مەن تاڭداعان ماماندىق...
سىنىپ ساعاتىنىڭ تاقىرىبى: «مەن تاڭدايتىن ماماندىق...»
سىنىبى: 9
ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ ويلاۋ قابىلەتتەرىن دامىتا وتىرىپ، بولاشاق ماماندىققا بايلانىستى ۇعىمدارىن تەرەڭدەتىپ، قىزىعۋشىلىقتارىن ارتتىرۋ، ماماندىق الەمىنىڭ تۇرلىلىگى تۋرالى تۇسىنىك قالىپتاستىرۋ. ماماندىقتارعا اتا - انالار كومەگىمەن سيپاتتاما بەرۋ، قىر - سىرىن اشۋ. وقۋشىلاردىڭ بويىنا جاقسى قاسيەتتەردى ءسىڭىرۋ، ماماندىق تاڭداي بىلۋگە، ەڭبەكسۇيگىشتىككە تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىك: ماماندىق تۋرالى سۋرەتتەر، سلايد كورسەتۋ.
ءادىسى: «حابار» تەلەارناسىنىڭ «كەش قالماڭىز!» تەلەحابارىنىڭ جەلىسى نەگىزىندەگى اتا - انالارمەن بىرىگىپ وتكىزىلگەن سىنىپ ساعاتى.
ءجۇرۋ بارىسى:
ساحناعا 2 جۇرگىزۋشى شىعادى: مۇراتوۆا ارۋجان جانە اقىلبەكوۆ ايبەك.
1 - ج.: ارمىسىزدار، قۇرمەتتى كورەرمەندەر، ۇستازدار مەن وقۋشىلار!
2 - ج.: قوش كەلدىڭىزدەر، بۇگىنگى كەشتىڭ سىيلى قوناقتارى!
1 - ج.: «حابار» تەلەارناسىنداعى «كەش قالماڭىز!» باعدارلاماسىنىڭ جەلىسىمەن 9 ا سىنىبىندا وتكەلى وتىرعان «مەن تاڭدايتىن ماماندىق...» اتتى اشىق تاربيە ساعاتىمىزدى باستاۋعا رۇقسات ەتىڭىزدەر.
2 - ج.: ەڭ الدىمەن بۇگىنگى شوۋدىڭ جۇرگىزۋشىلەرىمەن تانىس بولىڭىزدار! سىنىبىمىزدىڭ ۇلگىلى وقۋشىلارىنىڭ ءبىرى، وبلىستىق. رەسپۋبليكالىق جارىستاردىڭ بىرنەشە دۇركىن چەمپيونى اقىلبەكوۆ ايبەككە قوشەمەت كورسەتەيىك!
1 - ج.:- ءبىلىمدى، پاراساتتى، يناباتتى، العىر، مەكتەپ ماقتانىشى بولىپ جۇرگەن سىنىپتاسىمىز مۇراتوۆا ارۋجانعا ۇلكەن قوشەمەت!
2 - ج.: ءار ادام ەرتە مە، كەش پە ءوز ومىرىندە «قانداي ماماندىق يەسى بولامىن؟» دەگەن سۇراققا جاۋاپ ىزدەيدى. ماماندىق تاڭداۋ – وتە جاۋاپتى ءىس. ويتكەنى، تاڭداعان ماماندىعىڭ ەرتەڭگى سەنىڭ ءومىرىڭ، بولاشاعىڭ، قوعامنىڭ بولاشاعى، ەلدىڭ ەرتەڭى.
1 - ج.:- ەندەشە، وقۋشىلار قاي ماماندىقتى قانداي كاسىپ جولدارىن تاڭداۋدى دۇرىس دەپ شەشۋ ماقساتىندا، اركىم ءوز پىكىرىن ءبىلدىرىپ، وي تولعايدى. بۇگىن ءبىزدىڭ مەكتەپ ستۋدياسىنا ەڭ مىقتى ماماندار قوناققا كەلىپ وتىر.
2 - ج.: الدىمەن وقۋشىلار قانداي ماماندىقتى تاڭداپ وتىر ەكەن، ءبىرىنشى سولاردىڭ پىكىرلەرىن تىڭدايىق.
