كىرپى مەن قويان
ءۇش كورىنىستى قويىلىم
قاتىسۋشىلار:
كىرپى
قويان
جىلان
ءبىرىنشى كورىنىس
ورمان ءىشى. جول ۇستىندە بوس قاپشىعىن ارقالاپ، اندەتىپ كىرپى كەلە جاتادى.
كىرپى.
ورمان، ورمان، ورمانىم،
اڭ-قۇستارعا پاناسىڭ.
سەنسىڭ، مەنىڭ قورعانىم،
قاسيەتتى اناشىم.
اينالدىم، اناشىم،
كيەلى — پاناسىڭ.
قۇشاعىڭدا ءان سالىپ،
تەربەلەدى تال، قايىڭ.
سىمباتىڭا تامسانىپ،
قاراي بەرەم ءاردايىم.
اڭساعان جاندايىن
تامسانام ءاردايىم.
قىزىل-جاسىل گۇلدەرىڭ،
اۋاڭ قانداي، ورمانىم!
دەرتكە شيپا ءتۇرلى ەمىڭ،
داۋاڭ قانداي، ورمانىم!
اۋاڭ-اي، ورمانىم،
داۋاڭ-اي، ورمانىم!
وسى كەزدە جۇك ماشيناسىنىڭ گۇرىلى، بەپىلدەگەن ءۇنى ەستىلەدى.
ماشيناسىن «شىڭعىرتقان»
بىلمەيتۇعىن مۇلدە ەسىن،
ساسىق سۋدان سىڭعىتقان
بىرەۋ بولىپ جۇرمەسىن.
«ساقتايمىن، — دەپ، — ساقتانساڭ»
ايتقان ەكەن قۇدايىم.
بولماس بوسقا تاپتالسام،
جولدان بىلاي تۇرايىن.
كىرپى جولدان شەتكەرى شىعىپ ايالداپ تۇرادى. وسى كەزدە ۇستىنە كاپۋستا تيەگەن جۇك ماشينا جولداعى شۇڭقىردى ەلەمەي، وقىس شايقالاقتاپ وتە شىعادى. ۇستىنەن ءبىر كاپۋستا ءتۇسىپ قالىپ، دومالاعان كۇيى كىرپىنىڭ الدىنا كەلىپ توقتايدى. كىرپى ونى اۋەلى اينالا يىسكەپ قارايدى. سوسىن ءبىر جاپىراعىن اۋزىنا سالىپ، شايناپ، ءدامىن تاتىپ كورەدى. «ءىم» دەپ، ۇناتىپ قالادى دا، ارقاسىنان قاپشىعىن الىپ، ىشىنە سالىپ جاتىپ ايتادى.
مۇنداي ولجا تابىلماس،
بۇگىن جەدەل توي قىلىپ،
اعايىندى اۋىلداس،
جىبەرەيىن تويدىرىپ.
قاپشىقتى ارقالاپ، ءجۇرىپ كەتەدى. كەلە جاتىپ، الگى ورمان انىنە قايتا باسادى.
ەكىنشى كورىنىس
كىرپى اعاشتان وڭاشالاپ سالعان ءبىر ادەمى ءۇيدىڭ قاسىنا كەلگەندە، الدىنان ەكى قولى ەربەڭدەپ قويان كەزدەسە كەتەدى.
قويان.
و، كىرپىجان،
قۇيىنداي
ۇشىپ
قايدان كەلەسىڭ؟
ەكى ەزۋىڭ جيىلماي
نەگە كۇلە بەرەسىڭ؟
كىرپى.
مول ولجاعا كەنەلدىم،
ويدا جوقتا مەن بۇگىن.
تويعانىڭشا بەرەمىن،
ءدام تات كەشكە ۇيىمنەن.
قويان.
شاقىرعاندا اعايىن،
قالاي بارماي قالايىن؟
ۇيشىگىمنىڭ ماڭايىن
تازارتىپ بوپ بارايىن.
كىرپى.
