جىلى جۇرەك – جاقسى تىلەك
قاراعاندى وبلىسى، بالقاش قالاسى
«بالقاش قالاسى №2 اباي اتىنداعى ليسەي»كمم
ءمۇعالىمى: وردابەكوۆا نازيرا گازيزوۆنا
3 سىنىپ
№17 تاقىرىبى: جىلى جۇرەك – جاقسى تىلەك
قۇندىلىق: سۇيىسپەنشىلىك.
قاسيەتتەر: مەيىرىمدىلىك، جاقسى تىلەك، ىزگىلىك، ادامگەرشىلىك.
ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ قورشاعان ورتاعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىكتەرىن ارتتىرۋ جانە قۇندىلىق رەتىندە ءمانىن اشۋ.
مىندەتتەرى:
1. جاقسى تىلەك، ىزگىلىك قاسيەتتەرىنىڭ ادام ومىرىندەگى ماڭىزدىلىعىن ءتۇسىندىرۋ، وسى ۇعىم تۋرالى ماعلۇماتتار بەرىپ، تۇسىنىكتەرىن مەڭگەرتۋ.
2. جاقسى تىلەك ايتا ءبىلۋ ىسكەرلىكتەرىن دامىتۋ؛
3. مەيىرىمدىلىككە، ىزگىلىككە، ادامگەرشىلىككە تاربيەلەۋ.
رەسۋرستار: وقۋلىق، داپتەر، مۋزىكا، ۇلەستىرمەلى ماتەريالدار
ساباق بارىسى
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
جاعىمدى كوڭىل - كۇي: نۇرعا بولەنۋ. باياۋ اۋەنمەن
- قانە، ءبارىمىز ءبىزدىڭ اسپانداعى نۇرىن شاشىپ تۇرعان كۇنگە ۇقساپ وتىرايىق.
ىڭعايلانىپ وتىرايىق. دەنەمىزدى ءتۇزۋ ۇستايىق. اياق - قولىمىزدى ايقاستىرمايمىز. قولىمىزدى تىزەمىزدىڭ ۇستىنە بولماسا ۇستەل ۇستىنە قويىپ الامىز. كوزدەرىمىزدى جۇمايىق. ەلەستەتىپ كورەيىكشى:
كۇن نۇرى ءسىزدىڭ توبەڭىزدەن ءوتىپ، كەۋدەڭىزگە قاراي بويلاپ بارادى.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ.
«جاقسى اتا» ءماتىنى مازمۇنىنا بايلانىستى سۇراق - جاۋاپ.
- ماتىندە كىمدەر تۋرالى ايتىلعان؟
- ماتىندە جىلدىڭ قاي مەزگىلى بەينەلەنگەن؟
- قىس مەزگىلى بەينەلەنگەنىن قالاي اڭعاردىڭ؟
- ەراسىلدىڭ تۋعان كۇنىنە اتاسى مەن اجەسى نە سىيلادى؟
- ەراسىل ويىنعا كىممەن بارعىسى كەلدى؟
- اناسى ونى نەگە ويىنعا اپارا المادى؟
- اكە ۇسىنىسى قانداي بولدى؟
- ەراسىلدىڭ ەندىگى ءۇمىتى كىم ەدى؟
- ەراسىل اجەسىنىڭ قولى تيمەي جاتقانىن بايقاعان ەراسىلدىڭ كوڭىل - كۇيى بولدى؟
- جالعىزسىراعان ەر ىشكى ويى قانداي بولدى؟
- ەراسىلدىڭ ىزاسى كەلىپ، جىلارمان بولىپ تۇرعانىن كىم سىرتتاي باقىلاپ وتىر ەدى؟
- كوڭىلى قۇلازىعان ەراسىلعا اتا ۇسىنىسى قانداي بولدى؟
- ەراسىلدىڭ كوڭىل – كۇيى قالاي وزگەردى؟
- ويىننان كەيىنگى ەراسىلدىڭ كوڭىل - كۇيى قانداي بولدى؟
- نەمەرەنىڭ اتاسىنا تىلەگى قانداي بولدى؟ ايتتى؟
- اتاسىنىڭ نەمەرەسىنە دەگەن جىلى جۇرەگى قالاي بايقالادى؟
- وزدەرىڭ جىلى جۇرەكپەن جاقسى تىلەك ايتقان كەزدەرىڭدى ەسكە ءتۇسىرىپ كورىڭدەر.
