مەنىڭ تۋعان ولكەم ولەڭدەر مەن پروزادا
ساباقتىڭ تاقىرىبى: «مەنىڭ تۋعان ولكەم» ولەڭدەر مەن پروزادا
ماقساتى: وقۋشىلارعا تابيعات ءبىزدىڭ التىن ۇيامىز، قورشاعان ورتامىز، تىرشىلىك كوزىمىز ەكەنىن، ولاردى قورعاۋ، ايالاۋ ارداقتاۋ ءبىزدىڭ مىندەتىمىز ەكەنىن ءتۇسىندىرۋ. تابيعات بايلىعى ادامزات ءومىرىنىڭ باعا جەتپەس اسىل قازىناسى، ومىرلىك قورى، بولاشاق ۇرپاققا دا وسى قالپىندا، تازا كۇيىندە جەتكىزەر مۇراسى ەكەنىن ۇعىندىرۋ. وقۋشىلاردىڭ تابيعاتقا دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن، اياۋشىلىعىن وياتۋ.
مىندەتى: - تۋعان ولكە جايىندا ولەڭدەر جانە پروزالار جازۋعا، ءوز بىلىمدەرىن جەتىلدىرۋگە تاربيەلەۋ.
- تۋعان ولكەنىڭ تابيعاتىن ايالاۋعا باۋلۋ.
- تۋعان جەردىڭ سىرىن تەرەڭ تۇسىنە بىلۋگە ۇيرەتۋ
- تابيعات تۋرالى وي - ورىستەرىن دامىتۋ.
كورنەكىلىگى: اقىن جازۋشىلاردىڭ سۋرەتتەرى، ولەڭدەر جيناعى، كىتاپتارى. سۋرەت، گۇلدەر، شارلار.
بارىسى:
ءمۇعالىم:
وسىناۋ كەڭ – بايتاق ەلىمىزدىڭ شالقار كولدەرى مەن اسقار تاۋلارى، دالاسى مەن التىن ءداندى دالاسى، اق كۇمىستەي قالاسى، كەنگە تولى ءوڭىرى مەن مالعا تولى ءورىسى ءبارى بولاشاق ۇرپاق، كەلەشەك ازاماتتارى سەندەرگە
وسيەت بولىپ قالادى. ال سول بولاشاق يەگەرلەرى، سەندەر قانداي بولۋلارىڭ كەرەك؟
بۇگىنگى تاربيە ساعاتىنداعى ماقساتىمىز:
تابيعات ءبىزدىڭ التىن ۇيامىز، قورشاعان ورتامىز، تىرشىلىك كوزىمىز ەكەنىن، ولاردى قورعاۋ، ايالاۋ ارداقتاۋ ءبىزدىڭ مىندەتىمىز ەكەنىن ءتۇسىندىرۋ. تابيعات بايلىعى ادامزات ءومىرىنىڭ باعا جەتپەس اسىل قازىناسى، ومىرلىك قورى، بولاشاق ۇرپاققا دا وسى قالپىندا، تازا كۇيىندە جەتكىزەر مۇراسى ەكەنىن ۇعىندىرۋ.
وقۋشى: 1. قازاقستان – تۋعان ولكەم،
تابيعاتىڭ قانداي كوركەم.
كورسىن دەپ كۇللى الەمگە،
جالاۋىڭدى جەلگە جەلپەم.
كوز الدىمدا كوگىلدىر تاۋ مۇنارتىپ،
اسپانىمدا اققۋدىڭ ءانى قالقىپ.
2. قۇشاقتاپ ءبىر ءوزىڭدى، تۋعان دالام،
جاتامىن كوك شالعىندا جانىم بالقىپ.
تاسىپ جاتقان وزەندەر جاعاسىنان،
تارايدى ءدان جۇپارى بار الەمگە،
قازاقتىڭ قاسيەتتى دالاسىنان.
3. ادام مەن تابيعات ءارقاشاندا ەگىز. تابيعاتتى اسىراۋشىڭ، قامقورشىڭ دەسەڭ دە بولادى. اتا - بابامىز: «جەر - قازىنا، سۋ - التىن، مال - بايلىق» دەپ وسيەت ۇستىمىزدەگى كيىمىمىز، وقيتىن كىتابىمىز، جازاتىن قاعازىمىز، مىنەر كولىگىمىز، اۋىرعاندا پايدالاناتىن ءدارىمىز، تىنىس الار اۋامىز، ىشەر سۋىمىز - وسىلاردىڭ ءبارى جومارت تابيعاتتىڭ تارتقان سىيى.
