- 16 ناۋ. 2015 00:00
- 287
جانۋارلاردىڭ ءتۇسىنۋى
توتىقۇس سويلەي المايدى، ءبىراق كەيبىر سوزدەردى جاتتاپ قايتالايدى. ادامدى جانۋاردان ايىراتىن ەڭ باستى قاسيەت – اقىلى جانە سويلەي الۋى. جانۋارلاردا اقىل جوق، ءبىراق ولار بىر-بىرلەرىن زەرەكتىگىمەن تۇسىنەدى. ەكى بولەك جەردە ءومىر سۇرەتىن قۇستاردىڭ ارالارىندا ديالەكتىلىك ايىرماشىلىقتارى بولعاندىقتان، بىر-بىرلەرىن تۇسىنە المايتىنى انىقتالدى. ءبىر ايماقتا تۇراتىن جانە باسقا ايماقتىڭ قۇستارىنىڭ داۋىستارى تاسپاعا جازىلىپ، ەكى بولەك ايماقتاعى قۇستاردىڭ داۋىستارى سالىستىرىلعاندا ەكەۋىنىڭ داۋىستارىنىڭ بىر-بىرىنە مۇلدەم قاتىستارى جوق ەكەندىگى، ال ءوز ايماعىنداعى قۇستاردىڭ سايراۋى بىر-بىرىنە ۇقسايتىنى انىقتالدى.
ءبىر مايمىل كىنا جاساپ، باسقا مايمىلدار دا ونى ۇرا باستاعاندا، الگى مايمىل قاۋىپ-قاتەر دىبىسىن شىعارادى. بۇل داۋىستان قورقىپ، مايمىلدار دەرەۋ اعاشتارعا تىرمانادى. الگى مايمىل قاۋىپ-قاتەر دىبىسىن سوعىس ايلاسى رەتىندە قولدانادى. ءاربىر جانۋاردىڭ ءومىر ءسۇرۋى ءۇشىن جەتكىلىكتى دارەجەدە زەرەكتىك پەن وزىنە ساي قارۋ جاراتقان اللاھۋ تا’الا، ادامداردىڭ پايداسى ءۇشىن ولارعا اقىل بەرمەگەن. ارىستان، جولبارىس، قاسقىر، ايۋ سياقتى جىرتقىش اڭدار اقىلدى بولعاندا ادامدار ءۇشىن وتە ءقاۋىپتى بولار ەدى.
كوكقۇتان قۇسى قۇرت-قۇمىرسقالارمەن قورەكتەنەدى. ازىعىن سۋ ىشىنەن، توپىراق اراسىنان وڭاي اۋلاي الۋى ءۇشىن اللاھۋ تا’الا تۇمسىعىن ۇزىن كۇيدە جاراتقان. اللاھۋ تا’الا كورىكتى جارتاستاردىڭ اراسىنان شوپتەردى وڭاي الۋى ءۇشىن موينىن ۇزىن كۇيدە جاراتقان. تاسباقا باياۋ قيمىلدايتىن جانۋار بولعاندىقتان باسقا جانۋارلارعا جەم بولماۋى ءۇشىن، سىرتىن سۇيەكپەن قاپتاپ جاراتقان. ءاربىر جانۋاردىڭ ءومىر سۇرەتىن جەرىنە بايلانىستى دۇشپاندارىنان قورعاناتىن قارۋى، قورعانىسى بار.