Microsoft Excel كەستەلىك پروسەسسورى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: Microsoft Excel كەستەلىك پروسەسسورى. Excel - مەن تانىسۋ.
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا Excel باعدارلاماسى بويىنشا ءبىلىمدى مەڭگەرتۋ.
دامىتۋشىلىق: پانگە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن قالىپتاستىرۋ.
وقۋشىلاردىڭ اقپاراتتىق – تەحنولوگيالىق ويلاۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
تاربيەلىك: وقۋشىلاردى ۇقىپتىلىققا، جاۋاپكەرشىلىككە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا تاقىرىپتى مەڭگەرتۋ
ساباقتىڭ ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، بايانداۋ، بەينەادىس، سىنىپپەن جۇمىس.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ەلەكتروندى وقۋلىق، كەستەلەر، تاراتپا ماتەريالدار
ساباقتىڭ قۇرال – جابدىقتارى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، دەربەس كومپيۋتەر، MS Excel باعدارلاماسى.
ساباقتىڭ بارىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
سالەمدەسۋ، تۇگەلدەۋ، ساباققا دايىندىعىن تەكسەرۋ.
2. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ
“كىم ءبىلىمپاز؟.
سۇراقتارعا جاۋاپ بەرۋ.
1. Word قۇجاتى تەرەزەسى ەلەمەنتتەرىنىڭ اتاۋلارىن جاقتاۋعا ەنگىزىڭىز؟
2. رەداكسيالاۋ دەگەنىمىز نە؟ ءماتىننىڭ بولىكتەرىن كوشىرۋ، قيىپ الۋ، قويۋ ادىستەرىن اتاپ شىعىڭ؟
3. كەستە دەگەنىمىز نە جانە قالاي قۇرۋعا بولادى؟
4. Word ماتىندىك رەداكتورى دەگەنىمىز؟ ىسكە قوسۋ...
5. ەكىلىك سج ون التىلىققا اۋدارۋ كەستەسىن پايدالانىپ اۋدارامىز. 1010111011101=11110110011=
6. ءماتىندى فورماتتاۋ دەگەنىمىز؟ وجەگوۆتىڭ سوزدىگىندە “ابزاس” ماعىناسى؟
7. كومپيۋتەرلىك گرافيكا دەگەنىمىز جانە قانداي تۇرلەرىن بىلىسىڭدەر؟
وقۋشىلار ەندى ءبىز وتكەن تاقىرىپتاردى قانشالىقتى تۇسىنگەنىمىزدى ءبىلۋ ءۇشىن، وتكەن تاقىرىپتاردى پىسىقتايمىز.
وتكەندى پىسىقتاۋ.
جاۋابىن تەك قانا ءبىر سوزبەن جازۋ كەرەك.
1. بەتكە نومەر قويۋ ءۇشىن قانداي ارەكەتتەردى ورىندايمىز؟
2. بەتكە رامكا قويۋ ءۇشىن قانداي ارەكەتتەردى ورىندايمىز؟
3. كەستە قويۋ ءۇشىن قانداي ارەكەتتەردى ورىندايمىز؟
سيقىرلى پەرنەلەر.
Enter – ەنگىزۋ
Delete – وڭ جاقتان كەتىرۋ
Esc – بولدىرماۋ
Tab – ابزاستان
Num Lock – سانداردى قوسادى
Backspace – سول جاقتان كەتىرۋ
Caps lock – ۇلكەن ءارىپ
3. جاڭا ساباق. Microsoft Excel كەستەلىك پروسەسسورى. MS Excel - گە كىرىسپە.
بالالار، ءبىزدىڭ بۇگىنگى ساباقتاعى ماقساتىمىز ەلەكتروندىق كەستە MSExcel باعدارلاماسىمان تانىسۋ، اقپاراتتاردىڭ تۇرلەرىمەن جۇمىس جاساۋ بارىسىندا قولدانا الۋ.
جاڭا ساباق ەكى بولىمنەن تۇرادى. ياعني، وقۋشىلار تەوريالىق ءبولىمدى مەڭگەرە وتىرىپ، پراكتيكالىق ءبولىمدى قاتار ورىندايدى.
