تاپقىر دوستار
تاقىرىبى: “تاپقىر دوستار” /سايىس/
ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلاردىڭ ينفورماتيكا پانىنەن العان بىلىمدەرىن ساراپقا سالۋ دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردى تاپقىرلىققا باۋلىپ، زەيىنىن، وي – ءورىسىن، بەلسەندىلىگىن دامىتىپ، بىلىمگە قۇشتارلىعىن ارتتىرۋ.
تاربيەلىك: ءوز بىلىمدەرىنە دەگەن سەنىمدىلىكتەرىن نىعايتۋ، قيىندىقتاردى جەڭە بىلۋگە تاربيەلەۋ.
ءتۇرى: اقىل - وي زەردەلى ويىنى
جوسپارى:
1. بايگە جارىسى
2. «جۇيرىك بولساڭ، وزىپ كور»
3. «تاپقىر بولساڭ، تاۋىپ كور»
4. «سەن - ماعان، مەن - ساعان»
5. جەتى جۇرتتىڭ ءتىلىن ءبىل ( پوليگلوت)
6. «كىم ەپتى، ەركىن ويلى؟».
7. كوكپار /وي - تولعاۋ/
بارىسى:
كىرىسپە ءسوز: ەلباسىنىڭ 2030 جولداۋى – ەگەمەندىكتىڭ كىلتىن ۇستار جاستاردىڭ جارقىن بولاشاعىنا اپارار ۇلكەن سۇرلەۋ. ءححى عاسىردىڭ ءبىلىمدى، ويلى ۇرپاقتارى، وسى جوسپاردى بولاشاقتا ىسكە اسىرۋشى، ەلىمىزدىڭ ەكونوميكاسىنا ۇلەس قوسۋشى سەندەرسىڭدەر دەپ بىلەمىن. قازاقستان بولاشاعى – ءبىلىمدى ۇرپاعىندا. ەندەشە، سەندەر بولاشاققا بۇگىن دە ءوز ۇلەستەرىڭدى قوسىپ، ەڭبەك ەتكەلى وتىرسىڭدار. سول ەڭبەكتەرىڭدى، وسى ۋاقىتقا دەيىن ينفورماتيكا پانىنەن العان بىلىمدەرىڭدى ۇشقىر ويلارىڭمەن، شەشەندىك تىلمەن ورنەكتەپ ورتاعا سالاسىڭدار. سونىمەن سايىسقا قاتىسۋشىلار، بۇگىنگى “ينفورماتيكا العىرلارى» اتتى سايىسىمىزعا قوش كەلدىڭىزدەر! سايىستا ءاربىر اينالىمنان سۇرىنبەي، ويلانىپ، ناقتى جاۋاپ بەرگەن توپ قانا “ناعىز تاپقىرلار” اتىنا يە بولادى. ويىن 7 اينالىمنان تۇرادى.
ال، كەلىڭدەر، كەلىڭدەر!
بىرىڭە - ءبىرىڭ ەرىڭدەر،
ءبىلىمىڭدى تەكسەرىپ،
ويىنعا قاتىسىپ قورىڭدەر.
توپتاردى تانىستىرۋ: توپ باسشىسىن تاعايىنداۋ:
1 توپ – «كومپيۋتەر»
ۇرانى: تەتىكتى باسساڭ الاڭسىز،
جازامىز قالام - قاعازسىز.
ءارقاشاندا تەزدەتىپ،
ەسەپكە شەشىم تابامىز!
بۇگىنگى جەڭىس بىزدىكى،
باۋىرىم پرينتەر ۇمىتپا!
2 توپ - «پرينتەر»
ۇرانى: كومپيۋتەرمەن ەنەمىز،
قاعازعا باسىپ بەرەمىز
بايگەگە ءتۇسىپ جارىسپاي
جۇيرىكتىڭ باعى جانا ما؟
بۇل بايگە ويدىڭ بايگەسى
كىم جۇيرىك ويعا، سول الدا – دەي وتىرىپ، بايگە كەزەڭىن باستايمىز.
