- 05 ناۋ. 2024 03:17
- 161
جەردىڭ ءپىشىنى جانە ولشەمى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: جەردىڭ ءپىشىنى جانە ولشەمى
«جەردىڭ ءپىشىنى جانە ولشەمى» تاقىرىبىن 5 - سىنىپتا وتكەنىمدە وقۋشىلاردىڭ پانگە قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ ماقساتىندا ساباققا ويىن ەلەمەنتتەرىن پايدالاندىم. ساباق سايىس تۇرىندە ءوتتى.
ءتۇسىندىرۋ، اڭگىمەلەسۋ، وي قوزعاۋ، وتكەندى پىسىقتاۋ نەگىزىندە ءوتتى.
I. جەر كۇن جۇيەسىندەگى نەشىنشى عالامشار؟ (ءۇشىنشى)
2. جەردىڭ ءپىشىنى قانداي؟ (شار ءتارىزدى)
3. جەر دەگەن نە؟ ( عالامشار)
4. عالامشارمەن جۇلدىزدىڭ ايىرماشىلىعى قانداي؟ (عالامشار سالقىن دەنە، جۇلدىز جانىپ تۇرعان وتتى شار)
II 3 توپقا سۇراقتار وقىلىپ» بليس تۋرنير» ويىنى وينالادى. وقۋشىلار جىلدام، قىسقاشا جاۋاپ قايتارادى.
1. تابيعات دەگەنىمىز نە؟ (ادامنىڭ تىرشىلىك ەتىپ وتىرعان ءۇيى)
2. جۇلدىز دەگەن نە؟ (عالامشار)
3. گالاكتيكا دەگەن نە؟ (جەك جۇلدىزداردىڭ توبى)
4. كۇن مەن جەردىڭ ورتاشا ارا قاشىقتىعى قانشا شاقىرىم؟( 150 ملن)
5. وربيتا دەگەن نە؟( كۇندى اينالا قوزعالاتىن عالامشاردىڭ جولى)
6. كۇن جۇيەسىنە نە كىرەدى؟ (8 عالامشار، سەرىكتەرى، استەرويدتار كومەتالار، مەتەورلار)
7. عارىشقا ەڭ العاشقى جول؟ (1957 4 قازان)
8. ەڭ العاش عارىشقا ۇشقان كىم؟ (1961جىل يۋ. ا گاگارين)
9. ەڭ العاشقى قازاق عارىشكەرى. (1991 جىل توقتار اۋباكىروۆ)
10. كۇنگە ەڭ جاقىن عالامشار (مەركۋريي)
11. عالامشارلار نەشە توپقا بولىنەدى؟ (ەكى)
12. كۇن دەگەنىمىز نە؟ (جەرگە ەڭ جاقىن جۇلدىز)
13. ءبىزدىڭ گالاكتيكامىز نە دەپ اتالادى؟ (قۇس جولى)
14. تەمىرقازىق قاي باعىتتى كورسەتەدى؟ (سولتۇستىك)
15. العاشقى «ۇلكەيتكىش ءدۇربىنى» كىم ويلاپ تاپتى؟ (1609 جىلى گاليلەو)
III. وي تولعانىس. توپقا تاپسىرما
ا) جۇمباق شەشۋ ءار توپقا ۇشتەن گەوگرافيالىق جۇمباقتار بەرىلەدى
1 توپ 1. ساتايىن دەسەم اۋىر كىلەم،
ساتپايىن دەسەم ءتاۋىر كىلەم (جەر)
2. تۇرعانىمەن جارىق ءوزى،
تاۋسىلمايتىن شىراق كوزى. (كۇن)
3. ەش تەسىككە تۇرمايدى
ول جوقتا جەر قۇرعايدى (سۋ)
2 توپ كۇندىز بولىنبەيدى
تۇندە كۇلىمدەيدى (جۇلدىز)
1. وراق بولىپ تۋادى
تاباق بولىپ تىنادى (اي)
2. اينەكتەي كوگىلدىر
تەڭىزدەي تىم ءمولدىر (سۋ)
جىلت - جىلت ەتكەن
جىلعادان وتكەن (سۋ)
ول جوق جەردە
ءومىر ءسۇرىپ جۇرمەيمىز (اۋا)
مەكەنى كوكتە ەكى ارۋ
ءبىرىن - ءبىرى كورۋگە ءزارۋ (اي)
تابيعات... بەسىك تال
جەر تاعدىرى.. تاعدىرى (ەل)
جەر وتتى بولسا،... ءسۇتتى (مال)
IV. جاڭا ساباق
جەر كۇن جۇيەسىندەگى عالامشار شامامەن 4، 5 - 4، 6 ملرد. جىل بۇرىن پايدا بولعان. جەر بەتىنىڭ 2/3 بولىگىن سۋ الىپ جاتىر. جەر بەتىنىڭ اۋدانى 510 ملن 2. العاشقى 1492 جىلى نەمىس گەوگرافى مارتين بەحايم ديامەترى 50 سم بولاتىن گلوبۋس جاسادى.