1) Microsoft Excel – ءدىڭ دۇنيەگە كەلۋى؛
2) Microsoft Excel – مەن تانىسۋ؛
تاريحي شولۋ.
1979 جىلى ەكى ەكونوميست ستۋدەنت دەن بريكلين جانە بوب فرەنكستون ءۇي تاپسىرماسىن تەز ورىنداۋعا كومەكتەسەتىن جانە ۋاقىتتى ۇنەمدەيتىن ءادىستى ويلاپ تابۋعا ۇيعاردى. ولار تاريحتا ءبىرىنشى رەت كەستە باعدارلاماسىن جازىپ، ونى Visible Calculator سوزىنەن قىسقارتىپ، VisiCalk (كورسەتكىش كالكۋلياتور) دەپ اتادى. سوندىقتان ەلەكتروندىق كەستەلەر باعدارلاماسى، ونىڭ ىشىندە Excel باعدارلاماسى دەن مەن بوبتىڭ ارقاسىندا جۇزەگە استى.
1985 جىلدىڭ مامىر ايىندا Microsoft كومپانياسى وزدەرىنىڭ ەلەكتروندىق ەسەپتەۋلەرگە ارنالعان كەستەلىك باعدارلاماسى مICROSOFT ەXCEL ويلاپ شىعاردى. ءۇش ايدان سوڭ - اق بۇل باعدارلاما بارلىق ەسەپ جۇرگىزۋشىلەرگە تانىم بولىپ قولدانىسقا ەندى.
2) Microsoft Excel – مەن تانىسۋ؛
Microsoft Excel - بۇل قۇجاتتاردى تەز ارادا كەستە تۇرىندە دايىنداۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. ول ماتەماتيكالىق امالداردى، كۇردەلى ەسەپتەۋلەردى جەڭىلدەتۋ ءۇشىن قولدانىلادى. سونىمەن قاتار، قاراپايىم پايدالانۋشىلار ەلەمەنتتەر ەسەپتەۋلەردى جۇرگىزۋ ءۇشىن قولدانا الادى. (وتباسى بيۋدجەتى، اقشالاي قاراجاتتىڭ كىرىسى مەن شىعىسى). MS Excel - دەگى ىڭعايلى اسپاپتاردىڭ كومەگىمەن الىنعان ساندىق ماندەردى تالداۋعا، سونىمەن قاتار، ولاردىڭ ناتيجەسىن كەستە تۇرىندە بەرۋگە بولادى. وسى كەستەدەگى مالىمەتتەر نەگىزىندە ءارتۇرلى دياگراممالار تۇرعىزىپ، مالىمەتتەر بازاسىن دايارلاۋعا بولادى. Excel بۋحگالتەريادا قارقىندى دامىعان، ياعني كوپتەگەن فيرمالاردا قۇجاتتار مەن ەسەپتەۋلەردى دايىنداۋدا جانە ءار ءتۇرلى ەسەپتەۋلەر جۇرگىزۋدە كەڭىنەن قولدانىلادى.
وقۋشىلاردىڭ العان بىلىمدەرىن بەكىتۋ:
“برەين - رينگ” ويىنى.
• Microsoft Excel باعدارلاماسىنىڭ قالاي ىسكە قوسامىز؟
• Microsoft Excel باعدارلاماسىنىڭ قىزمەتى قانداي؟
• Excel - ڭ جۇمىس كىتابى دەگەندى قالاي تۇسىنەمىز؟
• ينتەراكتيۆتى تاقتانىڭ كومەگىمەن Excel - دە جاڭا قۇجات ازىرلەۋ جانە ساقتاۋ كەرەك.
سىنىپپەن جۇمىس. “مەنىڭ جاسىم نەشەدە؟”.
Excel باعدارلاماسىن ىسكە قوسامىز.
تاپسىرما:
• ا1 ۇياشىعىنا «مەن... قالاسىندا دۇنيەگە كەلدىم» دەگەن ءماتىندى ەنگىزىپ، ونىڭ سول جاق شەتكە ىعىسىپ ورنالاسقانىنا كوڭىل ءبولىڭىز.
• ۆ1 ۇياشىعىنا تۋعان جىلىڭىزدى ەنگىزىڭىز.
• س1 ۇياشىعىنا بيىلعى جىلدى ەنگىزىڭىز.
• D1 ۇياشىعىنا =س1 - ۆ1 فورمۋلاسىن ەنگىزىڭىز. ناتيجەسى قالاي بولادى؟ D1 ۇياشىعىندا ءسىزدىڭ جاسىڭىز كورسەتىلىپ تۇر.
• وسىلايشا 2030 جىلى ءوزىڭىزدىڭ قايجاستا بولاتىندىعىڭىزدى ەسەپتەڭىز.
كىتاپپەن جۇمىس. 8. 1 - تاپسىرما[98]. MS Excel - مەن تانىسۋ
4. كەستەنىڭ C باعانىندا جانە 4 - جولىندا تۇرعان ۇياشىقتى بەلگىلەڭىز. A16 - نى بەلگىلەپ، ۇياشىقتاردى بىرىكتىرىڭىز. F3 ۇياشىعىن دا بىرىكتىرىپ، اتىڭدى جاز.
5. باسى A1 ۇياشىعى جانە سوڭى D5 ۇياشىعى بولاتىن اۋماقتى بەلگىلەپ، ۇياشىقتاردى سارى تۇسكە بوياڭىز جانە ءار ءتۇرلى شەكارالار قويىڭىز.
ۇيگە تاپسىرما: Microsoft Excel كەستەلىك پروسەسسورى. 8. 1. MS Excel - مەن تانىسۋ
MS Excel ورتاسىندا 5 – 7 كوبەيتۋ كەستەسىن قۇرۋ.
ءوزىن - ءوزى باعالاۋ: وقۋشىلار ساباقتا العان باعالارىن MS Excel باعدارلاماسىندا وزدەرى ەسەپتەپ شىعۋى ءتيىس. وقۋشىنىڭ ساباققا قاتىسىمى، ۇيگە بەرىلگەن ساباقتى ايتىپ، تاپسىرمالاردى ورىنداعانى ەسكەرىلەدى.
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا Excel باعدارلاماسى بويىنشا ءبىلىمدى مەڭگەرتۋ.
دامىتۋشىلىق: پانگە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن قالىپتاستىرۋ.
وقۋشىلاردىڭ اقپاراتتىق – تەحنولوگيالىق ويلاۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
تاربيەلىك: وقۋشىلاردى ۇقىپتىلىققا، جاۋاپكەرشىلىككە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا تاقىرىپتى مەڭگەرتۋ
ساباقتىڭ ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، بايانداۋ، بەينەادىس، سىنىپپەن جۇمىس.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ەلەكتروندى وقۋلىق، كەستەلەر، تاراتپا ماتەريالدار
ساباقتىڭ قۇرال – جابدىقتارى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، دەربەس كومپيۋتەر، MS Excel باعدارلاماسى.
ساباقتىڭ بارىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
سالەمدەسۋ، تۇگەلدەۋ، ساباققا دايىندىعىن تەكسەرۋ.
2. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ
“كىم ءبىلىمپاز؟.
سۇراقتارعا جاۋاپ بەرۋ.
1. Word قۇجاتى تەرەزەسى ەلەمەنتتەرىنىڭ اتاۋلارىن جاقتاۋعا ەنگىزىڭىز؟
2. رەداكسيالاۋ دەگەنىمىز نە؟ ءماتىننىڭ بولىكتەرىن كوشىرۋ، قيىپ الۋ، قويۋ ادىستەرىن اتاپ شىعىڭ؟
3. كەستە دەگەنىمىز نە جانە قالاي قۇرۋعا بولادى؟
4. Word ماتىندىك رەداكتورى دەگەنىمىز؟ ىسكە قوسۋ...
5. ەكىلىك سج ون التىلىققا اۋدارۋ كەستەسىن پايدالانىپ اۋدارامىز. 1010111011101=11110110011=
6. ءماتىندى فورماتتاۋ دەگەنىمىز؟ وجەگوۆتىڭ سوزدىگىندە “ابزاس” ماعىناسى؟
7. كومپيۋتەرلىك گرافيكا دەگەنىمىز جانە قانداي تۇرلەرىن بىلىسىڭدەر؟
وقۋشىلار ەندى ءبىز وتكەن تاقىرىپتاردى قانشالىقتى تۇسىنگەنىمىزدى ءبىلۋ ءۇشىن، وتكەن تاقىرىپتاردى پىسىقتايمىز.