وقۋشىلار بەرىلگەن سۇراقتارعا تەز جاۋاپ بەرۋى كەرەك، ءار دۇرىس جاۋاپقا 1 ۇپايدان الادى. جاۋاپ جوق بولسا، «كەلەسى» دەپ ايتۋى كەرەك.
1. بايگە جارىسى
1) لەزدىك سۇراقتارى
«پرينتەر» توبىنا:
1. بەلگىلى ءبىر اتپەن ساقتالاتىن اقپاراتتار جيىنى. (فايل)
2. Windows - تا وشىرىلگەن فايلدار قايدا جىبەرىلەدى؟ (سەبەت)
3. اقپاراتتىق پروسەستەردى زەرتتەيتىن عىلىم (ينفورماتيكا)
4. كومپيۋتەردىڭ باستى بولىگى، ميى (پروسەسسور)
5. الگوريتم اتاۋى كىمنىڭ ەسىمىمەن بايلانىستى؟ / اراب ماتەماتيگى ءال - حورەزمي/
6. مونيتور مەن ادامنىڭ اراقاشىقتىعى نەشە سم؟ (60 - 70)
7. 1 مەگابايتتا قانشا كيلوبايت بار؟ (1024).
8. بۋىپ - تۇيىلگەن فايل (ارحيۆ)
9. ەنگىزۋ وپەراتورى؟ (read، readln)
10. ەكراندا جىپىلىقتاپ تۇراتىن تىك سىزىقشا (كۋرسور)
11. پاسكالداعى اينىمالى شاما؟ (var)
12. سول جاقتان ءبىر سيمۆولدى ءوشىرۋ ءۇشىن قانداي پەرنە قولدانىلادى؟ (Backspace)
13. قاعازداعى كورىنىستى ەكرانعا ءتۇسىرۋشى؟ (سكانەر)
14. پاسكال پروگرامماسىنداعى وپەراتورلاردىڭ باستالۋى مەن اياقتالۋىن كورسەتىن ءتۇيىندى سوزدەر (begin، end)
15. Integer قانداي سان؟ (ءبۇتىن سان)
2) لەزدىك سۇراقتارى
«كومپيۋتەر» توبىنا:
1. فايلدار جيىنى. (پاپكا)
2. ەلەكتروندىق كەستەلەرمەن جۇمىس ىستەۋگە ارنالعان مايكروسوفت ءوفيستىڭ قۇرامىنا كىرەتىن پروگرامما. (Exsel)
3. ۆيرۋستىڭ كەرى اسەرىن جوياتىن پروگرامما. (انتيۆيرۋس)
4. پاسكال ءتىلىن ەنگىزگەن كىم؟ (نيكلاۋس ۆيرت)
5. اقپاراتتىق پروسەستەردى جۇزەگە اسىراتىن نەگىزگى قۇرال؟ (كومپيۋتەر)
6. پاسكالداعى تۇراقتى شاما؟ (const)
7. Windows ءسوزىنىڭ اۋدارماسى (تەرەزە)
8. سەگىز بيتتەن تۇراتىن ولشەم بىرلىك (بايت)
9. شىعارۋ وپەراتورى (write، writeln)
10. ءبىر - بىرىمەن بايلانىستىرىلعان كومپيۋتەرلەر تىزبەگى، جيىنى. (جەلى)
11. وڭ جاقتان ءبىر سيمۆولدى ءوشىرۋ ءۇشىن قانداي پەرنە قولدانىلادى؟ (Delete)
12. دۇنيەجۇزىلىك عالامدىق تور. (ينتەرنەت)
13. ەەم - ءنىڭ دامۋى نەشە بۋىننان تۇرادى؟ (5)
14. الگوريتم كوماندالارىنىڭ باستالۋى مەن اياقتالۋىن كورسەتەتىن ءتۇيىندى سوزدەر (باسى، سوڭى)
15. Real قانداي سان؟ (ناقتى سان)
2. جۇيرىك بولساڭ، وزىپ كور: - تور كوزدەگى سۇراقتارعا، جاۋاپ بەرۋ، ۇپاي الۋ.
