
كريپتوۆاليۋتامەن قالاي تابىسقا كەنەلۋگە بولادى جانە بۇل ءۇشىن نە قاجەت؟
ۆilim-all.kz كريپتوۆاليۋتامەن قالاي تابىسقا جەتۋدى ءارى وسى جولمەن اقشا تابۋعا راسىمەن دە بولاتىنىن بايانداپ بەرەدى.
كريپتوۆاليۋتا ماينينگى دەگەنىمىز نە؟
ماينينگ (mining – ولجا، تابىس سوزدەرىنەن شىققان) ءسوزىنىڭ ءمانى – ارنايى الگوريتم بويىنشا كريپتوتيىنداردى جاساۋ. كومپيۋتەرىڭىزدە تولەمدەر ترانزاكسياسىنىڭ ناقتىلىعىن راستايتىن دەرەكتەردىڭ (نەمەسە بلوكتاردىڭ) بىرەگەي جيىنتىعى تۇرلەندىرىلەدى. بلوك الدىڭعى بلوكتىڭ حەش اتاۋىنان، حەش ترانزاكسياسىنان جانە كەزدەيسوق ساننان تۇرادى. بارلىق ترانزاكسيالاردى قامتيتىن تىزبەك – بلوكچەين دەپ اتالادى.
ءاربىر تابىلعان بلوكقا سىياقى تاعايىندالادى. ول ءتۇرلى ۆاليۋتالاردا ءارقالاي بولىپ كەلەدى. ماسەلەن، ەڭ ەسكى ءارى قىمبات كريپتوۆاليۋتا – بيتكويندا (Bitcoin، ۆتس) ءاربىر ءتورت جىلدا 2 رەت كەمىپ وتىرادى. 2016 جىلدان باستاپ سىياقى مولشەرى 12،5 BTC ءدى (شامامەن 32 مىڭ دوللار) قۇراسا، ال 2020 جىلعا قاراي كەزەكتى كەمۋ ماۋسىمىنا قاراي جىلجي بەرەدى.
بلوك ەفيريۋم سىياقىسى (Ethereum، ETH) — 5 ETH (شامامەن 1 540 دوللار).
وسىلايشا ساندىق ۆاليۋتا ءوندىرۋ تابىستىلىعى ماينەر كومپيۋتەرىنىڭ ەسەپتەۋ قۋاتىنا تاۋەلدى. نەعۇرلىم كوبىرەك بولسا، سىياقىنى الۋ مۇمكىندىگى دە جوعارى بولادى.
وسى جولمەن تابىسقا قول جەتكىزۋ ءۇشىن نە قاجەت؟
1. جابدىقتاردى جيناۋ
● ۆيدەوكارتا (GPU) – قازىرگى زامانعا ساي ءارى قىمبات بولعانى ابزال. ءبىر عانا ەمەس، بىرنەشەسى بولعانى جاقسىراق.
● ءتيىمدى سالقىنداتقىش جۇيەسىمەن، مۇمكىندىگىنشە كوبىرەك ۆيدەوكارتا ورناتۋعا ارنالعان ۇياشىعى بار جۇيەلىك تاقتاشامەن جابدىقتالعان كومپيۋتەر (فەرما). بۇل ءۇشىن تۇراقتى جۇمىس ىستەپ تۇرعان كەز كەلگەن پروسەسسور جارامدى. وپەراتيۆتى جادى – 4 گب-تان كوپ بولۋ كەرەك.
● وپەراسيالىق جۇيە رەتىندە ەڭ ءجيى قولدانىستاعى Microsoft Windows 10 Pro 64-bit قولدانىلادى. سونىمەن قاتار بەلگىلى ءبىر ۆاليۋتا تۇرلەرىن وندىرۋگە ارنالعان ارنايى قۇراستىرىلعان وپەراسيالىق جۇيە دە بار. مىسالى، ەفيريۋمعا ارنالعان ethOS اتتى ءتۇرى بار.
● جاقسى پينگتى ينتەرنەت.
