كومپيۋتەرلىك گرافيكا. كومپيۋتەرلىك گرافيكانىڭ تۇرلەرى
تاقىرىبى: كومپيۋتەرلىك گرافيكا. كومپيۋتەرلىك گرافيكانىڭ تۇرلەرى.
جالپى ماقساتتار: وقۋشىلاردى كومپيۋتەرلىك گرافيكامەن جانە تۇرلەرىمەن تانىستىرۋ، وقۋلىق پەن قوسىمشا دەرەكتەردى پايدالانۋعا، ءوز ويلارىن ەركىن ايتۋعا، ءوز پىكىرلەرىن قورعاپ، سويلەۋگە داعدىلاندىرۋ.
ءتۇيىندى يدەيالار: كومپيۋتەرلىك گرافيكانىڭ تۇرلەرى تانيدى
ءادىس - تاسىلدەر: توپپەن، اكت، كەرى بايلانىس.
كۇتىلەتىن ناتيجە: كومپيۋتەرلىك گرافيكانىڭ تۇرلەرىن ايىرىپ تانيدى. بەرىلگەن سىزبا نۇسقاداعى تەرميندەردىڭ بايلانىسىن انىقتايدى.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، وقۋلىق، سلايد
توپقا ءبولۋ: سان بويىنشا توپقا ءبولۋ
توپ ەرەجەسىن قۇرۋ
ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
1. مودەل دەگەن نە؟
2. مودەلدەردى قاسيەتتەرىنە قاراي نەشە توپتارعا جىكتەيدى؟
3. مودەلگە مىسال كەلتىر.
4. مودەلدەۋ دەگەنىمىز نە؟
5. نەنى مودەلدەۋگە بولادى؟
6. سىزىقتىق الگوريتم دەگەنىمىز نە؟
جاڭا ساباق
كومپيۋتەرلىك گرافيكا تۋرالى
دەرەكتەردى كومپيۋتەر مونيتورىندا گرافيكالىق تۇردە كورسەتۋ العاش رەت وتكەن عاسىردىڭ 50 - ءشى جىلدارىندا عىلىمي جانە اسكەري باعىتتا قولدانىلاتىن ەەم - دەردىڭ كومەگىمەن جۇزەگە اسىرىلعان بولاتىن. سودان بەرى اقپاراتتى گرافيكالىق تاسىلمەن بەرۋ كومپيۋتەرلىك جۇيەلەردىڭ، اسىرەسە دەربەس كومپيۋتەرلەردىڭ اجىراماس بولىگى بولىپ تابىلادى.
كومپيۋتەرلىك گرافيكا – ارنايى ەسەپتەۋ كەشەندەرىنىڭ كومەگىمەن بەينەلەردى جاساۋ مەن ولاردى وڭدەۋ قۇرالدارى مەن ادىستەرىن زەرتتەيتىن ءپان بولىپ تابىلادى.
كومپيۋتەرلىك گرافيكا مونيتور ەكرانىندا نەمەسە سىرتقى تاسىمالداۋشىلاردا (قاعاز، كينوپلەنكا، ماتا جانە ت. ب.) كوشىرمەلەرىندە كەسكىندەردى بەينەلەۋدىڭ بارلىق تۇرلەرىن قامتيدى.
دەرەكتەردى كورنەكىلەۋ ادامزات قىزمەتىنىڭ ءار ءتۇرلى سالالارىندا ورىن الىپ كەلەدى. مىسالى، مەديسينا (كومپيۋتەرلىك توموگرافيا)، عىلىمي زەرتتەۋلەر، كيىمدەردى مودەلدەۋ، تاجىريبەلىك - كونسترۋكتورلىق جۇمىستار جانە ت. ب.
كەسكىندەردى جاساۋدىڭ تاسىلدەرىنە قاراي كومپيۋتەرلىك گرافيكا كەلەسى تۇرلەرگە بولىنەدى:
- راسترلىق؛
- ۆەكتورلىق؛
- فراكتالدىق.
ءپاننىڭ تاعى دا ءبىر ەرەكشە ءبولىمى - ۇشولشەمدى (3D) گرافيكا. بۇل ءپان وبەكتىلەردىڭ كولەمدىك مودەلدەرىن ۆيرتۋالدى كەڭىستىكتە قۇراستىرۋدىڭ ادىستەرى مەن تاسىلدەرىن زەرتتەيدى. ادەتتە مۇندا كەسكىندەۋدىڭ ۆەكتورلىق جانە راسترلىق تاسىلدەرى ۇيلەسىمدى قولدانىلادى.
