جانىم تولعان جاقسىلىق
پاۆلودار وبلىسى، اقسۋ قالاسى،
اقسۋ قالاسىنىڭ دارىندى بالالارعا ارنالعان
مامانداندىرىلعان گيمنازياسى.
ءوزىن - ءوزى تانۋ ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى
شايماردانوۆا نازيگۋل تۋسۋپوۆنا
تاقىرىبى: جانىم تولعان جاقسىلىق
تاقىرىپ بويىنشا تۇسىندىرمە:
جاقسىلىق، ماحاببات قۇندىلىقتارى تۋرالى تۇسىنىكتەر. جاقسىلىق پەن ماحابباتتىڭ ادام ومىرىندەگى ماڭىزدىلىعى؛ جاقسىلىق جاساي ءبىلۋ ىسكەرلىكتەرى جايىندا.
ساباقتىڭ ماقساتى: بالالاردىڭ “سۇيىسپەنشىلىك” قۇندىلىعى تۋرالى تۇسىنىكتەرىن كەڭەيتۋ.
مىندەتتەرى:
- جاقسىلىقتىڭ ادام ومىرىندەگى ماڭىزدىلىعىن ءتۇسىندىرۋ؛
- جاقسىلىق جاساي ءبىلۋ ىسكەرلىكتەرىن دامىتۋ؛
- قايىرىمدىلىققا، ىزگىلىككە تاربيەلەۋ؛
ادىستەر: اڭگىمەلەسۋ، اڭگىمە، ءتۇسىندىرۋ.
قۇرال - جابدىقتار: ءۇنتاسپا، تاپسىرمالارى بار كونۆەرتتەر، اعاشتىڭ ماكەتى.
ساباقتىڭ بارىسى:
1. شاتتىق شەڭبەرى.
سالەمەتسىزدەر مە بالالار! مەن سىزدەردى كورگەنىمە وتە قۋانىشتىمىن. سىزدەردى “شاتتىق شەڭبەرىنە” شاقىرامىن. سىزدەرگە اشىق، جارىق، شۋاقتى كۇن تىلەيمىن.
2. تىنىشتىق ءساتى. (بالالار ديۆانعا جايعاسادى، جايلى اۋەننىڭ ءۇنى ەستىلىپ تۇرادى)
بالالار، ەندى ورنىمىزعا جايعاسىپ، ىڭعايلانىپ وتىرىپ، ءبىراز دەمالىپ، جاقسى ىستەردى كوز الدىمىزعا ەلەستەتەيىك. ءبىز ءقازىر قۇرمەتكە، مەيىرىمدىلىك پەن سۇيىسپەنشىلىككە، ىزگىلىككە تولى الەمگە ساياحات جاسايمىز. ءبىز سىزدەرمەن ەرەكشە ءبىر عالام “الەم عالامشارىنا” ساپار شەگەمىز. ەگەر كىمدە – كىم كوزىن جۇمعىسى كەلسە، جۇمۋعا بولادى. ءبىزدىڭ اۋە كەمەمىز “الەم عالامشارىنا” كەلىپ قوندى. ءبىز اسىقپاي، بىرىمىزدەن كەيىن ءبىرىمىز باسقىشپەن ءتۇسىپ كەلە جاتىرمىز. بۇل عالامشار ەرتەگىدەگى سياقتى عاجايىپ جاقسىلىققا، شاتتىققا، باقىتقا تولى بولعاندىقتان تاڭ قالارلىق ادەمى بولىپ كورىنىپ تۇر. وسى عالامشاردا كۇن جارقىرايدى، ەرەكشە، شۋاقتى، جىلى جانە ادەتتەگىدەن وزگەشە. كۇن الەمدەگى ءاربىر تۇرعىنعا ءوز نۇرىنىڭ بەيبىتشىلىك، جاقسىلىق جانە دوستىق شۋاعىن شاشىپ تۇر. وسى عالامشارعا تاپ بولاتىن ادامنىڭ بارلىعى جاقسىلىققا جانە شاتتىققا بولەنەدى. ءبىزدىڭ وسى عالامشاردا ەرەكشە جاقسى جاعدايعا يە بولۋىمىزدىڭ سەبەبى ءبىز وسى عالامشار تۇرعىندارىنىڭ شاقىرۋىمەن كەلىپ تۇرمىز. تاڭ قالارلىق جاعداي وسى عالامشار تۇرعىندارى جاقىنىمەن دە، تۋىسىمەن دە، تانىسىمەن دە جانە تانىس ەمەسپەن دە بارىمەن ناعىز دوس. سول سەبەپتى دە ولار جەر عالامشارىنا اۋە كەمەسىن جىبەرىپ بەيبىتشىلىك پەن ىنتىماقتاستىقتى جاقتايتىن، ويىندا دا، جۇرەگىندە دە سىي مەن قۇرمەتكە يە، تاتۋ بالالاردى وزىنە قوناققا شاقىرادى. الەم عالامشارى ءبىزدىڭ بالالاردىڭ ولاردىڭ كوڭىلىنەن شىعاتىندىعىنا شىن قۋانادى. ولارعا كۇلىمسىرەپ قاراڭىزدار. ءوز دوستارىڭىزعا قول ۇشىن سوزىڭىزدار. قولدارىڭىزدىڭ جىلىلىق پەن مەيىرىمدىلىك قۋاتىنا بولەنگەنىن سەزىنىڭىزدەر. ەندى ءبىر – ءبىرىمىزدىڭ قولىمىزدان ۇستايمىز جانە ءبىزدى، ءبىزدىڭ جۇرەگىمىزدى مىزعىماس دوستىق باۋراپ العانىن سەزەمىز. وسى سەزىمدەردى جادىمىزدا ساقتايمىز. ال ەندى مەن سىيقىرلى ءسوز ايتامىن. ءبىزدىڭ جەر انا ءوزىنىڭ قىمباتتى بالالارىن، 3 - سىنىپ وقۋشىلارىن، اسىعا كۇتەدى. – دەگەندە سىزدەر كوزدەرىڭىزدى اشاسىزدار. قولدارىڭىزدى جان - جاققا سوزىڭىزدار. تەرەڭ دەم الىڭىزدار. جارايسىزدار.
3. اڭگىمەلەسەيىك
جاڭا ساباقتى وتكەن ساباقپەن بايلانىستىرۋ ماقساتىندا ءۇي تاپسىرماسى سۇرالادى:
- بالالار، وتكەن ساباقتا ادامنىڭ جاقسى قاسيەتتەرىنىڭ ءبىرى - مەيىرىمدى بولۋ كەرەكتىگى تۋرالى اڭگىمەلەسكەن بولاتىنبىز. ۇيدە “مەن مەيىرىمدى بالامىن” تاقىرىبىنا اڭگىمە قۇراستىرىپ كەلۋگە ءتيىس بولعانسىڭدار. قانەكي، كىم باستاپ ايتىپ بەرەدى؟
بالالاردىڭ جاۋاپتارى تىڭدالادى:
ءمۇعالىم جاڭا ساباق تاقىرىبىمەن تانىستىرادى:
- ادامعا، اينالاڭا مەيىرىمدى بولۋ ادامدى جاقسىلىق جاساۋعا جەتەلەيدى. بۇگىنگى ساباقتا جاقسىلىق جاساۋ تۋرالى اڭگىمەلەسەمىز.
ءمۇعالىم وقۋشىلارمەن تومەندەگىدەي ساۋالدار بويىنشا اڭگىمە جۇرگىزەدى.
• جاقسىلىقتى رياسىز جاساۋ دەگەندى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
• وزدەرىڭنىڭ جاقسىلىق ىستەرىڭ تۋرالى ەستەرىڭە ءتۇسىرىپ ايتىپ بەرىڭدەر.