وتكەندى پىسىقتاۋ.
جاۋابىن تەك قانا ءبىر سوزبەن جازۋ كەرەك.
1. بەتكە نومەر قويۋ ءۇشىن قانداي ارەكەتتەردى ورىندايمىز؟
2. بەتكە رامكا قويۋ ءۇشىن قانداي ارەكەتتەردى ورىندايمىز؟
3. كەستە قويۋ ءۇشىن قانداي ارەكەتتەردى ورىندايمىز؟
سيقىرلى پەرنەلەر.
Enter – ەنگىزۋ
Delete – وڭ جاقتان كەتىرۋ
Esc – بولدىرماۋ
Tab – ابزاستان
Num Lock – سانداردى قوسادى
Backspace – سول جاقتان كەتىرۋ
Caps lock – ۇلكەن ءارىپ
3. جاڭا ساباق. Microsoft Excel كەستەلىك پروسەسسورى. MS Excel - گە كىرىسپە.
بالالار، ءبىزدىڭ بۇگىنگى ساباقتاعى ماقساتىمىز ەلەكتروندىق كەستە MSExcel باعدارلاماسىمان تانىسۋ، اقپاراتتاردىڭ تۇرلەرىمەن جۇمىس جاساۋ بارىسىندا قولدانا الۋ.
جاڭا ساباق ەكى بولىمنەن تۇرادى. ياعني، وقۋشىلار تەوريالىق ءبولىمدى مەڭگەرە وتىرىپ، پراكتيكالىق ءبولىمدى قاتار ورىندايدى.
1) Microsoft Excel – ءدىڭ دۇنيەگە كەلۋى؛
2) Microsoft Excel – مەن تانىسۋ؛
تاريحي شولۋ.
1979 جىلى ەكى ەكونوميست ستۋدەنت دەن بريكلين جانە بوب فرەنكستون ءۇي تاپسىرماسىن تەز ورىنداۋعا كومەكتەسەتىن جانە ۋاقىتتى ۇنەمدەيتىن ءادىستى ويلاپ تابۋعا ۇيعاردى. ولار تاريحتا ءبىرىنشى رەت كەستە باعدارلاماسىن جازىپ، ونى Visible Calculator سوزىنەن قىسقارتىپ، VisiCalk (كورسەتكىش كالكۋلياتور) دەپ اتادى. سوندىقتان ەلەكتروندىق كەستەلەر باعدارلاماسى، ونىڭ ىشىندە Excel باعدارلاماسى دەن مەن بوبتىڭ ارقاسىندا جۇزەگە استى.
1985 جىلدىڭ مامىر ايىندا Microsoft كومپانياسى وزدەرىنىڭ ەلەكتروندىق ەسەپتەۋلەرگە ارنالعان كەستەلىك باعدارلاماسى مICROSOFT ەXCEL ويلاپ شىعاردى. ءۇش ايدان سوڭ - اق بۇل باعدارلاما بارلىق ەسەپ جۇرگىزۋشىلەرگە تانىم بولىپ قولدانىسقا ەندى.