ءىىى. جاعىمدى وي - پىكىر.
دايەكسوز. ( تاقتادا جازۋلى تۇرادى، ءمۇعالىم ونىڭ ءمانىن تۇسىندىرەدى.)
- ماقالدىڭ ماعىناسىن سۇراي وتىرىپ، ءتۇسىندىرۋ، حورمەن ايتقىزۋ ارقىلى جاتتاتۋ، داپتەرلەرىنە جازدىرۋ.
«جاقسى ءسوز - جارىم ىرىس»
-«جاقسى ءسوز» قانداي بولادى؟
- جاقسى ءسوزدى كوپ ايتاسىڭ با؟
- ساعان جاقسى ءسوزدى كىم كوپ ايتادى؟
- ءوزىڭ جاقسىلىقتى جانىڭداعىلارعا جاساي بىلسەڭ، سول جاساعان جاقسىلىقتارىڭ وزىڭە قايتىپ كەلەتىندىگىن ۇمىتپاعايسىڭ.
- جىلى لەبىز، جاقسى تىلەكتەر ايتىپ، جاقسىلىق جاساسا، ادامدى شاتتاندىرادى، قۋانتادى، باقىتتى ەتەدى. ال اۋىر ءسوز، جاعىمسىز ارەكەتتەر جاساسا ادامنىڭ كوڭىلىن تۇسىرەدى، مۇڭايتادى، ونى ۋايىمعا سالادى؟
ءىY. اڭگىمەلەۋ. ءمۇعالىمنىڭ سىيى.
ادام اتىزعا ءبىر ءتۇپ گۇل اكەلىپ وتىرعىزدى. قۇنارلى جەرگە وتىرعىزىلعان ول كۇننەن كۇنگە تامىرىن جايىپ، گۇلدەنە وسە بەرەدى. گۇل ءموپ - ءمولدىر سۋدى دا، تاپ - تازا اۋانى دا كۇننىڭ نۇرىن دا سۇيەتىن. اينالاعا ەركەلەي، قۇمارلانا قارايتىن. بۇل وسىناۋ تىرشىلىك يەسى بولعانىنا، ءوزىن اكەپ وتىرعىزعان ادامعا دا وتە ريزا ەدى. ءبىر كۇنى:
- ەي، سەن كوپ اسقاقتاما! مەن ءتىرى تۇرسام، ءالى ومىرگە كەلگەنىڭە ءالى وكىنەتىن بولاسىڭ،- دەگەن شىڭكىلدەك داۋىسقا جالت قاراسا، ءدال تومەندە ءتۇرى ۇسقىنسىز ءشوپ باسىن قىلتيتىپ تۇر ەكەن.
گۇلدىڭ كوڭىلى ورتايىپ، ءبىرتۇرلى جابىرقاپ قالدى. ەشتەڭە دەي العان جوق. كوزدەرى جاساۋراپ كەتتى. بىرتە - بىرتە سولىپ، سارعايىپ بارا جاتتى. امالسىز جانىنداعى وزىنەن ءبىرشاما ۇلكەندىگى بار گۇلگە باسىن سۇيەدى.
- جابىرقاما، سابىر ەت!- دەپ جۇباتتى ول.
- ادامدار ونى «ءارامشوپ»،- دەپ اتايدى.
ءوز قۇلقىنىنان باسقانى ويلامايتىن جاۋىز ءشوپ. ءالى - اق قۇتىلامىز.