مۇنداي ولجا تابىلماس،
ۇلان-اسىر توي قىلام.
جيناپ جەكجات، اۋىلداس،
دوستاردى ءبىر تويدىرام.
قويان.
نيەتىڭە جەت، دوسىم،
باسىڭنان ب ا ق كەتپەسىن.
كىرپى.
(ارقاسىنان قاپشىعىن الىپ جەرگە قويادى.)
اسىقپاساڭ، قويانىم،
قاراي تۇرشى جۇگىمە.
— بولىپ كەت، — دەپ، — قوناعىم، —
ەسكەرتەيىن ىنىمە.
قويان.
ماعان جات قوي جامان وي،
الاڭعاسار اڭ دەمە.
الاڭداماي بارا عوي،
جۇگىڭ ءۇشىن قام جەمە.
كىرپى ۇيىنە كىرىپ كەتكەندە، قويان قاپشىقتى سالماقتاپ كورەدى.
قويان.
جيناپ العان نە تەرىپ،
پىسىق ءوزى باۋىرىم!
قالاي جەتكەن كوتەرىپ،
ولجاسىنىڭ اۋىرىن!
ىشىندەگى كوك پە ەكەن.
اۋزىن شەشىپ، قاراسا!..
الدە جاڭعاق، ەت پە ەكەن؟..
كاپۋستا-اۋ،
تاماشا!..
قاراپ تۇرمىن مەن ناعىپ،
قاپى قالسام، وڭام با؟
اپىل-عۇپىل جەپ الىپ،
جوعالايىن ودان دا.
قويان قاپشىقتىڭ اۋزىن شەشەدى دە، كاپۋستاعا باس قويادى. بىر-ەكى قاباتتان سوڭ، قالعانىن قولتىعىنا قىسىپ، تايىپ تۇرادى. كىرپى ۇيدەن شىققاندا، بوس جاتقان قابىن كورىپ، ەكى قولىن ەكى جاعىنا جايىپ، تۇرىپ قالادى.
ءۇشىنشى كورىنىس
كىرپى ارقاسىندا قاپشىعى، باياعى جولمەن «ورمان» ءانىن شىرقاپ كەلە جاتادى. ونى قويان كورىپ، بىلدىرمەي سوڭىنا ىلەسەدى.
قويان (وزىنە-وزى).
ولجالى-اۋ تاعى دا،
ارقاسىندا سول قابى.
جاقىندايىن جانىنا،
الداي السام بولعانى.
كىرپى باياعى ادەمى ءۇيدىڭ قاسىنا توقتاپ، قابىن جەرگە قويادى. وسى كەزدە جانىنا قويان كەلەدى.
قويان.
كورىسپەكپىن بەتپە-بەت،
و، كىرپىجان، امان با؟
(كىرپى قوياندى كورىپ، سىرت اينالادى.)
انەۋكۇنى وكپەلەپ
قالعانسىڭ-اۋ شامامدا؟
كورمەگەلى كوپ بولدى،
تالاي ءوتتىم تۇسىڭنان.
ەسكە السام وتكەندى،
ءالى كۇنگە قىسىلام.
كوزىمدى الماي جۇگىڭنەن،
قاراپ تۇرسام،
ماڭداعى
ءبىر بۇتانىڭ تۇبىنەن
تۇلكى شىعا قالعانى.
قۇتقار دەۋگە ءۇن كەرەك،
ءۇنىم شىقپاي زاۋلادىم.
سول سۇم ىزدەپ ءجۇر مە دەپ،
تويىڭا دا بارمادىم.
كىرپى.
كوڭىلىم قالىپ مەن مۇلدە،
نە بولدى دەپ ءجۇر ەدىم.
نە بولمايدى ومىردە،
ۇمىت ونى — تىلەگىم.
قويان.
قۇپ،
ۇمىتام بارلىعىن،
بۇدان ءارى سوزبايىن.
جاقسى ما دەنساۋلىعىڭ،
قالاي ەندى ءوز جايىڭ؟
كىرپى.
