ماتەماتيكالىق پولە چۋدەس
العا اۋدانى، اقىراپ نەگىزگى مەكتەبى
ماتەماتيكا ءپانى ءمۇعالىمى
ەسەتوۆا داريگا تەميربەكوۆنا
تاقىرىبى: «ماتەماتيكالىق پولە - چۋدەس»
ماقساتى:
1. وقۋشىلاردى ماتەماتيكا سالاسىنداعى تاريحي فاكتىلەرمەن تانىستىرۋ، الگەبرا جانە گەومەتريا پاندەرى بويىنشا بىلىمدەرىن جۇيەلەۋ.
2. وقۋشىلاردىڭ وي - ءورىسىن كەڭەيتىپ، لوگيكالىق ويلاۋدى جەدەلدەتۋگە باۋلۋ، تانىمدىق قابىلەتىن، ماتەماتيكا پانىنە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ.
3. وقۋشىلاردىڭ قارىم - قاتىناس مادەنيەتىن قالىپتاستىرۋ، جاۋاپكەرشىلىككە تاربيەلەۋ.
ءتۇرى: ويىن
فورماسى: ويىن تەحنولوگياسىن جانە اكت قولدانۋ ارقىلى
كورنەكىلىگى: سلايد.
قۇرالدار: ينتەراكتيۆتى تاقتا
كىرىسپە:
- سالاماتسىزدار ما وقۋشىلار. بۇگىنگى وتەتىن سايىسىمىزعا قوش كەلدىڭىزدەر. «ماتەماتيكالىق پولە – چۋدەس» ويىنىن باستايمىز. سىزدەردىڭ بەلسەندىلىكتەرىڭىز، العىرلىقتارىڭىز ويىننىڭ ءسانىن كەلتىرىپ، ونى قىزىقتى، مازمۇندى جانە ەستە قالارلىقتاي وتۋىنە سەپتىگىن تيگىزەدى. ويىنعا زالدا وتىرعان وقۋشىلاردىڭ بارلىعىنىڭ قاتىسۋ قۇقى بار.
ويىن ەرەجەسى:
q ويىن 3 تۋردان تۇرادى. ءار تۋرعا 3 ويىنشىدان قاتىسىپ وتىرادى. ويىنشىلاردى زالدان سۇراق قويۋ ارقىلى تاڭدايدى.
q ويىن كەزىندە زالدا وتىرعاندار ەشكىمگە كومەكتەسپەۋى كەرەك.
q ويىنشىلار كەزەكپەن - كەزەك ارىپتەردى اتايدى. ەگەر ويىنشى ءارىپتى دۇرىس تاپپاسا، كەزەك كەلەسى ويىنشىعا وتەدى.
q ءار دۇرىس تابىلعان ءارىپ ءۇشىن ويىنشىعا 1 ۇپاي بەرىلىپ وتىرادى.
q ەگەر ويىنشى جاۋابىن ءبىلىپ تۇرسا، كەزەك وزىنە كەلگەنشە ايتۋىنا بولمايدى.
q ءۇش تۋردىڭ جەڭىمپازدارى فينالعا شىعادى.
q جەڭىمپاز اقتىق مارە ويىنىن وينايدى. جەڭىمپازدىڭ قولىندا 3 - 4 ۇپايى بولسا 1 ءارىپتى، 5 جانە ودان كوپ ۇپايى بولسا ەكى ءارىپتى اشۋعا قۇقىلى.
ويىن بارىسى:
ەكراندا سلايدتار پايدا بولادى.
ءى تۋر ويىنشىلارىن ىرىكتەۋ تاپسىرمالارى
1. دالەلدەۋسىز قابىلداناتىن سويلەم قالاي اتالادى؟ جاۋابى: اكسيوما
2. سۋرەتتە قانشا كۆادرات بەينەلەنگەن؟ جاۋابى: 14
3. y=ax2 فۋنكسياسىنىڭ گرافيگى قالاي اتالادى؟ جاۋابى: پارابولا
ءى تۋر
بۇل تەرمين ادەبيەتتە، ماتەماتيكادا كەزدەسەدى. ادەبيەت سالاسىندا زاتتىڭ اسەرىن كۇشەيتۋ، اسىرەلەۋ، دارىپتەۋ ءۇشىن قولدانىلادى. ماتەماتيكادا كەرى پروپورسيونالدىق فۋنكسياسىنىڭ گرافيگىن بەينەلەيدى.