4. سوندىقتان، الدىمەن تابيعاتقا سالەم بەرەيىك.
ارمىسىڭ، التىن كۇن!
كوگىلدىر كوك اسپان!
بارمىسىڭ، قۇستارىم!
قاناتتى دوستارىم!
سۋلارىم تازا ما؟
تالدارىم امان با؟
باس يەم تاۋلارعا
جامىلعان قارلارعا،
جايقالعان دالانى،
تابيعات - انانى
كورۋگە ساعىنىپ
كەلگەن ءبىز بالاڭىز!
وقۋشى: سۇلۋ دالا! مەنىڭ سۇيگەن ەركەمسىڭ،
جانىڭ جايساڭ جاراتىلعان ولكەمسىڭ.
قانداي جاقسى قازاق بولىپ تۋعانىم،
و، تۋعان جەر، تاماشاسىڭ، كوركەمسىڭ!
وقۋشى: كەڭ دالا كوركەمسىڭ سوناۋ جاتقان،
وزەن، سۋ، بۇلاقتارىڭ ءمولدىر اققان.
اسقار تاۋ، ايدىن شالقار كول مەن وزەن،
انە، سول انام ەدى مەنى تاپقان.
وقۋشى: ويلاساق تابيعات پەن ادام ەگىز،
جىلدىڭ سول مەزگىلىنەن وزگە نەمىز؟
تابيعاتسىز قوعام جوق، بولعان ەمەس،
ال قوعامسىز تابيعاتتى ءولى دەڭىز.
ءمۇعالىم: پاي، پاي، پاي! قازاقستان ارداعىم - اي!
وزىڭدە ءومىر سۇرگەن قانداي باقىت،
ولمەيتىن ماحابباتىم، ارداعىم - اي.
تۋعان ەلىم - سەن قانداي ىستىق ەدىڭ!
وقۋشى: تابيعاتتىڭ وزىندەي،
ەركە نازىك سەزىمدەي.
ۇلبىرەگەن گۇل - ارۋ
كۇزەتەيىك كوز ىلمەي.
وقۋشى: نازىك گۇلدەر - ءانىمىز،
جايناپ ءوسسىن باۋىمىز.
ەڭسەسى بيىكتەپ بارادى،
گۇلدەرگە ورانعان تاۋىمىز.
وقۋشى: گۇلدەر دەگەن جىر – اڭىز
قولعا ۇستاپ شىعامىز.
سول گۇلدەردەن سۇلۋلىق،
تازالىقتى ۇعامىز.
وقۋشى: كىلەمدەنىپ قۇلپىرىپ،
جۇزدەرىنەن نۇر تۇنىپ.
وسە بەرسىن، گۇل - قىزدار،
بيگە قوستىق نۇر قىلىپ.
كۇن: قىرمىزى شاپاقتىڭ جىلۋى مولايدى، بۇرىسپە! گۇلدەردىڭ ءبارى ۇيقىدان وياندى. سەن دە كورسەت كوركىڭدى!
قىرمىزى: ءقازىر، التىن كۇن!
گۇلدەر:
كۇنىمىز اشىق بولسىن!
جەرىمىز كەڭ بولسىن!
اۋامىز تازا بولسىن!
سۋىمىز تۇنىق بولسىن!
گۇلىمىز جاقسى ءوسسىن!
ءمۇعالىم: جەردىڭ كوركى جاسىل سايالى،
قامقورشى بول الاقانمەن ايالى.
تابيعات جەرگە قانداي كورىك بەرسە، ادام دا ومىرگە سونداي كورىك بەرەدى. سونداي كورىك پەن سۇلۋلىقتان، جىلىلىقتان تۇراتىن تابيعاتتاعى وسىمدىكتەر مەن سۋلاردى، جان - جانۋارلار مەن قۇستاردى ساقتاۋ، قاسيەتتى جەرىمىزدى تازا ۇستاۋ، ايالاۋ - ءبىزدىڭ ادامي بورىشىمىز.
