كوڭىلدى شىرشالار
كوڭىلدى شىرشالار
قاتىساتىندار:
جۇرگىزۋشى، اياز اتا، اقشاقار، ۇلپاقارلار، قويان، تۇلكى، پەترۋشكالار، اققالا، بالالار.
بالالار مۋزىكا اۋەنىمەن زالعا كىرەدى. شىرشا الدىندا اياز اتا ۇيىقتاپ وتىرادى. جۇرگىزۋشى بالالاردى شىرشاعا قاراي الىپ كەلەدى.
جۇرگىزۋشى: بالالار، قاراڭدارشى، مىنا جەر قانداي ادەمى، ءبىزدى اسەم دە كوركەم، سۇلۋ شىرشامىز قارسى الدى. بۇگىن قانداي مەرەكە؟
(بالالار جاۋاپ بەرەدى، اياز اتانى كورىپ قالادى).
جۇرگىزۋشى: مىنە، كەرەمەت! مىناۋ كىم ءوزى؟
بالالار: اياز اتا!
جۇرگىزۋشى: ول نە ىستەپ وتىر؟
بالالار: ۇيىقتاپ وتىر.
جۇرگىزۋشى: (اياز اتانى بالالارمەن بىرگە جاقىنداپ قارايدى) مىنە، قىزىق! بىزدە مەرەكە بولايىن دەپ ەدى، اياز اتامىز تۋرا مەرەكەدە ۇيىقتاپ قالىپتى. ءبىز ونى قالاي وياتساق ەكەن؟ قانە، بالالار ءبىز اياز اتاعا ءان سالىپ بەرەيىك،
ءان: «اياز اتا»
(بالالار كەلىسىپ، اياز اتا ءانىن ورىندايدى، ءاننىڭ سوڭىندا اياز اتا ويانادى، كوزدەرىن ۋقالايدى)
اياز اتا:- نە بوپ جاتىر؟ بۇل نە ءوزى؟ مەن ۇيىقتاپ قالعانمىن با؟
جۇرگىزۋشى: يا، اياز اتا، ءبىز مەرەكەگە كەلىپ ەدىك، ال ءسىز ورىندىققا وتىرىپ ۇيىقتاپ قالىپسىز، ارينە الىس - الىس جاقتاردان اپپاق قاردى كەشىپ كەلگەن سوڭ، ءسىز شارشاپ قالعان بولارسىڭ.
اياز اتا: (ورىندىقتان تۇرىپ)
بالالار مىنە، جينالدى
شىرشا دا دايىندالدى.
ەندى مەن ۇيىقتاماي
مەرەكەنى باستايىن.
جاڭا جىلمەن قۇتتىقتاپ،
ريزالاپ ءبىر تاستايىن!
شىرشاعا جاقىنداڭدار
كوپ ينەسىن ساناڭدار!
(بالالار شىرشانى اينالا تۇرادى)
اياز اتا:(شىرشاعا قاراپ قاباعىن تۇيەدى) اتتەگەن - اي، اي، اي، اي! بۇل نە دەگەن تارتىپسىزدىك! مىنا شىرشامىز بىزبەن بىرگە قۋانباي تۇرعان سياقتى، ءبىز شىرشادان ءارتۇرلى شامدارىڭدى جارقىرات دەپ سۇرايىق. قانە، ءبارىمىز بىرگە!
ءۇش، ەكى، ءبىر (الاقاندارىن سوعادى)
شىرشا جانشى ءبىر!
(شامدارى جانادى)
اياز اتا: ال، ەندى اياقتارىمىزدى سوعايىق، سوندا شامدار سونەدى. (شامدار ءوشىپ قالادى، بۇل ويىن ەكى رەت قايتالانادى.)
اياز اتا: شەڭبەرگە تۇرايىق،
مەرەكەنى قارسى الايىق.
ءان: « كورىكتى شىرشامىز»
اياز اتا: قانداي جاقسى، قانداي كەرەمەت! شىرشامىز ءارتۇرلى شامدارىن جارقىراتتى، بالالاردا بۇگىن ەرەكشە ادەمى، مەرەكەگە ساي كيىنىپتى، ءبىراق نەمەرەم اقشاقاردى كورمەي تۇرمىن؟
جۇرگىزۋشى: اياز اتا، ول بىزگە كەلگەن جوق.
