- 05 ناۋ. 2024 04:43
- 448
ماحامبەتتىڭ حيۋا ساپارىنداعى قيىنشىلىقتارى
ماحامبەتتىڭ حيۋا ساپارىنداعى قيىنشىلىقتارى
نەگىزگى ءبولىم
ايدارحانعا كەلگەن ماحامبەت ءبىر قازاققا ءتورت كازاك - ورىس جابىلىپ، ۇرىپ جاتقانىن بايقايدى. ءبىر ۋاقىتتا ءىرى دەنەلى، بويشاڭ كىسى قازاققا كومەكتەسەدى. ول كىسىنىڭ ەسىمى - بابا.
ماحامبەت بابانىڭ ەرجۇرەكتىگىنە تاڭ قالىپ، بابامەن تانىسادى. بابا ماڭعىستاۋ جەرىندە اقتۇمسىق اۋىلىندا تۋىلعان. دولگييدە بالىق شارۋاشىلىعىندا قىزمەت اتقارعان. ماحامبەت باباعا قوناقجايلىعىن كورسەتىپ، سىيلايدى. سودان سوڭ ءبىر - بىرىمەن جىلى قوشتاسادى. ۋاقىت وتە كەلە ماحامبەت حيۋاعا جول تارتپاقشى بولدى. حيۋاعا ەڭ توتە جول - ماڭعىستاۋ بولاتىن. سول سەبەپتى ماحامبەت ماڭعىستاۋعا ساپار شەگەدى. ول فورت قالاسىنا، ءسۇيىنقارا ۇيىنە كەلەدى. ءسۇيىنقاراعا ءوزىنىڭ ءوتىنىشىن جەتكىزەدى. «ءسۇيىنقارا مەن حيۋاعا جول تارتىپ كەلەمىن. قاسىما شىدامدى، قايسار جولاۋشى كەرەك. مەن بابا دەگەن كىسىمەن كەزىندە تانىسىپ ەدىم، سول كىسى تاۋىپ بەرسەڭىز ريزا بولار ەدىم»- دەيدى. ءسۇيىنقارا بابانى تانىپ، تابادى. ءسۇيىنقارا ەل - جۇرتقا ماحامبەتتى بەسقالادان كەلگەن جيەنىم دەپ تانىستىرادى.
ءسۇيىنقارا ماحامبەت پەن باباعا جولعا دەپ، ات مىنگىزەدى. ولار ماڭعىستاۋدان ءوتىپ، حيۋاعا جەتەدى.(حيۋاعا نە ءۇشىن بارعانى؟ ول بەلگىسىز. سەبەبى ەشقانداي مالىمەت بەرىلمەگەن. ول تەك ماحامبەتتىڭ وزىنە عانا ءمالىم) قايتاردا قىس مەزگىلى ءتۇسىپ كەتكەن ەدى. جولدا ولار قاسقىردىڭ ءىنىن كوردى. بابا ويلانباستان شەشىنە باستادى. بۇنى كورگەن ماحامبەت ازىلدەپ جاتىر دەپ ويلادى. ءبىراق بابا قانجارىن الىپ، ىنگە كىرەدى. ىننەن شاي قاينايتىن ۋاقىتتا، قارا تەرى شىعىپ، قاسقىردىڭ تەرىسىنىن الىپ شىعادى. قاسقىردىڭ تەرىسىن ماحامبەتكە سىيلايدى. ماحامبەت تاڭىرقاپ، ءارى بابانىڭ باتىلدىعىنا ريزا بولادى. ەلىنە قايتقان سوڭ بابانىڭ ەرلىگىن ءۇبى ۇسەۇلىنا ايتادى. ءۇبى ۇسە ۇلى مۇرات موڭكەۇلىنا ايتادى. سودان سوڭ ەل اۋزىنا تاراپ كەتەدى. بۇل وقيعانى بىزگە جەتكىزگەن عىلىمي جوبا جەتەكشىسى ديۋسەنبايەۆا ءجانبيبى اپايىمىز. وسى وقيعانى ەستىپ بابانىڭ ەرجۇرەكتىگىنە تاڭىرقاي قاراپ، ۇلگى الدىم.