4. ماتىنمەن جۇمىس.
ۆ. ا. سۋحوملينسكييدىڭ “بالالاردىڭ كوز قۋانىشى” اڭگىمەسىمەن تانىسايىق.
كوكتەمنىڭ جايما - شۋاق جىلى كۇنىندە اينالا تۇگەل قۋانىشقا بولەنگەن ەدى. باقتار گۇلدەپ، قۇستار سايرادى. كوگىلدىر كوك كۇمبەزىندە تىراۋلاپ تىرنالار ۇشىپ بارادى. الىستان سىلدىراپ اققان بۇلاقتىڭ ەركە ءۇنى ەستىلەدى.
ال، بيىك اق قايىڭنىڭ تۇبىندە كىشكەنتاي بالاقاي جىلاپ تۇردى. ول سول مەزەتتە باقتاردىڭ قالاي گۇلدەگەنىن كورمەدى. ول قۇستاردىڭ قالاي سايراعانىن ەستىمەدى. كوگىلدىر اسپان وعان قارا بولىپ ەلەستەدى.
قاسىنان ءوتىپ بارا جاتقان جاندار كىشكەنتاي بالانىڭ ءوزىن دە، ونىڭ جىلاپ تۇرعانىن دا بايقامادى. تەك ءبىر قارت قانا بالانى بايقاپ، ونىڭ قاسىنا كەلىپ، باسىنان سيپادى. قارت بالاعا كوپتەگەن سوزدەر ايتىپ، الدە نەلەردى سۇرادى. بالا جىلاپ تۇرىپ، قارتقا الدە نەلەردى ايتقان بولدى.
ولار وسىلاي ءبىر ساعاتقا جۋىق ۇزاق اڭگىمەلەستى. اڭگىمەنىڭ اقىرىندا بالا كۇلىم قاقتى. ول ەندى اينالاسىندا باقتاردىڭ گۇلدەپ تۇرعانىن كوردى. ول قۇستاردىڭ قالاي سايراعانىن ەستىدى. كوز الدىنا كوگىلدىر اسپانداعى تىرنالاردىڭ قاناتىن اسەم قاققانى كەلدى. “مىنە، ءقازىر كوكتەم ەكەن”،- دەپ ويلادى بالا.
بىرەۋدىڭ كوزىندەگى جاستى تىيىپ، جۇزىندە كۇلكى ويناتۋ قانداي باقىت!
ءمۇعالىم: شىنىندا دا جۇرەگى جۇمساق ادام - ول ادامگەرشىلىگى مول، ادال، تازا، ءادىل بولىپ كەلەدى. ەگەر ادامنىڭ ىشكى دۇنيەسى تازا بولسا، ول مىندەتتى تۇردە اينالاسىنا شۋاعىن شاشادى.
- جىلاپ تۇرعان بالاعا قارت ادام نە جايىندا ايتتى دەپ ويلايسىڭدار؟
- بالانىڭ كوڭىل - كۇيى نەلىكتەن وزگەردى؟
- باسقا ادامدارعا جاقسىلىق جاساۋ ساعان باقىت سەزىمىن سىيلايدى دەگەن پىكىرگە قانداي وي قوسار ەدىڭدەر؟
ءمۇعالىم: ادامعا جاقسىلىق جاساعاندا رياسىز جاساۋ كەرەك. ويتكەنى ول جاناشىرلىقپەن، شىن كوڭىلمەن، ادال نيەتپەن جاسالعان ءىس. وعان اقى سۇراۋدىڭ، جاقسىلىعىمدى قايتار دەۋدىڭ قاجەتى جوق. جاساعان جاقسىلىق ءبارىبىر الدىڭنان شىعادى. سوندىقتان دا ىبىراي التىنسارين اتالارىڭ “بىرەۋگە جاقسىلىق ەتسەڭ، ول جاقسىلىعىڭدى مىندەت ەتپە” دەپ ايتقان.
