م. جۇمابايەۆتىڭ «شولپى» ولەڭىن تالداۋ
قاراجۇمانوۆا اقىق ءنابي قىزى
سولتۇستىك قازاقستان وبلىسى،
مامليۋت اۋدانى،
مامليۋت قازاق مەكتەپ - ينتەرناتى
ساباق جوسپارى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: م. جۇمابايەۆتىڭ «شولپى» ولەڭىن تالداۋ
ماقساتى: اقىن ولەڭى ارقىلى قازىرگى جاستارعا ەسكىنىڭ كوزى - شولپىنىڭ ماڭىزدىلىعىن ءتۇسىندىرۋ.
مىندەتتەرى:
بىلىمدىلىك: ماعجان اتامنىڭ رۋحىمەن سىرلاسا وتىرىپ، ونىڭ ۇلتتىق قۇندىلىق ەكەنىن، قازىرگى زامان جاستارىنا ماڭىزدىلىعى
دامىتۋشىلىق: ولەڭدى تالداۋ، ماعىناسىن انىقتاپ زەرتتەۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋ.
تاربيەلىك: شولپىنىڭ تاربيەلىك ءمانىن ۇعىنۋ
ساباقتىڭ ءتۇرى: ءداستۇرلى ساباق
ءادىس - تاسىلدەرى: سىن تۇرعىسىنان ويلاۋ جانە پيزا ستراتەگيالارى
كورنەكىلىكتەر: ينتەراكتيۆتى تاقتا، سلايدتار، ولەڭدەر جيناقتارى.
ءپانارالىق بايلانىس: قازاق ادەبيەتى، تاريح
ساباقتىڭ ەپيگرافى:
“شولپىنىڭ قاسيەتى، قازىرگى زامان جاستارىنا بەرەر تاربيەسى قانداي؟”
ساباقتىڭ بارىسى:
I. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
سىنىپتى ءۇش توپقا ءبولۋ، ساباقتىڭ ەرەكشەلىگىنە قاراي « ادەبيەتتانۋشىلار»، «ديزاينەرلەر»، «قوعامتانۋشىلار»
«ميعا شابۋىل» ستراتەگياسى بايانداۋ ءادىسى ارقىلى قىزىعۋشىلىق وياتۋ.
ءبىرىنشى توپ:
جانر مەن تەگىن، ءستيلىن انىقتايدى.
ەكىنشى توپ:
وسىنداي بۇيىمدى ناسيحاتتاۋ، جاڭا ۇلگىسى.
ءۇشىنشى توپ:
شىعارمانىڭ تاقىرىبى مەن يدەياسىن اشادى.
I. جاڭا ساباق
1. ءمۇعالىمنىڭ ءسوزى: قازاعىم «تاربيە - تال بەسىكتەن» دەمەكشى، قىز بالانىڭ تاربيەسى ءبىرىنشى ورىندا ەكەنى ءمالىم. قازىرگى جاستار ۇلتتىق قۇندىلىقتارىمىزدى بىلە قويمايدى. سوندىقتان ماعجاننىڭ «شولپى» ولەڭىن وقي وتىرا، حالقىمىزدىڭ تاريحي قۇندىلىعى سانالاتىن شولپىنىڭ تاربيەلىك ءمانى مەن ونىڭ تۇرلەرىن كەڭىرەك تانىستىرا كەتۋدى ءجون كوردىم.
2. سالىستىرا تالداۋ جيناقتاۋ.
كەزەڭدەرى:
1. ولەڭدەگى اقىن يدەياسى
2. شولپى تاققان قىزدار مەن تاقپاعان قىزدار
3. «شولپى» تۋرالى اقىن نەگە ولەڭ شىعارعان؟
4. ولەڭنەن «شولپىنىڭ» سۋرەتتەۋىن تاۋىپ وقى؟
5. ەلەس. اقىنعا حات جازۋ.
6. شولپى بۇيىمىنىڭ قولدانىسى؟
1. ابايدى فيلوسوف اقىن
ماعجاندى ليريك اقىن دەيمىز.
اباي اقىلدىڭ اقىنى دا،
ماعجان سەزىمنىڭ اقىنى.
(س. مۇقانوۆ)
كەڭ ماعىناسىنداعى ادەبي ءداستۇر جالعاستىعىن ەسكەرۋدە.
دىبىستىق بەينەلەۋ جاسايدى. كولەمدى پروزالىق شىعارمادا قىزدىڭ مىنەزىن، ءىس - ارەكەتىن، بەينەلەگەن.
ا. قۇنانبايەۆتىڭ «بىلەكتەي ارقاسىندا ورگەن بۇرىم» ولەڭىندە اباي قىزدىڭ بۇرىمىنا ءسان بەرەتىن سىڭعىرلاعان شولپى ەكەنىن تاپ باسىپ، ءدال كورسەتكەن. اقىن توعجاننىڭ پورترەتىن بەينەلەگەندە، ونىڭ شولپىسىنىڭ سىلدىرى جۇرەگىن تولقىتقانىن جازادى.
