىپ، كەيبىر بولجامدار بويىنشا كۇماندى ويلارىن بىلدىرە الاتىنداي پىكىر - كوزقاراستارىن ناقتىلاپ، جاڭا ۇعىم – تۇسىنىكتەرىن ورىستەتۋگە ىقپال ەتۋ.
وقۋشى تاقىرىپتىق ءتۇسىنۋ دەڭگەيىن انىقتاپ، ونىڭ تۇسىنىگىن تولىقتىرۋعا نەمەسە قايتا قۇرۋعا كومەكتەسۋ ءمۇعالىمنىڭ مىندەتى.
مۇعالىمگە قويىلاتىن تالاپ زاماناۋي تالاپتارعا سايكەس كەلۋى.
ەڭ نەگىزگىسى ”بالالار قالاي وقيدى” قاعيداسى، ال قالعانى:
نەنى وقىتۋ كەرەك؟
وقىتۋدىڭ رەتتىلىگىن قالاي قۇرىلىمداۋ كەرەك؟
تابىستىلىق دەڭگەيدى قالاي باعالاۋعا بولادى؟
قازىرگى جاڭا وقىتۋ جۇيەسىندە 7 ءمودۋلدى باسشىلىققا الىپ جۇرگىزگەن توپتىق جۇمىس وقۋشىنىڭ دا، ءمۇعالىمنىڭ دە وي ءورىسىن كەڭەيتىپ، شىعارماشىلىق قابىلەتىن ارتتىرىپ، قۇلشىنىسقا يتەرمەلەيدى.
جاقسى ۇيىمداستىرىلعان توپتىق جۇمىس وقۋشىلار اراسىندا الەۋمەتتىك ءوزارا قارىم - قاتىناستى، ءتيىمدى ارالاسۋ جانە پروبلەمالاردى شەشۋ داعدىلارىن دامىتۋعا ىقپال ەتەدى.
بۇل، ءوز كەزەگىندە وقۋشىلاردى وزدەرىنىڭ وقۋلارىنا بەلسەندى قاتىسۋعا يتەرمەلەيدى. وقۋشىلاردى الىنعان اقپاراتتى ويلاستىرۋعا جانە تالقىلاۋعا، وزگەلەردىڭ پىكىرلەرىن تۇسىنۋگە نەمەسە تەرىسكە شىعارۋعا ىنتالاندىرعان جاعدايدا توپتىق جۇمىس ءتيىمدى بولادى.
توپتىق جۇمىستا وقۋشىلار بىلۋگە ءتيىستى نەگىزگى ەرەجەلەر بار، سونى ەسكەرۋ كەرەك. ولار:
● كەزەكپەن سويلەۋ؛
● بەلسەندى تىڭداۋ؛
● سۇراق قويۋ جانە سۇراق بارما ەكەنىن سۇراۋ؛
● ۇسىنىس ەنگىزۋ جانە باسقالاردا ۇسىنىس بار ما ەكەنىن سۇراۋ؛
● ءوز ويلارىن جانە پىكىرلەرىن ورتاعا سالۋ؛
● ۇسىنىس، يدەيالاردى ۇجىممەن تالقىلاۋ؛
● كومەكتەسۋ جانە كومەك سۇراۋ؛
● تۇسىنىكتەمە بەرۋ؛
● توپتىق شەشىم قابىلداۋ جانە ورتاق ءبىر شەشىمگە كەلۋ؛
● دايەكتى ايعاقتار كەلتىرۋ.
ساباقتاردا “ساباق بەرۋ جانە وقىتۋ ۇدەرىسىندە” 7 ءمودۋلدى قولدانا وتىرىپ، ءمۇعالىم وقۋشىلاردىڭ ساباققا دەگەن قىزىعۋشىلىعىن، ىنتاسىن وياتۋعا بولادى.
توپ مۇشەلەرى ساباققا تۇگەلدەي قاتىسىپ، وزدەرىن ەركىن سەزىنەدى، ساباققا قاتىسپاي، زەرىگىپ، بوس وتىراتىن وقۋشى بولمايدى.