2. ناقتى كريپتوۆاليۋتانى تاڭداۋ
تاڭداۋ ءسىزدىڭ ۆيدەوكارتاڭىزعا تىكەلەي بايلانىستى. ماينەرلەردە كەڭىنەن تارالعان بەلگىلى كريپتوۆاليۋتا تۇرلەرى Ethereum، Zcash، Monero. قازىرگى كەزدە ۆيدەوكارتا كومەگىمەن Bitcoin مەن Litecoin سەكىلدى ساندىق ۆاليۋتالاردى وندىرمەيدى: ول ءۇشىن ASIC (Application-specific Integrated Circuit) اتتى ارنايى قوندىرعى پايدالانىلادى.
ماينينگ ءۇشىن قولدانىلاتىن ۆيدەوكارتا تۇرلەرى:
• Nvidia GeForce GTX 1050 Ti/1050، سونىمەن قاتار 1060، 1070، 1080 Ti/1080؛
• AMD Radeon RX 470/480 جانە 570/580.
قازىرگى تاڭداعى ماينينگكە ارنالعان 5-6 ۆيدەوكارتالى (سۇرانىستىڭ جوعارىلاۋىنا بايلانىستى كۇرت قىمباتتاۋىمەن قوسىپ ەسەپتەگەندە) جيىنتىقتىڭ ورتاشا قۇنى شامامەن 1 000 000 تەڭگەنى قۇرايدى. اتالمىش سوماعا سالقىنداتقىشتى، ينتەرنەتتى جانە ەلەكتروەنەرگيا شىعىنىن قوسۋىڭىز قاجەت (ول ۇزدىكسىز قولدانىلاتىن بولادى).
3. ماينينگكە ارنالعان پۋل (سەرۆەر)ء-دى تاڭداۋ
پۋل (سەرۆەردىڭ) كوپتەگەن ءتۇرى بار. ءسىزدىڭ تاڭداۋىڭىزعا اسەر ەتەتىن نەگىزگى سيپاتتارى: پينگ، قۋات، قورعانىس، ماينەر باعدارلامالارىن ورناتۋدىڭ قاراپايىمدىلىعى، سەرۆەردىڭ ءوز ەلىڭىزدە قولدانىستا بولۋى، مونيتورينگ مۇمكىندىگى، پۋل كوميسسياسىنىڭ مولشەرى (ادەتتە 1%-دى قۇرايدى) جانە كريپتومونەتانى ءسىزدىڭ ءاميانىڭىزعا اۋدارعانداعى كوميسسييا.
ماينەرلەر فورۋمىندا ۇسىنىلعان پۋلدار: dwarfpool.com، www2.coinmine.pl، nanopool.org.
4. وندىرگەن كريپتوۆاليۋتانى قايدا جيناقتاعان دۇرىس
مۇنداعى ەسكەرە وتىراتىن كەڭەستەردىڭ ءبىرى: الدىمەن پىكىرلەردى ءبىلىپ الىپ، سودان كەيىن عانا تەك تەكسەرىلگەن سەرۆيستەردى قولدانعانىڭىز ءجون.
كلاۋد ماينينگ دەگەنىمىز نە؟
كريپتوۆاليۋتانى وندىرەتىن قۇرىلعىنى جالعا الۋعا نەمەسە ساتىپ الۋعا قاراجات قۇيۋ. فيزيكالىق تۇرعىدا ول ءسىزدىڭ ۇيىڭىزدە ورنالاسپايدى. ونىڭ ورناتىلۋى، قوسىلۋى جانە قىزمەت كورسەتۋى ارنايى جاسالعان سەرۆيستىڭ كومەگىمەن ىسكە اسادى.
كلاۋد ماينينگتەن تۇسكەن تابىس ساتىپ الىنعان نەمەسە جالعا الىنعان جابدىقتارىڭىزعا پروپورسيونالدى.
ارتىقشىلىقتارى:
1. ۇيدە بىرنەشە فەرما ورناتۋ مۇمكىن ەمەس، سەبەبى ماينينگكە ارنالعان قۇرىلعى قاتتى قىزىپ كەتەدى. قاجەتتى فەرمانى قاشىقتىقتان قولدانۋعا بولادى. نە بولماسا شاعىن سالىمدار جاساۋعا بولادى (كەيبىر سەرۆيستەرگە ارنالعان ەڭ تومەنگى كەلىسىمشارت 1 دوللاردان ءسال كوپ).