1. سەرگىتۋ ءساتى.
2. شىعارماشىلىق تاپسىرما.
تاقتاعا مىنا سويلەمدى جازىپ قويادى، بۇل شىعارماشىلىق تاپسىرماعا نۇسقاۋ رەتىندە كورسەتىلەدى:
ءار ادامنىڭ جانى جاقسىلىققا تولى بولسا، جەر بەتىندە بەيبىتشىلىك ورناپ، ادامدار باقىتتى ءومىر سۇرەدى.
بالالار ءۇش توپقا بولىنەدى، ءاربىر توپقا ءبىر كونۆەرتتەن بەرىلەدى. كونۆەرتتىڭ ىشىندە تاپسىرما جازىلعان.
1 - تاپسىرما: الەمدەگى بەيبىتشىلىكتىڭ ەمبلەماسىن جاساڭدار. (سۋرەتىن سالۋعا بولادى، ءتۇرلى - ءتۇستى قاعازدى پايدالانىڭدار) (ياعني جەر بەتىندە جاقسىلىق جاسايتىن ادامدار نەعۇرلىم كوپ بولسا، جەر شارىنداعى ءومىر قانداي بولادى.)
2 - تاپسىرما: “جاقسىلىقتىڭ بەينەسىن قالاي كورسەتەر ەدىڭدەر”. (سۋرەت سالۋعا بولادى، ءتۇرلى - ءتۇستى قاعازدى پايدالانۋعا بولادى، سىزبا تۇرىندە كورسەتۋگە بولادى)
3 - تاپسىرما: وتباسىنداعى بەيبىتشىلىك دەگەن قانداي بولادى؟ (بەينەلەڭدەر، ءتۇرلى - ءتۇستى قاعازدى قولدانۋعا بولادى، كەستە، سىزبا تۇرىندە كورسەتۋگە بولادى).
(بالالار قاعازدارعا ورىنداعان تاپسىرمالارىن قورعايدى)
3. ءۇي تاپسىرماسىن بەرۋ.
وقۋلىقتان م. ءبايدىلدا ۇلىنىڭ “اق كوگەرشىن” اڭگىمەسىن وقىڭىزدار. ونىڭ قانداي ونەگەلىك ءمانى بار دەپ ويلايسىز؟ اڭگىمە ماتىنىنەن وسى سۇراققا جاۋاپ بەرەتىن سوزدەردى تابىڭدار.
بالالارعا جاپىراقتار تاراتىلادى، وسى جاپىراقتارعا بالالار بۇكىل الەمگە دەگەن تىلەكتەرىن جازادى.
4. “جۇرەكتەن – جۇرەككە” شەڭبەرى.
جارايسىزدار، بالالار! سىزدەر “ءوزىن - ءوزى تانۋ” ساباعىندا جاقسى ەڭبەك ەتتىڭىزدەر. ال ءقازىر مەن سىزدەردى “جۇرەكتەن - جۇرەككە” شەڭبەرىنە شاقىرامىن. ورتادا اعاش.
– بالالار، بۇل اعاش بۇكىل الەمدەگى بەيبىتشىلىكتىڭ سيمۆولى دەپ بىلەيىك. جاڭا وزدەرىڭ جازعان تىلەكتەرىڭدى وقىپ، وسى اعاشقا ىلىڭدەر.
- ەندى بالالار، بارلىعىمىز ءبىر تىلەك ايتايىق:
بارشا ادامعا كۇننىڭ نۇرىن تىلەيمىن،
بارشا ادامعا ءسابي ءۇنىن تىلەيمىن.
بەيبىت كۇن – جايقالعان شوپتەرگە،
بەيبىت كۇن – بار جانعا، كوكتەمگە.
5. ساباققا قاتىسىپ وتىرعان قوناقتارعا ەستەلىك سىيلىقتار تاراتۋ.