تابيعاتتى قورعاۋ - جەر انانى قورعاۋ، تابيعاتتى قورعاۋ - ءوزىڭدى قورعاۋ.
وقۋشى: ءتىرى نارسە ءشوپ دەگەن، كوگال دەگەن
كوكتى جۇلما، بولادى وبال دەگەن.
اتا - انامىز جىلانعا ۇيگە كەلگەن،
اق ءسۇت قۇيىپ باسىنا جوعال دەگەن...
وقۋشى: «ۇيا بۇزبا!» دەيمىن مەن بالاما،
وسيەتتى قانداي عاجاپ جان انا!
تال - تەرەكتى تامىرىنان قياتىن،
تاس جۇرەكتەر ءالى دە كوپ ارادا
وقۋشى: قازاق حالقى سۋدى قادىرلەۋمەن قاتار، «جەر - ىرىستىڭ كىندىگى، جەر - بايلىقتىڭ كوزى» دەپ جەردى وتە جوعارى باعالاعان.
ءمۇعالىم: ادامدار ەڭبەكتەن ءنار العان،
ۇيرەنىپ ءار قۇستان، ءار اڭنان.
جۇرۋگە، جۇزۋگە، جۇيتكۋگە،
جانە دە سامعاۋعا جارالعان.
ادام تابيعات سۇلۋلىعىنان ادەمىلىكتى، جاراسىمدىلىقتى، كەڭدىكتى، تالعامدى ءوز بويىنا سىڭىرەدى. كولدەگى اققۋ تەربەلىسىنەن بي قيمىلدارىن، بۇلبۇلدان ءان سالۋدى ۇيرەنە الادى، جان - جانۋارلاردان قامقورلىق جاساۋدى ۇيرەنەمىز. جالپى تابيعاتتىڭ ادامعا سىيلار قۋانىشىن ۇيرەنۋگە بولادى، سول ۇيرەنگەنىمىزدى ءوزىمىزدىڭ باسقا ادامعا قۋانىش سىيلاۋ ارەكەتىمىزدەن كورە الامىز.
قورىتىندى.
ءمۇعالىم: تۋعان ەلىمىزدىڭ ءار تاسى، ءار بۇتاسى، ەڭ اياعى قۇبىلمالى اسپانى مەن كوشپەلى بۇلتى دا اتا - بابامىزدىڭ بىزگە تاستاپ كەتكەن باعا جەتپەس اماناتى. سوندىقتان شاڭىراعى كۇننىڭ شۋاعىنا بولەنگەن، ىرگەسى ءىنجۋ مارجانعا تولى، كەرەگەسى كەڭ جايلاۋ، بايتاق، باي ءارى سۇلۋ جەرىمىزدى ايالاپ، ەلىمىزدى ارداقتاپ وتەيىك. اتا-مەكەنىمىزدى، وتانىمىزدى ماقتان ەتەيىك!
وتاندى ءبىز اتامەكەن
دەپ ايالاپ اتايمىز.
ويتكەنى ونى مەكەن ەتكەن
بابامىز بەن اتامىز.
وتاندى جاس، كارىمىز دە
تۋعان جەر دەپ سۇيەمىز.
ويتكەنى وندا ءبارىمىز دە
تۋىپ، ءومىر سۇرەمىز.
وتاندى اركىم اناسىنداي
قاستەرلەيدى، قولدايدى.
ويتكەنى وتان بالاسىنداي
ءبىزدى اسىراپ، قورعايدى. وتان دەگەن - اتامەكەن،
وتان دەگەن – تۋعان جەر.
وتان – انا، وتان – ۇلكەن
قازاقستانداي تۋعان ەل!
باقىتتى بوپ جۇرگەنىم
سەنىڭ ارقاڭ، ۇلى وتان.
سەنەن باقىت تارايدى،
بارشامىزعا ۇلى وتان.
سارقىلمايتىن قۋاتىم،
تىرەگىمسىڭ سەن، وتان.
ماڭگى سوعىپ تۇراتىن،
جۇرەگىمسىڭ سەن، وتان.
ورتاق بىزگە ءبىر وتان
ورتاق جەردىڭ بايلىعى.
باقىتتى ەلدە تۋعان سوڭ
باقىتتى ءومىر سۇرەمىز.
