كوڭىلدى قىس جانە قىسقى ويىندار
ءبىلىم سالاسى: "قاتىناس"
ۇيىمداستىرىلعان وقۋ ءىس - ارەكەتى: ءتىل دامىتۋ
تاقىرىبى: كوڭىلدى قىس جانە قىسقى ويىندار
ماقساتى:
بىلىمدىلىگى: بالالاردىڭ قىس مەزگىلى تۋرالى بىلىمدەرىن كەڭەيتىپ، سوزدىك قورىن بايىتۋ. سۇراققا ناقتى جاۋاپ بەرىپ، سۋرەت مازمۇنىنا ساي اڭگىمە قۇراپ ايتۋعا ۇيرەتۋ. قىسقى ويىنداردى اڭگىمەلەپ ايتۋعا باۋلۋ.
قىس مەزگىلىندە وينالاتىن ويىنداردى، سىرعاناۋعا ارنالعان زاتتاردى اجىراتا بىلۋگە ۇيرەتۋ
دامىتۋشىلىعى: تابيعات كورىنىسىن سيپاتتاپ، قىزىقتارىن اڭگىمەلەتۋ ارقىلى بالالاردىڭ شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
تاربيەلىلىگى: ءبىر - بىرىنە قامقور بولۋعا، ۇيىمشىلدىقپەن ويناۋعا تاربيەلەۋ.
ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، اڭگىمەلەۋ، جۇمباق شەشۋ، تاپسىرمالار ورىنداۋ ءان ايتۋ.
كورنەكىلىك: قىس سۋرەتتەرى، اققالا، قاعاز، قارلار، ويىن سۋرەتتەرى.
ءپانارالىق قاتىناس: ساۋات اشۋ، ماتەماتيكا، مۋزىكا.
ۇيىمداستىرىلعان وقۋ ءىس - ارەكەتىنىڭ بارىسى:
- بالالار بۇگىن بىزدە ەرەكشە كۇن. قانە ورنىمىزدان تۇرىپ اپايلارعا امانداسىپ الايىق.
شاتتىق شەڭبەرى
ارايلاپ اتقان تاڭعا سالەم!
جىلۋىن شاشقان كۇنگە سالەم!
جايناپ وسكەن بىزگە سالەم!
ءبىلىم بەرىپ تاربيەلەگەن،
اپايلارىم سىزدەرگە سالەم!
ءى. كىرىسپە ءبولىم
جۇمباق شەشۋ:
كوزىڭە كورىنبەيدى،
توڭدىرىپ قىزارتادى.
كۇنى - ءتۇنى ەرىنبەيدى،
وزەنگە مۇز ارتادى. (اياز)
- بالالار اياز جىلدىڭ قاي مەزگىلىندە بولادى؟
- قىس مەزگىلىندە بولادى.
- قىس مەزگىلى قانداي بولادى؟
- سالقىن بولادى، بەتى - قولىمىز توڭادى. قار جاۋادى، بوران بولادى.
- قىستا بىزدەر قالاي كيىنەمىز؟
- جىلى كيىمدەرىمىزدى كيەمىز.
- قانداي قىسقى ويىنداردى بىلەمىز؟
- اققالا سوعامىز، شانامەن سىرعانايمىز، شاڭعى، كونكي تەبەمىز. حوككەي وينايمىز.
ءىى. نەگىزگى ءبولىم
- دۇرىس ايتاسىڭدار. قارلى بورانىمەن، سىقىرلاعان ايازىمەن قىس تا كەلىپ جەتتى. ءبىراق ءبىز قىستان قورىقپايمىز دەنەمىزدى شىڭدايمىز، جىلى كيىنەمىز. سىرعاناپ ويناپ، اققالا جاسايمىز.
(ەسىك تىقىلداتىپ اققالا كەلەدى)
- قاراڭدارشى بالالار بۇگىن بىزگە قوناققا اققالا كەلىپتى. اققالا بىزگە قۇر كەلمەپتى، كوپتەگەن تاپسىرمالار الا كەلىپتى.
- قانە، بالالار ولاي بولسا اققالانىڭ اكەلگەن تاپسىرمالارىن ورىندايىق.
اققالانىڭ تاپسىرمالارى:
1 تاپسىرما: سۋرەت بويىنشا اڭگىمە قۇراستىرۋ.
2 تاپسىرما: قىس تۋرالى تاقپاق ايتۋ.
- ال، ەندەشە بالالار قىس تۋرالى تاقپاق بىلسەك ايتا قويايىق.
وقۋشى: سىرعاناققا مىعىمبىز
شىنىققانبىز، شىمىرمىز
تاۋدان تومەن سىرعاناپ
ءبىز تەبەمىز سىرعاناق.