(جۇرەكشەلەر)
اقسۋ قالاسىنىڭ دارىندى بالالارعا ارنالعان
مامانداندىرىلعان گيمنازياسى.
ءوزىن - ءوزى تانۋ ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى
شايماردانوۆا نازيگۋل تۋسۋپوۆنا
تاقىرىبى: جانىم تولعان جاقسىلىق
تاقىرىپ بويىنشا تۇسىندىرمە:
جاقسىلىق، ماحاببات قۇندىلىقتارى تۋرالى تۇسىنىكتەر. جاقسىلىق پەن ماحابباتتىڭ ادام ومىرىندەگى ماڭىزدىلىعى؛ جاقسىلىق جاساي ءبىلۋ ىسكەرلىكتەرى جايىندا.
ساباقتىڭ ماقساتى: بالالاردىڭ “سۇيىسپەنشىلىك” قۇندىلىعى تۋرالى تۇسىنىكتەرىن كەڭەيتۋ.
مىندەتتەرى:
- جاقسىلىقتىڭ ادام ومىرىندەگى ماڭىزدىلىعىن ءتۇسىندىرۋ؛
- جاقسىلىق جاساي ءبىلۋ ىسكەرلىكتەرىن دامىتۋ؛
- قايىرىمدىلىققا، ىزگىلىككە تاربيەلەۋ؛
ادىستەر: اڭگىمەلەسۋ، اڭگىمە، ءتۇسىندىرۋ.
قۇرال - جابدىقتار: ءۇنتاسپا، تاپسىرمالارى بار كونۆەرتتەر، اعاشتىڭ ماكەتى.
ساباقتىڭ بارىسى:
1. شاتتىق شەڭبەرى.
سالەمەتسىزدەر مە بالالار! مەن سىزدەردى كورگەنىمە وتە قۋانىشتىمىن. سىزدەردى “شاتتىق شەڭبەرىنە” شاقىرامىن. سىزدەرگە اشىق، جارىق، شۋاقتى كۇن تىلەيمىن.
2. تىنىشتىق ءساتى. (بالالار ديۆانعا جايعاسادى، جايلى اۋەننىڭ ءۇنى ەستىلىپ تۇرادى)
بالالار، ەندى ورنىمىزعا جايعاسىپ، ىڭعايلانىپ وتىرىپ، ءبىراز دەمالىپ، جاقسى ىستەردى كوز الدىمىزعا ەلەستەتەيىك. ءبىز ءقازىر قۇرمەتكە، مەيىرىمدىلىك پەن سۇيىسپەنشىلىككە، ىزگىلىككە تولى الەمگە ساياحات جاسايمىز. ءبىز سىزدەرمەن ەرەكشە ءبىر عالام “الەم عالامشارىنا” ساپار شەگەمىز. ەگەر كىمدە – كىم كوزىن جۇمعىسى كەلسە، جۇمۋعا بولادى. ءبىزدىڭ اۋە كەمەمىز “الەم عالامشارىنا” كەلىپ قوندى. ءبىز اسىقپاي، بىرىمىزدەن كەيىن ءبىرىمىز باسقىشپەن ءتۇسىپ كەلە جاتىرمىز. بۇل عالامشار ەرتەگىدەگى سياقتى عاجايىپ جاقسىلىققا، شاتتىققا، باقىتقا تولى بولعاندىقتان تاڭ قالارلىق ادەمى بولىپ كورىنىپ تۇر. وسى عالامشاردا كۇن جارقىرايدى، ەرەكشە، شۋاقتى، جىلى جانە ادەتتەگىدەن وزگەشە. كۇن الەمدەگى ءاربىر تۇرعىنعا ءوز نۇرىنىڭ بەيبىتشىلىك، جاقسىلىق جانە دوستىق شۋاعىن شاشىپ تۇر. وسى عالامشارعا تاپ بولاتىن ادامنىڭ بارلىعى جاقسىلىققا