«جاقسى ءسوز – جارىم ىرىس» دەگەن عوي قازاق. ونىڭ كوڭىلى ءبىراز كوتەرىلىپ قالدى. الگى گۇلدىڭ ايتقانى راس بولىپ شىقتى. ەرتەسىنە ءبىر بالا كەلدى دە، ءارامشوپتى جۇلىپ تاستادى.
گۇل قايتادان قۇلپىرىپ وسە باستادى، الايدا كوپ نارسەنى ۇقتى. ومىردە جاقسىلار دا، جاماندار دا بار ەكەن.
ءماتىندى تالداۋ:
سۇراق - جاۋاپ قويۋ ارقىلى تالداۋ، قورىتىندىلاۋ.
- قۇنارلى جەرگە وتىرعىزىلعان گۇلدىڭ العاشقى ءومىرى قانداي بولدى؟
- ۇسقىنسىز ءشوپ گۇلگە نە ايتتى؟
- گۇلدىڭ كوڭىل - كۇيى قانداي بولدى؟
- ارام ءشوپتىڭ قۇلقىنى قانداي؟
- گۇل قانداي جاقسى ءسوز ايتتى؟
- گۇل ارامشوپتەن قالاي قۇتىلدى؟
ومىردە جاقسىلار مەن جاماندار بولادى ما؟
ءمۇعالىمنىڭ قورىتىندى ءسوزى:
- ءارقاشان جاقسى ءسوز ايتقان ادامنىڭ جانى جومارت، جۇرەگى تازا. – ءبىر - بىرىمىزگە جاقسى، جىلى سوزدەر كوپ ايتىلسا ءومىر مەيىرىم مەن قايىرىمعا تولى بولىپ، قۋانىش پەن شاتتىققا كەنەلەدى. سوندىقتان دا سىزدەردىڭ بويلارىڭىزدا جاقسى ادامعا جولداس بولاتىن مەيىرىمدىلىك، سىپايىلىق، ادامگەرشىلىك قاسيەتتەرىڭىز كوپ بولسىن. بارلىق ۋاقىتتا ءبىر - بىرىمىزگە جۇرەككە جىلى تيەتىن جاقسى لەبىزدەردى ءجيى ايتىپ جۇرەيىك.
«بالقاش قالاسى №2 اباي اتىنداعى ليسەي»كمم
ءمۇعالىمى: وردابەكوۆا نازيرا گازيزوۆنا
3 سىنىپ
№17 تاقىرىبى: جىلى جۇرەك – جاقسى تىلەك
قۇندىلىق: سۇيىسپەنشىلىك.
قاسيەتتەر: مەيىرىمدىلىك، جاقسى تىلەك، ىزگىلىك، ادامگەرشىلىك.
ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ قورشاعان ورتاعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىكتەرىن ارتتىرۋ جانە قۇندىلىق رەتىندە ءمانىن اشۋ.
مىندەتتەرى:
1. جاقسى تىلەك، ىزگىلىك قاسيەتتەرىنىڭ ادام ومىرىندەگى ماڭىزدىلىعىن ءتۇسىندىرۋ، وسى ۇعىم تۋرالى ماعلۇماتتار بەرىپ، تۇسىنىكتەرىن مەڭگەرتۋ.
2. جاقسى تىلەك ايتا ءبىلۋ ىسكەرلىكتەرىن دامىتۋ؛
3. مەيىرىمدىلىككە، ىزگىلىككە، ادامگەرشىلىككە تاربيەلەۋ.
رەسۋرستار: وقۋلىق، داپتەر، مۋزىكا، ۇلەستىرمەلى ماتەريالدار
ساباق بارىسى
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
جاعىمدى كوڭىل - كۇي: نۇرعا بولەنۋ. باياۋ اۋەنمەن
- قانە، ءبارىمىز ءبىزدىڭ اسپانداعى نۇرىن شاشىپ تۇرعان كۇنگە ۇقساپ وتىرايىق.
ىڭعايلانىپ وتىرايىق. دەنەمىزدى ءتۇزۋ ۇستايىق. اياق - قولىمىزدى ايقاستىرمايمىز. قولىمىزدى تىزەمىزدىڭ ۇستىنە بولماسا ۇستەل ۇستىنە قويىپ الامىز. كوزدەرىمىزدى جۇمايىق. ەلەستەتىپ كورەيىكشى:
كۇن نۇرى ءسىزدىڭ توبەڭىزدەن ءوتىپ، كەۋدەڭىزگە قاراي بويلاپ بارادى.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ.
«جاقسى اتا» ءماتىنى مازمۇنىنا بايلانىستى سۇراق - جاۋاپ.
- ماتىندە كىمدەر تۋرالى ايتىلعان؟
- ماتىندە جىلدىڭ قاي مەزگىلى بەينەلەنگەن؟
- قىس مەزگىلى بەينەلەنگەنىن قالاي اڭعاردىڭ؟
- ەراسىلدىڭ تۋعان كۇنىنە اتاسى مەن اجەسى نە سىيلادى؟
- ەراسىل ويىنعا كىممەن بارعىسى كەلدى؟
- اناسى ونى نەگە ويىنعا اپارا المادى؟
- اكە ۇسىنىسى قانداي بولدى؟
- ەراسىلدىڭ ەندىگى ءۇمىتى كىم ەدى؟
- ەراسىل اجەسىنىڭ قولى تيمەي جاتقانىن بايقاعان ەراسىلدىڭ كوڭىل - كۇيى بولدى؟
- جالعىزسىراعان ەر ىشكى ويى قانداي بولدى؟
- ەراسىلدىڭ ىزاسى كەلىپ، جىلارمان بولىپ تۇرعانىن كىم سىرتتاي باقىلاپ وتىر ەدى؟
- كوڭىلى قۇلازىعان ەراسىلعا اتا ۇسىنىسى قانداي بولدى؟
- ەراسىلدىڭ كوڭىل – كۇيى قالاي وزگەردى؟
- ويىننان كەيىنگى ەراسىلدىڭ كوڭىل - كۇيى قانداي بولدى؟
- نەمەرەنىڭ اتاسىنا تىلەگى قانداي بولدى؟ ايتتى؟
- اتاسىنىڭ نەمەرەسىنە دەگەن جىلى جۇرەگى قالاي بايقالادى؟
- وزدەرىڭ جىلى جۇرەكپەن جاقسى تىلەك ايتقان كەزدەرىڭدى ەسكە ءتۇسىرىپ كورىڭدەر.
ءىىى. جاعىمدى وي - پىكىر.
دايەكسوز. ( تاقتادا جازۋلى تۇرادى، ءمۇعالىم ونىڭ ءمانىن تۇسىندىرەدى.)
- ماقالدىڭ ماعىناسىن سۇراي وتىرىپ، ءتۇسىندىرۋ، حورمەن ايتقىزۋ ارقىلى جاتتاتۋ، داپتەرلەرىنە جازدىرۋ.
«جاقسى ءسوز - جارىم ىرىس»
-«جاقسى ءسوز» قانداي بولادى؟
- جاقسى ءسوزدى كوپ ايتاسىڭ با؟
- ساعان جاقسى ءسوزدى كىم كوپ ايتادى؟
- ءوزىڭ جاقسىلىقتى جانىڭداعىلارعا جاساي بىلسەڭ، سول جاساعان جاقسىلىقتارىڭ وزىڭە قايتىپ كەلەتىندىگىن ۇمىتپاعايسىڭ.
- جىلى لەبىز، جاقسى تىلەكتەر ايتىپ، جاقسىلىق جاساسا، ادامدى شاتتاندىرادى، قۋانتادى، باقىتتى ەتەدى. ال اۋىر ءسوز، جاعىمسىز ارەكەتتەر جاساسا ادامنىڭ كوڭىلىن تۇسىرەدى، مۇڭايتادى، ونى ۋايىمعا سالادى؟
ءىY. اڭگىمەلەۋ. ءمۇعالىمنىڭ سىيى.