دينا: ماماندىق تاڭداۋ مەن ءۇشىن وڭاي ەمەس. اتا - انام ءمۇعالىم نە دارىگەر بول دەيدى. اۋىل شارۋاشىلىعى سالاسى قىزدارعا قول ەمەس سەكىلدى، مۇنايشىلىق كاسىپ تە جەڭىل دەۋگە بولماس. جالپى قاي سالانىڭ دا ءوز قيىندىعى بار عوي. تەك ادامنىڭ بەلگىلى ءبىر ماماندىقتى يگەرۋگە ىنتا - ىقىلاسى، قىزىعۋشىلىعى بولسا، الىنبايتىن قامال جوق. اتا - انام مەنىڭ بولاشاق ماماندىعىم تۋرالى كوپ اقىلداسادى، كەيىن وكىنىپ، وپىق جەپ جۇرمە دەپ اقىل ايتادى. ءسويتىپ ويلانا كەلە مەن ەكولوگيا سالاسىنىڭ مامانى بولۋعا تالاپتانام. اتا - انام بۇل تالابىمدى قۇپتايدى.
ءمولدىر: ەل جاستارى كەڭ بايتاق قازاق جەرىنىڭ قاي تۇكپىرىندە بولماسىن، ەل ەكونوميكاسىن تۇلەتۋگە اسا قاجەت مۇنايشى، ەكولوگ، ينجەنەر، گەولوگ سياقتى ماماندىقتى تاڭداعان ءجون دەپ ويلايمىن. سونىمەن قاتار شەت ءتىلىن وقىپ ۇيرەنۋگە، وسى تىلدە شەتەلدىكتەرمەن مۇدىرمەي سويلەسەتىندەي دەڭگەيدە بولۋ قاجەتتىگىن ۇعىنعانىن قالايمىن. بۇل نارىق تالابى. مەنەدجمەنت پەن مەنەدجەرلىكتى مەڭگەرمەي نارىق كوشىنە ىلەسۋ مۇمكىن ەمەسى جاستار جادىندا جۇرسە دەيمىن.
ەلامان: كومپيۋتەردى جەتىك مەڭگەرۋمەن قاتار، ينتەرنەتكە شىعۋدىڭ قىر - سىرىن مەڭگەرگەن دۇرىس دەپ ويلايمىن. بىرنەشە شەت ءتىلىن بىلسەڭ ءتىپتى جاقسى. ارينە الدىمەن انا ءتىلىن جەتىك مەڭگەرۋىم كەرەك. مەن دە تەحنيك - پروگرامميست ماماندىعىن قالايمىن.
اياجان: مەنىڭ اتا - انام قاراپايىم ادامدار. ءبىزدىڭ جانۇيامىزدا جالعاسىن تاپقان وتباسىلىق كاسىپ بار دەپ ايتۋعا بولمايدى. مەنىڭ كوپتەن بەرگى ارمانىم - زاڭ قىزمەتكەرى بولۋ. سەبەبى ەلىمىزدە بولىپ جاتقان كوپتەگەن قولايسىز جاعدايلار مەنىڭ دە جۇرەگىمدى سىزداتادى. اشىلماي جاتقان قىلمىستار، سىبايلاس جەمقورلىق، كەيبىر ادىلەتسىزدىكتەر ت. ب. وسىنىڭ بارلىعى جۇرەگىڭدى سىزداتادى. ال زاڭ قىزمەتكەرى ماماندىعى وسىنداي كەلەڭسىز جاعدايلاردىڭ الدىن الۋعا كومەكتەسەدى دەپ ويلايمىن.
1 - ج. «تىلەككە ەڭبەك تىرەك بولماسا، ويعا شومىلىپ قىردان اسا المايسىڭ»، - دەپ باۋىرجان مومىش ۇلى اتامىز ايتقانداي، ەڭبەكتەنىپ ءبىلىم الىپ، وقۋ وقىماساڭىزدار، تىلەك ءبىلدىرىپ وتىرعان مامان يەسى بولا ءبىلۋ دە وڭاي ەمەس. سولاي ەمەس پە، ارۋجان؟
2 - ج.: بارلىق كاسىپتىڭ دە وڭايى جوق دەيسىڭ عوي، ايبەك.