اياز اتا: اقشاقار قايدا كەتتى ەكەن؟ اقشاقاردى تابۋعا مەنىڭ سيقىرلى تاياعىم كومەكتەسەر! سيقىرلى تاياعىم دا كومەكتەسپەي قويدى، ەندى سىپىرعىمەن سىپىرىپ كورەيىن.
اقشاقار: اتا، مەن بالاباقشاعا كەلە جاتىر ەدىم، ءبىر كەزدە قاتتى بوران سوعىپ، ۇلپاقارلار شىر كوبەلەك اينالعاندا، جولدىڭ ءبارىن جاۋىپ قالدى. سىزگە راحمەت، اتا مەنى قار استىنان ارشىپ الدىڭىز.
اياز اتا: اقشاقار، سەن ءوزىڭنىڭ ۇلپاقارلارىڭدى ۇمىتىپ كەتكەن جوقسىڭ با؟
اقشاقار: جوق! ولار ۇنەمى مەنىمەن بىرگە، سەبەبى مەن قاردان جاسالعان قىزبىن عوي.
بي: «ۇلپاقارلار»
اقشاقار «قار كەسەكتەرىمەن ويىنىن باستايدى» باستايدى، سوزدەرىن ايتا ءجۇرىپ، اقشاقار قوراپتان قارلاردى الىپ، ولاردى الىستاۋ جاققا لاقتىرادى.
اقشاقار: بيىكتەپ قاردى لاقتىرام،
ۇشادى ولار الىستان
بالالار قاردى جينايدى
قوراپقا اكەپ سالادى.
(بالالار قاردى جيناپ قوراپقا سالادى، ويىن قايتالانادى.)
جۇرگىزۋشى: راحمەت ساعان اقشاقار! سەن ءبىزدىڭ بالالارمەن قىزىق ويىن وينادىڭ.
اياز اتا: بالالار ورىندىققا وتىرا قويىڭدار!(بالالار ورىندىققا وتىرادى) مىنە ەرتەگىنىڭ ۋاقىتى دا كەلدى. مەنىڭ ءبىر قويانىم بار ول ىلعي مەنىمەن بىرگە. (دورباسىنان ويىنشىق قوياندى الادى. شىرشا ارتىندا بالا قويان تۇرادى.) مەن سيقىرشىمىن، ءقازىر، مىنا قوياندى تىرىلتەم، سولاي جاسايىن با؟ (بالالار ءيا دەپ جاۋاپ بەرەدى) ءقازىر شىرشا ارتىنا قويىپ، سيقىرلى سوزدەرىمدى ايتايىن! (سيقىرلى مۋزىكا وينالادى)
ەرتەگىلەر كەلىڭدەرشى،
قويانىمدى تىرىلتىڭدەرشى!
(قويان مۋزىكاسى ورىندالادى، شىرشا ارتىنان كوڭىلسىز قويان بالا شىعادى. تۇلكى ۇيشىكتەگى ورىنعا وتىرىپ الادى.)
اياز اتا: امانسىڭ با، قويانىم؟
قويان (كوڭىلسىز): سالەمەتسىڭ بە، اياز اتا؟
اياز اتا: سەن نەگە كوڭىلسىزسىڭ؟
قويان: مەنىڭ كوڭىل كوتەرەتىن جايىم جوق، مەنىڭ جاعدايىم ناشار!
اياز اتا: قانە، نە بوپ قالدى، بىزگە ايتىپ بەر، مۇمكىن ءبىز ساعان كومەكتەسە الارمىز؟
قويان: ورماننىڭ ورتاسىندا
وزىمە ءۇي سالدىم
جاقسى ەدى ءبارى دە،
اعاش ءۇيدىڭ بارىندا
ءبىراق...
ءوزى قۋ تۇلكى
ءۇيىمدى كوردى دە،
جايمەنەن كىردى دە.
مەنى ۇيدەن قۋدى،
ءۇيىم باردا جاقسى ەدىم،
ءۇيسىز قالدىم ەندى ءوزىم.
اتىراۋ قالاسى بىرلىك اۋىلى
№35 «بالاقاي» بوبەكجاي - باقشاسىنىڭ ساز جەتەكشىسى
ەسبولعانوۆا اليا دابىس قىزى
كوڭىلدى شىرشالار. جۇكتەۋ
قاتىساتىندار:
جۇرگىزۋشى، اياز اتا، اقشاقار، ۇلپاقارلار، قويان، تۇلكى، پەترۋشكالار، اققالا، بالالار.
