- 05 ناۋ. 2024 02:11
- 315
مەن – جاس تۇلەكپىن العا ۇمتىلعان
ا. جانپەيىسوۆ اتىنداعى
№105 ورتا مەكتەبىنىڭ 11 سىنىپ وقۋشىسى
شاريپوۆا قارلىعاش
مەن – جاس تۇلەكپىن العا ۇمتىلعان
تۋعان جەر... تۋعان ەل...
وسى ەكى عانا سوزدە قانشاما ماعىنا، قانشاما وي جاتىر دەسەڭىزشى؟!
تۋعان جەردىڭ ءقادىرىن ءار ادام ءارقالاي تۇسىنەتىن شىعار. ال مەن ءۇشىن تۋعان جەر ءقادىرى دۇنيەدەگى ەڭ ۇلى دەگەن نارسەمەن پارا - پار. سەبەبى، ول – مەنىڭ الپەشتەگەن انام، ايالاپ وسىرگەن اكەم، تۋعان - تۋىسىم، اعا - اپكەلەرىم، مەنى ءبىلىم جولىنا جەتەلەگەن ۇستازدارىم، سول بىلىمگە ۇمتىلۋ جولىنداعى تاي - قۇلىنداي تەبىسكەن جورا - جولداستارىم دۇنيەگە كەلگەن جەر.
مەنىڭ تۋعان جەرىم، وتانىم – كىشكەنتاي بولسا دا، مەن ءۇشىن اسا قىمبات ءارى كيەلى قارماقشى جەرى. وسى مەكەندە مەنىڭ كوڭىلدى دە شاتتىققا تولى، ۋايىمسىز دا بەيكۇنا بالالىق شاعىم ءوتتى. قىزىققا تولى بالالىق شاعىم وتكەن تۋعان اۋىلدىڭ اۋلاسىن ەش ۋاقىتتا ۇمىتپاق ەمەسپىن. بالاباقشاداعى كۇندەرىم... مەكتەپ تابالدىرىعىن العاش اتتاعان كۇن... سىنىپتاس دوستارىممەن العاشقى تانىستىق... ءبارى - ءبارى قازىرگىدەي كوز الدىمدا. وسىلايشا مەكتەپ تابالدىرىعىن اتتاعان كۇنىمدى كوز الدىما اكەلسەم، بۇگىنگى ءبىلىم ورداسىمەن، ساناپتاس دوستارىممەن قوشتاسار ءساتتىڭ جاقىنداعانىنا دا سەنە الماي قالامىن. ارەدىك ورتا مەكتەپتى بىتىرۋگە ساناۋلى عانا كۇن قالعانىن، سىنىپتاس دوستارىمىزبەن جان - جاققا، قازاقستاننىڭ تۇكپىر - تۇكپىرىنە ءبىلىم ىزدەپ كەتە باراتىنىمىزدى، بالالىقپەن قوشتاسۋىم ءتيىس ەكەنىن ويلاسام ءبىتتى – جۇرەگىم اتشا تۋلاپ، قوبالجىپ قويا بەرەدى. ەندى انە - مىنە دەگەنشە سۇرلەۋ - سوقپاعى كوپ ءومىردىڭ ۇلكەن بەلەسىنە اتتانباقپىن. مەن – جاس تۇلەكپىن العا ۇمتىلعان. جاس تۇلەك – بولاشاق ۇلكەن ماماندىق يەسى، ءومىر اتتى كەرۋەننىڭ ءبىر جولاۋشىسى. قالاعان ماماندىعىمنىڭ سوڭىنا ءتۇسىپ، ءومىر - كەرۋەن قايدا جەتەلەسە – سوندا جول تارتپاقپىن. «سەن دە ءبىر كىرپىش، دۇنيەگە كەتىگىن تاپ تا بار قالان» دەپ قازاقتىڭ دارا تۇلعالى اقىنى اباي اتام ايتپاقشى، ومىردەن ءوز ورنىن تاپقان دۇرىس قوي. دەگەنمەن «تۋعان اۋىلىمدى تاستاپ كەتە بارامىن» دەگەن ويدىڭ ءوزى مەنىڭ كيەلى، قۇت مەكەنىمە دەگەن ساعىنىشىمدى قازىردەن ارتتىرا تۇسەدى.
تۋىپ - وسكەن جەرىم تۋرالى تولعانىپ، وي جەتەگىنە بەرىلگەن شاعىمدا ۇنەمى اۆار ەلىنىڭ ناعىز پاتريوت اقىنى راسۋل عامزاتوۆتىڭ مىنا ءبىر شۋماقتارى ويىما ورالادى دا تۇرادى:
قىمبات ماعان ەلىمنىڭ بار دالاسى،
بالتىق پەنەن ءساحاليننىڭ اراسى.
قايدا بولسام قيام وعان جانىمدى،
تۋعان جەردەن قازسىن ءبىراق ءقابىردى.
تۋعان ەلگە، تۋعان جەرگە، تۋعان تىلگە دەگەن ىستىق سەزىمنىڭ ۇزدىك ۇلگىسى مەن ءۇشىن وسىنداي بولماق.
وتان تۋرالى وي تولعاساڭ، جان تولعانىسىن ايتىپ تاۋىسا الماسسىڭ، ءسىرا.
تۋعان جەرىنە دەگەن شەكسىز ماحابباتقا يە جۇرەگىممەن ءوزىمنىڭ سىنىپتاس دوستارىما الدا تۇرعان ۇلكەن سىن – ۇبت - دان سۇرىنبەي ءوتىپ، ءوزى سۇيگەن ماماندىقتىڭ يەسى بولۋىن تىلەي وتىرىپ، تۋعان جەردىڭ – قازاق ەلىنىڭ ءقادىرىن بىلە جۇرەيىك دەگىم كەلەدى.