ءىى تۋر ويىنشىلارىن ىرىكتەۋ تاپسىرمالارى
1. كوبەيتۋ كەستەسىنە اتى بەرىلگەن ەجەلگى گرەك عالىمى جاۋابى: پيفاگور
2. سۋرەتتە كورسەتىلگەن بۇرىشتار قالاي اتالادى؟ جاۋابى: سىبايلاس بۇرىشتار
3. اقيقاتتىعى دالەلدەنەتىن سويلەم قالاي اتالادى؟ جاۋابى: تەورەما
ءىى تۋر
بۇل تەرمين اتقاراتىن قىزمەت، مىندەت دەگەندى بىلدىرەدى. ال ماتەماتيكادا ءبىر اينىمالىنىڭ ەكىنشى اينىمالىعا تاۋەلدىلىگىن سيپاتتايدى.
ءىىى تۋر ويىنشىلارىن ىرىكتەۋ تاپسىرمالارى
1. «گەومەتريا» ءسوزىنىڭ تىكەلەي اۋدارماسى جاۋابى: جەر ولشەۋ
2. سۋرەتتە كورسەتىلگەن بۇرىشتار قالاي اتالادى؟ جاۋابى: ۆەرتيكال بۇرىشتار
3. گەومەتريانىڭ جازىقتىقتاعى فيگۋرالاردى زەرتتەيتىن ءبولىمى قالاي اتالادى؟
جاۋابى: پلانيمەتريا
ءىىى تۋر
بۇل تەرمين ءتىل عىلىمى سالاسىندا، ماتەماتيكادا، بيولوگيادا كەزدەسەدى. سوزدە، وسىمدىكتە جانە تەڭدەۋدە بولتىن بۇل قاي ءسوز.
فينال
ادامدار ساناۋدى ەجەلگى كەزدەن باستاپ ۇيرەنگەن. سانداردى بەينەلەۋ ءۇشىن اعاشقا، تاسقا تاڭبالار قالدىرعان. كۇردەلى ەسەپتەۋلەر جۇرگىزۋ قاجەتتىلىگىنەن سيفرلار پايدا بولعان. ادامدار سانداردى ءبىرىنشى رەت نە ارقىلى بەينەلەگەن جانە العاشقى ساناۋ قۇرالى نە؟
اقتىق مارە
سۇق ساۋساق پەن بارماقتىڭ اراسىنداعى قاشىقتىق قالاي اتالادى؟
جەڭىمپازدى ماراپاتتاۋ
ماتەماتيكا ءپانى ءمۇعالىمى
ەسەتوۆا داريگا تەميربەكوۆنا
تاقىرىبى: «ماتەماتيكالىق پولە - چۋدەس»
ماقساتى:
1. وقۋشىلاردى ماتەماتيكا سالاسىنداعى تاريحي فاكتىلەرمەن تانىستىرۋ، الگەبرا جانە گەومەتريا پاندەرى بويىنشا بىلىمدەرىن جۇيەلەۋ.
2. وقۋشىلاردىڭ وي - ءورىسىن كەڭەيتىپ، لوگيكالىق ويلاۋدى جەدەلدەتۋگە باۋلۋ، تانىمدىق قابىلەتىن، ماتەماتيكا پانىنە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ.
3. وقۋشىلاردىڭ قارىم - قاتىناس مادەنيەتىن قالىپتاستىرۋ، جاۋاپكەرشىلىككە تاربيەلەۋ.
ءتۇرى: ويىن
فورماسى: ويىن تەحنولوگياسىن جانە اكت قولدانۋ ارقىلى
كورنەكىلىگى: سلايد.
قۇرالدار: ينتەراكتيۆتى تاقتا
كىرىسپە:
- سالاماتسىزدار ما وقۋشىلار. بۇگىنگى وتەتىن سايىسىمىزعا قوش كەلدىڭىزدەر. «ماتەماتيكالىق پولە – چۋدەس» ويىنىن باستايمىز. سىزدەردىڭ بەلسەندىلىكتەرىڭىز، العىرلىقتارىڭىز ويىننىڭ ءسانىن كەلتىرىپ، ونى قىزىقتى، مازمۇندى جانە ەستە قالارلىقتاي وتۋىنە سەپتىگىن تيگىزەدى. ويىنعا زالدا وتىرعان وقۋشىلاردىڭ بارلىعىنىڭ قاتىسۋ قۇقى بار.