ورىنداعان: چيمبەرگەن گۇلناز
نەگىزگى ءبولىم
ايدارحانعا كەلگەن ماحامبەت ءبىر قازاققا ءتورت كازاك - ورىس جابىلىپ، ۇرىپ جاتقانىن بايقايدى. ءبىر ۋاقىتتا ءىرى دەنەلى، بويشاڭ كىسى قازاققا كومەكتەسەدى. ول كىسىنىڭ ەسىمى - بابا.
ماحامبەت بابانىڭ ەرجۇرەكتىگىنە تاڭ قالىپ، بابامەن تانىسادى. بابا ماڭعىستاۋ جەرىندە اقتۇمسىق اۋىلىندا تۋىلعان. دولگييدە بالىق شارۋاشىلىعىندا قىزمەت اتقارعان. ماحامبەت باباعا قوناقجايلىعىن كورسەتىپ، سىيلايدى. سودان سوڭ ءبىر - بىرىمەن جىلى قوشتاسادى. ۋاقىت وتە كەلە ماحامبەت حيۋاعا جول تارتپاقشى بولدى. حيۋاعا ەڭ توتە جول - ماڭعىستاۋ بولاتىن. سول سەبەپتى ماحامبەت ماڭعىستاۋعا ساپار شەگەدى. ول فورت قالاسىنا، ءسۇيىنقارا ۇيىنە كەلەدى. ءسۇيىنقاراعا ءوزىنىڭ ءوتىنىشىن جەتكىزەدى. «ءسۇيىنقارا مەن حيۋاعا جول تارتىپ كەلەمىن. قاسىما شىدامدى، قايسار جولاۋشى كەرەك. مەن بابا دەگەن كىسىمەن كەزىندە تانىسىپ ەدىم، سول كىسى تاۋىپ بەرسەڭىز ريزا بولار ەدىم»- دەيدى. ءسۇيىنقارا بابانى تانىپ، تابادى. ءسۇيىنقارا ەل - جۇرتقا ماحامبەتتى بەسقالادان كەلگەن جيەنىم دەپ تانىستىرادى.
ءسۇيىنقارا ماحامبەت پەن باباعا جولعا دەپ، ات مىنگىزەدى. ولار ماڭعىستاۋدان ءوتىپ، حيۋاعا جەتەدى.(حيۋاعا نە ءۇشىن بارعانى؟ ول بەلگىسىز. سەبەبى ەشقانداي مالىمەت بەرىلمەگەن. ول تەك ماحامبەتتىڭ وزىنە عانا ءمالىم) قايتاردا قىس مەزگىلى ءتۇسىپ كەتكەن ەدى. جولدا ولار قاسقىردىڭ ءىنىن كوردى. بابا ويلانباستان شەشىنە باستادى. بۇنى كورگەن ماحامبەت ازىلدەپ جاتىر دەپ ويلادى. ءبىراق بابا قانجارىن الىپ، ىنگە كىرەدى. ىننەن شاي قاينايتىن ۋاقىتتا، قارا تەرى شىعىپ، قاسقىردىڭ تەرىسىنىن الىپ شىعادى. قاسقىردىڭ تەرىسىن ماحامبەتكە سىيلايدى. ماحامبەت تاڭىرقاپ، ءارى بابانىڭ باتىلدىعىنا ريزا بولادى. ەلىنە قايتقان سوڭ بابانىڭ ەرلىگىن ءۇبى ۇسەۇلىنا ايتادى. ءۇبى ۇسە ۇلى مۇرات موڭكەۇلىنا ايتادى. سودان سوڭ ەل اۋزىنا تاراپ كەتەدى. بۇل وقيعانى بىزگە جەتكىزگەن عىلىمي جوبا جەتەكشىسى ديۋسەنبايەۆا ءجانبيبى اپايىمىز. وسى وقيعانى ەستىپ بابانىڭ ەرجۇرەكتىگىنە تاڭىرقاي قاراپ، ۇلگى الدىم.
ورىنداعان: چيمبەرگەن گۇلناز