وقۋشى: اۋلاعا قار ۇيگىزدى،
بەتتى ايازعا سۇيگىزدى.
توڭباسىن دەپ تەرەكتەر
قىراۋ ىشىك كيگىزدى.
وقۋشى: ءبىز باتىر بالامىز،
جىلى ءۇي - قورامىز.
اق ۇلپا قارىڭنان
اققالا سالامىز.
وقۋشى: كەلدى - داعى قىس
دالا اپپاق ءتۇس
قوس اياقتا شاڭعىمىز
دوڭگە شىقتىق ءبارىمىز.
وقۋشى: اعاشتاردىڭ جاپىراعىن
اشۋلى جەل تونايدى.
اق جامىلعان اتىرابىم
قار بورايدى، بورايدى.
3 تاپسىرماسى: سەرگىتۋ ءساتى
- بالالار ەندەشە ورنىمىزدان تۇرىپ بويىمىزدى سەرگىتىپ الايىق.
اتامنىڭ الىپ كۇرەگىن،
اۋلانىڭ قارىن كۇرەدىم.
كۇندە اجەمە قۇدىقتان
سۋ اكەلىپ بەرەمىن. (قيمىلمەن كورسەتۋ)
4 - تاپسىرماسى:"قايسىسى ارتىق" ديداكتيكالىق ويىنى.
تاقتاعا ءار مەزگىلدىڭ كيىمدەرى ىلىنەدى، وسى كيىمدەردىڭ ىشىنەن ارتىق كيىمدەردى تابۋ كەرەك. تابىلعان ارتىق كيىمدەردى قاي مەزگىلدە كيەتىنىن سۇراۋ.
5 - تاپسىرما: ساناماق ايتۋ.
وقۋشى: "1" دەگەنىم - بورىك،
كيسەڭ بويعا كورىك.
"2" دەگەنىم - ەتىك،
كيەر ءساندى ەتىپ.
"3" دەگەنىم - ىشىك،
تەرىدەن تىگەر ءپىشىپ.
"4" دەگەنىم - تىماق،
قىستا كيسەڭ جىلى - اق.
"5" دەگەنىم - بايپاق،
ءىشى جىلى تايپاق.
وقۋشى: بۋىنعانىم -
ءبىر بەلدىك،
مۇنى، قانە،
ءبىر دەلىك.
ەكى قولعاپ،
ءبىر شالبار
جانە ۇستىمدە ءبىر تون بار.
بارلىق بالا كيمەي مە:
ەكى شۇلىق،
ءبىر جەيدە.
وعان ەندى توسىلماي،
ەكى ەتىكتى قوسىڭدار.
ون بولدى ما بارلىعى،
ەسكە ساقتاپ قال مۇنى!
6 - تاپسىرما: داپتەرمەن جۇمىس.
رەبۋس شەشۋ،"نە ارتىق" (قىسقى ويىنعا جاتپايتىن ويىن قۇرالىن تابۋ)
7 تاپسىرما:"اققالا" ديداكتيكالىق ويىنى.
شارتى: تاقتاعا جارتىلاي قيىلىپ جاسالعان اققالا بولىكتەرى ىلىنەدى. ۇستەل ۇستىندە قالعان بولىكتەرى: باسىنا كيەتىن شەلەگى، اۋزى، قولى، سىپىرعىشى، ىلگەگى سياقتى سۋرەتتەرى جاتادى. بالالار وسى بولىكتەردى الىپ، ارتىنداعى سۇراققا جاۋاپ بەرىپ ىلەدى.
اققالانىڭ نەشە بولىكتەن تۇراتىنىن، قانداي گەومەتريالىق فيگۋرالاردان قۇرالعانىن ايتادى.
8 تاپسىرما: ءتىل ۇستارتۋ جاتتىعۋىن جاتتاپ، ايتۋ.
شا - شا - شا
جاپ - جاسىل شىرشا.
ار - ار - ار
قانداي اپپاق قار.
ىس - ىس - ىس
كەلىپ قالدى قىس.
9 تاپسىرما: "زىرلايدى شانامىز" ولەڭىن ايتۋ.
وقۋ ءىس - ارەكەتىن قورىتۋ:
- قىس مەزگىلى سەندەرگە ۇناي ما؟
- قىستا وينايتىن قانداي ويىنداردى بىلەسىڭ؟
- قاردان نە جاسايمىز؟
- سىرعاناققا بارۋ ءۇشىن قالاي كيىنۋ كەرەك؟
باعالاۋ: بالالار سەندەر بۇگىن ساباققا وتە جاقسى قاتىسقاندارىڭ ءۇشىن اققالا قۋانىشتى حابارلاماسىن الا كەلىپتى.
