- 05 ناۋ. 2024 04:09
- 377
ماڭگىلىك وشپەس وتتى جىلدار
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ماڭگىلىك وشپەس وتتى جىلدار
ساباقتىڭ ماقساتى: ۇلى وتان سوعىسى، وعان قاتىسقان قازاقتىڭ باتىر ۇل - قىزدارى تۋرالى مالىمەت بەرۋ. وتانىن، ەلىن، جەرىن قورعاۋعا تاربيەلەۋ، پاتريوتتىق سەزىمگە باۋلۋ.
كورنەكىلىگى: سلايدتار، وقۋشىلاردىڭ سالعان سۋرەتتەرى
ساباقتىڭ ءادىسى: اڭگىمەلەسۋ
ساباقتىڭ ءجۇرىسى: 1. ۇيىمداستىرۋ
ۇلى وتان سوعىسى، وعان قاتىسقان قازاقتىڭ باتىر ۇل - قىزدارى
فاشيستىك گەرمانيا 1941 جىلى 22 ماۋسىمدا سوعىس جاريالاماستان، تۇتقيىلدان كسرو - عا شابۋىل جاسادى. كەڭەس وداعىنىڭ ۇلى وتان سوعىسى باستالدى.
تاريحتا ۇلى وتان سوعىسىنداي قاسىرەتتى سوعىس بولعان ەمەس. سوعىستا 27 ميلليوننان استام كەڭەس ادامى قازا تاپتى. سونىڭ ىشىندە 410 مىڭى قازاقستاندىقتار بولاتىن.
فاشيستىك گەرمانيا كەڭەس وداعىنىڭ استاناسى – ماسكەۋدى بىرنەشە اپتا ىشىندە باسىپ الامىز دەپ جوسپارلادى. ءبىراق ماسكەۋ تۇبىندەگى شايقاستا قىزىل ارميا ەنتەلەپ كەلە جاتقان فاشيست باسقىنشىلارىن توقتاتىپ، وزدەرى قارسى شابۋىلعا شىقتى. بۇل جەڭىستە قازاقستاندىقتاردىڭ ۇلەسى زور بولدى.
1941 جىلى الماتىدا گەنەرال ي. ۆ. پانفيلوۆ 316 - اتقىشتار ديۆيزياسىن جاسايدى. وسى ديۆيزيانى 28 پانفيلوۆشى - باتىرلارى ماسكەۋ قالاسىن قورعاۋدا وشپەس ەرلىك كورسەتتى.
ۆولوكولومسك جولىن قورعاعان 28 پانفيلوۆشىنىڭ 22 - ءسى قازاقستاندىقتار ەدى. ماسكەۋ تۇبىندەگى شايقاستا 316 - اتقىشتار ديۆيزياسى ( كەيىن 9 - گۆارديالىق اتقىشتار ديۆيزياسى) كومانديرى، كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى باۋىرجان مومىش ۇلى بولعان.
باۋىرجان مومىش ۇلى تۋرالى وقۋشىلاردىڭ دايىنداعان ءومىرى، ناقىل سوزدەرى، ولەڭدەرىن سۇراۋ
تولەگەن توقتاروۆ ماسكەۋ تۇبىندەگى بورودينو سەلوسى ءۇشىن شايقاستا نەمىس شتابىنا ەڭ ءبىرىنشى بولىپ كىرىپ 5 نەمىس وفيسەرىن جويىپ قازا بولعان. كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى مالىك عابدۋللين 1941 جىلدىڭ قىركۇيەگىنەن باستاپ سوعىستىڭ سوڭىنا دەيىن فاشيستىك كۇشتەردەن وتاندى قورعاۋ بورىشىن ابىرويمەن اتقارادى. اعا پوليترۋك بولادى. مايداندا ي. ۆ. پانفيلوۆ اتىنداعى 8 - گۆارديالىق ديۆيزيادا جاۋعا قارسى شايقاسادى. ۇرىس كەزىندە مالىك عابدۋللين جاراقات الادى. الايدا العان جاراقاتىنا قاراماستان جاۋعا قارسى وق بوراتادى. وسى ەرلىگى ءۇشىن كسرو جوعارعى كەڭەسى پرەزيديۋمىنىڭ جارلىعىمەن (№ 1035) مالىككە 1943 جىلدىڭ 30 - قاڭتارىنان باستاپ كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى اتاعىن بەرەدى. بۇل اتاقپەن قوسا لەنين وردەنى جانە «زولوتايا زۆەزدا» مەدالى دە قوسا ماراپاتتالادى.