1 - ج. ارۋجاننىڭ بۇل سۇراعىنا جاۋاپ ىزدەپ كورەلىك. ەندەشە بەينە ەكرانعا نازار اۋدارىڭىزدار. (ەكراندا اتا - انا زاۋرەش اپاي). كەشىمىزدىڭ العاشقى قوناعى: سۇيىكتى انا، بىلىكتى مامان، ۇلاعاتتى ۇستاز كەمالوۆا زاۋرەش اپاي.
2 - ج.: زاۋرەش اپايدى قوشەمەتپەن ستۋديا تورىنە شاقىرامىز!
.... قاي كەزدە دە قاجەت بولاتىن، ەسكىرمەيتىن، جويىلمايتىن ماماندىق – ءمۇعالىم ماماندىعى. زاۋرەش اپاي، ءسىزدىڭ الدىڭىزدان مىڭداعان شاكىرت ءوتتى. ءسىزدىڭ ارقاڭىزدا كوپتەگەن ادام قالام ۇستاپ، الىپپە ۇيرەندى. وسى كيەلى ماماندىق يەسى بولۋ قيىن با؟ ۇستاز بولۋ ءسىزدىڭ بالا كۇنگى ارمانىڭىز با ەدى؟
--:......
1 - ج.: - زاۋرەش اپاي، بۇگىنگى تاڭدا جاستاردىڭ كوبى ۇستاز بولۋدى قالامايدى، كەرىسىنشە زاڭگەر، بانكير، ەكونوميست ت. ب ماماندىقتاردى قۇرمەتپەن باعالايدى. مۇنىڭ سەبەبى نەدە دەپ ويلايسىز؟
--:......
2 - ج.: - ەندى سيتۋاسيالىق سۇراق قويۋعا رۇقسات ەتىڭىز. ساباققا اتا - انا قاتىسىپ وتىر. ءۇي تاپسىرماسىن سۇرادىڭىز، ەشبىر وقۋشى دايىن ەمەس. نە ىستەر ەدىڭىز؟
--:......
2 - ج.: - سۇحباتىڭىزعا راحمەت! ەڭبەگىڭىزگە شىعارماشىلىق شابىت، دەنىڭىزگە ساۋلىق تىلەيمىز!
1 - ج.: – زاۋرەش اپاي بىزگە ءمۇعالىم، ۇستاز ماماندىعى تۋرالى ءبىراز اڭگىمەلەدى. ەندى كەزەكتى سىنىبىمىزدىڭ بەتكە ۇستارى، وقۋ وزاتى داريا باعىتوۆاعا بەرسەك.
- داريا: سالەمەتسىزدەر مە، قۇرمەتتى كورەرمەندەر!
«ەڭبەك مۇراتقا جەتكىزەر،
جالقاۋلىق ابىروي كەتكىزەر» - دەپ اتاقتى كۇرىششى ىبىراي جاقايەۆ اتامىز ايتقانداي، ءوز كاسىپتەرىنىڭ ءناسىبىن جەپ جۇرگەن مامان يەلەرىنىڭ ەڭبەكتەرى وتە زور! مەنىڭ بولاشاقتا تاڭداپ وتىرعان ماماندىعىم جۋرناليست ماماندىعى. سول ماماندىققا ءوزىمدى بەيىمدەۋ ماقساتىندا جۇمىستار جۇرگىزىپ كەلەمىن. ءقازىردىڭ وزىندە بىرنەشە بەينەباياندار ءتۇسىرىپ اياقتادىم. بۇگىنگى 9 ا سىنىبىندا ماماندىققا باعدارلاۋ باعىتىندا ۇيىمداستىرىلىپ وتىرعان اشىق تاربيە ساعاتىنا «كەرەك كاسىپ ءبارى دە...» اتتى بەينە ماتەريالدى دايىنداعان بولاتىنمىن. ەندى ەكرانعا نازار اۋدارايىق.