ساباقتا اكت - نى پايدالانا وتىرىپ، جاڭا تاقىرىپتى قابىلداۋدى جەڭىلدەتىپ، بەرىلگەن توپتىق تاپسىرمالار ارقىلى ساپالى وقىتۋ جۇزەگە اسادى.
سىني تۇرعىدان ويلاۋعا ۇيرەتۋ 3 فازادان تۇرادى:
1. قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ
2. ماعىنانى تانۋ(اجىراتۋ)
3. وي تولعانىس كەزەڭى
“وي تولعانىس” فازاسىنىڭ ماقساتى - وقۋشىلاردىڭ لوگيكالىق ويلارىن وياتۋ، جەكە شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن اشۋ، ءوز پىكىرىن قورعاۋعا ۇيرەتۋ.
مىندەتتەرى: 1. وزدىگىنەن ءبىلىم الۋعا، سىني ويلاۋعا جەتەلەۋ.
2. وقۋشى تولىقتاي ساباققا قاتىسادى.
جاڭا تاقىرىپتى مەڭگەرمەس بۇرىن، وقۋشىلاردىڭ قىزىعۋشىلىعىن وياتۋ ماقساتىندا وتكەن تاقىرىپ بويىنشا “اسسوسياسيا” قۇرۋ، ”توپتاستىرۋ”، ”وي قوزعاۋ نەمەسە ميعا شابۋىل”، ۆەنن دياگرامماسىن، ت. ب. ستراتەگيالاردى قولدانۋعا بولادى. كوبىنەسە ءۇي تاپسىرماسى سىنىپتا سۇراق قويۋدىڭ ۇلگىسى “باستاما - جاۋاپ - كەيىنگى ارەكەت”(ءبجا) نىسانى بويىنشا قويىلعان سۇراق ەكەندىگى انىقتالدى. مىسالعا:
باستاما (ءمۇعالىم):
ادام ورگانيزمى ماسساسىنىڭ نەشە پايىزى وتتەكتىڭ ۇلەسى؟
جاۋاپ(وقۋشى): 65%
كەيىنگى ارەكەت(ءمۇعالىم):
دۇرىس.
بۇل مودەل اڭگىمەگە سىنىپتا باستاما جاسايتىن جانە دە ونى باقىلاپ وتىراتىن ادام ءمۇعالىم بولاتىن جاعدايلاردى كورسەتەدى. وقۋشىنىڭ ءبىلىم الۋىن قولداۋ ءۇشىن سۇراق قويۋدىڭ تۇرتكى بولۋ، سىناقتان وتكىزۋ جانە قايتا باعىتتاۋ سياقتى ءارتۇرلى تەحنيكالارىن پايدالانۋعا بولادى.
سۇراق قويۋ ارقىلى ءمۇعالىم:
وقۋشىلاردى تاقىرىپ بويىنشا جانە سىندارلى سويلەۋگە
ىنتالاندىرادى.
وقۋشىلاردىڭ شىنايى قىزىعۋشىلىعىن انىقتايدى.
بىلىمگە قۇشتارلىعى داميدى.
وقۋشىلاردىڭ سىني تۇرعىدان ويلاۋىنا ىقپال ەتەدى.
وقۋشىلارعا سىني تۇرعىدان ويلاۋعا كومەكتەسەدى.
ويىن جيناقتاۋعا كومەكتەسەدى.
باسقا وقۋشىلاردىڭ يدەيالارىن قۇرمەتتەۋگە جانە باعالاۋىنا
ىقپال ەتەدى.