40 – كومپيۋتەردىڭ اتاسى /چارلز بەببيدج/
40 – كومپيۋتەردە ورنالاستىرىلعان بارلىق جۇيەلەردى، پروگراممالاردى باسقارادى جانە كومپيۋتەر مەن ادام اراسىنداعى بايلانىستى قامتاماسىز ەتەدى. /وپەراسيالىق جۇيە/
40 – مونيتور ەكرانىنداعى ءبىر نۇكتە نە دەپ اتالادى؟ /پيكسەل/
30 - پلانشەتتى، باراباندى، قولمەن ىستەيتىن (رۋچنىە) بولىپ ۇشكە بولىنەدى. ول نە؟ /سكانەر/
30 - جەلى ارقىلى حابارلامالاردىڭ الماسۋ جۇيەسى. /ەلەكتروندىق پوشتا/
30 – پرينتەردىڭ تۇرلەرى /بۇرىككىش، لازەرلىك، ماتريسالىق/
20 – دك - ءدىڭ مينيمۋم ءتىزىمىن اتا /جۇيەلىك بلوك، مونيتور، پەرنەتاقتا/
20 – CD - R مەن CD - RW – ءدىڭ ايىرماشىلىعى قانداي؟ /1 رەت جازۋ/كوپ رەت جازۋ/
20 – سىيلىق
3. تاپقىر بولساڭ، تاۋىپ كور كونۆەرتتە جاسىرىلعان باتىرمالار مەن قۇرال - سايمانداردىڭ قولدانىلۋىن اتاۋ. ءار دۇرىس جاۋاپقا 5 ۇپايدان.
4. «سەن - ماعان، مەن - ساعان»
توپتار ءبىر - بىرىنە دايىنداپ كەلگەن سۇراقتارىن قويىپ، جاۋاپ بەرەدى. ءار دۇرىس جاۋاپ - 5 ۇپاي.
5. جەتى جۇرتتىڭ ءتىلىن ءبىل: كەلدى كەزەك پوليگلوتتى شەشۋگە
جاۋاپتارىن ءۇش تىلىندە بەرۋگە
قازاق، ورىس، اعىلشىندى بىلسەڭىز
40 ۇپاي شاكىرت ساعان نەسىبە.
كەلەسى كەزەڭ «پوليگلوت». بۇل كەزەڭنىڭ ەرەكشەلىگى وقۋشىلار بەرىلگەن سۇراقتارعا قازاقشا، ورىسشا جاۋاپ بەرەدى. ەگەر تەك ءبىر تىلدە جاۋاپ بەرسە 5 ۇپاي، 2 تىلدە 10 ۇپاي، 3 تىلدە ايتسا، 15 ۇپاي الادى.
1. بەلگىلى ءبىر نارسە (ادام، جانۋار، زات قۇبىلىس) تۋرالى تاڭبالار مەن سيگنالدار تۇرىندە بەرىلەتىن مالىمەتتەر توبىن نە دەيمىز؟
( اقپارات، ينفورماسيا، information)
2. ساقتالعان قۇجاتتى اشۋ كومانداسى؟
/فايل – اشۋ، فايل - وتكرىت، file - open/
3. Windows – دەگەنىمىز نە؟
/وج، وپەراسيوننايا سيستەما، Operation system/
4. نەگىزدەلگەن قۇرىلعى
/ تىشقان، مىش، Mouse/
5. قاجەت ەمەس سيمۆولدى الىپ تاستاۋ پەرنەسى -
(ءوشىرۋ، ۋداليت، delete)
6. وشىرگەندى جيناعان، ۋاقىتشا ساقتاعان.
(سەبەت - كورزينا - basket)
7. ەكرانداعى ءتورت بۇرىشتى ايماق. ول نە؟
(تەرەزە - وكنو - windows)
8. ونىڭ جۇمىسى ءۇشىن ازداعان عانا جاد قاجەت، وتە كىشكەنتاي ماتىندىك رەداكتور.