جانە شاتتىققا بولەنەدى. ءبىزدىڭ وسى عالامشاردا ەرەكشە جاقسى جاعدايعا يە بولۋىمىزدىڭ سەبەبى ءبىز وسى عالامشار تۇرعىندارىنىڭ شاقىرۋىمەن كەلىپ تۇرمىز. تاڭ قالارلىق جاعداي وسى عالامشار تۇرعىندارى جاقىنىمەن دە، تۋىسىمەن دە، تانىسىمەن دە جانە تانىس ەمەسپەن دە بارىمەن ناعىز دوس. سول سەبەپتى دە ولار جەر عالامشارىنا اۋە كەمەسىن جىبەرىپ بەيبىتشىلىك پەن ىنتىماقتاستىقتى جاقتايتىن، ويىندا دا، جۇرەگىندە دە سىي مەن قۇرمەتكە يە، تاتۋ بالالاردى وزىنە قوناققا شاقىرادى. الەم عالامشارى ءبىزدىڭ بالالاردىڭ ولاردىڭ كوڭىلىنەن شىعاتىندىعىنا شىن قۋانادى. ولارعا كۇلىمسىرەپ قاراڭىزدار. ءوز دوستارىڭىزعا قول ۇشىن سوزىڭىزدار. قولدارىڭىزدىڭ جىلىلىق پەن مەيىرىمدىلىك قۋاتىنا بولەنگەنىن سەزىنىڭىزدەر. ەندى ءبىر – ءبىرىمىزدىڭ قولىمىزدان ۇستايمىز جانە ءبىزدى، ءبىزدىڭ جۇرەگىمىزدى مىزعىماس دوستىق باۋراپ العانىن سەزەمىز. وسى سەزىمدەردى جادىمىزدا ساقتايمىز. ال ەندى مەن سىيقىرلى ءسوز ايتامىن. ءبىزدىڭ جەر انا ءوزىنىڭ قىمباتتى بالالارىن، 3 - سىنىپ وقۋشىلارىن، اسىعا كۇتەدى. – دەگەندە سىزدەر كوزدەرىڭىزدى اشاسىزدار. قولدارىڭىزدى جان - جاققا سوزىڭىزدار. تەرەڭ دەم الىڭىزدار. جارايسىزدار.
3. اڭگىمەلەسەيىك
جاڭا ساباقتى وتكەن ساباقپەن بايلانىستىرۋ ماقساتىندا ءۇي تاپسىرماسى سۇرالادى:
- بالالار، وتكەن ساباقتا ادامنىڭ جاقسى قاسيەتتەرىنىڭ ءبىرى - مەيىرىمدى بولۋ كەرەكتىگى تۋرالى اڭگىمەلەسكەن بولاتىنبىز. ۇيدە “مەن مەيىرىمدى بالامىن” تاقىرىبىنا اڭگىمە قۇراستىرىپ كەلۋگە ءتيىس بولعانسىڭدار. قانەكي، كىم باستاپ ايتىپ بەرەدى؟
بالالاردىڭ جاۋاپتارى تىڭدالادى:
ءمۇعالىم جاڭا ساباق تاقىرىبىمەن تانىستىرادى:
- ادامعا، اينالاڭا مەيىرىمدى بولۋ ادامدى جاقسىلىق جاساۋعا جەتەلەيدى. بۇگىنگى ساباقتا جاقسىلىق جاساۋ تۋرالى اڭگىمەلەسەمىز.
ءمۇعالىم وقۋشىلارمەن تومەندەگىدەي ساۋالدار بويىنشا اڭگىمە جۇرگىزەدى.
• جاقسىلىقتى رياسىز جاساۋ دەگەندى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
• وزدەرىڭنىڭ جاقسىلىق ىستەرىڭ تۋرالى ەستەرىڭە ءتۇسىرىپ ايتىپ بەرىڭدەر.