سىنىبى: 9
ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ ويلاۋ قابىلەتتەرىن دامىتا وتىرىپ، بولاشاق ماماندىققا بايلانىستى ۇعىمدارىن تەرەڭدەتىپ، قىزىعۋشىلىقتارىن ارتتىرۋ، ماماندىق الەمىنىڭ تۇرلىلىگى تۋرالى تۇسىنىك قالىپتاستىرۋ. ماماندىقتارعا اتا - انالار كومەگىمەن سيپاتتاما بەرۋ، قىر - سىرىن اشۋ. وقۋشىلاردىڭ بويىنا جاقسى قاسيەتتەردى ءسىڭىرۋ، ماماندىق تاڭداي بىلۋگە، ەڭبەكسۇيگىشتىككە تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىك: ماماندىق تۋرالى سۋرەتتەر، سلايد كورسەتۋ.
ءادىسى: «حابار» تەلەارناسىنىڭ «كەش قالماڭىز!» تەلەحابارىنىڭ جەلىسى نەگىزىندەگى اتا - انالارمەن بىرىگىپ وتكىزىلگەن سىنىپ ساعاتى.
ءجۇرۋ بارىسى:
ساحناعا 2 جۇرگىزۋشى شىعادى: مۇراتوۆا ارۋجان جانە اقىلبەكوۆ ايبەك.
1 - ج.: ارمىسىزدار، قۇرمەتتى كورەرمەندەر، ۇستازدار مەن وقۋشىلار!
2 - ج.: قوش كەلدىڭىزدەر، بۇگىنگى كەشتىڭ سىيلى قوناقتارى!
1 - ج.: «حابار» تەلەارناسىنداعى «كەش قالماڭىز!» باعدارلاماسىنىڭ جەلىسىمەن 9 ا سىنىبىندا وتكەلى وتىرعان «مەن تاڭدايتىن ماماندىق...» اتتى اشىق تاربيە ساعاتىمىزدى باستاۋعا رۇقسات ەتىڭىزدەر.
2 - ج.: ەڭ الدىمەن بۇگىنگى شوۋدىڭ جۇرگىزۋشىلەرىمەن تانىس بولىڭىزدار! سىنىبىمىزدىڭ ۇلگىلى وقۋشىلارىنىڭ ءبىرى، وبلىستىق. رەسپۋبليكالىق جارىستاردىڭ بىرنەشە دۇركىن چەمپيونى اقىلبەكوۆ ايبەككە قوشەمەت كورسەتەيىك!
1 - ج.:- ءبىلىمدى، پاراساتتى، يناباتتى، العىر، مەكتەپ ماقتانىشى بولىپ جۇرگەن سىنىپتاسىمىز مۇراتوۆا ارۋجانعا ۇلكەن قوشەمەت!
2 - ج.: ءار ادام ەرتە مە، كەش پە ءوز ومىرىندە «قانداي ماماندىق يەسى بولامىن؟» دەگەن سۇراققا جاۋاپ ىزدەيدى. ماماندىق تاڭداۋ – وتە جاۋاپتى ءىس. ويتكەنى، تاڭداعان ماماندىعىڭ ەرتەڭگى سەنىڭ ءومىرىڭ، بولاشاعىڭ، قوعامنىڭ بولاشاعى، ەلدىڭ ەرتەڭى.
1 - ج.:- ەندەشە، وقۋشىلار قاي ماماندىقتى قانداي كاسىپ جولدارىن تاڭداۋدى دۇرىس دەپ شەشۋ ماقساتىندا، اركىم ءوز پىكىرىن ءبىلدىرىپ، وي تولعايدى. بۇگىن ءبىزدىڭ مەكتەپ ستۋدياسىنا ەڭ مىقتى ماماندار قوناققا كەلىپ وتىر.
2 - ج.: الدىمەن وقۋشىلار قانداي ماماندىقتى تاڭداپ وتىر ەكەن، ءبىرىنشى سولاردىڭ پىكىرلەرىن تىڭدايىق.