“ماعىنانى تانۋ” فازاسى بويىنشا ”وقۋشى نەنى ءبىلۋ كەرەك؟”، ”وقۋشى نەنى مەڭگەرۋ كەرەك؟”، نەگىزگى ۇعىمداردىڭ ءمان - ماعىناسى اشىلۋى كەرەك. بالالاردىڭ سىني تۇرعىدان ويلاۋ قابىلەتتەرىنەن تابۋدى قاجەت ەتەتىن نەگىزگى ەرەكشەلىكتەر:
1. ۇتقىرلىق
2. پايىم
3. ءتارتىپ
4. وزىندىك سانا - سەزىم
جالپى سىني تۇرعىدان ويلايتىن وقۋشىلار بەلسەندى بولادى، ولار سۇراق قويىپ، دالەلدەردى تالدايدى، ماعىنانى انىقتاۋ ءۇشىن سانالى تۇردە سيپاتتامالار قولدانادى، مۇنداي ادامدار جاڭاشىل يدەيالارمەن قارۋلانادى.
«ماعىنانى تانۋ» فازاسىندا «ءوزارا وقىتۋ»، «نوبايلاۋ»، «تىرەك سوزدەر»، ت. ب. ستراتەگيالاردى قولدانۋعا بولادى.
”وي تولعانىس”فازاسى بويىنشا ءار توپقا ”ۆەنن دياگرامماسى”، ”بلۋم سۇراقتارى”،”كىم جىلدام” ستراتەگيالارىن جانە بارلىق توپقا ورتاق «ءسىز بىلەسىز بە؟» تەست تاپسىرمالارىن پايدالانا وتىرىپ، جاڭا تاقىرىپتى مەڭگەرتۋ، تەوريالىق ءبىلىمدى پراكتيكامەن ۇشتاستىرۋ، نەگىزگى يدەيانى ءتۇسىنۋ، شىعارماشىلىق كەزىندە كوشباسشىلىقتى انىقتاۋ ماقساتىندا ءتۇرلى تاپسىرمالار ورىنداتۋعا بولادى.
وقىتۋ ناتيجەسى قانداي؟:
1. ءمۇعالىم جانە وقۋشى اراسىنداعى مادەنيەت قالىپتاسادى.
2. وزدەرىنە سىني كوزبەن قارايدى.
3. ءوز وي - پىكىرلەرىن اشىق، ەركىن جەتكىزە بىلەدى.
4. ءىس - ارەكەتتى سىني باعالاۋدى ۇيرەنەدى.
5. توپتا ءبىرىن - ءبىرى تىڭدايدى.
6. سىني تۇرعىدان باعالايدى.
بەينەۋ اۋدانى، سارعا سەلوسى
«بەينەۋ مەكتەپ - ينتەرناتى» كمم - ءنىڭ
حيميا ءپانى ءمۇعالىمى جەتپىسوۆا ايجاقسى بەگەيباي قىزى
جاڭاشا وقىتۋ تاسىلدەرىن قولدانۋدىڭ تيىمدىلىگى
«ۇستاز بولۋ - ءوز ۋاقىتىن اياماي، وزگەنىڭ باقىتىن ايالاۋ» دەمەكشى، تاباندىلىقپەن جۇمىس جاساپ، الەمدىك وقىتۋ جۇيەسىنىڭ جاڭا تەحنولوگيالارىن ۇتىمدى پايدالانا وتىرىپ، شاكىرت جۇرەگىنە جول تابۋ – ينەمەن قۇدىق قازعانداي.
سىندارلى وقىتۋدىڭ ماقساتى - وقۋشىنىڭ ءپاندى تەرەڭ ءتۇسىنۋ قابىلەتىن دامىتۋ، العان ءبىلىمىن سىنىپتان تىس جەردە، كەز - كەلگەن جاعدايدا ءتيىمدى پايدالانا ءبىلۋىن قامتاماسىز ەتۋ.
«ورلەۋ» بىلىكتىلىكتى ارتتىرۋ ۇلتتىق ورتالىعى» اق فيليالى ماڭعىستاۋ وبلىسى بويىنشا پەداگوگيكالىق قىزمەتكەرلەردىڭ بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋ ينستيتۋتى دەڭگەيلەپ وقىتۋ ورتالىعىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن ءىىى (بازالىق) دەڭگەيلىك كۋرس وقۋىنان ءوتىپ سەرتيفيكات العان پەداگوگتاردىڭ ءبىرىمىن.