ۇيىمداستىرىلعان وقۋ ءىس - ارەكەتى: ءتىل دامىتۋ
تاقىرىبى: كوڭىلدى قىس جانە قىسقى ويىندار
ماقساتى:
بىلىمدىلىگى: بالالاردىڭ قىس مەزگىلى تۋرالى بىلىمدەرىن كەڭەيتىپ، سوزدىك قورىن بايىتۋ. سۇراققا ناقتى جاۋاپ بەرىپ، سۋرەت مازمۇنىنا ساي اڭگىمە قۇراپ ايتۋعا ۇيرەتۋ. قىسقى ويىنداردى اڭگىمەلەپ ايتۋعا باۋلۋ.
قىس مەزگىلىندە وينالاتىن ويىنداردى، سىرعاناۋعا ارنالعان زاتتاردى اجىراتا بىلۋگە ۇيرەتۋ
دامىتۋشىلىعى: تابيعات كورىنىسىن سيپاتتاپ، قىزىقتارىن اڭگىمەلەتۋ ارقىلى بالالاردىڭ شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
تاربيەلىلىگى: ءبىر - بىرىنە قامقور بولۋعا، ۇيىمشىلدىقپەن ويناۋعا تاربيەلەۋ.
ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، اڭگىمەلەۋ، جۇمباق شەشۋ، تاپسىرمالار ورىنداۋ ءان ايتۋ.
كورنەكىلىك: قىس سۋرەتتەرى، اققالا، قاعاز، قارلار، ويىن سۋرەتتەرى.
ءپانارالىق قاتىناس: ساۋات اشۋ، ماتەماتيكا، مۋزىكا.
ۇيىمداستىرىلعان وقۋ ءىس - ارەكەتىنىڭ بارىسى:
- بالالار بۇگىن بىزدە ەرەكشە كۇن. قانە ورنىمىزدان تۇرىپ اپايلارعا امانداسىپ الايىق.
شاتتىق شەڭبەرى
ارايلاپ اتقان تاڭعا سالەم!
جىلۋىن شاشقان كۇنگە سالەم!
جايناپ وسكەن بىزگە سالەم!
ءبىلىم بەرىپ تاربيەلەگەن،
اپايلارىم سىزدەرگە سالەم!
ءى. كىرىسپە ءبولىم
جۇمباق شەشۋ:
كوزىڭە كورىنبەيدى،
توڭدىرىپ قىزارتادى.
كۇنى - ءتۇنى ەرىنبەيدى،
وزەنگە مۇز ارتادى. (اياز)
- بالالار اياز جىلدىڭ قاي مەزگىلىندە بولادى؟
- قىس مەزگىلىندە بولادى.
- قىس مەزگىلى قانداي بولادى؟
- سالقىن بولادى، بەتى - قولىمىز توڭادى. قار جاۋادى، بوران بولادى.
- قىستا بىزدەر قالاي كيىنەمىز؟
- جىلى كيىمدەرىمىزدى كيەمىز.
- قانداي قىسقى ويىنداردى بىلەمىز؟
- اققالا سوعامىز، شانامەن سىرعانايمىز، شاڭعى، كونكي تەبەمىز. حوككەي وينايمىز.
ءىى. نەگىزگى ءبولىم
- دۇرىس ايتاسىڭدار. قارلى بورانىمەن، سىقىرلاعان ايازىمەن قىس تا كەلىپ جەتتى. ءبىراق ءبىز قىستان قورىقپايمىز دەنەمىزدى شىڭدايمىز، جىلى كيىنەمىز. سىرعاناپ ويناپ، اققالا جاسايمىز.
(ەسىك تىقىلداتىپ اققالا كەلەدى)
- قاراڭدارشى بالالار بۇگىن بىزگە قوناققا اققالا كەلىپتى. اققالا بىزگە قۇر كەلمەپتى، كوپتەگەن تاپسىرمالار الا كەلىپتى.
- قانە، بالالار ولاي بولسا اققالانىڭ اكەلگەن تاپسىرمالارىن ورىندايىق.
اققالانىڭ تاپسىرمالارى:
1 تاپسىرما: سۋرەت بويىنشا اڭگىمە قۇراستىرۋ.
2 تاپسىرما: قىس تۋرالى تاقپاق ايتۋ.
- ال، ەندەشە بالالار قىس تۋرالى تاقپاق بىلسەك ايتا قويايىق.
وقۋشى: سىرعاناققا مىعىمبىز
شىنىققانبىز، شىمىرمىز
تاۋدان تومەن سىرعاناپ
ءبىز تەبەمىز سىرعاناق.