(كىتاپشا - بلوكنوت - notebook)
9. ءبىر سارايدا تۇرادى ەكەن،
بەس اتانىڭ بالالارى.
قىدىرماشى بىرەۋى،
ءبىر دە بار دا، ءبىر دە جوق
(پەرنەتاقتا - كلاۆياتۋرا - keyboard)
10. بيولوگيادا پارازيت،
كوزگە زورعا كورىنەر.
ينفورماتيكادا ولشەم بىرلىك،
اقپاراتتىڭ ولشەنەر. (بيت - بيت - bit)
6. «كىم ەپتى، ەركىن ويلى؟». شارتى: بەرىلگەن سوزدەردى جۇمباقتاپ، ىممەن ءتۇسىندىرۋ. ءار دۇرىس تابىلعان سوزگە – 1 ۇپايدان.
ءى توپقا: مودەم، ۆەب - كامەرا، فلەشكا، تىشقان، پروسەسسور، Enter، ينتەرنەت، سەبەت، پۋسك، Word
ءىى توپقا: كاكتۋس، سكانەر، ديسك، پەرنەتاقتا، كومپيۋتەر، CapsLock، ەلەكتروندىق پوشتا، كولونكا، Paint، مونيتور.
7. «كوكپار» قاراما - قارسى پىكىرلەر بويىنشا وي - تولعاۋ: قولداۋشى جانە قارسى پىكىر.
تاقىرىبى: 1) “كومپيۋتەردىڭ پايداسى” 2) “كومپيۋتەردىڭ زيانى”.
كورەرمەندەرمەن ويىن:
1. ك ارپىنەن كەلەتىن ينفورماتيكالىق سوزدەر ايتۋ: (كومپيۋتەر، كارتريدج، كلاۆياتۋرا، كاكتۋس، كسەروكس، كبايت، كالكۋلياتور، كومپاكت - ديسك، كۋرسور، كوپيروۆات، كونتۋر، كۋرسيۆ)
2. «ءسوز تاپقانعا قولقا جوق».
شارتى: سۇراققا تەك قانا بەرىلگەن ارىپتەرمەن باستالاتىن سوزدەرمەن جاۋاپ بەرۋ.
1. سەنىڭ اتىڭ كىم؟
2. جاسىڭ نەشەدە؟
3. ەڭ جاقسى كورەتىن تاماعىڭ؟
4. سەنىڭ مەكتەبىڭ قالاي اتالادى؟
5. تاڭەرتەڭ نە جەدىڭ؟
6. سەنىڭ فاميلياڭ قالاي؟
7. نەشىنشى سىنىپتا وقيسىڭ؟
8. مەكتەپكە نەمەن كەلەسىڭ؟
9. تۇندە اسپاندا نە بولادى؟
10. قانداي ءپاندى ۇناتاسىڭ؟
قورىتىندىلاۋ: ءادىلقازىلار قورىتىندى شىعارادى.
قازىلار ورنىقتىرار ادىلدىكتى
كىمدەردىڭ جاۋاپتارى كامىل شىقتى
ءبىلىم مەن تاپقىرلىقتى كورسەتكەن
جەڭىسكە جەتەر دەيمىز ناعىز مىقتى – دەپ ءادىلقازىلارعا ءسوز بەرەمىز.
“قازاقستاننىڭ بولاشاعى – ءبىلىمدى ۇرپاعىندا” دەمەكشى بۇگىنگى العان ءبىلىمىمىز ەرتەڭگى بايلىعىمىز، ەلىمىزگە تيگىزەر ۇلەسىمىز. سوندىقتان دا، ءبىلىم الۋدان، وقىپ - ۇيرەنۋدەن جالىقپايىق دەمەكپىن!
ماراپاتتاۋ كەزەڭى. ءسوز كەزەگى ءادىلقازىلارعا.
ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلاردىڭ ينفورماتيكا پانىنەن العان بىلىمدەرىن ساراپقا سالۋ دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردى تاپقىرلىققا باۋلىپ، زەيىنىن، وي – ءورىسىن، بەلسەندىلىگىن دامىتىپ، بىلىمگە قۇشتارلىعىن ارتتىرۋ.
تاربيەلىك: ءوز بىلىمدەرىنە دەگەن سەنىمدىلىكتەرىن نىعايتۋ، قيىندىقتاردى جەڭە بىلۋگە تاربيەلەۋ.
ءتۇرى: اقىل - وي زەردەلى ويىنى
جوسپارى:
1. بايگە جارىسى
2. «جۇيرىك بولساڭ، وزىپ كور»
3. «تاپقىر بولساڭ، تاۋىپ كور»
4. «سەن - ماعان، مەن - ساعان»
5. جەتى جۇرتتىڭ ءتىلىن ءبىل ( پوليگلوت)
6. «كىم ەپتى، ەركىن ويلى؟».
7. كوكپار /وي - تولعاۋ/
بارىسى:
كىرىسپە ءسوز: ەلباسىنىڭ 2030 جولداۋى – ەگەمەندىكتىڭ كىلتىن ۇستار جاستاردىڭ جارقىن بولاشاعىنا اپارار ۇلكەن سۇرلەۋ. ءححى عاسىردىڭ ءبىلىمدى، ويلى ۇرپاقتارى، وسى جوسپاردى بولاشاقتا ىسكە اسىرۋشى، ەلىمىزدىڭ ەكونوميكاسىنا ۇلەس قوسۋشى سەندەرسىڭدەر دەپ بىلەمىن. قازاقستان بولاشاعى – ءبىلىمدى ۇرپاعىندا. ەندەشە، سەندەر بولاشاققا بۇگىن دە ءوز ۇلەستەرىڭدى قوسىپ، ەڭبەك ەتكەلى وتىرسىڭدار. سول ەڭبەكتەرىڭدى، وسى ۋاقىتقا دەيىن ينفورماتيكا پانىنەن العان بىلىمدەرىڭدى ۇشقىر ويلارىڭمەن، شەشەندىك تىلمەن ورنەكتەپ ورتاعا سالاسىڭدار. سونىمەن سايىسقا قاتىسۋشىلار، بۇگىنگى “ينفورماتيكا العىرلارى» اتتى سايىسىمىزعا قوش كەلدىڭىزدەر! سايىستا ءاربىر اينالىمنان سۇرىنبەي، ويلانىپ، ناقتى جاۋاپ بەرگەن توپ قانا “ناعىز تاپقىرلار” اتىنا يە بولادى. ويىن 7 اينالىمنان تۇرادى.
ال، كەلىڭدەر، كەلىڭدەر!
بىرىڭە - ءبىرىڭ ەرىڭدەر،
ءبىلىمىڭدى تەكسەرىپ،
ويىنعا قاتىسىپ قورىڭدەر.
توپتاردى تانىستىرۋ: توپ باسشىسىن تاعايىنداۋ:
1 توپ – «كومپيۋتەر»
ۇرانى: تەتىكتى باسساڭ الاڭسىز،
جازامىز قالام - قاعازسىز.
ءارقاشاندا تەزدەتىپ،
ەسەپكە شەشىم تابامىز!
بۇگىنگى جەڭىس بىزدىكى،
باۋىرىم پرينتەر ۇمىتپا!
2 توپ - «پرينتەر»
ۇرانى: كومپيۋتەرمەن ەنەمىز،
قاعازعا باسىپ بەرەمىز
بايگەگە ءتۇسىپ جارىسپاي
جۇيرىكتىڭ باعى جانا ما؟
بۇل بايگە ويدىڭ بايگەسى
كىم جۇيرىك ويعا، سول الدا – دەي وتىرىپ، بايگە كەزەڭىن باستايمىز.