بىلىكتىلىك ارتتىرۋدىڭ دەڭگەيلىك وقۋ كۋرسىنان ءوتىپ، ءوز مەكتەبىمنىڭ وقۋ ۇدەرىسىنە جاڭالىق اكەلىپ، جاڭا باعدارلاما بويىنشا ساباق جۇرگىزىپ، ءوز ءىس - تاجىريبەمدى ارىپتەستەرىممەن ءبولىسىپ جۇرگەن جانمىن.
ارينە، بۇل جاڭا باعدارلامانىڭ قيىندىعى مەن قىزىعىن بىردەن يگەرىپ كەتۋ وڭاي ءىس ەمەس ەكەندىگى بەلگىلى. ءبىراق، ءححى عاسىر مۇعالىمىنە قويىلاتىن تالاپ تا زور، سول تالاپتان شىعۋ ءۇشىن ءمۇعالىم جان - جاقتى، ءبىلىمدى بولۋعا ءتيىس.
مەن دە وقىتۋ ۇدەرىسىنە ەنگىزىلىپ جاتقان جاڭا باعدارلامانىڭ تيىمدىلىگى جونىندە ايتپاقپىن.
سىندارلى وقىتۋدىڭ ماقساتى - وقۋشىنىڭ ءپاندى تەرەڭ ءتۇسىنۋ قابىلەتىن دامىتۋ، العان ءبىلىمىن سىنىپتان تىس جەردە، كەز - كەلگەن جاعدايدا ءتيىمدى پايدالانا ءبىلۋىن قامتاماسىز ەتۋ.
وقۋشىلار وقىعان تاقىرىپ بويىنشا بىلىمدەرىن ءوز دەڭگەيىندە كورسەتىپ، كەيبىر بولجامدار بويىنشا كۇماندى ويلارىن بىلدىرە الاتىنداي پىكىر - كوزقاراستارىن ناقتىلاپ، جاڭا ۇعىم – تۇسىنىكتەرىن ورىستەتۋگە ىقپال ەتۋ.
وقۋشى تاقىرىپتىق ءتۇسىنۋ دەڭگەيىن انىقتاپ، ونىڭ تۇسىنىگىن تولىقتىرۋعا نەمەسە قايتا قۇرۋعا كومەكتەسۋ ءمۇعالىمنىڭ مىندەتى.
مۇعالىمگە قويىلاتىن تالاپ زاماناۋي تالاپتارعا سايكەس كەلۋى.
ەڭ نەگىزگىسى ”بالالار قالاي وقيدى” قاعيداسى، ال قالعانى:
نەنى وقىتۋ كەرەك؟
وقىتۋدىڭ رەتتىلىگىن قالاي قۇرىلىمداۋ كەرەك؟
تابىستىلىق دەڭگەيدى قالاي باعالاۋعا بولادى؟
قازىرگى جاڭا وقىتۋ جۇيەسىندە 7 ءمودۋلدى باسشىلىققا الىپ جۇرگىزگەن توپتىق جۇمىس وقۋشىنىڭ دا، ءمۇعالىمنىڭ دە وي ءورىسىن كەڭەيتىپ، شىعارماشىلىق قابىلەتىن ارتتىرىپ، قۇلشىنىسقا يتەرمەلەيدى.
جاقسى ۇيىمداستىرىلعان توپتىق جۇمىس وقۋشىلار اراسىندا الەۋمەتتىك ءوزارا قارىم - قاتىناستى، ءتيىمدى ارالاسۋ جانە پروبلەمالاردى شەشۋ داعدىلارىن دامىتۋعا ىقپال ەتەدى.
بۇل، ءوز كەزەگىندە وقۋشىلاردى وزدەرىنىڭ وقۋلارىنا بەلسەندى قاتىسۋعا يتەرمەلەيدى. وقۋشىلاردى الىنعان اقپاراتتى ويلاستىرۋعا جانە تالقىلاۋعا، وزگەلەردىڭ پىكىرلەرىن تۇسىنۋگە نەمەسە تەرىسكە شىعارۋعا ىنتالاندىرعان جاعدايدا توپتىق جۇمىس ءتيىمدى بولادى.
