لوگاريفم جانە ونىڭ قاسيەتتەرى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: لوگاريفم جانە ونىڭ قاسيەتتەرى.
ساباقتىڭ ماقساتى: لوگاريفم ۇعىمىن مەڭگەرۋ؛ ونىڭ قاسيەتتەرىن ءتۇسىنىپ قولدانا ءبىلۋ.
بىلىمدىلىك: «لوگاريفم» دەگەن نە ونى ەسەپتەي ءبىلۋ؛ قاسيەتتەرىن ءتۇسىنىپ ورنەكتەردى ىقشامداۋعا قولدانۋ داعدىسىن قالىپتاستىرۋ.
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ ءوز بەتىنشە ءبىلىم الۋ، لوگيكالىق وي قورىتۋ، ماتەماتيكالىق تىلدە سويلەۋ قابىلەتتەرىن جەتىلدىرۋ.
تاربيەلىك: «لوگاريفمنىڭ» باسقا عىلىمدارمەن بايلانىسىن، ومىردەگى قاجەتتىلىگىن ءتۇسىندىرۋ ارقىلى وي - ورىستەرىن كەڭەيتۋ؛ تاقىرىپتىڭ قاجەتتىلىگىن ءتۇسىنىپ وقۋعا تاربيەلەۋ، ەتنوپەداگوگيكالىق ۇلتشىلدىق، قازاق سالت - ءداستۇرىن بىلۋگە ۇيرەتۋ.
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ءبىلىم يگەرۋ ساباعى.
ساباقتىڭ ءتۇرى: كىرىكتىرىلگەن ساباق.
ساباقتىڭ كورنەكىلىكتەرى: ۇلەستىرمەلى تاراتپالار، تاريحي دەرەك، ماتەماتيكالىق ناقىل سوزدەر، سلايد، جۇمباقتار، كۋبيك، گەوگرافيالىق كارتا.
ءپانارالىق بايلانىس: گەوگرافيا، ينفورماتيكا، ادەبيەت، ورىس ءتىلى، اعىلشىن ءتىلى.
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
ا) امانداسۋ. ستۋدەنتتەردىڭ زەيىنىن ساباققا اۋدارۋ.
ب) ساباق ماقساتىن قويۋ.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءىى. «ۇشقىر ويدان - ۇتىمدى جاۋاپ». ءۇي جۇمىسىن تەكسەرۋ.
1. كۆادرات تەڭدەۋ دەگەنىمىز نە؟
2. تەڭدەۋلەردىڭ قانداي تۇرلەرىن بىلەسىڭ؟
3. تولىمسىز كۆادرات تەڭدەۋ؟
4. كەلتىرىلگەن كۆادرات تەڭدەۋ دەگەنىمىز نە؟
5. كۆادرات تەڭدەۋدىڭ قانداي قاسيەتتەرىن بىلەسىڭ؟
6. قاي جاعدايدا كۆادرات تەڭدەۋدىڭ ءتۇبىرى بولمايدى؟
ءىىى. جاڭا ساباق.
لوگاريفم ءسوزى ەتيمولوگياسى جانە شىعۋ تاريحى. ەسەپتەۋ تاسىلدەرىن جەتىلدىرۋ XVII عاسىردىڭ وزەكتى سۇراقتارىنىڭ ءبىرى بولىپ تابىلدى. XVI عاسىردىڭ ەكىنشى جارتىسىندا ساۋدا جاساۋ گەوگرافياسىن كەڭەيتۋ ءۇشىن انگليا، فرانسيا، گوللانديا سياقتى مەملەكەتتەرگە قاراپايىم ەسەپتەۋلەر جۇرگىزەتىن ينجەنەرلەر مەن «اريفمەتيكتەرگە» دەگەن ۇلكەن سۇرانىس بولدى. لوگاريفمدى ويلاپ تابۋ – ەسەپتەۋ تەحنيكاسىنىڭ ۇلكەن جەتىستىگى. كۇردەلى تريگونومەتريالىق كەستەلەرمەن جۇمىس ىستەۋدى جەڭىلدەتۋ ماقساتىندا XVI عاسىرداعى كەيبىر ماتەماتيكتەر اريفمەتيكالىق جانە گەومەتريالىق پروگرەسسيالاردى سالىستىرۋمەن اينالىستى. وسى باعىتتا ۇلكەن جەتىستىكتەرگە قول جەتكىزگەن – شوتلاندىق ماتەماتيگى 1614 جىلى دجون نەپەر لوگاريفم كەستەسىن ويلاپ تاپقان بولاتىن. لوگاريم بەلگىسىنىڭ العاشقى نۇسقاسى log بەلگىلەۋىن 1624 جىلى نەمىس استرانومى يوگانن كەپلەر. لوگاريفمدىك سىزعىش جايلى دا ايتا كەتەيىن.
گۋنتەر لوگاريفمدىك سىزعىش ويلاپ تاپتى.
لوگاريفم (گرەكشە logos — قاتىناس جانە arءىthmos — سان). لوگاريفم بەلگىلەنۋى: log. لوگاريفمنىڭ جالپى ءتۇرى:. لوگاريفم تۇرلەرى: وندىق lg جانە ln ناتۋرال لوگاريفم جايلى دا ايتۋعا بولادى. ە سانى يرراسيونال سان،
انىقتاما.
«جەزقازعان بيزنەس جانە كولىك كوللەدجى» جم
ماتەماتيكا جانە ينفورماتيكا ءپانىنىڭ وقىتۋشىسى
كاجيبەكوۆا دانا تاشيموۆنا
لوگاريفم جانە ونىڭ قاسيەتتەرى جۇكتەۋ
ساباقتىڭ ماقساتى: لوگاريفم ۇعىمىن مەڭگەرۋ؛ ونىڭ قاسيەتتەرىن ءتۇسىنىپ قولدانا ءبىلۋ.