ريزامىز ساعان ءبىز
ۇلى وتان انامىز.
ماقساتى: وقۋشىلارعا تابيعات ءبىزدىڭ التىن ۇيامىز، قورشاعان ورتامىز، تىرشىلىك كوزىمىز ەكەنىن، ولاردى قورعاۋ، ايالاۋ ارداقتاۋ ءبىزدىڭ مىندەتىمىز ەكەنىن ءتۇسىندىرۋ. تابيعات بايلىعى ادامزات ءومىرىنىڭ باعا جەتپەس اسىل قازىناسى، ومىرلىك قورى، بولاشاق ۇرپاققا دا وسى قالپىندا، تازا كۇيىندە جەتكىزەر مۇراسى ەكەنىن ۇعىندىرۋ. وقۋشىلاردىڭ تابيعاتقا دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن، اياۋشىلىعىن وياتۋ.
مىندەتى: - تۋعان ولكە جايىندا ولەڭدەر جانە پروزالار جازۋعا، ءوز بىلىمدەرىن جەتىلدىرۋگە تاربيەلەۋ.
- تۋعان ولكەنىڭ تابيعاتىن ايالاۋعا باۋلۋ.
- تۋعان جەردىڭ سىرىن تەرەڭ تۇسىنە بىلۋگە ۇيرەتۋ
- تابيعات تۋرالى وي - ورىستەرىن دامىتۋ.
كورنەكىلىگى: اقىن جازۋشىلاردىڭ سۋرەتتەرى، ولەڭدەر جيناعى، كىتاپتارى. سۋرەت، گۇلدەر، شارلار.
بارىسى:
ءمۇعالىم:
وسىناۋ كەڭ – بايتاق ەلىمىزدىڭ شالقار كولدەرى مەن اسقار تاۋلارى، دالاسى مەن التىن ءداندى دالاسى، اق كۇمىستەي قالاسى، كەنگە تولى ءوڭىرى مەن مالعا تولى ءورىسى ءبارى بولاشاق ۇرپاق، كەلەشەك ازاماتتارى سەندەرگە
وسيەت بولىپ قالادى. ال سول بولاشاق يەگەرلەرى، سەندەر قانداي بولۋلارىڭ كەرەك؟
بۇگىنگى تاربيە ساعاتىنداعى ماقساتىمىز:
تابيعات ءبىزدىڭ التىن ۇيامىز، قورشاعان ورتامىز، تىرشىلىك كوزىمىز ەكەنىن، ولاردى قورعاۋ، ايالاۋ ارداقتاۋ ءبىزدىڭ مىندەتىمىز ەكەنىن ءتۇسىندىرۋ. تابيعات بايلىعى ادامزات ءومىرىنىڭ باعا جەتپەس اسىل قازىناسى، ومىرلىك قورى، بولاشاق ۇرپاققا دا وسى قالپىندا، تازا كۇيىندە جەتكىزەر مۇراسى ەكەنىن ۇعىندىرۋ.
وقۋشى: 1. قازاقستان – تۋعان ولكەم،
تابيعاتىڭ قانداي كوركەم.
كورسىن دەپ كۇللى الەمگە،
جالاۋىڭدى جەلگە جەلپەم.
كوز الدىمدا كوگىلدىر تاۋ مۇنارتىپ،
اسپانىمدا اققۋدىڭ ءانى قالقىپ.
2. قۇشاقتاپ ءبىر ءوزىڭدى، تۋعان دالام،
جاتامىن كوك شالعىندا جانىم بالقىپ.
تاسىپ جاتقان وزەندەر جاعاسىنان،
تارايدى ءدان جۇپارى بار الەمگە،
قازاقتىڭ قاسيەتتى دالاسىنان.
3. ادام مەن تابيعات ءارقاشاندا ەگىز. تابيعاتتى اسىراۋشىڭ، قامقورشىڭ دەسەڭ دە بولادى. اتا - بابامىز: «جەر - قازىنا، سۋ - التىن، مال - بايلىق» دەپ وسيەت ۇستىمىزدەگى كيىمىمىز، وقيتىن كىتابىمىز، جازاتىن قاعازىمىز، مىنەر كولىگىمىز، اۋىرعاندا پايدالاناتىن ءدارىمىز، تىنىس الار اۋامىز، ىشەر سۋىمىز - وسىلاردىڭ ءبارى جومارت تابيعاتتىڭ تارتقان سىيى.