تۇستەرىنە بايلانىستى گرافيكا قارا - اق جانە ءتۇرلى - ءتۇستى بولادى. ءار ءتۇرلى سالالارعا مامانداندىرىلعانىنا بايلانىستى ينجەنەرلىك گرافيكا، عىلىمي گرافيكا، Web - گرافيكا، كومپيۋتەرلىك پوليگرافيا جانە ت. ب. تۇرلەر بولادى.
كومپيۋتەرلىك گرافيكا كوبىنشە تەك قۇرال رەتىندە قولدانىلعانمەن، ونىڭ قۇرىلىمى مەن ادىستەرى ماتەماتيكا، فيزيكا، حيميا، بيولوگيا، ستاتيستيكا، باعدارلامالاۋ جانە ت. ب. فۋندامەنتالدى جانە قولدانبالى عىلىمدارىنىڭ جەتىستىكتەرىنە نەگىزدەلەدى. سوندىقتان كومپيۋتەرلىك گرافيكا قارقىندى دامۋدا جانە كوپ جاعدايدا جالپى كومپيۋتەرلىك يندۋستريادا جەتەكشى ورىن الادى.
كومپيۋتەرلىك گرافيكانىڭ تۇرلەرى
فراكتالدىك گرافيكا
فراكتالدىك گرافيكا ماتەماتيكالىق ەسەپتەۋلەرگە نەگىزدەلەدى. فراكتالدىك گرافيكانىڭ بازالىق ەلەمەنتى ماتەماتيكالىق فورمۋلا بولىپ تابىلادى. ياعني كومپيۋتەردىڭ جادىندا ەشقەندەي وبەكتىلەر ساقتالمايدى، ال كەسكىندەر بەرىلگەن تەڭدەۋلەر بويىنشا تۇرعىزىلادى. وسى تاسىلمەن قاراپايىم قۇرىلىمداردان باستاپ تابيعي لاندشافتتار مەن ۇشولشەمدى وبەكتىلەردى يميتاسيا جاسايتىن كۇردەلى كەسكىندەرگە دەيىن تۇرعىزىلادى.
ۇشولشەمدى گرافيكا.
ۇشولشەمدى گرافيكا عىلىمي ەسەپتەۋلەردە، ينجەنەرلىك جوبالاۋدا، فيزيكالىق وبەكتتەردى
كومپيۋتەرلىك مودەلدەۋدە كەڭىنەن ورىن الادى. مىسال رەتىندە ۇشولشەمدى مودەلدەۋدىڭ كۇردەلى ۆاريانتىن – فيزيكالىق دەنەنىڭ قوزعالىستاعى كەسكىندەرىن قۇراستىرۋ. وبەتىنى كەڭىستىك مودەلدەۋ ءۇشىن كەلەسى قادامداردى ورىنداۋ كەرەك:
o وبەكتىنىڭ ناقتى فورماسىنا بارىنشا سايكەس ۆيرتۋالدىق كاركاسىن «سكەلەتىن» جوبالاۋ جانە جاساۋ؛
o فيزيكالىق قاسيەتتەرى وبەكتىنىڭ ناقتى ماتەريالدارىنا ۇقساس بولاتىن ۆيرتۋالدى ماتەريالداردى جوبالاۋ جانە جاساۋ؛
o وبەكتىنىڭ بەتتەرىنىڭ بولىكتەرىنە ءتيىستى ماتەريالداردى تاعايىنداۋ (كاسىبي جارگوندا ونى «تەكستۋرالاردى وبەكتىگە پروەكسيالاۋ» دەيدى)؛
o وبەكت ورنالاسقان كەڭىستىكتىڭ فيزيكالىق پارامەترلەرىن كەلتىرۋ كەرەك – جارىقتى، گرافيتاسيانى، اتموسفەرا قاسيەتتەرىن، ءوزارا بايلانىستى وبەكتىلەر مەن بەتتەردىڭ قاسيەتتەرىن بەرۋ؛
o وبەكتىلەر قوزعالىسىنىڭ تراەكتورياسىن بەرۋ؛
o كادرلاردىڭ قورىتىندى رەتتىلىگىن ەسەپتەۋ؛
o انيماسيالىق روليككە قاجەتتى ەففەكتتەردى بەرۋ.
وبەكتىنىڭ رەاليستىك مودەلىن قۇرۋ ءۇشىن گەومەتريالىق پريميتيۆتەر (تىك ءتورتبۇرىش، كۋب، شار، كونۋس جانە ت. ب.) جانە ونلايندىق دەپە اتالاتىن جاتىق بەتتەر قولدانىلادى.