وقۋشىلار بەرىلگەن سۇراقتارعا تەز جاۋاپ بەرۋى كەرەك، ءار دۇرىس جاۋاپقا 1 ۇپايدان الادى. جاۋاپ جوق بولسا، «كەلەسى» دەپ ايتۋى كەرەك.
1. بايگە جارىسى
1) لەزدىك سۇراقتارى
«پرينتەر» توبىنا:
1. بەلگىلى ءبىر اتپەن ساقتالاتىن اقپاراتتار جيىنى. (فايل)
2. Windows - تا وشىرىلگەن فايلدار قايدا جىبەرىلەدى؟ (سەبەت)
3. اقپاراتتىق پروسەستەردى زەرتتەيتىن عىلىم (ينفورماتيكا)
4. كومپيۋتەردىڭ باستى بولىگى، ميى (پروسەسسور)
5. الگوريتم اتاۋى كىمنىڭ ەسىمىمەن بايلانىستى؟ / اراب ماتەماتيگى ءال - حورەزمي/
6. مونيتور مەن ادامنىڭ اراقاشىقتىعى نەشە سم؟ (60 - 70)
7. 1 مەگابايتتا قانشا كيلوبايت بار؟ (1024).
8. بۋىپ - تۇيىلگەن فايل (ارحيۆ)
9. ەنگىزۋ وپەراتورى؟ (read، readln)
10. ەكراندا جىپىلىقتاپ تۇراتىن تىك سىزىقشا (كۋرسور)
11. پاسكالداعى اينىمالى شاما؟ (var)
12. سول جاقتان ءبىر سيمۆولدى ءوشىرۋ ءۇشىن قانداي پەرنە قولدانىلادى؟ (Backspace)
13. قاعازداعى كورىنىستى ەكرانعا ءتۇسىرۋشى؟ (سكانەر)
14. پاسكال پروگرامماسىنداعى وپەراتورلاردىڭ باستالۋى مەن اياقتالۋىن كورسەتىن ءتۇيىندى سوزدەر (begin، end)
15. Integer قانداي سان؟ (ءبۇتىن سان)
2) لەزدىك سۇراقتارى
«كومپيۋتەر» توبىنا:
1. فايلدار جيىنى. (پاپكا)
2. ەلەكتروندىق كەستەلەرمەن جۇمىس ىستەۋگە ارنالعان مايكروسوفت ءوفيستىڭ قۇرامىنا كىرەتىن پروگرامما. (Exsel)
3. ۆيرۋستىڭ كەرى اسەرىن جوياتىن پروگرامما. (انتيۆيرۋس)
4. پاسكال ءتىلىن ەنگىزگەن كىم؟ (نيكلاۋس ۆيرت)
5. اقپاراتتىق پروسەستەردى جۇزەگە اسىراتىن نەگىزگى قۇرال؟ (كومپيۋتەر)
6. پاسكالداعى تۇراقتى شاما؟ (const)
7. Windows ءسوزىنىڭ اۋدارماسى (تەرەزە)
8. سەگىز بيتتەن تۇراتىن ولشەم بىرلىك (بايت)
9. شىعارۋ وپەراتورى (write، writeln)
10. ءبىر - بىرىمەن بايلانىستىرىلعان كومپيۋتەرلەر تىزبەگى، جيىنى. (جەلى)
11. وڭ جاقتان ءبىر سيمۆولدى ءوشىرۋ ءۇشىن قانداي پەرنە قولدانىلادى؟ (Delete)
12. دۇنيەجۇزىلىك عالامدىق تور. (ينتەرنەت)
13. ەەم - ءنىڭ دامۋى نەشە بۋىننان تۇرادى؟ (5)
14. الگوريتم كوماندالارىنىڭ باستالۋى مەن اياقتالۋىن كورسەتەتىن ءتۇيىندى سوزدەر (باسى، سوڭى)
15. Real قانداي سان؟ (ناقتى سان)
2. جۇيرىك بولساڭ، وزىپ كور: - تور كوزدەگى سۇراقتارعا، جاۋاپ بەرۋ، ۇپاي الۋ.