ويدا جوقتا بۇگىن مەن
ولجالى بوپ كەلەمىن.
دوستارىما
ۇيىمنەن
ءدام تاتىرسام دەپ ەدىم.
اسىقپاساڭ، قويانىم،
قاراي تۇرشى جۇگىمە.
— بولاسىڭ، — دەپ، — قوناعىم، —
ەسكەرتەيىن ىنىمە.
قويان.
مەندە جوق قوي جامان وي،
قايىرىمسىز اڭ دەمە.
الاڭداماي بارا عوي،
جۇگىڭ ءۇشىن قام جەمە.
كىرپى.
تۇلكى كەلىپ تاعى ءبىر،
زارەڭدى السا، نە ەتەسىڭ؟
قويان.
— سۋماڭداماي ءارى ءجۇر،
اۋلاق، — دەيمىن، — كوكەشىم!
حابار بەرەم سەندەرگە
ايعايعا ءبىر باسامىن.
ءقاۋىپ شىنداپ تونگەندە،
امالىم جوق قاشامىن.
ال بارا عوي، كىرپى ءىنىم.
كىرپى.
تەز شىعامىن.
قويان.
جارايدى.
كىرپى.
كەتپە اۋزىندا تۇلكىنىڭ،
باقىلاپ تۇر ماڭايدى.
كىرپى ىشكە كىرىپ كەتىسىمەن، قويان قاپتىڭ اۋزىن شەشەدى.
ىشىنە باسىن سۇعا بەرىپ، شالقاسىنان قۇلايدى. قاپ ىشىنەن قىلتىڭداپ جىلاننىڭ باسى كورىنەدى. كىرپى ۇيدەن قايتا شىققاندا، شالقاسىنان سۇلاپ جاتقان قوياندى، وعان باسىن شايقاپ، تاڭدانا قاراپ وتىرعان جىلاندى كورەدى. كورەدى دە، دەرەۋ ىشكە قايتا كىرىپ، ىدىسپەن سۋ الىپ شىعادى.
كىرپى.
قىسىلدى ما جۇرەگى،
جاتقان جوق-اۋ بۇل تەگىن.
ەمدەپ جازار سۋ ونى،
بەتىنە سۋ بۇركەيىن.
كىرپى ىدىسىنداعى سۋدى قوياننىڭ بەتىنە قۇيادى. قويان ورنىنان قارعىپ تۇرىپ، الدى-ارتىنا قاراماي قاشا جونەلەدى. كىرپى قاپ ىشىنەن موينىن سوزىپ وتىرعان جىلانعا ءبىر، قاشىپ بارا جاتقان قويانعا ءبىر قاراپ كۇلە باستايدى. كوزىن ۋقالاپ، ءىشىن باسىپ ۇزاق كۇلەدى. كۇلىپ تۇرىپ جىلانعا بۇرىلادى.
ءجۇرۋشى ەدى ءبوسىپ تىم،
جارادىڭ سەن، جىلانىم!
قوياندى ءبىر شوشىتتىڭ،
ال بارا عوي، شىراعىم!
وسىلاي دەپ كىرپى جىلاندى قاپتىڭ ىشىنەن سۋىرا باستايدى.
شىمىلدىق
You Might Also Like
-
ەرتەدە جۇرت جازعا تامان جايلاۋعا، قىسقا قاراي قىستاۋعا قونىس اۋدارىپ، ارلى-بەرلى كوشىپ جۇرگەندە، سول ءتوڭىرەككە اقىلدىلىعىمەن، قايىرىمدىلىعىمەن تانىمال بولعان كادىر دەگەن باي العاش رە...
-
«تاۋەلسىز قازاقستان!»، «قازاقستان رەسپۋبليكاسى!» نەتكەن كەرەمەت، كيەلى ۇعىمدار! ءبىزدىڭ وتانىمىز تاۋەلسىز، ەركىن مەملەكەتپىز. بۇگىندە ءبىز – قاناتىن كەڭ جايعان ەگەمەندى ...
