MS Excel باعدارلاماسىن قورىتىندىلاۋ
ينفورماتيكا 8 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: MS Excel باعدارلاماسىن قورىتىندىلاۋ
ساباقتىڭ ماقساتى:
ا) بiلiمدiلىك: EXCEL باعدارلاماسىندا دياگراممامەن جۇمىس ىستەۋ جانە العان بىلىمدەرىن قورىتىندىلاۋ؛
ءا) دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ MS Excel پروگرامماسى مۇمكىندىكتەرىن پايدالانا وتىرىپ دياگرامما تۇرعىزۋ داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ، شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن جەتىلدىرۋ جانە ولاردىڭ كومپيۋتەرلىك ساۋاتتىلىقتارىن دامىتۋ؛
ب) تاربيەلىك: وقۋشىلاردى ادامگەرشىلىككە، يماندىلىققا، ازاماتتىق پەن جاۋاپكەرشىلىككە تاربيەلەۋ جانە ۇقىپتىلىق پەن تياناقتىلىققا باۋلۋ.
ساباقتىڭ ءتيپى: ارالاس ساباق.
ساباقتىڭ ءتۇرى: پراكتيكالىق
ساباقتىڭ ءادىسى: تۇسىندىرمەلى، زەرتتەۋشىلىك، پراكتيكالىق
ءپانارالىق بايلانىس: ماتەماتيكا، اعىلشىن؛
ساباقتىڭ كورنەكiلiگi: مS Exسel تەرەزەسى، دياگرامما شەبەرى، ەلەكتروندىق وقۋلىق، ينتەراكتيۆتى تاقتا، كارتوچكالار.
ساباق بارىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
• وقۋشىلارمەن سالەمدەسۋ؛
• وقۋشىلاردى تۇگەندەۋ؛
• ولاردىڭ قۇرال - جابدىقتارىن جانە ساباققا دايىندىقتارىن تەكسەرۋ؛
• ساباقتىڭ تاقىرىبى مەن ماقساتىن، ءوتۋ ەرەكشەلىكتەرىن حابارلاپ، ساباققا كىرىسۋ.
ءىى. وي شاقىرۋ «قۇپيا ءسوزدىڭ سىرىن اشۋ»
اداسقان ارىپتەردەن ءسوز قۇراپ، ولاردىڭ قازاقشا اتىن ايتىپ ورىسشاعا، اعىلشىنعا اۋدارۋ كەرەك.
كىتاپ - كنيگا - Book؛ Excel ىسكە قوسىلعاننان كەيىن، ەكراندا كەستەنىڭ جۇمىس ىستەۋ بەتتەرى جۇمىس كىتابىنا بىرىكتىرىلگەن.
بەت - سترانيسا - list؛ جۇمىس كىتابى جۇمىس بەتىنەن تۇرادى
ۇياشىق - ياچەيكا - cell؛ جۇمىس بەتتەرى ۇياشىقتان تۇرادى؛
دياگرامما - دياگرامما - diagram؛ مالىمەتتەردى گرافيكتىك تