جولاۋشى جىگىت
ساباقتىڭ تاقىرىبى: جولاۋشى جىگىت
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: ادامزات تاريحىندا جۇلدىزداي جارقىراپ ءىز قالدىرعان، شىعىستىڭ «ەكىنشى اريستوتەلى» اتانعان ۇلى عالىم ءابۋ ناسىر ءال - ءفارابيدىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعى تۋرالى مالىمەت بەرۋ، وقۋشىلاردى ءوز بەتىنشە شىعارماشىلىق ىزدەنىس جاساۋعا داعدىلاندىرۋ.
دامىتۋشىلىق: شاكىرتتەردىڭ شىعارماشىلىق ويلاۋ، ەستە ساقتاۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ، وي - ءورىسىن، سوزدىك قورىن مولايتۋ.
تاربيەلىك: وقۋشىلاردى ءابۋ ناسىر ءال - فارابي ونەگەسى ارقىلى ەڭبەكسۇيگىشتىككە، ءبىلىمقۇمارلىققا تاربيەلەۋ.
ءتۇرى: ارالاس ساباق.
ءادىسى: وقۋ مەن جازۋ ارقىلى سىن تۇرعىسىنان ويلاۋدى دامىتۋ ستراتەگيالارى، سۇراق - جاۋاپ، پىكىر الماسۋ، اڭگىمەلەۋ.
جۇمىس ءتۇرى: توپتىق، جۇپتىق.
ءپانارالىق بايلانىس: تاريح، ادەبيەت، گەوگرافيا، مۋزىكا.
تەحنيكالىق قۇرال: ينتەراكتيۆتى تاقتا.
ساباقتىڭ ءوتۋ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى: سالەمدەسۋ، كەزەكشىمەن اڭگىمە.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ، تەكسەرۋ.
(ءال - فارابي تۋرالى جاڭا، قوسىمشا مالىمەتتەر تاۋىپ كەلۋ، «وتىرار كىتاپحاناسى» ءماتىنىنىڭ مازمۇنىن ايتۋ).
ءىىى. جاڭا ماتىنمەن جۇمىس.
1. جاڭا سوزدەر:
ۇلىق – پراۆيتەل
قۇمار بولۋ – بىت سيلنو ۋۆلەچەننىم
قارا مۇرتتى – چەرنىمي ۋسامي
وتكىر كوزدى – س پرونيساتەلنىم ۆزگليادوم
قىر مۇرىندى – پريامىم نوسوم
كەڭ ماڭدايلى – شيروكيم لبوم
بيداي ءوڭدى – بەلوليكي، سۆەتلىي
ات جاقتى – س شيروكيم، وتكرىتىم ليسوم
كەڭ يىقتى – شيروكوپلەچيي
اشاڭ جىگىت – حۋدوششاۆىي
ا) ءسوز تىركەسىن قۇراۋ؛
ءا) سويلەم قۇراۋ؛
ب) ءماتىندى وقىپ، تانىسىپ، اۋدارۋ.
2. سۇراق - جاۋاپ:
(اسىرەسە سوڭعى سۇراققا ءمان بەرۋ، وقۋشىلاردىڭ ويىن ءبىلۋ).
3. 2 - تاپسىرما: ءماتىن بويىنشا سويلەمدەردىڭ دۇرىس نە بۇرىس ەكەنىن انىقتاۋ.
4. 4 - تاپسىرما: ماتىننەن ءابۋ ناسىر ءال - ءفارابيدىڭ بەت - الپەتىن سۋرەتتەگەن ءسوز تىركەستەرىن تاۋىپ ايتىڭدار.
IV. وي قوزعاۋ ستراتەگياسى. (وقۋشىلاردىڭ ءوز توبىنداعى ءبىر وقۋشىنى سۋرەتتەۋى، ەكى توپقا قاعاز بەرىلەدى).
ەستە ساقتاڭدار!
ادام جاسىن مولشەرلەپ اتاۋ:
25 جاسقا دەيىنگى كەزەڭدى «داۋرەن» دەيدى.
50 جاسقا دەيىنگى كەزەڭدى «ەل اعاسى» دەيدى.
75 جاسقا دەيىنگى كەزەڭدى «اتالىق جاس» دەيدى.
75 جاستان كەيىنگى كەزەڭدى «قارتتىق جاس» دەيدى.
100 جىل، ءبىر عاسىر، ونى «ءداۋىر» دەيدى.
(وقۋشىلارعا كەڭىرەك ءتۇسىندىرىپ كەتۋ).
جاتتاپ الىڭدار:
مۇشەل جاستار: 13، 25، 37، 49، 61، 73، 85، 97.
بالالىق مۇشەل – ون ءۇش جاس.
جىگىتتىك مۇشەل – جيىرما بەس، وتىز جەتى جاس.
اعالىق مۇشەل – قىرىق توعىز، الپىس ءبىر جاس.
اتالىق مۇشەل – جەتپىس ءۇش جاس.
كارىلىك مۇشەل – سەكسەن بەس، توقسان جەتى جاس.
توپتىق جۇمىس.
V. لەكسيكالىق ويىن. «سينونيمدەر مەن انتونيمدەر».
ماتىننەن الىنعان مىنا سوزدەردىڭ سينونيمدەرى مەن انتونيمدەرىن تابىڭدار:
ۇلىق –
ءومىر –
قىزىقتى –
بوساعا –
ءوڭدى –
ساۋىق –
VI. ماتىننەن ساباقتاس جانە سالالاس قۇرالاس سويلەمدەردى تاۋىپ، ولاردى سويلەم مۇشەلەرىنە تالداۋ.
ماقالداردى ءتۇسىنىپ وقىپ، مازمۇنىن ءوز سوزدەرىڭمەن ايتىڭدار:
1. ءبىرىنشى بايلىق – دەنساۋلىق.
2. ادامنىڭ جۇرگەن جەرى – ابات.
3. ونەرلى بالا – سۇيكىمدى.
4. وقى دا ءبىل،
وينا دا كۇل.
VII. انتونيم سوزدەردى قاتىستىرىپ سويلەم قۇراڭدار:
قىزىقتى – قىزىقسىز
جىڭىشكە – جۋان
قۇمار بولۋ – جەك كورۋ
قارا – اق
ۇستىندە – استىندا
وتكىر – ۇياڭ
كەڭ – تار
الىس – جاقىن
بوساعا – ءتور
اشاڭ – تولىق
VIII. ويىن «قۇپيا حات».
سوزدەردى دۇرىس تاۋىپ، سانداردىڭ ورنىنا ءتيىستى ارىپتەردى قويىپ، قۇپيا حاتتى تولىق شەشكەندە ءابۋ ناسىر ءال - ءفارابيدىڭ ەكى عىلىمي ەڭبەگىنىڭ اتى شىعادى.
1 - توپتىڭ تاپسىرماسى:
ۇلتتىق ويىن ءتۇرى – 1، 3، 7، 8. (اسىق).
ماڭعىستاۋ وبلىسىنىڭ ورتالىعى – 8، 9، 1، 6. (اقتاۋ).
ن. نازاربايەۆ كىم؟ – 2، 4، 5، 1، 3، 7. (ەلباسى).
«قاس» ءسوزىنىڭ ءسينونيمى – 10، 1، 6. (جاۋ).
«بار» ءسوزىنىڭ ءانتونيمى – 10، 11، 8. (جوق).
«دەلو» ءسوزىنىڭ اۋدارماسى – 12، 3. (ءىس).
2 - توپتىڭ تاپسىرماسى:
ورماندى مەكەندەيدى – 1، 10. (اڭ).
سيىردىڭ ءتولى – 2، 11، 8، 1، 4. (بۇزاۋ).
ەر قاناتى –... – 1، 14. (ات).
تىشقاننىڭ مەكەنى – 13، 6. (ءىن).
«ساز» ءسوزىنىڭ اۋدارماسى – 7، 4، 8، 5، 9، 1. (مۋزىكا).
«ۇل» ءسوزىنىڭ ءسينونيمى – 2، 1، 3، 1. (بالا).
Iح. ساباقتى بەكىتۋ.
ءماتىننىڭ مازمۇنى بويىنشا جوسپار قۇراستىرۋ، سول جوسپار بويىنشا اڭگىمەلەۋ.
ح. وقۋشىلاردى باعالاۋ، ۇيگە تاپسىرما. (49 - بەتتەگى 9 - تاپسىرما).
ساباقتى وتكىزگەن: حاسانوۆا نۇرگۇل قالامعالي قىزى،
اقتاۋ قالاسىنداعى № 10 ورتا مەكتەپتىڭ ورىس سىنىپتارىنداعى قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى، 1 - ساناتتى ۇستاز.