بالالار مۋزىكا اۋەنىمەن زالعا كىرەدى. شىرشا الدىندا اياز اتا ۇيىقتاپ وتىرادى. جۇرگىزۋشى بالالاردى شىرشاعا قاراي الىپ كەلەدى.
جۇرگىزۋشى: بالالار، قاراڭدارشى، مىنا جەر قانداي ادەمى، ءبىزدى اسەم دە كوركەم، سۇلۋ شىرشامىز قارسى الدى. بۇگىن قانداي مەرەكە؟
(بالالار جاۋاپ بەرەدى، اياز اتانى كورىپ قالادى).
جۇرگىزۋشى: مىنە، كەرەمەت! مىناۋ كىم ءوزى؟
بالالار: اياز اتا!
جۇرگىزۋشى: ول نە ىستەپ وتىر؟
بالالار: ۇيىقتاپ وتىر.
جۇرگىزۋشى: (اياز اتانى بالالارمەن بىرگە جاقىنداپ قارايدى) مىنە، قىزىق! بىزدە مەرەكە بولايىن دەپ ەدى، اياز اتامىز تۋرا مەرەكەدە ۇيىقتاپ قالىپتى. ءبىز ونى قالاي وياتساق ەكەن؟ قانە، بالالار ءبىز اياز اتاعا ءان سالىپ بەرەيىك،
ءان: «اياز اتا»
(بالالار كەلىسىپ، اياز اتا ءانىن ورىندايدى، ءاننىڭ سوڭىندا اياز اتا ويانادى، كوزدەرىن ۋقالايدى)
اياز اتا:- نە بوپ جاتىر؟ بۇل نە ءوزى؟ مەن ۇيىقتاپ قالعانمىن با؟
جۇرگىزۋشى: يا، اياز اتا، ءبىز مەرەكەگە كەلىپ ەدىك، ال ءسىز ورىندىققا وتىرىپ ۇيىقتاپ قالىپسىز، ارينە الىس - الىس جاقتاردان اپپاق قاردى كەشىپ كەلگەن سوڭ، ءسىز شارشاپ قالعان بولارسىڭ.
اياز اتا: (ورىندىقتان تۇرىپ)
بالالار مىنە، جينالدى
شىرشا دا دايىندالدى.
ەندى مەن ۇيىقتاماي
مەرەكەنى باستايىن.
جاڭا جىلمەن قۇتتىقتاپ،
ريزالاپ ءبىر تاستايىن!
شىرشاعا جاقىنداڭدار
كوپ ينەسىن ساناڭدار!
(بالالار شىرشانى اينالا تۇرادى)
اياز اتا:(شىرشاعا قاراپ قاباعىن تۇيەدى) اتتەگەن - اي، اي، اي، اي! بۇل نە دەگەن تارتىپسىزدىك! مىنا شىرشامىز بىزبەن بىرگە قۋانباي تۇرعان سياقتى، ءبىز شىرشادان ءارتۇرلى شامدارىڭدى جارقىرات دەپ سۇرايىق. قانە، ءبارىمىز بىرگە!
ءۇش، ەكى، ءبىر (الاقاندارىن سوعادى)
شىرشا جانشى ءبىر!
(شامدارى جانادى)
اياز اتا: ال، ەندى اياقتارىمىزدى سوعايىق، سوندا شامدار سونەدى. (شامدار ءوشىپ قالادى، بۇل ويىن ەكى رەت قايتالانادى.)
اياز اتا: شەڭبەرگە تۇرايىق،
مەرەكەنى قارسى الايىق.
ءان: « كورىكتى شىرشامىز»
اياز اتا: قانداي جاقسى، قانداي كەرەمەت! شىرشامىز ءارتۇرلى شامدارىن جارقىراتتى، بالالاردا بۇگىن ەرەكشە ادەمى، مەرەكەگە ساي كيىنىپتى، ءبىراق نەمەرەم اقشاقاردى كورمەي تۇرمىن؟
جۇرگىزۋشى: اياز اتا، ول بىزگە كەلگەن جوق.
