كۆادرات تەڭدەۋلەرگە كەلتىرىلەتىن ەسەپتەر
ساباقتىڭ تاقىرىبى: كۆادرات تەڭدەۋلەرگە كەلتىرىلەتىن ەسەپتەر
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلاردى بەرىلگەن ەسەپتىڭ شارتىن تالداي بىلۋگە، ايتىلىپ وتىرعان شامالاردى ايىرا بىلۋگە، ولاردىڭ اراسىنداعى تاۋەلدىلىكتى انىقتاي ءبىلۋ ارقىلى كۆادرات تەڭدەۋگە كەلتىرىپ، شەشە بىلۋگە ۇيرەتۋ؛
تاربيەلىك: وقۋشىلار بەلسەندىلىگىن ارتتىرۋ، وزىنە – ءوزى باعا بەرۋگە، ءوز جەتىستىكتەرىن سەزىنىپ، ءبىلىم ساپاسىن ارتتىرىپ، پانگە دەگەن قىزىعۋشىلىققا تاربيەلەۋ؛
دامىتۋشىلىق: ءوز بەتىنشە ەسەپتەر شىعارۋ ارقىلى وي – ءورىسىن، ويلاۋ قابىلەتىن دامىتۋ
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ءبىلىمدى مەڭگەرتۋ
ساباقتىڭ ءادىسى: سۇراق – جاۋاپ، تالداۋ
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: كەستەلەر، ۇلەستىرمە قاعازدار، تەست تاپسىرمالارى، گرافوپروەكتور.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ(وقۋشىلاردىڭ ساباققا دايىندىعىن تەكسەرۋ)
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
ءىىى. دايىندىق كەزەڭى(تەوريالىق ماتەريالدى قايتالاۋ، كۆادرات تەڭدەۋلەر، كەلتىرىلگەن كۆادرات تەڭدەۋلەر جانە ولاردىڭ تۇبىرلەرىنىڭ فورمۋلاسى، ۆيەت تەورەماسى)
ءىۇ. جاڭا ءبىلىمدى مەڭگەرتۋ: تەڭدەۋ قۇرۋعا بەرىلگەن ەسەپتەردى شىعارۋ الگەبرا كۋرسىنداعى نەگىزگى ماسەلەلەردىڭ ءبىرى. ەسەپتى تەڭدەۋ قۇرۋ ارقىلى شىعارۋ مىنا كەزەڭدەردەن تۇرادى:
1. ەسەپتىڭ شارتىن تالداۋ؛
2. بەلگىسىز شامالاردى انىقتاپ، ولاردى ەسەپتىڭ شارتىنداعى بەلگىلى شامالار مەن تاۋەلدىلىكتەردى پايدالانىپ ورنەكتەۋ؛
3. تەڭدەۋ قۇرۋ؛
4. تەڭدەۋدى شەشۋ؛
5. تەڭدەۋدىڭ شەشىمدەرىن زەرتتەۋ، ەسەپتى تەكسەرۋ؛
6. ەسەپتىڭ تولىق جاۋابىن جازۋ.
كۆادرات تەڭدەۋدىڭ كومەگىمەن شەشىلەتىن ەسەپتەرگە مىسالدار قاراستىرايىق:
1 – مىسال: تىك ءتورتبۇرىشتىڭ ۇزىندىعى ەنىنەن 5 سم ارتىق. اۋدانى 150 سم2 بولسا، ءتورتبۇرىشتىڭ قابىرعالارىن تابىڭدار.
شەشۋى: تىكتورتبۇرىشتىڭ ەنى – ح سم، ۇزىندىعى – (ح+5) سم
S=a*b
x(x+5)=150،
x2+5x - 150=0، D=25+600=625، x1، 2 =
ح1=- 15 ەسەپتىڭ شارتىن قاناعاتتاندىرمايدى.
x2=10، 10+5=15.
جاۋابى: 10 سم جانە 15 سم.
2 - مىسال. كوبەيتىندىسى 899 بولاتىن تەتەلەس ەكى تاق سانداردى تابىڭدار.
شەشۋى: ءى سان – ح،
ءىى سان – (ح+2).