4. سوندىقتان، الدىمەن تابيعاتقا سالەم بەرەيىك.
ارمىسىڭ، التىن كۇن!
كوگىلدىر كوك اسپان!
بارمىسىڭ، قۇستارىم!
قاناتتى دوستارىم!
سۋلارىم تازا ما؟
تالدارىم امان با؟
باس يەم تاۋلارعا
جامىلعان قارلارعا،
جايقالعان دالانى،
تابيعات - انانى
كورۋگە ساعىنىپ
كەلگەن ءبىز بالاڭىز!
وقۋشى: سۇلۋ دالا! مەنىڭ سۇيگەن ەركەمسىڭ،
جانىڭ جايساڭ جاراتىلعان ولكەمسىڭ.
قانداي جاقسى قازاق بولىپ تۋعانىم،
و، تۋعان جەر، تاماشاسىڭ، كوركەمسىڭ!
وقۋشى: كەڭ دالا كوركەمسىڭ سوناۋ جاتقان،
وزەن، سۋ، بۇلاقتارىڭ ءمولدىر اققان.
اسقار تاۋ، ايدىن شالقار كول مەن وزەن،
انە، سول انام ەدى مەنى تاپقان.
وقۋشى: ويلاساق تابيعات پەن ادام ەگىز،
جىلدىڭ سول مەزگىلىنەن وزگە نەمىز؟
تابيعاتسىز قوعام جوق، بولعان ەمەس،
ال قوعامسىز تابيعاتتى ءولى دەڭىز.
ءمۇعالىم: پاي، پاي، پاي! قازاقستان ارداعىم - اي!
وزىڭدە ءومىر سۇرگەن قانداي باقىت،
ولمەيتىن ماحابباتىم، ارداعىم - اي.
تۋعان ەلىم - سەن قانداي ىستىق ەدىڭ!
وقۋشى: تابيعاتتىڭ وزىندەي،
ەركە نازىك سەزىمدەي.
ۇلبىرەگەن گۇل - ارۋ
كۇزەتەيىك كوز ىلمەي.
وقۋشى: نازىك گۇلدەر - ءانىمىز،
جايناپ ءوسسىن باۋىمىز.
ەڭسەسى بيىكتەپ بارادى،
گۇلدەرگە ورانعان تاۋىمىز.
وقۋشى: گۇلدەر دەگەن جىر – اڭىز
قولعا ۇستاپ شىعامىز.
سول گۇلدەردەن سۇلۋلىق،
تازالىقتى ۇعامىز.
وقۋشى: كىلەمدەنىپ قۇلپىرىپ،
جۇزدەرىنەن نۇر تۇنىپ.
وسە بەرسىن، گۇل - قىزدار،
بيگە قوستىق نۇر قىلىپ.
كۇن: قىرمىزى شاپاقتىڭ جىلۋى مولايدى، بۇرىسپە! گۇلدەردىڭ ءبارى ۇيقىدان وياندى. سەن دە كورسەت كوركىڭدى!
قىرمىزى: ءقازىر، التىن كۇن!
گۇلدەر:
كۇنىمىز اشىق بولسىن!
جەرىمىز كەڭ بولسىن!
اۋامىز تازا بولسىن!
سۋىمىز تۇنىق بولسىن!
گۇلىمىز جاقسى ءوسسىن!
ءمۇعالىم: جەردىڭ كوركى جاسىل سايالى،
قامقورشى بول الاقانمەن ايالى.
تابيعات جەرگە قانداي كورىك بەرسە، ادام دا ومىرگە سونداي كورىك بەرەدى. سونداي كورىك پەن سۇلۋلىقتان، جىلىلىقتان تۇراتىن تابيعاتتاعى وسىمدىكتەر مەن سۋلاردى، جان - جانۋارلار مەن قۇستاردى ساقتاۋ، قاسيەتتى جەرىمىزدى تازا ۇستاۋ، ايالاۋ - ءبىزدىڭ ادامي بورىشىمىز.
تابيعاتتى قورعاۋ - جەر انانى قورعاۋ، تابيعاتتى قورعاۋ - ءوزىڭدى قورعاۋ.