2) Microsoft Excel – مەن تانىسۋ؛
Microsoft Excel - بۇل قۇجاتتاردى تەز ارادا كەستە تۇرىندە دايىنداۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. ول ماتەماتيكالىق امالداردى، كۇردەلى ەسەپتەۋلەردى جەڭىلدەتۋ ءۇشىن قولدانىلادى. سونىمەن قاتار، قاراپايىم پايدالانۋشىلار ەلەمەنتتەر ەسەپتەۋلەردى جۇرگىزۋ ءۇشىن قولدانا الادى. (وتباسى بيۋدجەتى، اقشالاي قاراجاتتىڭ كىرىسى مەن شىعىسى). MS Excel - دەگى ىڭعايلى اسپاپتاردىڭ كومەگىمەن الىنعان ساندىق ماندەردى تالداۋعا، سونىمەن قاتار، ولاردىڭ ناتيجەسىن كەستە تۇرىندە بەرۋگە بولادى. وسى كەستەدەگى مالىمەتتەر نەگىزىندە ءارتۇرلى دياگراممالار تۇرعىزىپ، مالىمەتتەر بازاسىن دايارلاۋعا بولادى. Excel بۋحگالتەريادا قارقىندى دامىعان، ياعني كوپتەگەن فيرمالاردا قۇجاتتار مەن ەسەپتەۋلەردى دايىنداۋدا جانە ءار ءتۇرلى ەسەپتەۋلەر جۇرگىزۋدە كەڭىنەن قولدانىلادى.
وقۋشىلاردىڭ العان بىلىمدەرىن بەكىتۋ:
“برەين - رينگ” ويىنى.
• Microsoft Excel باعدارلاماسىنىڭ قالاي ىسكە قوسامىز؟
• Microsoft Excel باعدارلاماسىنىڭ قىزمەتى قانداي؟
• Excel - ڭ جۇمىس كىتابى دەگەندى قالاي تۇسىنەمىز؟
• ينتەراكتيۆتى تاقتانىڭ كومەگىمەن Excel - دە جاڭا قۇجات ازىرلەۋ جانە ساقتاۋ كەرەك.
سىنىپپەن جۇمىس. “مەنىڭ جاسىم نەشەدە؟”.
Excel باعدارلاماسىن ىسكە قوسامىز.
تاپسىرما:
• ا1 ۇياشىعىنا «مەن... قالاسىندا دۇنيەگە كەلدىم» دەگەن ءماتىندى ەنگىزىپ، ونىڭ سول جاق شەتكە ىعىسىپ ورنالاسقانىنا كوڭىل ءبولىڭىز.
• ۆ1 ۇياشىعىنا تۋعان جىلىڭىزدى ەنگىزىڭىز.
• س1 ۇياشىعىنا بيىلعى جىلدى ەنگىزىڭىز.
• D1 ۇياشىعىنا =س1 - ۆ1 فورمۋلاسىن ەنگىزىڭىز. ناتيجەسى قالاي بولادى؟ D1 ۇياشىعىندا ءسىزدىڭ جاسىڭىز كورسەتىلىپ تۇر.
• وسىلايشا 2030 جىلى ءوزىڭىزدىڭ قايجاستا بولاتىندىعىڭىزدى ەسەپتەڭىز.
كىتاپپەن جۇمىس. 8. 1 - تاپسىرما[98]. MS Excel - مەن تانىسۋ
4. كەستەنىڭ C باعانىندا جانە 4 - جولىندا تۇرعان ۇياشىقتى بەلگىلەڭىز. A16 - نى بەلگىلەپ، ۇياشىقتاردى بىرىكتىرىڭىز. F3 ۇياشىعىن دا بىرىكتىرىپ، اتىڭدى جاز.
5. باسى A1 ۇياشىعى جانە سوڭى D5 ۇياشىعى بولاتىن اۋماقتى بەلگىلەپ، ۇياشىقتاردى سارى تۇسكە بوياڭىز جانە ءار ءتۇرلى شەكارالار قويىڭىز.
ۇيگە تاپسىرما: Microsoft Excel كەستەلىك پروسەسسورى. 8. 1. MS Excel - مەن تانىسۋ
MS Excel ورتاسىندا 5 – 7 كوبەيتۋ كەستەسىن قۇرۋ.
ءوزىن - ءوزى باعالاۋ: وقۋشىلار ساباقتا العان باعالارىن MS Excel باعدارلاماسىندا وزدەرى ەسەپتەپ شىعۋى ءتيىس. وقۋشىنىڭ ساباققا قاتىسىمى، ۇيگە بەرىلگەن ساباقتى ايتىپ، تاپسىرمالاردى ورىنداعانى ەسكەرىلەدى.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.