I. «شولپى» ولەڭىنىڭ ساتىلاي كەشەندى تالداۋى:
1. اۆتورى: م. جۇمابايەۆ.
2. تاقىرىپ: ماحاببات ليريكاسىندا جازىلعان اقىننىڭ ىڭكارلىك سەزىمى.
3. جانر ءتۇرى: ولەڭ.
4. يدەياسى: اقىننىڭ سەزىمى، سول ارقىلى قازاق قىزىنىڭ شولپىسىنىڭ سىڭعىرى ءالى كۇنگە دەيىنگە ساقتالىپ قالسا عوي دەگەن ءۇمىتى.
5. بۇل ولەڭ – 5 شۋماقتى.
6. ولەڭدە 20 تارماق
7. بۋناق سانى 3 - 4.
8. ولەڭ ارالاس بۋىندى.
9. ۇيقاس ءتۇرى: ولەڭدە 4 شۋماعى قارا ولەڭ ۇيقاسىنا قۇرىلعان (ا - ا - ب - ا)، 5 شۋماق شۇبىرتپالى ۇيقاس. (ا - ا - ا - ا)
10. ادەبي تەوريالىق ۇعىمدار. قايتالاۋ: سىلدىر، سىلدىر سوزدەرى، سيمۆول: قانىمدى قايناتتى، وزەكتى ورتەدى، جۇرەكتى جاندىردى، الليتەراسيا بار.
11. ولەڭنىڭ نەگىزگى ءتۇيىنى، تاربيەلىك ءمانى: بۇل ولەڭ ارقىلى ءار ادام ءوزىنىڭ ىڭكار سەزىمىن ءبىلدىرىپ، شولپى ارقىلى قازاق قىزدارىنىڭ ادەبى جاقسارۋى، قازاقشىلىققا شاقىرۋى بايقالادى.
A. ۆەنن دياگرامماسىن جاساۋ، اناليز بارىسىندا انىقتاۋ. ءار توپ ءوز تاقىرىبىنا قاراي تولتىرادى.
م. جۇمابايەۆتىڭ «شولپى» ولەڭىن تالداۋ جۇكتەۋ
سولتۇستىك قازاقستان وبلىسى،
مامليۋت اۋدانى،
مامليۋت قازاق مەكتەپ - ينتەرناتى
ساباق جوسپارى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: م. جۇمابايەۆتىڭ «شولپى» ولەڭىن تالداۋ
ماقساتى: اقىن ولەڭى ارقىلى قازىرگى جاستارعا ەسكىنىڭ كوزى - شولپىنىڭ ماڭىزدىلىعىن ءتۇسىندىرۋ.
مىندەتتەرى:
بىلىمدىلىك: ماعجان اتامنىڭ رۋحىمەن سىرلاسا وتىرىپ، ونىڭ ۇلتتىق قۇندىلىق ەكەنىن، قازىرگى زامان جاستارىنا ماڭىزدىلىعى
دامىتۋشىلىق: ولەڭدى تالداۋ، ماعىناسىن انىقتاپ زەرتتەۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋ.
تاربيەلىك: شولپىنىڭ تاربيەلىك ءمانىن ۇعىنۋ
ساباقتىڭ ءتۇرى: ءداستۇرلى ساباق
ءادىس - تاسىلدەرى: سىن تۇرعىسىنان ويلاۋ جانە پيزا ستراتەگيالارى
كورنەكىلىكتەر: ينتەراكتيۆتى تاقتا، سلايدتار، ولەڭدەر جيناقتارى.
ءپانارالىق بايلانىس: قازاق ادەبيەتى، تاريح
ساباقتىڭ ەپيگرافى:
“شولپىنىڭ قاسيەتى، قازىرگى زامان جاستارىنا بەرەر تاربيەسى قانداي؟”
ساباقتىڭ بارىسى:
I. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
سىنىپتى ءۇش توپقا ءبولۋ، ساباقتىڭ ەرەكشەلىگىنە قاراي « ادەبيەتتانۋشىلار»، «ديزاينەرلەر»، «قوعامتانۋشىلار»
«ميعا شابۋىل» ستراتەگياسى بايانداۋ ءادىسى ارقىلى قىزىعۋشىلىق وياتۋ.
ءبىرىنشى توپ:
جانر مەن تەگىن، ءستيلىن انىقتايدى.
ەكىنشى توپ:
وسىنداي بۇيىمدى ناسيحاتتاۋ، جاڭا ۇلگىسى.
ءۇشىنشى توپ:
شىعارمانىڭ تاقىرىبى مەن يدەياسىن اشادى.