ويىن ەرەجەسى:
q ويىن 3 تۋردان تۇرادى. ءار تۋرعا 3 ويىنشىدان قاتىسىپ وتىرادى. ويىنشىلاردى زالدان سۇراق قويۋ ارقىلى تاڭدايدى.
q ويىن كەزىندە زالدا وتىرعاندار ەشكىمگە كومەكتەسپەۋى كەرەك.
q ويىنشىلار كەزەكپەن - كەزەك ارىپتەردى اتايدى. ەگەر ويىنشى ءارىپتى دۇرىس تاپپاسا، كەزەك كەلەسى ويىنشىعا وتەدى.
q ءار دۇرىس تابىلعان ءارىپ ءۇشىن ويىنشىعا 1 ۇپاي بەرىلىپ وتىرادى.
q ەگەر ويىنشى جاۋابىن ءبىلىپ تۇرسا، كەزەك وزىنە كەلگەنشە ايتۋىنا بولمايدى.
q ءۇش تۋردىڭ جەڭىمپازدارى فينالعا شىعادى.
q جەڭىمپاز اقتىق مارە ويىنىن وينايدى. جەڭىمپازدىڭ قولىندا 3 - 4 ۇپايى بولسا 1 ءارىپتى، 5 جانە ودان كوپ ۇپايى بولسا ەكى ءارىپتى اشۋعا قۇقىلى.
ويىن بارىسى:
ەكراندا سلايدتار پايدا بولادى.
ءى تۋر ويىنشىلارىن ىرىكتەۋ تاپسىرمالارى
1. دالەلدەۋسىز قابىلداناتىن سويلەم قالاي اتالادى؟ جاۋابى: اكسيوما
2. سۋرەتتە قانشا كۆادرات بەينەلەنگەن؟ جاۋابى: 14
3. y=ax2 فۋنكسياسىنىڭ گرافيگى قالاي اتالادى؟ جاۋابى: پارابولا
ءى تۋر
بۇل تەرمين ادەبيەتتە، ماتەماتيكادا كەزدەسەدى. ادەبيەت سالاسىندا زاتتىڭ اسەرىن كۇشەيتۋ، اسىرەلەۋ، دارىپتەۋ ءۇشىن قولدانىلادى. ماتەماتيكادا كەرى پروپورسيونالدىق فۋنكسياسىنىڭ گرافيگىن بەينەلەيدى.
ءىى تۋر ويىنشىلارىن ىرىكتەۋ تاپسىرمالارى
1. كوبەيتۋ كەستەسىنە اتى بەرىلگەن ەجەلگى گرەك عالىمى جاۋابى: پيفاگور
2. سۋرەتتە كورسەتىلگەن بۇرىشتار قالاي اتالادى؟ جاۋابى: سىبايلاس بۇرىشتار
3. اقيقاتتىعى دالەلدەنەتىن سويلەم قالاي اتالادى؟ جاۋابى: تەورەما
ءىى تۋر
بۇل تەرمين اتقاراتىن قىزمەت، مىندەت دەگەندى بىلدىرەدى. ال ماتەماتيكادا ءبىر اينىمالىنىڭ ەكىنشى اينىمالىعا تاۋەلدىلىگىن سيپاتتايدى.
ءىىى تۋر ويىنشىلارىن ىرىكتەۋ تاپسىرمالارى
1. «گەومەتريا» ءسوزىنىڭ تىكەلەي اۋدارماسى جاۋابى: جەر ولشەۋ
2. سۋرەتتە كورسەتىلگەن بۇرىشتار قالاي اتالادى؟ جاۋابى: ۆەرتيكال بۇرىشتار
3. گەومەتريانىڭ جازىقتىقتاعى فيگۋرالاردى زەرتتەيتىن ءبولىمى قالاي اتالادى؟
جاۋابى: پلانيمەتريا
ءىىى تۋر
بۇل تەرمين ءتىل عىلىمى سالاسىندا، ماتەماتيكادا، بيولوگيادا كەزدەسەدى. سوزدە، وسىمدىكتە جانە تەڭدەۋدە بولتىن بۇل قاي ءسوز.
فينال
ادامدار ساناۋدى ەجەلگى كەزدەن باستاپ ۇيرەنگەن. سانداردى بەينەلەۋ ءۇشىن اعاشقا، تاسقا تاڭبالار قالدىرعان. كۇردەلى ەسەپتەۋلەر جۇرگىزۋ قاجەتتىلىگىنەن سيفرلار پايدا بولعان. ادامدار سانداردى ءبىرىنشى رەت نە ارقىلى بەينەلەگەن جانە العاشقى ساناۋ قۇرالى نە؟
اقتىق مارە
سۇق ساۋساق پەن بارماقتىڭ اراسىنداعى قاشىقتىق قالاي اتالادى؟
جەڭىمپازدى ماراپاتتاۋ
You Might Also Like