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: ادامزات تاريحىندا جۇلدىزداي جارقىراپ ءىز قالدىرعان، شىعىستىڭ «ەكىنشى اريستوتەلى» اتانعان ۇلى عالىم ءابۋ ناسىر ءال - ءفارابيدىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعى تۋرالى مالىمەت بەرۋ، وقۋشىلاردى ءوز بەتىنشە شىعارماشىلىق ىزدەنىس جاساۋعا داعدىلاندىرۋ.
دامىتۋشىلىق: شاكىرتتەردىڭ شىعارماشىلىق ويلاۋ، ەستە ساقتاۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ، وي - ءورىسىن، سوزدىك قورىن مولايتۋ.
تاربيەلىك: وقۋشىلاردى ءابۋ ناسىر ءال - فارابي ونەگەسى ارقىلى ەڭبەكسۇيگىشتىككە، ءبىلىمقۇمارلىققا تاربيەلەۋ.
ءتۇرى: ارالاس ساباق.
ءادىسى: وقۋ مەن جازۋ ارقىلى سىن تۇرعىسىنان ويلاۋدى دامىتۋ ستراتەگيالارى، سۇراق - جاۋاپ، پىكىر الماسۋ، اڭگىمەلەۋ.
جۇمىس ءتۇرى: توپتىق، جۇپتىق.
ءپانارالىق بايلانىس: تاريح، ادەبيەت، گەوگرافيا، مۋزىكا.
تەحنيكالىق قۇرال: ينتەراكتيۆتى تاقتا.
ساباقتىڭ ءوتۋ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى: سالەمدەسۋ، كەزەكشىمەن اڭگىمە.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ، تەكسەرۋ.
(ءال - فارابي تۋرالى جاڭا، قوسىمشا مالىمەتتەر تاۋىپ كەلۋ، «وتىرار كىتاپحاناسى» ءماتىنىنىڭ مازمۇنىن ايتۋ).
ءىىى. جاڭا ماتىنمەن جۇمىس.
1. جاڭا سوزدەر:
ۇلىق – پراۆيتەل
قۇمار بولۋ – بىت سيلنو ۋۆلەچەننىم
قارا مۇرتتى – چەرنىمي ۋسامي
وتكىر كوزدى – س پرونيساتەلنىم ۆزگليادوم
قىر مۇرىندى – پريامىم نوسوم
كەڭ ماڭدايلى – شيروكيم لبوم
بيداي ءوڭدى – بەلوليكي، سۆەتلىي
ات جاقتى – س شيروكيم، وتكرىتىم ليسوم
كەڭ يىقتى – شيروكوپلەچيي
اشاڭ جىگىت – حۋدوششاۆىي
ا) ءسوز تىركەسىن قۇراۋ؛
ءا) سويلەم قۇراۋ؛
ب) ءماتىندى وقىپ، تانىسىپ، اۋدارۋ.
2. سۇراق - جاۋاپ:
(اسىرەسە سوڭعى سۇراققا ءمان بەرۋ، وقۋشىلاردىڭ ويىن ءبىلۋ).
3. 2 - تاپسىرما: ءماتىن بويىنشا سويلەمدەردىڭ دۇرىس نە بۇرىس ەكەنىن انىقتاۋ.
4. 4 - تاپسىرما: ماتىننەن ءابۋ ناسىر ءال - ءفارابيدىڭ بەت - الپەتىن سۋرەتتەگەن ءسوز تىركەستەرىن تاۋىپ ايتىڭدار.
IV. وي قوزعاۋ ستراتەگياسى. (وقۋشىلاردىڭ ءوز توبىنداعى ءبىر وقۋشىنى سۋرەتتەۋى، ەكى توپقا قاعاز بەرىلەدى).
ەستە ساقتاڭدار!
ادام جاسىن مولشەرلەپ اتاۋ:
25 جاسقا دەيىنگى كەزەڭدى «داۋرەن» دەيدى.
50 جاسقا دەيىنگى كەزەڭدى «ەل اعاسى» دەيدى.
75 جاسقا دەيىنگى كەزەڭدى «اتالىق جاس» دەيدى.
75 جاستان كەيىنگى كەزەڭدى «قارتتىق جاس» دەيدى.
100 جىل، ءبىر عاسىر، ونى «ءداۋىر» دەيدى.
(وقۋشىلارعا كەڭىرەك ءتۇسىندىرىپ كەتۋ).
جاتتاپ الىڭدار:
مۇشەل جاستار: 13، 25، 37، 49، 61، 73، 85، 97.
بالالىق مۇشەل – ون ءۇش جاس.
جىگىتتىك مۇشەل – جيىرما بەس، وتىز جەتى جاس.