گيتلەردىڭ باسقىنشىلارى 1941 جىلدىڭ قىركۇيەگىندە لەنينگرادقا جەتتى، قالانى تولىق قورشاۋعا الدى. لەنينگراد ءۇشىن اۋىر بلوكادا كۇندەرى باستالدى. 900 كۇن مەن ءتۇن باسقىنشىلار لەنينگرادتى اۋەدەن، اۋىر زەڭبىرەكتەرمەن وق جاۋدىردى. لەنينگرداتى ازات ەتۋدە قازاق ساربازدارى دا ات سالىستى.
نۇركەن ءابدىروۆ 267 اۋە ديۆيزياسىنىڭ 808 - ءشى شابۋىلشى پولكى قۇرامىندا مايدانعا اتتاندى. بارلىعى 17 رەت اۋە شايقاسىنا قاتىسقان نۇركەن جاۋدىڭ 18 تانكىسىن، 46 جۇك ماشيناسى مەن كولىگىن، ونىڭ ىشىندە وق ءدارى تاسىعان 18 كەرۋەندى، جانار ماي قۇيعان 3 سيستەرنانى تالقانداپ، زەنيت قوندىرعىلارىنىڭ بەسەۋىن، بىرنەشە جابىق اتىس ۇياسىن، تالاي جاۋ اسكەرىن قۇرتتى. نۇركەن ابدىروۆكە 1943 جىلعى ناۋرىزدىڭ 31 - دە ەلىمىزدەگى ەڭ مارتەبەلى اتاق – كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى اتاعى بەرىلگەن ەدى.
ماڭگىلىك وشپەس وتتى جىلدار جۇكتەۋ
ساباقتىڭ ماقساتى: ۇلى وتان سوعىسى، وعان قاتىسقان قازاقتىڭ باتىر ۇل - قىزدارى تۋرالى مالىمەت بەرۋ. وتانىن، ەلىن، جەرىن قورعاۋعا تاربيەلەۋ، پاتريوتتىق سەزىمگە باۋلۋ.
كورنەكىلىگى: سلايدتار، وقۋشىلاردىڭ سالعان سۋرەتتەرى
ساباقتىڭ ءادىسى: اڭگىمەلەسۋ
ساباقتىڭ ءجۇرىسى: 1. ۇيىمداستىرۋ
ۇلى وتان سوعىسى، وعان قاتىسقان قازاقتىڭ باتىر ۇل - قىزدارى
فاشيستىك گەرمانيا 1941 جىلى 22 ماۋسىمدا سوعىس جاريالاماستان، تۇتقيىلدان كسرو - عا شابۋىل جاسادى. كەڭەس وداعىنىڭ ۇلى وتان سوعىسى باستالدى.
تاريحتا ۇلى وتان سوعىسىنداي قاسىرەتتى سوعىس بولعان ەمەس. سوعىستا 27 ميلليوننان استام كەڭەس ادامى قازا تاپتى. سونىڭ ىشىندە 410 مىڭى قازاقستاندىقتار بولاتىن.
فاشيستىك گەرمانيا كەڭەس وداعىنىڭ استاناسى – ماسكەۋدى بىرنەشە اپتا ىشىندە باسىپ الامىز دەپ جوسپارلادى. ءبىراق ماسكەۋ تۇبىندەگى شايقاستا قىزىل ارميا ەنتەلەپ كەلە جاتقان فاشيست باسقىنشىلارىن توقتاتىپ، وزدەرى قارسى شابۋىلعا شىقتى. بۇل جەڭىستە قازاقستاندىقتاردىڭ ۇلەسى زور بولدى.