40 – كومپيۋتەردىڭ اتاسى /چارلز بەببيدج/
40 – كومپيۋتەردە ورنالاستىرىلعان بارلىق جۇيەلەردى، پروگراممالاردى باسقارادى جانە كومپيۋتەر مەن ادام اراسىنداعى بايلانىستى قامتاماسىز ەتەدى. /وپەراسيالىق جۇيە/
40 – مونيتور ەكرانىنداعى ءبىر نۇكتە نە دەپ اتالادى؟ /پيكسەل/
30 - پلانشەتتى، باراباندى، قولمەن ىستەيتىن (رۋچنىە) بولىپ ۇشكە بولىنەدى. ول نە؟ /سكانەر/
30 - جەلى ارقىلى حابارلامالاردىڭ الماسۋ جۇيەسى. /ەلەكتروندىق پوشتا/
30 – پرينتەردىڭ تۇرلەرى /بۇرىككىش، لازەرلىك، ماتريسالىق/
20 – دك - ءدىڭ مينيمۋم ءتىزىمىن اتا /جۇيەلىك بلوك، مونيتور، پەرنەتاقتا/
20 – CD - R مەن CD - RW – ءدىڭ ايىرماشىلىعى قانداي؟ /1 رەت جازۋ/كوپ رەت جازۋ/
20 – سىيلىق
3. تاپقىر بولساڭ، تاۋىپ كور كونۆەرتتە جاسىرىلعان باتىرمالار مەن قۇرال - سايمانداردىڭ قولدانىلۋىن اتاۋ. ءار دۇرىس جاۋاپقا 5 ۇپايدان.
4. «سەن - ماعان، مەن - ساعان»
توپتار ءبىر - بىرىنە دايىنداپ كەلگەن سۇراقتارىن قويىپ، جاۋاپ بەرەدى. ءار دۇرىس جاۋاپ - 5 ۇپاي.
5. جەتى جۇرتتىڭ ءتىلىن ءبىل: كەلدى كەزەك پوليگلوتتى شەشۋگە
جاۋاپتارىن ءۇش تىلىندە بەرۋگە
قازاق، ورىس، اعىلشىندى بىلسەڭىز
40 ۇپاي شاكىرت ساعان نەسىبە.
كەلەسى كەزەڭ «پوليگلوت». بۇل كەزەڭنىڭ ەرەكشەلىگى وقۋشىلار بەرىلگەن سۇراقتارعا قازاقشا، ورىسشا جاۋاپ بەرەدى. ەگەر تەك ءبىر تىلدە جاۋاپ بەرسە 5 ۇپاي، 2 تىلدە 10 ۇپاي، 3 تىلدە ايتسا، 15 ۇپاي الادى.
1. بەلگىلى ءبىر نارسە (ادام، جانۋار، زات قۇبىلىس) تۋرالى تاڭبالار مەن سيگنالدار تۇرىندە بەرىلەتىن مالىمەتتەر توبىن نە دەيمىز؟
( اقپارات، ينفورماسيا، information)
2. ساقتالعان قۇجاتتى اشۋ كومانداسى؟
/فايل – اشۋ، فايل - وتكرىت، file - open/
3. Windows – دەگەنىمىز نە؟
/وج، وپەراسيوننايا سيستەما، Operation system/
4. نەگىزدەلگەن قۇرىلعى
/ تىشقان، مىش، Mouse/
5. قاجەت ەمەس سيمۆولدى الىپ تاستاۋ پەرنەسى -
(ءوشىرۋ، ۋداليت، delete)
6. وشىرگەندى جيناعان، ۋاقىتشا ساقتاعان.
(سەبەت - كورزينا - basket)
7. ەكرانداعى ءتورت بۇرىشتى ايماق. ول نە؟
(تەرەزە - وكنو - windows)
8. ونىڭ جۇمىسى ءۇشىن ازداعان عانا جاد قاجەت، وتە كىشكەنتاي ماتىندىك رەداكتور.