ادام اتىزعا ءبىر ءتۇپ گۇل اكەلىپ وتىرعىزدى. قۇنارلى جەرگە وتىرعىزىلعان ول كۇننەن كۇنگە تامىرىن جايىپ، گۇلدەنە وسە بەرەدى. گۇل ءموپ - ءمولدىر سۋدى دا، تاپ - تازا اۋانى دا كۇننىڭ نۇرىن دا سۇيەتىن. اينالاعا ەركەلەي، قۇمارلانا قارايتىن. بۇل وسىناۋ تىرشىلىك يەسى بولعانىنا، ءوزىن اكەپ وتىرعىزعان ادامعا دا وتە ريزا ەدى. ءبىر كۇنى:
- ەي، سەن كوپ اسقاقتاما! مەن ءتىرى تۇرسام، ءالى ومىرگە كەلگەنىڭە ءالى وكىنەتىن بولاسىڭ،- دەگەن شىڭكىلدەك داۋىسقا جالت قاراسا، ءدال تومەندە ءتۇرى ۇسقىنسىز ءشوپ باسىن قىلتيتىپ تۇر ەكەن.
گۇلدىڭ كوڭىلى ورتايىپ، ءبىرتۇرلى جابىرقاپ قالدى. ەشتەڭە دەي العان جوق. كوزدەرى جاساۋراپ كەتتى. بىرتە - بىرتە سولىپ، سارعايىپ بارا جاتتى. امالسىز جانىنداعى وزىنەن ءبىرشاما ۇلكەندىگى بار گۇلگە باسىن سۇيەدى.
- جابىرقاما، سابىر ەت!- دەپ جۇباتتى ول.
- ادامدار ونى «ءارامشوپ»،- دەپ اتايدى.
ءوز قۇلقىنىنان باسقانى ويلامايتىن جاۋىز ءشوپ. ءالى - اق قۇتىلامىز.
«جاقسى ءسوز – جارىم ىرىس» دەگەن عوي قازاق. ونىڭ كوڭىلى ءبىراز كوتەرىلىپ قالدى. الگى گۇلدىڭ ايتقانى راس بولىپ شىقتى. ەرتەسىنە ءبىر بالا كەلدى دە، ءارامشوپتى جۇلىپ تاستادى.
گۇل قايتادان قۇلپىرىپ وسە باستادى، الايدا كوپ نارسەنى ۇقتى. ومىردە جاقسىلار دا، جاماندار دا بار ەكەن.
ءماتىندى تالداۋ:
سۇراق - جاۋاپ قويۋ ارقىلى تالداۋ، قورىتىندىلاۋ.
- قۇنارلى جەرگە وتىرعىزىلعان گۇلدىڭ العاشقى ءومىرى قانداي بولدى؟
- ۇسقىنسىز ءشوپ گۇلگە نە ايتتى؟
- گۇلدىڭ كوڭىل - كۇيى قانداي بولدى؟
- ارام ءشوپتىڭ قۇلقىنى قانداي؟
- گۇل قانداي جاقسى ءسوز ايتتى؟
- گۇل ارامشوپتەن قالاي قۇتىلدى؟
ومىردە جاقسىلار مەن جاماندار بولادى ما؟
ءمۇعالىمنىڭ قورىتىندى ءسوزى:
- ءارقاشان جاقسى ءسوز ايتقان ادامنىڭ جانى جومارت، جۇرەگى تازا. – ءبىر - بىرىمىزگە جاقسى، جىلى سوزدەر كوپ ايتىلسا ءومىر مەيىرىم مەن قايىرىمعا تولى بولىپ، قۋانىش پەن شاتتىققا كەنەلەدى. سوندىقتان دا سىزدەردىڭ بويلارىڭىزدا جاقسى ادامعا جولداس بولاتىن مەيىرىمدىلىك، سىپايىلىق، ادامگەرشىلىك قاسيەتتەرىڭىز كوپ بولسىن. بارلىق ۋاقىتتا ءبىر - بىرىمىزگە جۇرەككە جىلى تيەتىن جاقسى لەبىزدەردى ءجيى ايتىپ جۇرەيىك.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