1941 جىلى الماتىدا گەنەرال ي. ۆ. پانفيلوۆ 316 - اتقىشتار ديۆيزياسىن جاسايدى. وسى ديۆيزيانى 28 پانفيلوۆشى - باتىرلارى ماسكەۋ قالاسىن قورعاۋدا وشپەس ەرلىك كورسەتتى.
ۆولوكولومسك جولىن قورعاعان 28 پانفيلوۆشىنىڭ 22 - ءسى قازاقستاندىقتار ەدى. ماسكەۋ تۇبىندەگى شايقاستا 316 - اتقىشتار ديۆيزياسى ( كەيىن 9 - گۆارديالىق اتقىشتار ديۆيزياسى) كومانديرى، كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى باۋىرجان مومىش ۇلى بولعان.
باۋىرجان مومىش ۇلى تۋرالى وقۋشىلاردىڭ دايىنداعان ءومىرى، ناقىل سوزدەرى، ولەڭدەرىن سۇراۋ
تولەگەن توقتاروۆ ماسكەۋ تۇبىندەگى بورودينو سەلوسى ءۇشىن شايقاستا نەمىس شتابىنا ەڭ ءبىرىنشى بولىپ كىرىپ 5 نەمىس وفيسەرىن جويىپ قازا بولعان. كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى مالىك عابدۋللين 1941 جىلدىڭ قىركۇيەگىنەن باستاپ سوعىستىڭ سوڭىنا دەيىن فاشيستىك كۇشتەردەن وتاندى قورعاۋ بورىشىن ابىرويمەن اتقارادى. اعا پوليترۋك بولادى. مايداندا ي. ۆ. پانفيلوۆ اتىنداعى 8 - گۆارديالىق ديۆيزيادا جاۋعا قارسى شايقاسادى. ۇرىس كەزىندە مالىك عابدۋللين جاراقات الادى. الايدا العان جاراقاتىنا قاراماستان جاۋعا قارسى وق بوراتادى. وسى ەرلىگى ءۇشىن كسرو جوعارعى كەڭەسى پرەزيديۋمىنىڭ جارلىعىمەن (№ 1035) مالىككە 1943 جىلدىڭ 30 - قاڭتارىنان باستاپ كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى اتاعىن بەرەدى. بۇل اتاقپەن قوسا لەنين وردەنى جانە «زولوتايا زۆەزدا» مەدالى دە قوسا ماراپاتتالادى.
گيتلەردىڭ باسقىنشىلارى 1941 جىلدىڭ قىركۇيەگىندە لەنينگرادقا جەتتى، قالانى تولىق قورشاۋعا الدى. لەنينگراد ءۇشىن اۋىر بلوكادا كۇندەرى باستالدى. 900 كۇن مەن ءتۇن باسقىنشىلار لەنينگرادتى اۋەدەن، اۋىر زەڭبىرەكتەرمەن وق جاۋدىردى. لەنينگرداتى ازات ەتۋدە قازاق ساربازدارى دا ات سالىستى.
نۇركەن ءابدىروۆ 267 اۋە ديۆيزياسىنىڭ 808 - ءشى شابۋىلشى پولكى قۇرامىندا مايدانعا اتتاندى. بارلىعى 17 رەت اۋە شايقاسىنا قاتىسقان نۇركەن جاۋدىڭ 18 تانكىسىن، 46 جۇك ماشيناسى مەن كولىگىن، ونىڭ ىشىندە وق ءدارى تاسىعان 18 كەرۋەندى، جانار ماي قۇيعان 3 سيستەرنانى تالقانداپ، زەنيت قوندىرعىلارىنىڭ بەسەۋىن، بىرنەشە جابىق اتىس ۇياسىن، تالاي جاۋ اسكەرىن قۇرتتى. نۇركەن ابدىروۆكە 1943 جىلعى ناۋرىزدىڭ 31 - دە ەلىمىزدەگى ەڭ مارتەبەلى اتاق – كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى اتاعى بەرىلگەن ەدى.
ماڭگىلىك وشپەس وتتى جىلدار جۇكتەۋ