دينا: ماماندىق تاڭداۋ مەن ءۇشىن وڭاي ەمەس. اتا - انام ءمۇعالىم نە دارىگەر بول دەيدى. اۋىل شارۋاشىلىعى سالاسى قىزدارعا قول ەمەس سەكىلدى، مۇنايشىلىق كاسىپ تە جەڭىل دەۋگە بولماس. جالپى قاي سالانىڭ دا ءوز قيىندىعى بار عوي. تەك ادامنىڭ بەلگىلى ءبىر ماماندىقتى يگەرۋگە ىنتا - ىقىلاسى، قىزىعۋشىلىعى بولسا، الىنبايتىن قامال جوق. اتا - انام مەنىڭ بولاشاق ماماندىعىم تۋرالى كوپ اقىلداسادى، كەيىن وكىنىپ، وپىق جەپ جۇرمە دەپ اقىل ايتادى. ءسويتىپ ويلانا كەلە مەن ەكولوگيا سالاسىنىڭ مامانى بولۋعا تالاپتانام. اتا - انام بۇل تالابىمدى قۇپتايدى.
ءمولدىر: ەل جاستارى كەڭ بايتاق قازاق جەرىنىڭ قاي تۇكپىرىندە بولماسىن، ەل ەكونوميكاسىن تۇلەتۋگە اسا قاجەت مۇنايشى، ەكولوگ، ينجەنەر، گەولوگ سياقتى ماماندىقتى تاڭداعان ءجون دەپ ويلايمىن. سونىمەن قاتار شەت ءتىلىن وقىپ ۇيرەنۋگە، وسى تىلدە شەتەلدىكتەرمەن مۇدىرمەي سويلەسەتىندەي دەڭگەيدە بولۋ قاجەتتىگىن ۇعىنعانىن قالايمىن. بۇل نارىق تالابى. مەنەدجمەنت پەن مەنەدجەرلىكتى مەڭگەرمەي نارىق كوشىنە ىلەسۋ مۇمكىن ەمەسى جاستار جادىندا جۇرسە دەيمىن.
ەلامان: كومپيۋتەردى جەتىك مەڭگەرۋمەن قاتار، ينتەرنەتكە شىعۋدىڭ قىر - سىرىن مەڭگەرگەن دۇرىس دەپ ويلايمىن. بىرنەشە شەت ءتىلىن بىلسەڭ ءتىپتى جاقسى. ارينە الدىمەن انا ءتىلىن جەتىك مەڭگەرۋىم كەرەك. مەن دە تەحنيك - پروگرامميست ماماندىعىن قالايمىن.
اياجان: مەنىڭ اتا - انام قاراپايىم ادامدار. ءبىزدىڭ جانۇيامىزدا جالعاسىن تاپقان وتباسىلىق كاسىپ بار دەپ ايتۋعا بولمايدى. مەنىڭ كوپتەن بەرگى ارمانىم - زاڭ قىزمەتكەرى بولۋ. سەبەبى ەلىمىزدە بولىپ جاتقان كوپتەگەن قولايسىز جاعدايلار مەنىڭ دە جۇرەگىمدى سىزداتادى. اشىلماي جاتقان قىلمىستار، سىبايلاس جەمقورلىق، كەيبىر ادىلەتسىزدىكتەر ت. ب. وسىنىڭ بارلىعى جۇرەگىڭدى سىزداتادى. ال زاڭ قىزمەتكەرى ماماندىعى وسىنداي كەلەڭسىز جاعدايلاردىڭ الدىن الۋعا كومەكتەسەدى دەپ ويلايمىن.
1 - ج. «تىلەككە ەڭبەك تىرەك بولماسا، ويعا شومىلىپ قىردان اسا المايسىڭ»، - دەپ باۋىرجان مومىش ۇلى اتامىز ايتقانداي، ەڭبەكتەنىپ ءبىلىم الىپ، وقۋ وقىماساڭىزدار، تىلەك ءبىلدىرىپ وتىرعان مامان يەسى بولا ءبىلۋ دە وڭاي ەمەس. سولاي ەمەس پە، ارۋجان؟
2 - ج.: بارلىق كاسىپتىڭ دە وڭايى جوق دەيسىڭ عوي، ايبەك.