توپتىق جۇمىستا وقۋشىلار بىلۋگە ءتيىستى نەگىزگى ەرەجەلەر بار، سونى ەسكەرۋ كەرەك. ولار:
● كەزەكپەن سويلەۋ؛
● بەلسەندى تىڭداۋ؛
● سۇراق قويۋ جانە سۇراق بارما ەكەنىن سۇراۋ؛
● ۇسىنىس ەنگىزۋ جانە باسقالاردا ۇسىنىس بار ما ەكەنىن سۇراۋ؛
● ءوز ويلارىن جانە پىكىرلەرىن ورتاعا سالۋ؛
● ۇسىنىس، يدەيالاردى ۇجىممەن تالقىلاۋ؛
● كومەكتەسۋ جانە كومەك سۇراۋ؛
● تۇسىنىكتەمە بەرۋ؛
● توپتىق شەشىم قابىلداۋ جانە ورتاق ءبىر شەشىمگە كەلۋ؛
● دايەكتى ايعاقتار كەلتىرۋ.
ساباقتاردا “ساباق بەرۋ جانە وقىتۋ ۇدەرىسىندە” 7 ءمودۋلدى قولدانا وتىرىپ، ءمۇعالىم وقۋشىلاردىڭ ساباققا دەگەن قىزىعۋشىلىعىن، ىنتاسىن وياتۋعا بولادى.
توپ مۇشەلەرى ساباققا تۇگەلدەي قاتىسىپ، وزدەرىن ەركىن سەزىنەدى، ساباققا قاتىسپاي، زەرىگىپ، بوس وتىراتىن وقۋشى بولمايدى.
ساباقتا اكت - نى پايدالانا وتىرىپ، جاڭا تاقىرىپتى قابىلداۋدى جەڭىلدەتىپ، بەرىلگەن توپتىق تاپسىرمالار ارقىلى ساپالى وقىتۋ جۇزەگە اسادى.
سىني تۇرعىدان ويلاۋعا ۇيرەتۋ 3 فازادان تۇرادى:
1. قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ
2. ماعىنانى تانۋ(اجىراتۋ)
3. وي تولعانىس كەزەڭى
“وي تولعانىس” فازاسىنىڭ ماقساتى - وقۋشىلاردىڭ لوگيكالىق ويلارىن وياتۋ، جەكە شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن اشۋ، ءوز پىكىرىن قورعاۋعا ۇيرەتۋ.
مىندەتتەرى: 1. وزدىگىنەن ءبىلىم الۋعا، سىني ويلاۋعا جەتەلەۋ.
2. وقۋشى تولىقتاي ساباققا قاتىسادى.
جاڭا تاقىرىپتى مەڭگەرمەس بۇرىن، وقۋشىلاردىڭ قىزىعۋشىلىعىن وياتۋ ماقساتىندا وتكەن تاقىرىپ بويىنشا “اسسوسياسيا” قۇرۋ، ”توپتاستىرۋ”، ”وي قوزعاۋ نەمەسە ميعا شابۋىل”، ۆەنن دياگرامماسىن، ت. ب. ستراتەگيالاردى قولدانۋعا بولادى. كوبىنەسە ءۇي تاپسىرماسى سىنىپتا سۇراق قويۋدىڭ ۇلگىسى “باستاما - جاۋاپ - كەيىنگى ارەكەت”(ءبجا) نىسانى بويىنشا قويىلعان سۇراق ەكەندىگى انىقتالدى. مىسالعا:
باستاما (ءمۇعالىم):
ادام ورگانيزمى ماسساسىنىڭ نەشە پايىزى وتتەكتىڭ ۇلەسى؟
جاۋاپ(وقۋشى): 65%
كەيىنگى ارەكەت(ءمۇعالىم):
دۇرىس.