№105 ورتا مەكتەبىنىڭ 11 سىنىپ وقۋشىسى
شاريپوۆا قارلىعاش
مەن – جاس تۇلەكپىن العا ۇمتىلعان
تۋعان جەر... تۋعان ەل...
وسى ەكى عانا سوزدە قانشاما ماعىنا، قانشاما وي جاتىر دەسەڭىزشى؟!
تۋعان جەردىڭ ءقادىرىن ءار ادام ءارقالاي تۇسىنەتىن شىعار. ال مەن ءۇشىن تۋعان جەر ءقادىرى دۇنيەدەگى ەڭ ۇلى دەگەن نارسەمەن پارا - پار. سەبەبى، ول – مەنىڭ الپەشتەگەن انام، ايالاپ وسىرگەن اكەم، تۋعان - تۋىسىم، اعا - اپكەلەرىم، مەنى ءبىلىم جولىنا جەتەلەگەن ۇستازدارىم، سول بىلىمگە ۇمتىلۋ جولىنداعى تاي - قۇلىنداي تەبىسكەن جورا - جولداستارىم دۇنيەگە كەلگەن جەر.
مەنىڭ تۋعان جەرىم، وتانىم – كىشكەنتاي بولسا دا، مەن ءۇشىن اسا قىمبات ءارى كيەلى قارماقشى جەرى. وسى مەكەندە مەنىڭ كوڭىلدى دە شاتتىققا تولى، ۋايىمسىز دا بەيكۇنا بالالىق شاعىم ءوتتى. قىزىققا تولى بالالىق شاعىم وتكەن تۋعان اۋىلدىڭ اۋلاسىن ەش ۋاقىتتا ۇمىتپاق ەمەسپىن. بالاباقشاداعى كۇندەرىم... مەكتەپ تابالدىرىعىن العاش اتتاعان كۇن... سىنىپتاس دوستارىممەن العاشقى تانىستىق... ءبارى - ءبارى قازىرگىدەي كوز الدىمدا. وسىلايشا مەكتەپ تابالدىرىعىن اتتاعان كۇنىمدى كوز الدىما اكەلسەم، بۇگىنگى ءبىلىم ورداسىمەن، ساناپتاس دوستارىممەن قوشتاسار ءساتتىڭ جاقىنداعانىنا دا سەنە الماي قالامىن. ارەدىك ورتا مەكتەپتى بىتىرۋگە ساناۋلى عانا كۇن قالعانىن، سىنىپتاس دوستارىمىزبەن جان - جاققا، قازاقستاننىڭ تۇكپىر - تۇكپىرىنە ءبىلىم ىزدەپ كەتە باراتىنىمىزدى، بالالىقپەن قوشتاسۋىم ءتيىس ەكەنىن ويلاسام ءبىتتى – جۇرەگىم اتشا تۋلاپ، قوبالجىپ قويا بەرەدى. ەندى انە - مىنە دەگەنشە سۇرلەۋ - سوقپاعى كوپ ءومىردىڭ ۇلكەن بەلەسىنە اتتانباقپىن. مەن – جاس تۇلەكپىن العا ۇمتىلعان. جاس تۇلەك – بولاشاق ۇلكەن ماماندىق يەسى، ءومىر اتتى كەرۋەننىڭ ءبىر جولاۋشىسى. قالاعان ماماندىعىمنىڭ سوڭىنا ءتۇسىپ، ءومىر - كەرۋەن قايدا جەتەلەسە – سوندا جول تارتپاقپىن. «سەن دە ءبىر كىرپىش، دۇنيەگە كەتىگىن تاپ تا بار قالان» دەپ قازاقتىڭ دارا تۇلعالى اقىنى اباي اتام ايتپاقشى، ومىردەن ءوز ورنىن تاپقان دۇرىس قوي. دەگەنمەن «تۋعان اۋىلىمدى تاستاپ كەتە بارامىن» دەگەن ويدىڭ ءوزى مەنىڭ كيەلى، قۇت مەكەنىمە دەگەن ساعىنىشىمدى قازىردەن ارتتىرا تۇسەدى.
تۋىپ - وسكەن جەرىم تۋرالى تولعانىپ، وي جەتەگىنە بەرىلگەن شاعىمدا ۇنەمى اۆار ەلىنىڭ ناعىز پاتريوت اقىنى راسۋل عامزاتوۆتىڭ مىنا ءبىر شۋماقتارى ويىما ورالادى دا تۇرادى:
قىمبات ماعان ەلىمنىڭ بار دالاسى،
بالتىق پەنەن ءساحاليننىڭ اراسى.
قايدا بولسام قيام وعان جانىمدى،
تۋعان جەردەن قازسىن ءبىراق ءقابىردى.
تۋعان ەلگە، تۋعان جەرگە، تۋعان تىلگە دەگەن ىستىق سەزىمنىڭ ۇزدىك ۇلگىسى مەن ءۇشىن وسىنداي بولماق.
وتان تۋرالى وي تولعاساڭ، جان تولعانىسىن ايتىپ تاۋىسا الماسسىڭ، ءسىرا.
تۋعان جەرىنە دەگەن شەكسىز ماحابباتقا يە جۇرەگىممەن ءوزىمنىڭ سىنىپتاس دوستارىما الدا تۇرعان ۇلكەن سىن – ۇبت - دان سۇرىنبەي ءوتىپ، ءوزى سۇيگەن ماماندىقتىڭ يەسى بولۋىن تىلەي وتىرىپ، تۋعان جەردىڭ – قازاق ەلىنىڭ ءقادىرىن بىلە جۇرەيىك دەگىم كەلەدى.