I. جاڭا ساباق
1. ءمۇعالىمنىڭ ءسوزى: قازاعىم «تاربيە - تال بەسىكتەن» دەمەكشى، قىز بالانىڭ تاربيەسى ءبىرىنشى ورىندا ەكەنى ءمالىم. قازىرگى جاستار ۇلتتىق قۇندىلىقتارىمىزدى بىلە قويمايدى. سوندىقتان ماعجاننىڭ «شولپى» ولەڭىن وقي وتىرا، حالقىمىزدىڭ تاريحي قۇندىلىعى سانالاتىن شولپىنىڭ تاربيەلىك ءمانى مەن ونىڭ تۇرلەرىن كەڭىرەك تانىستىرا كەتۋدى ءجون كوردىم.
2. سالىستىرا تالداۋ جيناقتاۋ.
كەزەڭدەرى:
1. ولەڭدەگى اقىن يدەياسى
2. شولپى تاققان قىزدار مەن تاقپاعان قىزدار
3. «شولپى» تۋرالى اقىن نەگە ولەڭ شىعارعان؟
4. ولەڭنەن «شولپىنىڭ» سۋرەتتەۋىن تاۋىپ وقى؟
5. ەلەس. اقىنعا حات جازۋ.
6. شولپى بۇيىمىنىڭ قولدانىسى؟
1. ابايدى فيلوسوف اقىن
ماعجاندى ليريك اقىن دەيمىز.
اباي اقىلدىڭ اقىنى دا،
ماعجان سەزىمنىڭ اقىنى.
(س. مۇقانوۆ)
كەڭ ماعىناسىنداعى ادەبي ءداستۇر جالعاستىعىن ەسكەرۋدە.
دىبىستىق بەينەلەۋ جاسايدى. كولەمدى پروزالىق شىعارمادا قىزدىڭ مىنەزىن، ءىس - ارەكەتىن، بەينەلەگەن.
ا. قۇنانبايەۆتىڭ «بىلەكتەي ارقاسىندا ورگەن بۇرىم» ولەڭىندە اباي قىزدىڭ بۇرىمىنا ءسان بەرەتىن سىڭعىرلاعان شولپى ەكەنىن تاپ باسىپ، ءدال كورسەتكەن. اقىن توعجاننىڭ پورترەتىن بەينەلەگەندە، ونىڭ شولپىسىنىڭ سىلدىرى جۇرەگىن تولقىتقانىن جازادى.
I. «شولپى» ولەڭىنىڭ ساتىلاي كەشەندى تالداۋى:
1. اۆتورى: م. جۇمابايەۆ.
2. تاقىرىپ: ماحاببات ليريكاسىندا جازىلعان اقىننىڭ ىڭكارلىك سەزىمى.
3. جانر ءتۇرى: ولەڭ.
4. يدەياسى: اقىننىڭ سەزىمى، سول ارقىلى قازاق قىزىنىڭ شولپىسىنىڭ سىڭعىرى ءالى كۇنگە دەيىنگە ساقتالىپ قالسا عوي دەگەن ءۇمىتى.
5. بۇل ولەڭ – 5 شۋماقتى.
6. ولەڭدە 20 تارماق
7. بۋناق سانى 3 - 4.
8. ولەڭ ارالاس بۋىندى.
9. ۇيقاس ءتۇرى: ولەڭدە 4 شۋماعى قارا ولەڭ ۇيقاسىنا قۇرىلعان (ا - ا - ب - ا)، 5 شۋماق شۇبىرتپالى ۇيقاس. (ا - ا - ا - ا)
10. ادەبي تەوريالىق ۇعىمدار. قايتالاۋ: سىلدىر، سىلدىر سوزدەرى، سيمۆول: قانىمدى قايناتتى، وزەكتى ورتەدى، جۇرەكتى جاندىردى، الليتەراسيا بار.
11. ولەڭنىڭ نەگىزگى ءتۇيىنى، تاربيەلىك ءمانى: بۇل ولەڭ ارقىلى ءار ادام ءوزىنىڭ ىڭكار سەزىمىن ءبىلدىرىپ، شولپى ارقىلى قازاق قىزدارىنىڭ ادەبى جاقسارۋى، قازاقشىلىققا شاقىرۋى بايقالادى.
A. ۆەنن دياگرامماسىن جاساۋ، اناليز بارىسىندا انىقتاۋ. ءار توپ ءوز تاقىرىبىنا قاراي تولتىرادى.
م. جۇمابايەۆتىڭ «شولپى» ولەڭىن تالداۋ جۇكتەۋ
You Might Also Like
-
ەرەسەك «كوبەلەك» توبىنىڭ ۇيىمداستىرىلعان وقۋ ءىس ارەكەتىنىڭ تەحنولوگيالىق كارتاسى.