بىلىمدىلىك: «لوگاريفم» دەگەن نە ونى ەسەپتەي ءبىلۋ؛ قاسيەتتەرىن ءتۇسىنىپ ورنەكتەردى ىقشامداۋعا قولدانۋ داعدىسىن قالىپتاستىرۋ.
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ ءوز بەتىنشە ءبىلىم الۋ، لوگيكالىق وي قورىتۋ، ماتەماتيكالىق تىلدە سويلەۋ قابىلەتتەرىن جەتىلدىرۋ.
تاربيەلىك: «لوگاريفمنىڭ» باسقا عىلىمدارمەن بايلانىسىن، ومىردەگى قاجەتتىلىگىن ءتۇسىندىرۋ ارقىلى وي - ورىستەرىن كەڭەيتۋ؛ تاقىرىپتىڭ قاجەتتىلىگىن ءتۇسىنىپ وقۋعا تاربيەلەۋ، ەتنوپەداگوگيكالىق ۇلتشىلدىق، قازاق سالت - ءداستۇرىن بىلۋگە ۇيرەتۋ.
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ءبىلىم يگەرۋ ساباعى.
ساباقتىڭ ءتۇرى: كىرىكتىرىلگەن ساباق.
ساباقتىڭ كورنەكىلىكتەرى: ۇلەستىرمەلى تاراتپالار، تاريحي دەرەك، ماتەماتيكالىق ناقىل سوزدەر، سلايد، جۇمباقتار، كۋبيك، گەوگرافيالىق كارتا.
ءپانارالىق بايلانىس: گەوگرافيا، ينفورماتيكا، ادەبيەت، ورىس ءتىلى، اعىلشىن ءتىلى.
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
ا) امانداسۋ. ستۋدەنتتەردىڭ زەيىنىن ساباققا اۋدارۋ.
ب) ساباق ماقساتىن قويۋ.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءىى. «ۇشقىر ويدان - ۇتىمدى جاۋاپ». ءۇي جۇمىسىن تەكسەرۋ.
1. كۆادرات تەڭدەۋ دەگەنىمىز نە؟
2. تەڭدەۋلەردىڭ قانداي تۇرلەرىن بىلەسىڭ؟
3. تولىمسىز كۆادرات تەڭدەۋ؟
4. كەلتىرىلگەن كۆادرات تەڭدەۋ دەگەنىمىز نە؟
5. كۆادرات تەڭدەۋدىڭ قانداي قاسيەتتەرىن بىلەسىڭ؟
6. قاي جاعدايدا كۆادرات تەڭدەۋدىڭ ءتۇبىرى بولمايدى؟
ءىىى. جاڭا ساباق.
لوگاريفم ءسوزى ەتيمولوگياسى جانە شىعۋ تاريحى. ەسەپتەۋ تاسىلدەرىن جەتىلدىرۋ XVII عاسىردىڭ وزەكتى سۇراقتارىنىڭ ءبىرى بولىپ تابىلدى. XVI عاسىردىڭ ەكىنشى جارتىسىندا ساۋدا جاساۋ گەوگرافياسىن كەڭەيتۋ ءۇشىن انگليا، فرانسيا، گوللانديا سياقتى مەملەكەتتەرگە قاراپايىم ەسەپتەۋلەر جۇرگىزەتىن ينجەنەرلەر مەن «اريفمەتيكتەرگە» دەگەن ۇلكەن سۇرانىس بولدى. لوگاريفمدى ويلاپ تابۋ – ەسەپتەۋ تەحنيكاسىنىڭ ۇلكەن جەتىستىگى. كۇردەلى تريگونومەتريالىق كەستەلەرمەن جۇمىس ىستەۋدى جەڭىلدەتۋ ماقساتىندا XVI عاسىرداعى كەيبىر ماتەماتيكتەر اريفمەتيكالىق جانە گەومەتريالىق پروگرەسسيالاردى سالىستىرۋمەن اينالىستى. وسى باعىتتا ۇلكەن جەتىستىكتەرگە قول جەتكىزگەن – شوتلاندىق ماتەماتيگى 1614 جىلى دجون نەپەر لوگاريفم كەستەسىن ويلاپ تاپقان بولاتىن. لوگاريم بەلگىسىنىڭ العاشقى نۇسقاسى log بەلگىلەۋىن 1624 جىلى نەمىس استرانومى يوگانن كەپلەر. لوگاريفمدىك سىزعىش جايلى دا ايتا كەتەيىن.
گۋنتەر لوگاريفمدىك سىزعىش ويلاپ تاپتى.
لوگاريفم (گرەكشە logos — قاتىناس جانە arءىthmos — سان). لوگاريفم بەلگىلەنۋى: log. لوگاريفمنىڭ جالپى ءتۇرى:. لوگاريفم تۇرلەرى: وندىق lg جانە ln ناتۋرال لوگاريفم جايلى دا ايتۋعا بولادى. ە سانى يرراسيونال سان،
انىقتاما.
«جەزقازعان بيزنەس جانە كولىك كوللەدجى» جم
ماتەماتيكا جانە ينفورماتيكا ءپانىنىڭ وقىتۋشىسى
كاجيبەكوۆا دانا تاشيموۆنا
لوگاريفم جانە ونىڭ قاسيەتتەرى جۇكتەۋ
You Might Also Like
-
«فيزيكا» ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى: ساندىبايەۆا اينۋر سايابەكوۆنا