4. ماتىنمەن جۇمىس.
ۆ. ا. سۋحوملينسكييدىڭ “بالالاردىڭ كوز قۋانىشى” اڭگىمەسىمەن تانىسايىق.
كوكتەمنىڭ جايما - شۋاق جىلى كۇنىندە اينالا تۇگەل قۋانىشقا بولەنگەن ەدى. باقتار گۇلدەپ، قۇستار سايرادى. كوگىلدىر كوك كۇمبەزىندە تىراۋلاپ تىرنالار ۇشىپ بارادى. الىستان سىلدىراپ اققان بۇلاقتىڭ ەركە ءۇنى ەستىلەدى.
ال، بيىك اق قايىڭنىڭ تۇبىندە كىشكەنتاي بالاقاي جىلاپ تۇردى. ول سول مەزەتتە باقتاردىڭ قالاي گۇلدەگەنىن كورمەدى. ول قۇستاردىڭ قالاي سايراعانىن ەستىمەدى. كوگىلدىر اسپان وعان قارا بولىپ ەلەستەدى.
قاسىنان ءوتىپ بارا جاتقان جاندار كىشكەنتاي بالانىڭ ءوزىن دە، ونىڭ جىلاپ تۇرعانىن دا بايقامادى. تەك ءبىر قارت قانا بالانى بايقاپ، ونىڭ قاسىنا كەلىپ، باسىنان سيپادى. قارت بالاعا كوپتەگەن سوزدەر ايتىپ، الدە نەلەردى سۇرادى. بالا جىلاپ تۇرىپ، قارتقا الدە نەلەردى ايتقان بولدى.
ولار وسىلاي ءبىر ساعاتقا جۋىق ۇزاق اڭگىمەلەستى. اڭگىمەنىڭ اقىرىندا بالا كۇلىم قاقتى. ول ەندى اينالاسىندا باقتاردىڭ گۇلدەپ تۇرعانىن كوردى. ول قۇستاردىڭ قالاي سايراعانىن ەستىدى. كوز الدىنا كوگىلدىر اسپانداعى تىرنالاردىڭ قاناتىن اسەم قاققانى كەلدى. “مىنە، ءقازىر كوكتەم ەكەن”،- دەپ ويلادى بالا.
بىرەۋدىڭ كوزىندەگى جاستى تىيىپ، جۇزىندە كۇلكى ويناتۋ قانداي باقىت!
ءمۇعالىم: شىنىندا دا جۇرەگى جۇمساق ادام - ول ادامگەرشىلىگى مول، ادال، تازا، ءادىل بولىپ كەلەدى. ەگەر ادامنىڭ ىشكى دۇنيەسى تازا بولسا، ول مىندەتتى تۇردە اينالاسىنا شۋاعىن شاشادى.
- جىلاپ تۇرعان بالاعا قارت ادام نە جايىندا ايتتى دەپ ويلايسىڭدار؟
- بالانىڭ كوڭىل - كۇيى نەلىكتەن وزگەردى؟
- باسقا ادامدارعا جاقسىلىق جاساۋ ساعان باقىت سەزىمىن سىيلايدى دەگەن پىكىرگە قانداي وي قوسار ەدىڭدەر؟
ءمۇعالىم: ادامعا جاقسىلىق جاساعاندا رياسىز جاساۋ كەرەك. ويتكەنى ول جاناشىرلىقپەن، شىن كوڭىلمەن، ادال نيەتپەن جاسالعان ءىس. وعان اقى سۇراۋدىڭ، جاقسىلىعىمدى قايتار دەۋدىڭ قاجەتى جوق. جاساعان جاقسىلىق ءبارىبىر الدىڭنان شىعادى. سوندىقتان دا ىبىراي التىنسارين اتالارىڭ “بىرەۋگە جاقسىلىق ەتسەڭ، ول جاقسىلىعىڭدى مىندەت ەتپە” دەپ ايتقان.