كومپيۋتەرلىك گرافيكا. كومپيۋتەرلىك گرافيكانىڭ تۇرلەرى جۇكتەۋ
كومپيۋتەرلىك گرافيكا. كومپيۋتەرلىك گرافيكانىڭ تۇرلەرى سلايد جۇكتەۋ
جالپى ماقساتتار: وقۋشىلاردى كومپيۋتەرلىك گرافيكامەن جانە تۇرلەرىمەن تانىستىرۋ، وقۋلىق پەن قوسىمشا دەرەكتەردى پايدالانۋعا، ءوز ويلارىن ەركىن ايتۋعا، ءوز پىكىرلەرىن قورعاپ، سويلەۋگە داعدىلاندىرۋ.
ءتۇيىندى يدەيالار: كومپيۋتەرلىك گرافيكانىڭ تۇرلەرى تانيدى
ءادىس - تاسىلدەر: توپپەن، اكت، كەرى بايلانىس.
كۇتىلەتىن ناتيجە: كومپيۋتەرلىك گرافيكانىڭ تۇرلەرىن ايىرىپ تانيدى. بەرىلگەن سىزبا نۇسقاداعى تەرميندەردىڭ بايلانىسىن انىقتايدى.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، وقۋلىق، سلايد
توپقا ءبولۋ: سان بويىنشا توپقا ءبولۋ
توپ ەرەجەسىن قۇرۋ
ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
1. مودەل دەگەن نە؟
2. مودەلدەردى قاسيەتتەرىنە قاراي نەشە توپتارعا جىكتەيدى؟
3. مودەلگە مىسال كەلتىر.
4. مودەلدەۋ دەگەنىمىز نە؟
5. نەنى مودەلدەۋگە بولادى؟
6. سىزىقتىق الگوريتم دەگەنىمىز نە؟
جاڭا ساباق
كومپيۋتەرلىك گرافيكا تۋرالى
دەرەكتەردى كومپيۋتەر مونيتورىندا گرافيكالىق تۇردە كورسەتۋ العاش رەت وتكەن عاسىردىڭ 50 - ءشى جىلدارىندا عىلىمي جانە اسكەري باعىتتا قولدانىلاتىن ەەم - دەردىڭ كومەگىمەن جۇزەگە اسىرىلعان بولاتىن. سودان بەرى اقپاراتتى گرافيكالىق تاسىلمەن بەرۋ كومپيۋتەرلىك جۇيەلەردىڭ، اسىرەسە دەربەس كومپيۋتەرلەردىڭ اجىراماس بولىگى بولىپ تابىلادى.
كومپيۋتەرلىك گرافيكا – ارنايى ەسەپتەۋ كەشەندەرىنىڭ كومەگىمەن بەينەلەردى جاساۋ مەن ولاردى وڭدەۋ قۇرالدارى مەن ادىستەرىن زەرتتەيتىن ءپان بولىپ تابىلادى.
كومپيۋتەرلىك گرافيكا مونيتور ەكرانىندا نەمەسە سىرتقى تاسىمالداۋشىلاردا (قاعاز، كينوپلەنكا، ماتا جانە ت. ب.) كوشىرمەلەرىندە كەسكىندەردى بەينەلەۋدىڭ بارلىق تۇرلەرىن قامتيدى.
دەرەكتەردى كورنەكىلەۋ ادامزات قىزمەتىنىڭ ءار ءتۇرلى سالالارىندا ورىن الىپ كەلەدى. مىسالى، مەديسينا (كومپيۋتەرلىك توموگرافيا)، عىلىمي زەرتتەۋلەر، كيىمدەردى مودەلدەۋ، تاجىريبەلىك - كونسترۋكتورلىق جۇمىستار جانە ت. ب.
كەسكىندەردى جاساۋدىڭ تاسىلدەرىنە قاراي كومپيۋتەرلىك گرافيكا كەلەسى تۇرلەرگە بولىنەدى:
- راسترلىق؛
- ۆەكتورلىق؛
- فراكتالدىق.
ءپاننىڭ تاعى دا ءبىر ەرەكشە ءبولىمى - ۇشولشەمدى (3D) گرافيكا. بۇل ءپان وبەكتىلەردىڭ كولەمدىك مودەلدەرىن ۆيرتۋالدى كەڭىستىكتە قۇراستىرۋدىڭ ادىستەرى مەن تاسىلدەرىن زەرتتەيدى. ادەتتە مۇندا كەسكىندەۋدىڭ ۆەكتورلىق جانە راسترلىق تاسىلدەرى ۇيلەسىمدى قولدانىلادى.
تۇستەرىنە بايلانىستى گرافيكا قارا - اق جانە ءتۇرلى - ءتۇستى بولادى. ءار ءتۇرلى سالالارعا مامانداندىرىلعانىنا بايلانىستى ينجەنەرلىك گرافيكا، عىلىمي گرافيكا، Web - گرافيكا، كومپيۋتەرلىك پوليگرافيا جانە ت. ب. تۇرلەر بولادى.