2. بۇل ءادىستى تەحنيكالىق تۇسىنبەستىك تانىتاتىندارعا ۇسىنادى: ولارعا جابدىقتاردى ءوز بەتىنشە جيناۋ مەن قۇراستىرۋ قيىنعا سوعادى.
3. قۋاتى ءۇي قوندىرعىسىمەن سالىستىرعاندا وتە جوعارى.
4. بيتكوينداردى، سونداي اق بىردەن بىرنەشە كريپتوۆاليۋتالاردى بىردەن قارقىندى ءوندىرۋ مۇمكىندىگى.
كەمشىلىكتەرى:
1. الاياقتارعا ۇرىنۋ ءقاۋپى.
2. وندىرگەن تابىسى ءۇشىن بەرىلگەن سىياقى ەسەبىنەن الىناتىن كوميسسيا (وندا ادەتتە بۇزىلۋى مۇمكىن بولعان جابدىقتار جانە باسقا دا بارلىق شىعىندار ەسەپكە الىنعان).
3. ناتيجەسىندە قۇر الاقان قالدىراتىن، سەرۆەرگە حاكەرلىك شابۋىل ءقاۋپى.
4. قارجى پيراميداسىنا ۇقساستىق. لوگيكالىق تۇرعىدان، سەرۆيستەرگە كريپتوۆاليۋتانى كوميسسيامەن سىرتقا تاراتقانشا وزدەرىنىڭ ءوندىرۋى تيىمدىرەك. كلاۋد ماينينگتىڭ كوپتەگەن سەرۆيستەرى جاڭا كليەنتتەردى تارتۋ ءۇشىن سىياقى بەرۋگە ۋادە بەرەدى.
ساندىق ۆاليۋتا ارقىلى تابىسقا جەتۋگە بولا ما؟
كريپتوۆاليۋتاعا قاتىستى كوزقاراستار ازىرگە بىركەلكى ەمەس، دەگەنمەن ونىڭ وتىمدىلىگى (رۋبل، دوللار، جانە ت.ب. قولدانىستاعى اقشاعا اينالدىرۋ) قازىرگى تاڭدا وتە جوعارى.
ءوز فەرماڭىزدى جاساۋدا شىعىندارىڭىزدىڭ ورنى قانشالىقتى تولاتىندىعىن ءبىلۋ وتە قيىن.
بۇل كريپتوۆاليۋتا كۋرسىنا، ۇنەمى وزگەرىپ وتىراتىن تابىسىنىڭ كۇردەلىلىگىنە جانە ماينەرلەر سانىنا تاۋەلدى.
تۇتاستاي العاندا، قازىرگى ۋاقىتتا جاسالعان ەسەپتەر كورسەتكىشى بويىنشا، قۇنى شامامەن 3000 دوللار كولەمىندەگى جابدىقتار جارتى نەمەسە ءبىر جىلدا ءوزىن اقتاي الۋى مۇمكىن. ەگەر فەرماڭىزدى قۇرۋعا 3000-5000 دوللار سالاتىن بولساڭىز، وندا تابىس كۇنىنە 50 نەمەسە ودان جوعارى دوللاردى قۇراۋى مۇمكىن. الايدا اتالمىش دەرەكتەر تۇبەگەيلى وزگەرىسكە ۇشىراۋى دا مۇمكىن (اسىرەسە، الاياقتار سانىنىڭ ءوسۋىن ەسكەرە وتىرعاندا).
ماينينگ تابىسىن ەسەپتەۋ ءۇشىن ونلاين كالكۋلياتور قولدانۋىڭىزعا بولادى.
كەيبىر ساراپشىلاردىڭ پىكىرىنشە، ماينينگتى تەز ءارى دۇرىس جولمەن بايۋدىڭ ءبىر ءتۇرى ەمەس، قوسىمشا شاعىن تابىس كوزى رەتىندە قاراستىرادى.
مۇنى ساف التىن ەمەس، التىننىڭ توزاڭىن جيناۋ دەپ قابىلداڭىز.
وسىلايشا، تاۋەكەل ەتۋگە بولا ما، جوق پا، ونى اركىم ءوزى شەشەدى.