وقۋشى: اۋلاعا قار ۇيگىزدى،
بەتتى ايازعا سۇيگىزدى.
توڭباسىن دەپ تەرەكتەر
قىراۋ ىشىك كيگىزدى.
وقۋشى: ءبىز باتىر بالامىز،
جىلى ءۇي - قورامىز.
اق ۇلپا قارىڭنان
اققالا سالامىز.
وقۋشى: كەلدى - داعى قىس
دالا اپپاق ءتۇس
قوس اياقتا شاڭعىمىز
دوڭگە شىقتىق ءبارىمىز.
وقۋشى: اعاشتاردىڭ جاپىراعىن
اشۋلى جەل تونايدى.
اق جامىلعان اتىرابىم
قار بورايدى، بورايدى.
3 تاپسىرماسى: سەرگىتۋ ءساتى
- بالالار ەندەشە ورنىمىزدان تۇرىپ بويىمىزدى سەرگىتىپ الايىق.
اتامنىڭ الىپ كۇرەگىن،
اۋلانىڭ قارىن كۇرەدىم.
كۇندە اجەمە قۇدىقتان
سۋ اكەلىپ بەرەمىن. (قيمىلمەن كورسەتۋ)
4 - تاپسىرماسى:"قايسىسى ارتىق" ديداكتيكالىق ويىنى.
تاقتاعا ءار مەزگىلدىڭ كيىمدەرى ىلىنەدى، وسى كيىمدەردىڭ ىشىنەن ارتىق كيىمدەردى تابۋ كەرەك. تابىلعان ارتىق كيىمدەردى قاي مەزگىلدە كيەتىنىن سۇراۋ.
5 - تاپسىرما: ساناماق ايتۋ.
وقۋشى: "1" دەگەنىم - بورىك،
كيسەڭ بويعا كورىك.
"2" دەگەنىم - ەتىك،
كيەر ءساندى ەتىپ.
"3" دەگەنىم - ىشىك،
تەرىدەن تىگەر ءپىشىپ.
"4" دەگەنىم - تىماق،
قىستا كيسەڭ جىلى - اق.
"5" دەگەنىم - بايپاق،
ءىشى جىلى تايپاق.
وقۋشى: بۋىنعانىم -
ءبىر بەلدىك،
مۇنى، قانە،
ءبىر دەلىك.
ەكى قولعاپ،
ءبىر شالبار
جانە ۇستىمدە ءبىر تون بار.
بارلىق بالا كيمەي مە:
ەكى شۇلىق،
ءبىر جەيدە.
وعان ەندى توسىلماي،
ەكى ەتىكتى قوسىڭدار.
ون بولدى ما بارلىعى،
ەسكە ساقتاپ قال مۇنى!
6 - تاپسىرما: داپتەرمەن جۇمىس.
رەبۋس شەشۋ،"نە ارتىق" (قىسقى ويىنعا جاتپايتىن ويىن قۇرالىن تابۋ)
7 تاپسىرما:"اققالا" ديداكتيكالىق ويىنى.
شارتى: تاقتاعا جارتىلاي قيىلىپ جاسالعان اققالا بولىكتەرى ىلىنەدى. ۇستەل ۇستىندە قالعان بولىكتەرى: باسىنا كيەتىن شەلەگى، اۋزى، قولى، سىپىرعىشى، ىلگەگى سياقتى سۋرەتتەرى جاتادى. بالالار وسى بولىكتەردى الىپ، ارتىنداعى سۇراققا جاۋاپ بەرىپ ىلەدى.
اققالانىڭ نەشە بولىكتەن تۇراتىنىن، قانداي گەومەتريالىق فيگۋرالاردان قۇرالعانىن ايتادى.
8 تاپسىرما: ءتىل ۇستارتۋ جاتتىعۋىن جاتتاپ، ايتۋ.
شا - شا - شا
جاپ - جاسىل شىرشا.
ار - ار - ار
قانداي اپپاق قار.
ىس - ىس - ىس
كەلىپ قالدى قىس.
9 تاپسىرما: "زىرلايدى شانامىز" ولەڭىن ايتۋ.
وقۋ ءىس - ارەكەتىن قورىتۋ:
- قىس مەزگىلى سەندەرگە ۇناي ما؟
- قىستا وينايتىن قانداي ويىنداردى بىلەسىڭ؟
- قاردان نە جاسايمىز؟
- سىرعاناققا بارۋ ءۇشىن قالاي كيىنۋ كەرەك؟
باعالاۋ: بالالار سەندەر بۇگىن ساباققا وتە جاقسى قاتىسقاندارىڭ ءۇشىن اققالا قۋانىشتى حابارلاماسىن الا كەلىپتى.
You Might Also Like
