كىتاپحانا – وركەنيەتكە جەتەلەيتىن وردا
كىتاپحانا - عاسىردان-عاسىرعا ادامزات تاريحىنىڭ كەرۋەنىن سۇرىندىرمەي اكەلە جاتقان، شىراعى بيىك پاراساتتىلىق پەن بىلىمدىلىكتىڭ، بايلىق پەن بىلىكتىلىكتىڭ كيەلى ورداسى. ال، وسىنداي كيەلى وردانىڭ باسشىسى - كىتاپحاناشى!
كىتاپحانا جۇمىسى كوزگە كورىنە بەرمەيتىن اعىسى باياۋ تەرەڭ وزەن سەكىلدى، تۇسىنگەن ادامعا جاۋاپتى جۇمىس. «كىتاپ – ماڭگىلىك پاراساتتىڭ ەڭ كيەلى عيماراتى»، - دەپ ءا. كەكىلبايەۆ ايتقانداي، سول كىتاپ يەلەرى قاتارىنا كىتاپحاناشىلار دا جاتادى. سول قىزىقتى دا جاۋاپتى جۇمىستى اتقاراتىن كىتاپحاناشىلاردىڭ العا قويعان ماقساتى – ەرتەڭى بار ەلدىڭ جاستارىن وركەنيەت الەمىنە باستاپ جول كورسەتۋ،مادەنيەت كوشىنەن قالدىرماي، ارتىمىزعا تاربيەلى، ءبىلىمدى ۇرپاق قالدىرۋ ىسىنە ىقپال ەتۋ. كىتاپحانا ءومىرى – سىرت كوزگە بىلىنە، بايقالا بەرمەيتىن اعىسى باياۋ، تۋلاعان تولقىندار ىشىندە جاتاتىن ءومىر. سول ومىرگە بويلاپ،دەندەپ ەنگەن ادام عانا بۇل شاڭىراقتىڭ قاسيەتتىلىگىن، كىتاپحاناشى ماماندىعىنىڭ قىرى مەن سىرىن اڭعارا الماق.
الايدا، ءقازىر كىتاپحانا سالاسىنىڭ قۇندىلىعى قانداي؟
«كىتاپحاناشى-ۇلى قۇرمەتكە يە ماماندىق. سەبەبى، ۇرپاقتاردى تاربيەلەيتىن ۇستاز دا، بولاشاقتىڭ باسشىسى دا، داناسى دا، عالىمى دا، ەڭبەكقور ەگىنشىسى دە، كەنشىسى دە كىتاپحاناشى الدىنا كەلەدى. ومىرگە ۇرپاق بەرگەن انالاردى قالاي ارداقتاساق، سول ۇرپاقتى ءبىلىمدى بولۋعا، ۇلتشىلدىققا تاربيەلەپ جۇرگەن كىتاپحاناشىلاردى دا سولاي ارداقتاۋعا مىندەتتىمىز! سوندىقتان دا، كەلەشەك ەل تۇتقاسىن ۇستار جاس ورەندەر، كىتاپحانا ءىسى سالاسى بولاشاققا باعدار بەرىپ، ۇلتتى ۇيىستىرىپ، ۇلى ماقساتتارعا جەتەلەيتىن يدەيا، ياعني «ماڭگىلىك ەل» يدەياسىن جۇزەگە اسىراتىن بىردەن-بىر سالا بولعاندىقتان بۇل ماماندىقتىڭ ابىرويىن كوتەرەتىن ىستەر جاسالىنۋى ءتيىس دەپ ويلايمىن. قازىرگى تاڭدا ەلىمىزدە كىتاپحانا ءىسى ماماندارىن ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ، قازاق ۇلتتىق قىزدار پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتى، م.اۋەزوۆ اتىنداعى وڭتۇستىك قازاقستان مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتى سەكىلدى ىرگەلى وقۋ ورىندارى دايارلاپ كەلە جاتىر. اتالمىش وقۋ ورىندارىن بىتىرگەن جاس ماماندار ءوز بىتىرگەن سالالارى بويىنشا مامان بولىپ قالىپتاسىپ، جاناشىرلىقپەن ەڭبەك ەتۋى كەرەك. سول كەزدە عانا ماماندىق ءوز قۇندىلىعىن كوتەرەدى.
«كىتاپحاناشى» دەگەن – كىتاپ وقىپ، كىتاپ بەرىپ، ۇيىنە قايتادى دەيتىن تار ۇعىم ورنىنا، جاس بۋىنعا رۋحاني تانىم بەرەتىن تۇلعا رەتىندە تانۋدا. زامان كوشى ىلگەرى جىلجىپ، ححI عاسىر اقپاراتتاندىرۋ كەزەڭىندە وقۋلىقتار، اۋديو-بەينە جازبالار باسقا دا باسىلىمدار ەلەكتروندى فورماتتا جۇرگىزىلۋ ۇستىندە. جاhاندانۋ زامانىندا كىتاپحانا جۇمىسىندا جاڭا تەحنولوگيالاردى قولدانۋ – كىتاپحانا سالاسىن دامىتىپ، وقىرمان قاتارىن تولىقتىرۋعا سەپتىگىن تيگىزەرى ءمالىم. سوندىقتان دا، زامان تالابىنا ساي كىتاپحانا قىزمەتكەرلەرى دە جاڭا بەلەستەردەن كورىنۋگە ءتيىس. بولاشاقتا ەلىمىزدىڭ كەز-كەلگەن وڭىرىندە، شەت ايماقتاردا جاڭا تەحنولوگيامەن جابدىقتالعان زاماناۋي كىتاپحانالار بوي كوتەرەر بولسا، باسەكەگە قابىلەتتى ازاماتتار مەن ازاماتشالاردىڭ قاتارى كوبەيەرى حاق.
بۇگىنگى تاڭدا كىتاپحانا – پايدالانۋشىلارعا اقپاراتتىق قىزمەت كورسەتۋدىڭ نەگىزگى جانە قوعامدىق-مادەني ورتالىعى. ال كىتاپحاناشى كىتاپ قاراۋىلى ەمەس، سول كىتاپتاردى جانە ەلىمىزدە بولىپ جاتقان جاعدايلاردى ناسيحاتتاۋشى، جاڭاشىل كوزقاراستاعى تۇلعا، رۋحاني مۇرانى ۇرپاقتان-ۇرپاققا دارىپتەۋشى.
بولاشاقتا ەلىمىزدەگى كىتاپحانا سالاسىن دامۋىنا ءوز ۇلەسىن قوسار جانە وسى ماماندىقتىڭ قىر سىرىن دارىپتەيتىن جاستار قاتارى تولىقسا، قازاقستاننىڭ باسەكەگە قابىلەتتى ەلدەر قاتارىنا قوسىلۋعا ۇلكەن ۇلەستەرىن قوسقانى دەپ بىلەمىز!
ال وركەنيەتكە جەتەلەيتىن جالعىز – كىتاپ پەن كىتاپحانا ەكەنىن ۇمىتپايىق!
گۇلميرا سابدەنوۆا، ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ-دىڭ دوسەنتى، تاريح عىلىمىنىڭ كانديداتى.
جانسايا قوسمىرزا ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ، تاريح، ارحەولوگيا جانە ەتنولوگيا فاكۋلتەتى، «كىتاپحانالىق اقپاراتتىق جۇيە» ماماندىعىنىڭ 2 كۋرس ماگيسترانتى