- 27 ماۋ. 2023 00:00
- 290
جەر-انا مەن ايساۋلە (كورىنىس)
لەد ەكراننان مەكتەپ اۋلاسى كورسەتىلەدى. ال اۋلادا كىشكەنە عانا وقۋشى قىز، قولىنا پاكەت كيىپ الىپ، قوقىس تەرىپ جۇرەدى. كەنەت ساحناعا ەكى ۇل بالا شىعىپ:
- ەي، قوقىسگۇل! تاعى دا قوقىس تەرىپ ءجۇرسىڭ بە؟ ءما! مىنا قوقىستاردى دا تەر - دەپ، ۋماجدالعان قاعازداردى لاقتىرىپ كەتەدى.
قىز ۇندەمەي قوقىستاردى جيناپ، جاشىككە تاستايدى. سوسىن ساكىگە وتىرىپ، مۇڭايىپ، كوز جاسىن ءسۇرتىپ وتىرادى. وسى كەزدە ساحناعا جەر-انا شىعادى. اقىرىن عانا قىزدىڭ ارتىنان كەلىپ:
- ايساۋلە! مەنىڭ بەتىمدى قوقىستان تازارتۋشى التىن قىز؟! سەن قانداي كەرەمەت بالاقايسىڭ؟ اتا-اناڭ سەنى نە دەگەن مەيىرىمدى ەتىپ تاربيەلەگەن؟- دەيدى.
- اا؟ ءسىز كىمسىز؟
- مەن جەر-انامىن!
- جەر-انا؟ ءسىز تەك ەرتەگىلەر الەمىندە عانا ەمەس پە ەدىڭىز؟
- جوق، قالقام! مەن شىن ومىردە دە بارمىن! ماعان قيانات جاساۋشىلاردى جازىپ ءجۇرمىن...! جاقسى، قايىرىمدى بالالارعا بەرەتىن سىيلىعىم مول! ولاردى ءوز جەمىس، كوكونىس، ءداندى داقىلدارىممەن قۋانتامىن! ولارعا اس اتاسى بولعان - "نان"- دى سىيعا تارتامىن! ال سالاق، ناشار بالالارعا سىيلىق بەرمەيمىن- دەپ وتىرمىن. ەگەر ولار وزگەرسە، وندا مەن دە ولاردى جاقسى كورەتىن بولامىن!
- ءماسساعان..! ال مەن بىلمەگەن ەكەنمىن..
- ەندى ءبىلىپ ءجۇر! ايساۋلە... (مۇڭايىپ) مەنىڭ جۇرەگىم قاتتى اۋىرادى...!
- سىزدە جۇرەك بار ما؟
- البەتتە..! مىنا ەكرانعا قاراشى...؟ ادامدار مەنىمەن نە ىستەپ جاتىر..؟ (ەكراننان قىرقىلعان ورمان، ورتەنگەن القاپ، قىرىلعان كيىك، بالىق، اڭ-قۇس، سوعىس، اشارشىلىق، جاعاجايلارداعى قوقىس، ۋلى جەمىستەر مەن دارىلەنگەن القاپتار، قىرىلعان جاندىكتەر كورسەتىلەدى. ار جاعىنان كۇي ويناپ تۇرادى.)
- سۇمدىق - اي! (ايساۋلە جىلامسىرايدى)
- وسىنداي اپات جاساعان ادامدارعا كەيدە اشۋلانىپ، مىناداي مىنەز دە كورسەتەمىن! (ەكراننان ءتۇرلى تابيعي اپاتتاردىڭ ۆيدەوسى كورسەتىلەدى. سۋنامي، جەر سىلكىنىسى، ۆۋلكان، تاۋ قوزعالۋى ت.ت.)
- وتىنەمىن... جەر-انا...؟! بىزگە مۇنداي اپات جىبەرە كورمەشى... قازاق حالقى وبال-ساۋاپتى بىلەتىن، اڭ-قۇستىڭ كيەسىنەن قورقاتىن حالىق. بىزگە تەك مەيىرىمىڭدى عانا سىيلاشى...؟!
- بىلەمىن التىن قىز! بۇرىن قازاق قانداي ەدى...؟ ەھ، شىركىن-اي. عاجاپ حالىق ەدى-اۋ؟! (ساحنادان قازاق ۇيلەر مەن جايلاۋ، ءمولدىر سۋ، كەرەمەت تابيعات پەن ادەمى كورىنىستەر كورسەتىلىپ، سوڭى اتوم بومباسى جارىلعان سەمەي، تارتىلعان ارال، قىرىلعان مارال كورسەتىلىپ اياقتالادى...)
- جەر-انا، ەندى ءبىز ساعان قانداي كومەك بەرە الامىز؟ ءسىز ءۇشىن نە ىستەي الامىز؟
- ەگەر ءار جەرگە قوقىس تاستاماساڭدار، وزەن-كولدەردى، تاۋ مەن تاستى بىلعاماساڭدار، جاقسى بالا بولساڭدار، مەنىڭ دە جارام جازىلادى.
- جارايدى جەر-انا! مەن ەندى ءتىپتى دە قوقىس تەرۋدى جالعاستىرا بەرەمىن. ويتكەنى بۇل جەر - مەنىڭ وتانىم! اياۋلى قازاقستانىم! مەن ءۇشىن - جەر ءجانناتى!
- بارەكەلدى! اقىلىڭنان اينالدىم! اتا-اناڭا مىڭ العىس! وندا مەن وزىڭمەن قوشتاسايىن. ءبىراق العىس ايتۋعا كەلىپ تۇرامىن.
گۇلمەكەن قاسەنباي
09.01.2020