وقۋشى: ءتىرى نارسە ءشوپ دەگەن، كوگال دەگەن
كوكتى جۇلما، بولادى وبال دەگەن.
اتا - انامىز جىلانعا ۇيگە كەلگەن،
اق ءسۇت قۇيىپ باسىنا جوعال دەگەن...
وقۋشى: «ۇيا بۇزبا!» دەيمىن مەن بالاما،
وسيەتتى قانداي عاجاپ جان انا!
تال - تەرەكتى تامىرىنان قياتىن،
تاس جۇرەكتەر ءالى دە كوپ ارادا
وقۋشى: قازاق حالقى سۋدى قادىرلەۋمەن قاتار، «جەر - ىرىستىڭ كىندىگى، جەر - بايلىقتىڭ كوزى» دەپ جەردى وتە جوعارى باعالاعان.
ءمۇعالىم: ادامدار ەڭبەكتەن ءنار العان،
ۇيرەنىپ ءار قۇستان، ءار اڭنان.
جۇرۋگە، جۇزۋگە، جۇيتكۋگە،
جانە دە سامعاۋعا جارالعان.
ادام تابيعات سۇلۋلىعىنان ادەمىلىكتى، جاراسىمدىلىقتى، كەڭدىكتى، تالعامدى ءوز بويىنا سىڭىرەدى. كولدەگى اققۋ تەربەلىسىنەن بي قيمىلدارىن، بۇلبۇلدان ءان سالۋدى ۇيرەنە الادى، جان - جانۋارلاردان قامقورلىق جاساۋدى ۇيرەنەمىز. جالپى تابيعاتتىڭ ادامعا سىيلار قۋانىشىن ۇيرەنۋگە بولادى، سول ۇيرەنگەنىمىزدى ءوزىمىزدىڭ باسقا ادامعا قۋانىش سىيلاۋ ارەكەتىمىزدەن كورە الامىز.
قورىتىندى.
ءمۇعالىم: تۋعان ەلىمىزدىڭ ءار تاسى، ءار بۇتاسى، ەڭ اياعى قۇبىلمالى اسپانى مەن كوشپەلى بۇلتى دا اتا - بابامىزدىڭ بىزگە تاستاپ كەتكەن باعا جەتپەس اماناتى. سوندىقتان شاڭىراعى كۇننىڭ شۋاعىنا بولەنگەن، ىرگەسى ءىنجۋ مارجانعا تولى، كەرەگەسى كەڭ جايلاۋ، بايتاق، باي ءارى سۇلۋ جەرىمىزدى ايالاپ، ەلىمىزدى ارداقتاپ وتەيىك. اتا-مەكەنىمىزدى، وتانىمىزدى ماقتان ەتەيىك!
وتاندى ءبىز اتامەكەن
دەپ ايالاپ اتايمىز.
ويتكەنى ونى مەكەن ەتكەن
بابامىز بەن اتامىز.
وتاندى جاس، كارىمىز دە
تۋعان جەر دەپ سۇيەمىز.
ويتكەنى وندا ءبارىمىز دە
تۋىپ، ءومىر سۇرەمىز.
وتاندى اركىم اناسىنداي
قاستەرلەيدى، قولدايدى.
ويتكەنى وتان بالاسىنداي
ءبىزدى اسىراپ، قورعايدى. وتان دەگەن - اتامەكەن،
وتان دەگەن – تۋعان جەر.
وتان – انا، وتان – ۇلكەن
قازاقستانداي تۋعان ەل!
باقىتتى بوپ جۇرگەنىم
سەنىڭ ارقاڭ، ۇلى وتان.
سەنەن باقىت تارايدى،
بارشامىزعا ۇلى وتان.
سارقىلمايتىن قۋاتىم،
تىرەگىمسىڭ سەن، وتان.
ماڭگى سوعىپ تۇراتىن،
جۇرەگىمسىڭ سەن، وتان.
ورتاق بىزگە ءبىر وتان
ورتاق جەردىڭ بايلىعى.
باقىتتى ەلدە تۋعان سوڭ
باقىتتى ءومىر سۇرەمىز.
ريزامىز ساعان ءبىز
ۇلى وتان انامىز.
You Might Also Like