اعالىق مۇشەل – قىرىق توعىز، الپىس ءبىر جاس.
اتالىق مۇشەل – جەتپىس ءۇش جاس.
كارىلىك مۇشەل – سەكسەن بەس، توقسان جەتى جاس.
توپتىق جۇمىس.
V. لەكسيكالىق ويىن. «سينونيمدەر مەن انتونيمدەر».
ماتىننەن الىنعان مىنا سوزدەردىڭ سينونيمدەرى مەن انتونيمدەرىن تابىڭدار:
ۇلىق –
ءومىر –
قىزىقتى –
بوساعا –
ءوڭدى –
ساۋىق –
VI. ماتىننەن ساباقتاس جانە سالالاس قۇرالاس سويلەمدەردى تاۋىپ، ولاردى سويلەم مۇشەلەرىنە تالداۋ.
ماقالداردى ءتۇسىنىپ وقىپ، مازمۇنىن ءوز سوزدەرىڭمەن ايتىڭدار:
1. ءبىرىنشى بايلىق – دەنساۋلىق.
2. ادامنىڭ جۇرگەن جەرى – ابات.
3. ونەرلى بالا – سۇيكىمدى.
4. وقى دا ءبىل،
وينا دا كۇل.
VII. انتونيم سوزدەردى قاتىستىرىپ سويلەم قۇراڭدار:
قىزىقتى – قىزىقسىز
جىڭىشكە – جۋان
قۇمار بولۋ – جەك كورۋ
قارا – اق
ۇستىندە – استىندا
وتكىر – ۇياڭ
كەڭ – تار
الىس – جاقىن
بوساعا – ءتور
اشاڭ – تولىق
VIII. ويىن «قۇپيا حات».
سوزدەردى دۇرىس تاۋىپ، سانداردىڭ ورنىنا ءتيىستى ارىپتەردى قويىپ، قۇپيا حاتتى تولىق شەشكەندە ءابۋ ناسىر ءال - ءفارابيدىڭ ەكى عىلىمي ەڭبەگىنىڭ اتى شىعادى.
1 - توپتىڭ تاپسىرماسى:
ۇلتتىق ويىن ءتۇرى – 1، 3، 7، 8. (اسىق).
ماڭعىستاۋ وبلىسىنىڭ ورتالىعى – 8، 9، 1، 6. (اقتاۋ).
ن. نازاربايەۆ كىم؟ – 2، 4، 5، 1، 3، 7. (ەلباسى).
«قاس» ءسوزىنىڭ ءسينونيمى – 10، 1، 6. (جاۋ).
«بار» ءسوزىنىڭ ءانتونيمى – 10، 11، 8. (جوق).
«دەلو» ءسوزىنىڭ اۋدارماسى – 12، 3. (ءىس).
2 - توپتىڭ تاپسىرماسى:
ورماندى مەكەندەيدى – 1، 10. (اڭ).
سيىردىڭ ءتولى – 2، 11، 8، 1، 4. (بۇزاۋ).
ەر قاناتى –... – 1، 14. (ات).
تىشقاننىڭ مەكەنى – 13، 6. (ءىن).
«ساز» ءسوزىنىڭ اۋدارماسى – 7، 4، 8، 5، 9، 1. (مۋزىكا).
«ۇل» ءسوزىنىڭ ءسينونيمى – 2، 1، 3، 1. (بالا).
Iح. ساباقتى بەكىتۋ.
ءماتىننىڭ مازمۇنى بويىنشا جوسپار قۇراستىرۋ، سول جوسپار بويىنشا اڭگىمەلەۋ.
ح. وقۋشىلاردى باعالاۋ، ۇيگە تاپسىرما. (49 - بەتتەگى 9 - تاپسىرما).
ساباقتى وتكىزگەن: حاسانوۆا نۇرگۇل قالامعالي قىزى،
اقتاۋ قالاسىنداعى № 10 ورتا مەكتەپتىڭ ورىس سىنىپتارىنداعى قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى، 1 - ساناتتى ۇستاز.
You Might Also Like
-
توپتاماداعى ساباق جوسپارىنىڭ تاقىرىپتارى: 1. حيميالىق فورمۋلالار. زاتتىڭ سالىستىرمالى مولەكۋلالىق ماسساسى2. پراكتيكالىق جۇمىس: «ماسسالىق ۇلەس بويىنشا قانت ەرىتىندىسىن دايارلاۋ»3. ۆالەنتتىلىك بويىنشا...