كومپيۋتەرلىك گرافيكا كوبىنشە تەك قۇرال رەتىندە قولدانىلعانمەن، ونىڭ قۇرىلىمى مەن ادىستەرى ماتەماتيكا، فيزيكا، حيميا، بيولوگيا، ستاتيستيكا، باعدارلامالاۋ جانە ت. ب. فۋندامەنتالدى جانە قولدانبالى عىلىمدارىنىڭ جەتىستىكتەرىنە نەگىزدەلەدى. سوندىقتان كومپيۋتەرلىك گرافيكا قارقىندى دامۋدا جانە كوپ جاعدايدا جالپى كومپيۋتەرلىك يندۋستريادا جەتەكشى ورىن الادى.
كومپيۋتەرلىك گرافيكانىڭ تۇرلەرى
فراكتالدىك گرافيكا
فراكتالدىك گرافيكا ماتەماتيكالىق ەسەپتەۋلەرگە نەگىزدەلەدى. فراكتالدىك گرافيكانىڭ بازالىق ەلەمەنتى ماتەماتيكالىق فورمۋلا بولىپ تابىلادى. ياعني كومپيۋتەردىڭ جادىندا ەشقەندەي وبەكتىلەر ساقتالمايدى، ال كەسكىندەر بەرىلگەن تەڭدەۋلەر بويىنشا تۇرعىزىلادى. وسى تاسىلمەن قاراپايىم قۇرىلىمداردان باستاپ تابيعي لاندشافتتار مەن ۇشولشەمدى وبەكتىلەردى يميتاسيا جاسايتىن كۇردەلى كەسكىندەرگە دەيىن تۇرعىزىلادى.
ۇشولشەمدى گرافيكا.
ۇشولشەمدى گرافيكا عىلىمي ەسەپتەۋلەردە، ينجەنەرلىك جوبالاۋدا، فيزيكالىق وبەكتتەردى
كومپيۋتەرلىك مودەلدەۋدە كەڭىنەن ورىن الادى. مىسال رەتىندە ۇشولشەمدى مودەلدەۋدىڭ كۇردەلى ۆاريانتىن – فيزيكالىق دەنەنىڭ قوزعالىستاعى كەسكىندەرىن قۇراستىرۋ. وبەتىنى كەڭىستىك مودەلدەۋ ءۇشىن كەلەسى قادامداردى ورىنداۋ كەرەك:
o وبەكتىنىڭ ناقتى فورماسىنا بارىنشا سايكەس ۆيرتۋالدىق كاركاسىن «سكەلەتىن» جوبالاۋ جانە جاساۋ؛
o فيزيكالىق قاسيەتتەرى وبەكتىنىڭ ناقتى ماتەريالدارىنا ۇقساس بولاتىن ۆيرتۋالدى ماتەريالداردى جوبالاۋ جانە جاساۋ؛
o وبەكتىنىڭ بەتتەرىنىڭ بولىكتەرىنە ءتيىستى ماتەريالداردى تاعايىنداۋ (كاسىبي جارگوندا ونى «تەكستۋرالاردى وبەكتىگە پروەكسيالاۋ» دەيدى)؛
o وبەكت ورنالاسقان كەڭىستىكتىڭ فيزيكالىق پارامەترلەرىن كەلتىرۋ كەرەك – جارىقتى، گرافيتاسيانى، اتموسفەرا قاسيەتتەرىن، ءوزارا بايلانىستى وبەكتىلەر مەن بەتتەردىڭ قاسيەتتەرىن بەرۋ؛
o وبەكتىلەر قوزعالىسىنىڭ تراەكتورياسىن بەرۋ؛
o كادرلاردىڭ قورىتىندى رەتتىلىگىن ەسەپتەۋ؛
o انيماسيالىق روليككە قاجەتتى ەففەكتتەردى بەرۋ.
وبەكتىنىڭ رەاليستىك مودەلىن قۇرۋ ءۇشىن گەومەتريالىق پريميتيۆتەر (تىك ءتورتبۇرىش، كۋب، شار، كونۋس جانە ت. ب.) جانە ونلايندىق دەپە اتالاتىن جاتىق بەتتەر قولدانىلادى.
كومپيۋتەرلىك گرافيكا. كومپيۋتەرلىك گرافيكانىڭ تۇرلەرى جۇكتەۋ
كومپيۋتەرلىك گرافيكا. كومپيۋتەرلىك گرافيكانىڭ تۇرلەرى سلايد جۇكتەۋ
You Might Also Like
-
بيولوگيا پانىنەن ۇبت - عا دايىندىق تەست تاپسىرمالارى
