InfoHub Logo

اريستوۆ — كىشى ءجۇزدى ورتا جۇزدەن بولىنگەن الشىن توبى دەيدى. يوفشين سوزىندە كىشى جۇزدەگى رۋلار: ەڭ باستى ەلى — الشىن. وعان جەتى رۋ دەگەن ەلدەردى اتاقتى تاۋكە حان قوسقان.

بۇل كۇندە كىشى ءجۇز ءۇش رۋ: باي ۇلى، ءالىم ۇلى، جەتى رۋ دەگەن. ءالىم ۇلى التى رۋ: قاراساقال، قاراكەپسەق قىزاي، ءتورتقارا، شومەكەي، شەكتى.

باي ۇلى ون ەكى رۋ: اداي: جاپپاس، التىباس (الاشا)، بايباقتى، ماسقار، بەرىش، تازدار، ەسەنتەمىر، شەركەس، تانا، قىزىلقۇرت، ىسىڭ.

جەتى رۋلار: تابىن، تاما، قابارشارى، كەرەيىت، جاعالبايلى، تىلەۋ، رامادان.

بۇلاردىڭ ىشىندە ورتا ءجۇز ارعىننان اتالار بار ەكەنىن بىلەرسىز. كىشى ءجۇز ىشىندە ءبىزدىڭ، توقال ارعىن دەپ اتالاتىن سارجەتىم. شاقشاقتىڭ ءناسىلى بار ەكەنى انىق. ءبىراق، جوعارعى اتالاردىڭ ىشىندە انىق اتى ۇقساعانى جوق. ولاي دا بولسا، شەكتى دەگەنى شاقپاق بولا ما، دەپ ويلايمىن، ياكي ارعىن بولعان coڭ قوسپاعان با؟ جانە ءبۇل كىشى ءجۇزدىڭ ءار رۋىنان ءبولىنىپ، 1801 جىلى بوكەي حانعا ەرىپ، ورال سۋىنان ءارى ءوتىپ كوشكەن، بوكەي ەلى اتانعاندار ءالىمۇلىنان: قىزاي دەگەن، بايۇلىنان — بەرىس، شەركەس، اداي، جاپپاس، ماسقار، ىسىڭ، ەسەنتەمىر، بايباقتى، التىباس (الاشا)، تانا، قىزىل كۇرت، تازدار.

جەتى رۋدان: تاما، تابىن، كەرەيىت جانە Tءوpe، ياعني، حان ناسىلىنەن شىققان ون التى رۋ ەل، ونىڭ ىشىندە قوجالار، نوعاي، تولەڭگىت دەگەن، بۇل قوجا مەن تولەڭگىت حانعا جينالعاندار. نوعاي بۇرىن تورعاۋىتقا قapaپ، تورعاۋىت كەتكەندە دە ءوز ورنىندا قالعان نوعايلار.

كىشى ءجۇز قازاعىنىڭ ەرتەگى سىقىلدى ءسوزى: الاشحان دەگەن حان تۇسىندا الاپەس بالا تۋسا، دالاعا اپارىپ تاستاپتى. ءبىر كۇنى ءوزىنىڭ دە قاتىنى الاپەس بالا تاپقان coڭ، ونى دا شەشەسىنىڭ قاسىنا قىرىق قىز قوسىپ، اپارىپ تاستاپ، قىرعىزدار سودان تاراپتى، الشىن سول ناسىلدەن دەيدى. بۇرىنعى كەزدە الاقشىن دەگەن ەل بولعان. قىتايشا — پۋما دەيدى. ەنەسەي جۇرگەن قىرعىزبەن ناسىلدەس، الشىن سودان شىققان بولار.

---