1 - ج. ارۋجاننىڭ بۇل سۇراعىنا جاۋاپ ىزدەپ كورەلىك. ەندەشە بەينە ەكرانعا نازار اۋدارىڭىزدار. (ەكراندا اتا - انا زاۋرەش اپاي). كەشىمىزدىڭ العاشقى قوناعى: سۇيىكتى انا، بىلىكتى مامان، ۇلاعاتتى ۇستاز كەمالوۆا زاۋرەش اپاي.
2 - ج.: زاۋرەش اپايدى قوشەمەتپەن ستۋديا تورىنە شاقىرامىز!
.... قاي كەزدە دە قاجەت بولاتىن، ەسكىرمەيتىن، جويىلمايتىن ماماندىق – ءمۇعالىم ماماندىعى. زاۋرەش اپاي، ءسىزدىڭ الدىڭىزدان مىڭداعان شاكىرت ءوتتى. ءسىزدىڭ ارقاڭىزدا كوپتەگەن ادام قالام ۇستاپ، الىپپە ۇيرەندى. وسى كيەلى ماماندىق يەسى بولۋ قيىن با؟ ۇستاز بولۋ ءسىزدىڭ بالا كۇنگى ارمانىڭىز با ەدى؟
--:......
1 - ج.: - زاۋرەش اپاي، بۇگىنگى تاڭدا جاستاردىڭ كوبى ۇستاز بولۋدى قالامايدى، كەرىسىنشە زاڭگەر، بانكير، ەكونوميست ت. ب ماماندىقتاردى قۇرمەتپەن باعالايدى. مۇنىڭ سەبەبى نەدە دەپ ويلايسىز؟
--:......
2 - ج.: - ەندى سيتۋاسيالىق سۇراق قويۋعا رۇقسات ەتىڭىز. ساباققا اتا - انا قاتىسىپ وتىر. ءۇي تاپسىرماسىن سۇرادىڭىز، ەشبىر وقۋشى دايىن ەمەس. نە ىستەر ەدىڭىز؟
--:......
2 - ج.: - سۇحباتىڭىزعا راحمەت! ەڭبەگىڭىزگە شىعارماشىلىق شابىت، دەنىڭىزگە ساۋلىق تىلەيمىز!
1 - ج.: – زاۋرەش اپاي بىزگە ءمۇعالىم، ۇستاز ماماندىعى تۋرالى ءبىراز اڭگىمەلەدى. ەندى كەزەكتى سىنىبىمىزدىڭ بەتكە ۇستارى، وقۋ وزاتى داريا باعىتوۆاعا بەرسەك.
- داريا: سالەمەتسىزدەر مە، قۇرمەتتى كورەرمەندەر!
«ەڭبەك مۇراتقا جەتكىزەر،
جالقاۋلىق ابىروي كەتكىزەر» - دەپ اتاقتى كۇرىششى ىبىراي جاقايەۆ اتامىز ايتقانداي، ءوز كاسىپتەرىنىڭ ءناسىبىن جەپ جۇرگەن مامان يەلەرىنىڭ ەڭبەكتەرى وتە زور! مەنىڭ بولاشاقتا تاڭداپ وتىرعان ماماندىعىم جۋرناليست ماماندىعى. سول ماماندىققا ءوزىمدى بەيىمدەۋ ماقساتىندا جۇمىستار جۇرگىزىپ كەلەمىن. ءقازىردىڭ وزىندە بىرنەشە بەينەباياندار ءتۇسىرىپ اياقتادىم. بۇگىنگى 9 ا سىنىبىندا ماماندىققا باعدارلاۋ باعىتىندا ۇيىمداستىرىلىپ وتىرعان اشىق تاربيە ساعاتىنا «كەرەك كاسىپ ءبارى دە...» اتتى بەينە ماتەريالدى دايىنداعان بولاتىنمىن. ەندى ەكرانعا نازار اۋدارايىق.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.