V. «دومينو» ويىنى وينالادى.
ويىن شارتى قيىندى تۇرىندەگى جەردىڭ گلوبۋستاعى بەينەسى. ونى ماگنيتتى تاقتاعا ءار توپتان تاقتاعا 3 وقۋشىدان كەزەكپەن شىعىپ قۇراستىرادى.
VI. ساباقتى قورىتۋ: ساراپشىلاردىڭ قورىتىندى ءسوزى. بەلگىلەۋ پاراعى ارقىلى وقۋشىلاردى باعالاۋ.
VII. ۇيگە تاپسىرما.
9 گلوبۋستى جانە كارتانى پايدالانىپ قايسى جارتى شاردا ءومىر ءسۇرىپ جاتقاندارىڭىزدى انىقتاڭدار
گەوگرافيا ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى: قوسبەرەگەنوۆا نۇرشاگۇل
«جەردىڭ ءپىشىنى جانە ولشەمى» تاقىرىبىن 5 - سىنىپتا وتكەنىمدە وقۋشىلاردىڭ پانگە قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ ماقساتىندا ساباققا ويىن ەلەمەنتتەرىن پايدالاندىم. ساباق سايىس تۇرىندە ءوتتى.
ءتۇسىندىرۋ، اڭگىمەلەسۋ، وي قوزعاۋ، وتكەندى پىسىقتاۋ نەگىزىندە ءوتتى.
I. جەر كۇن جۇيەسىندەگى نەشىنشى عالامشار؟ (ءۇشىنشى)
2. جەردىڭ ءپىشىنى قانداي؟ (شار ءتارىزدى)
3. جەر دەگەن نە؟ ( عالامشار)
4. عالامشارمەن جۇلدىزدىڭ ايىرماشىلىعى قانداي؟ (عالامشار سالقىن دەنە، جۇلدىز جانىپ تۇرعان وتتى شار)
II 3 توپقا سۇراقتار وقىلىپ» بليس تۋرنير» ويىنى وينالادى. وقۋشىلار جىلدام، قىسقاشا جاۋاپ قايتارادى.