بۇل مودەل اڭگىمەگە سىنىپتا باستاما جاسايتىن جانە دە ونى باقىلاپ وتىراتىن ادام ءمۇعالىم بولاتىن جاعدايلاردى كورسەتەدى. وقۋشىنىڭ ءبىلىم الۋىن قولداۋ ءۇشىن سۇراق قويۋدىڭ تۇرتكى بولۋ، سىناقتان وتكىزۋ جانە قايتا باعىتتاۋ سياقتى ءارتۇرلى تەحنيكالارىن پايدالانۋعا بولادى.
سۇراق قويۋ ارقىلى ءمۇعالىم:
وقۋشىلاردى تاقىرىپ بويىنشا جانە سىندارلى سويلەۋگە
ىنتالاندىرادى.
وقۋشىلاردىڭ شىنايى قىزىعۋشىلىعىن انىقتايدى.
بىلىمگە قۇشتارلىعى داميدى.
وقۋشىلاردىڭ سىني تۇرعىدان ويلاۋىنا ىقپال ەتەدى.
وقۋشىلارعا سىني تۇرعىدان ويلاۋعا كومەكتەسەدى.
ويىن جيناقتاۋعا كومەكتەسەدى.
باسقا وقۋشىلاردىڭ يدەيالارىن قۇرمەتتەۋگە جانە باعالاۋىنا
ىقپال ەتەدى.
“ماعىنانى تانۋ” فازاسى بويىنشا ”وقۋشى نەنى ءبىلۋ كەرەك؟”، ”وقۋشى نەنى مەڭگەرۋ كەرەك؟”، نەگىزگى ۇعىمداردىڭ ءمان - ماعىناسى اشىلۋى كەرەك. بالالاردىڭ سىني تۇرعىدان ويلاۋ قابىلەتتەرىنەن تابۋدى قاجەت ەتەتىن نەگىزگى ەرەكشەلىكتەر:
1. ۇتقىرلىق
2. پايىم
3. ءتارتىپ
4. وزىندىك سانا - سەزىم
جالپى سىني تۇرعىدان ويلايتىن وقۋشىلار بەلسەندى بولادى، ولار سۇراق قويىپ، دالەلدەردى تالدايدى، ماعىنانى انىقتاۋ ءۇشىن سانالى تۇردە سيپاتتامالار قولدانادى، مۇنداي ادامدار جاڭاشىل يدەيالارمەن قارۋلانادى.
«ماعىنانى تانۋ» فازاسىندا «ءوزارا وقىتۋ»، «نوبايلاۋ»، «تىرەك سوزدەر»، ت. ب. ستراتەگيالاردى قولدانۋعا بولادى.
”وي تولعانىس”فازاسى بويىنشا ءار توپقا ”ۆەنن دياگرامماسى”، ”بلۋم سۇراقتارى”،”كىم جىلدام” ستراتەگيالارىن جانە بارلىق توپقا ورتاق «ءسىز بىلەسىز بە؟» تەست تاپسىرمالارىن پايدالانا وتىرىپ، جاڭا تاقىرىپتى مەڭگەرتۋ، تەوريالىق ءبىلىمدى پراكتيكامەن ۇشتاستىرۋ، نەگىزگى يدەيانى ءتۇسىنۋ، شىعارماشىلىق كەزىندە كوشباسشىلىقتى انىقتاۋ ماقساتىندا ءتۇرلى تاپسىرمالار ورىنداتۋعا بولادى.
وقىتۋ ناتيجەسى قانداي؟:
1. ءمۇعالىم جانە وقۋشى اراسىنداعى مادەنيەت قالىپتاسادى.
2. وزدەرىنە سىني كوزبەن قارايدى.
3. ءوز وي - پىكىرلەرىن اشىق، ەركىن جەتكىزە بىلەدى.
4. ءىس - ارەكەتتى سىني باعالاۋدى ۇيرەنەدى.
5. توپتا ءبىرىن - ءبىرى تىڭدايدى.
6. سىني تۇرعىدان باعالايدى.
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: «تۋعان جەرىن اندەتكەن ە. حاسانعالييەۆ»