(كىتاپشا - بلوكنوت - notebook)
9. ءبىر سارايدا تۇرادى ەكەن،
بەس اتانىڭ بالالارى.
قىدىرماشى بىرەۋى،
ءبىر دە بار دا، ءبىر دە جوق
(پەرنەتاقتا - كلاۆياتۋرا - keyboard)
10. بيولوگيادا پارازيت،
كوزگە زورعا كورىنەر.
ينفورماتيكادا ولشەم بىرلىك،
اقپاراتتىڭ ولشەنەر. (بيت - بيت - bit)
6. «كىم ەپتى، ەركىن ويلى؟». شارتى: بەرىلگەن سوزدەردى جۇمباقتاپ، ىممەن ءتۇسىندىرۋ. ءار دۇرىس تابىلعان سوزگە – 1 ۇپايدان.
ءى توپقا: مودەم، ۆەب - كامەرا، فلەشكا، تىشقان، پروسەسسور، Enter، ينتەرنەت، سەبەت، پۋسك، Word
ءىى توپقا: كاكتۋس، سكانەر، ديسك، پەرنەتاقتا، كومپيۋتەر، CapsLock، ەلەكتروندىق پوشتا، كولونكا، Paint، مونيتور.
7. «كوكپار» قاراما - قارسى پىكىرلەر بويىنشا وي - تولعاۋ: قولداۋشى جانە قارسى پىكىر.
تاقىرىبى: 1) “كومپيۋتەردىڭ پايداسى” 2) “كومپيۋتەردىڭ زيانى”.
كورەرمەندەرمەن ويىن:
1. ك ارپىنەن كەلەتىن ينفورماتيكالىق سوزدەر ايتۋ: (كومپيۋتەر، كارتريدج، كلاۆياتۋرا، كاكتۋس، كسەروكس، كبايت، كالكۋلياتور، كومپاكت - ديسك، كۋرسور، كوپيروۆات، كونتۋر، كۋرسيۆ)
2. «ءسوز تاپقانعا قولقا جوق».
شارتى: سۇراققا تەك قانا بەرىلگەن ارىپتەرمەن باستالاتىن سوزدەرمەن جاۋاپ بەرۋ.
1. سەنىڭ اتىڭ كىم؟
2. جاسىڭ نەشەدە؟
3. ەڭ جاقسى كورەتىن تاماعىڭ؟
4. سەنىڭ مەكتەبىڭ قالاي اتالادى؟
5. تاڭەرتەڭ نە جەدىڭ؟
6. سەنىڭ فاميلياڭ قالاي؟
7. نەشىنشى سىنىپتا وقيسىڭ؟
8. مەكتەپكە نەمەن كەلەسىڭ؟
9. تۇندە اسپاندا نە بولادى؟
10. قانداي ءپاندى ۇناتاسىڭ؟
قورىتىندىلاۋ: ءادىلقازىلار قورىتىندى شىعارادى.
قازىلار ورنىقتىرار ادىلدىكتى
كىمدەردىڭ جاۋاپتارى كامىل شىقتى
ءبىلىم مەن تاپقىرلىقتى كورسەتكەن
جەڭىسكە جەتەر دەيمىز ناعىز مىقتى – دەپ ءادىلقازىلارعا ءسوز بەرەمىز.
“قازاقستاننىڭ بولاشاعى – ءبىلىمدى ۇرپاعىندا” دەمەكشى بۇگىنگى العان ءبىلىمىمىز ەرتەڭگى بايلىعىمىز، ەلىمىزگە تيگىزەر ۇلەسىمىز. سوندىقتان دا، ءبىلىم الۋدان، وقىپ - ۇيرەنۋدەن جالىقپايىق دەمەكپىن!
ماراپاتتاۋ كەزەڭى. ءسوز كەزەگى ءادىلقازىلارعا.
You Might Also Like
-
اقتوبە وبلىسى، شالقار قالاسى،