1. سەرگىتۋ ءساتى.
2. شىعارماشىلىق تاپسىرما.
تاقتاعا مىنا سويلەمدى جازىپ قويادى، بۇل شىعارماشىلىق تاپسىرماعا نۇسقاۋ رەتىندە كورسەتىلەدى:
ءار ادامنىڭ جانى جاقسىلىققا تولى بولسا، جەر بەتىندە بەيبىتشىلىك ورناپ، ادامدار باقىتتى ءومىر سۇرەدى.
بالالار ءۇش توپقا بولىنەدى، ءاربىر توپقا ءبىر كونۆەرتتەن بەرىلەدى. كونۆەرتتىڭ ىشىندە تاپسىرما جازىلعان.
1 - تاپسىرما: الەمدەگى بەيبىتشىلىكتىڭ ەمبلەماسىن جاساڭدار. (سۋرەتىن سالۋعا بولادى، ءتۇرلى - ءتۇستى قاعازدى پايدالانىڭدار) (ياعني جەر بەتىندە جاقسىلىق جاسايتىن ادامدار نەعۇرلىم كوپ بولسا، جەر شارىنداعى ءومىر قانداي بولادى.)
2 - تاپسىرما: “جاقسىلىقتىڭ بەينەسىن قالاي كورسەتەر ەدىڭدەر”. (سۋرەت سالۋعا بولادى، ءتۇرلى - ءتۇستى قاعازدى پايدالانۋعا بولادى، سىزبا تۇرىندە كورسەتۋگە بولادى)
3 - تاپسىرما: وتباسىنداعى بەيبىتشىلىك دەگەن قانداي بولادى؟ (بەينەلەڭدەر، ءتۇرلى - ءتۇستى قاعازدى قولدانۋعا بولادى، كەستە، سىزبا تۇرىندە كورسەتۋگە بولادى).
(بالالار قاعازدارعا ورىنداعان تاپسىرمالارىن قورعايدى)
3. ءۇي تاپسىرماسىن بەرۋ.
وقۋلىقتان م. ءبايدىلدا ۇلىنىڭ “اق كوگەرشىن” اڭگىمەسىن وقىڭىزدار. ونىڭ قانداي ونەگەلىك ءمانى بار دەپ ويلايسىز؟ اڭگىمە ماتىنىنەن وسى سۇراققا جاۋاپ بەرەتىن سوزدەردى تابىڭدار.
بالالارعا جاپىراقتار تاراتىلادى، وسى جاپىراقتارعا بالالار بۇكىل الەمگە دەگەن تىلەكتەرىن جازادى.
4. “جۇرەكتەن – جۇرەككە” شەڭبەرى.
جارايسىزدار، بالالار! سىزدەر “ءوزىن - ءوزى تانۋ” ساباعىندا جاقسى ەڭبەك ەتتىڭىزدەر. ال ءقازىر مەن سىزدەردى “جۇرەكتەن - جۇرەككە” شەڭبەرىنە شاقىرامىن. ورتادا اعاش.
– بالالار، بۇل اعاش بۇكىل الەمدەگى بەيبىتشىلىكتىڭ سيمۆولى دەپ بىلەيىك. جاڭا وزدەرىڭ جازعان تىلەكتەرىڭدى وقىپ، وسى اعاشقا ىلىڭدەر.
- ەندى بالالار، بارلىعىمىز ءبىر تىلەك ايتايىق:
بارشا ادامعا كۇننىڭ نۇرىن تىلەيمىن،
بارشا ادامعا ءسابي ءۇنىن تىلەيمىن.
بەيبىت كۇن – جايقالعان شوپتەرگە،
بەيبىت كۇن – بار جانعا، كوكتەمگە.
5. ساباققا قاتىسىپ وتىرعان قوناقتارعا ەستەلىك سىيلىقتار تاراتۋ.
(جۇرەكشەلەر)
You Might Also Like