1. تابيعات دەگەنىمىز نە؟ (ادامنىڭ تىرشىلىك ەتىپ وتىرعان ءۇيى)
2. جۇلدىز دەگەن نە؟ (عالامشار)
3. گالاكتيكا دەگەن نە؟ (جەك جۇلدىزداردىڭ توبى)
4. كۇن مەن جەردىڭ ورتاشا ارا قاشىقتىعى قانشا شاقىرىم؟( 150 ملن)
5. وربيتا دەگەن نە؟( كۇندى اينالا قوزعالاتىن عالامشاردىڭ جولى)
6. كۇن جۇيەسىنە نە كىرەدى؟ (8 عالامشار، سەرىكتەرى، استەرويدتار كومەتالار، مەتەورلار)
7. عارىشقا ەڭ العاشقى جول؟ (1957 4 قازان)
8. ەڭ العاش عارىشقا ۇشقان كىم؟ (1961جىل يۋ. ا گاگارين)
9. ەڭ العاشقى قازاق عارىشكەرى. (1991 جىل توقتار اۋباكىروۆ)
10. كۇنگە ەڭ جاقىن عالامشار (مەركۋريي)
11. عالامشارلار نەشە توپقا بولىنەدى؟ (ەكى)
12. كۇن دەگەنىمىز نە؟ (جەرگە ەڭ جاقىن جۇلدىز)
13. ءبىزدىڭ گالاكتيكامىز نە دەپ اتالادى؟ (قۇس جولى)
14. تەمىرقازىق قاي باعىتتى كورسەتەدى؟ (سولتۇستىك)
15. العاشقى «ۇلكەيتكىش ءدۇربىنى» كىم ويلاپ تاپتى؟ (1609 جىلى گاليلەو)
III. وي تولعانىس. توپقا تاپسىرما
ا) جۇمباق شەشۋ ءار توپقا ۇشتەن گەوگرافيالىق جۇمباقتار بەرىلەدى
1 توپ 1. ساتايىن دەسەم اۋىر كىلەم،
ساتپايىن دەسەم ءتاۋىر كىلەم (جەر)
2. تۇرعانىمەن جارىق ءوزى،
تاۋسىلمايتىن شىراق كوزى. (كۇن)
3. ەش تەسىككە تۇرمايدى
ول جوقتا جەر قۇرعايدى (سۋ)
2 توپ كۇندىز بولىنبەيدى
تۇندە كۇلىمدەيدى (جۇلدىز)
1. وراق بولىپ تۋادى
تاباق بولىپ تىنادى (اي)
2. اينەكتەي كوگىلدىر
تەڭىزدەي تىم ءمولدىر (سۋ)
جىلت - جىلت ەتكەن
جىلعادان وتكەن (سۋ)
ول جوق جەردە
ءومىر ءسۇرىپ جۇرمەيمىز (اۋا)
مەكەنى كوكتە ەكى ارۋ
ءبىرىن - ءبىرى كورۋگە ءزارۋ (اي)
تابيعات... بەسىك تال
جەر تاعدىرى.. تاعدىرى (ەل)
جەر وتتى بولسا،... ءسۇتتى (مال)
IV. جاڭا ساباق
جەر كۇن جۇيەسىندەگى عالامشار شامامەن 4، 5 - 4، 6 ملرد. جىل بۇرىن پايدا بولعان. جەر بەتىنىڭ 2/3 بولىگىن سۋ الىپ جاتىر. جەر بەتىنىڭ اۋدانى 510 ملن 2. العاشقى 1492 جىلى نەمىس گەوگرافى مارتين بەحايم ديامەترى 50 سم بولاتىن گلوبۋس جاسادى.
V. «دومينو» ويىنى وينالادى.
ويىن شارتى قيىندى تۇرىندەگى جەردىڭ گلوبۋستاعى بەينەسى. ونى ماگنيتتى تاقتاعا ءار توپتان تاقتاعا 3 وقۋشىدان كەزەكپەن شىعىپ قۇراستىرادى.
VI. ساباقتى قورىتۋ: ساراپشىلاردىڭ قورىتىندى ءسوزى. بەلگىلەۋ پاراعى ارقىلى وقۋشىلاردى باعالاۋ.
VII. ۇيگە تاپسىرما.
9 گلوبۋستى جانە كارتانى پايدالانىپ قايسى جارتى شاردا ءومىر ءسۇرىپ جاتقاندارىڭىزدى انىقتاڭدار
گەوگرافيا ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى: قوسبەرەگەنوۆا نۇرشاگۇل