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلاردى بەرىلگەن ەسەپتىڭ شارتىن تالداي بىلۋگە، ايتىلىپ وتىرعان شامالاردى ايىرا بىلۋگە، ولاردىڭ اراسىنداعى تاۋەلدىلىكتى انىقتاي ءبىلۋ ارقىلى كۆادرات تەڭدەۋگە كەلتىرىپ، شەشە بىلۋگە ۇيرەتۋ؛
تاربيەلىك: وقۋشىلار بەلسەندىلىگىن ارتتىرۋ، وزىنە – ءوزى باعا بەرۋگە، ءوز جەتىستىكتەرىن سەزىنىپ، ءبىلىم ساپاسىن ارتتىرىپ، پانگە دەگەن قىزىعۋشىلىققا تاربيەلەۋ؛
دامىتۋشىلىق: ءوز بەتىنشە ەسەپتەر شىعارۋ ارقىلى وي – ءورىسىن، ويلاۋ قابىلەتىن دامىتۋ
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ءبىلىمدى مەڭگەرتۋ
ساباقتىڭ ءادىسى: سۇراق – جاۋاپ، تالداۋ
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: كەستەلەر، ۇلەستىرمە قاعازدار، تەست تاپسىرمالارى، گرافوپروەكتور.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ(وقۋشىلاردىڭ ساباققا دايىندىعىن تەكسەرۋ)
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
ءىىى. دايىندىق كەزەڭى(تەوريالىق ماتەريالدى قايتالاۋ، كۆادرات تەڭدەۋلەر، كەلتىرىلگەن كۆادرات تەڭدەۋلەر جانە ولاردىڭ تۇبىرلەرىنىڭ فورمۋلاسى، ۆيەت تەورەماسى)
ءىۇ. جاڭا ءبىلىمدى مەڭگەرتۋ: تەڭدەۋ قۇرۋعا بەرىلگەن ەسەپتەردى شىعارۋ الگەبرا كۋرسىنداعى نەگىزگى ماسەلەلەردىڭ ءبىرى. ەسەپتى تەڭدەۋ قۇرۋ ارقىلى شىعارۋ مىنا كەزەڭدەردەن تۇرادى:
1. ەسەپتىڭ شارتىن تالداۋ؛
2. بەلگىسىز شامالاردى انىقتاپ، ولاردى ەسەپتىڭ شارتىنداعى بەلگىلى شامالار مەن تاۋەلدىلىكتەردى پايدالانىپ ورنەكتەۋ؛
3. تەڭدەۋ قۇرۋ؛
4. تەڭدەۋدى شەشۋ؛
5. تەڭدەۋدىڭ شەشىمدەرىن زەرتتەۋ، ەسەپتى تەكسەرۋ؛
6. ەسەپتىڭ تولىق جاۋابىن جازۋ.
كۆادرات تەڭدەۋدىڭ كومەگىمەن شەشىلەتىن ەسەپتەرگە مىسالدار قاراستىرايىق:
1 – مىسال: تىك ءتورتبۇرىشتىڭ ۇزىندىعى ەنىنەن 5 سم ارتىق. اۋدانى 150 سم2 بولسا، ءتورتبۇرىشتىڭ قابىرعالارىن تابىڭدار.
شەشۋى: تىكتورتبۇرىشتىڭ ەنى – ح سم، ۇزىندىعى – (ح+5) سم
S=a*b
x(x+5)=150،
x2+5x - 150=0، D=25+600=625، x1، 2 =
ح1=- 15 ەسەپتىڭ شارتىن قاناعاتتاندىرمايدى.
x2=10، 10+5=15.
جاۋابى: 10 سم جانە 15 سم.
2 - مىسال. كوبەيتىندىسى 899 بولاتىن تەتەلەس ەكى تاق سانداردى تابىڭدار.
شەشۋى: ءى سان – ح،
ءىى سان – (ح+2).
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
1. بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا استانا قالاسىنىڭ كورىكتى جەرلەرى تۋرالى ماعلۇمات بەرىپ، كومەكشى ەسىمدەردى سويلەمدەردە، اۋىزەكى سويلەگەندە دۇرىس قولدانۋعا ۇيرەتۋ.
-
تاقىرىبى: داۋىستى دىبىستار الەمىنىڭ جۇمباق ارالىنا ساياحات