اياز اتا: اقشاقار قايدا كەتتى ەكەن؟ اقشاقاردى تابۋعا مەنىڭ سيقىرلى تاياعىم كومەكتەسەر! سيقىرلى تاياعىم دا كومەكتەسپەي قويدى، ەندى سىپىرعىمەن سىپىرىپ كورەيىن.
اقشاقار: اتا، مەن بالاباقشاعا كەلە جاتىر ەدىم، ءبىر كەزدە قاتتى بوران سوعىپ، ۇلپاقارلار شىر كوبەلەك اينالعاندا، جولدىڭ ءبارىن جاۋىپ قالدى. سىزگە راحمەت، اتا مەنى قار استىنان ارشىپ الدىڭىز.
اياز اتا: اقشاقار، سەن ءوزىڭنىڭ ۇلپاقارلارىڭدى ۇمىتىپ كەتكەن جوقسىڭ با؟
اقشاقار: جوق! ولار ۇنەمى مەنىمەن بىرگە، سەبەبى مەن قاردان جاسالعان قىزبىن عوي.
بي: «ۇلپاقارلار»
اقشاقار «قار كەسەكتەرىمەن ويىنىن باستايدى» باستايدى، سوزدەرىن ايتا ءجۇرىپ، اقشاقار قوراپتان قارلاردى الىپ، ولاردى الىستاۋ جاققا لاقتىرادى.
اقشاقار: بيىكتەپ قاردى لاقتىرام،
ۇشادى ولار الىستان
بالالار قاردى جينايدى
قوراپقا اكەپ سالادى.
(بالالار قاردى جيناپ قوراپقا سالادى، ويىن قايتالانادى.)
جۇرگىزۋشى: راحمەت ساعان اقشاقار! سەن ءبىزدىڭ بالالارمەن قىزىق ويىن وينادىڭ.
اياز اتا: بالالار ورىندىققا وتىرا قويىڭدار!(بالالار ورىندىققا وتىرادى) مىنە ەرتەگىنىڭ ۋاقىتى دا كەلدى. مەنىڭ ءبىر قويانىم بار ول ىلعي مەنىمەن بىرگە. (دورباسىنان ويىنشىق قوياندى الادى. شىرشا ارتىندا بالا قويان تۇرادى.) مەن سيقىرشىمىن، ءقازىر، مىنا قوياندى تىرىلتەم، سولاي جاسايىن با؟ (بالالار ءيا دەپ جاۋاپ بەرەدى) ءقازىر شىرشا ارتىنا قويىپ، سيقىرلى سوزدەرىمدى ايتايىن! (سيقىرلى مۋزىكا وينالادى)
ەرتەگىلەر كەلىڭدەرشى،
قويانىمدى تىرىلتىڭدەرشى!
(قويان مۋزىكاسى ورىندالادى، شىرشا ارتىنان كوڭىلسىز قويان بالا شىعادى. تۇلكى ۇيشىكتەگى ورىنعا وتىرىپ الادى.)
اياز اتا: امانسىڭ با، قويانىم؟
قويان (كوڭىلسىز): سالەمەتسىڭ بە، اياز اتا؟
اياز اتا: سەن نەگە كوڭىلسىزسىڭ؟
قويان: مەنىڭ كوڭىل كوتەرەتىن جايىم جوق، مەنىڭ جاعدايىم ناشار!
اياز اتا: قانە، نە بوپ قالدى، بىزگە ايتىپ بەر، مۇمكىن ءبىز ساعان كومەكتەسە الارمىز؟
قويان: ورماننىڭ ورتاسىندا
وزىمە ءۇي سالدىم
جاقسى ەدى ءبارى دە،
اعاش ءۇيدىڭ بارىندا
ءبىراق...
ءوزى قۋ تۇلكى
ءۇيىمدى كوردى دە،
جايمەنەن كىردى دە.
مەنى ۇيدەن قۋدى،
ءۇيىم باردا جاقسى ەدىم،
ءۇيسىز قالدىم ەندى ءوزىم.
اتىراۋ قالاسى بىرلىك اۋىلى
№35 «بالاقاي» بوبەكجاي - باقشاسىنىڭ ساز جەتەكشىسى
ەسبولعانوۆا اليا دابىس قىزى
كوڭىلدى شىرشالار. جۇكتەۋ
You Might Also Like
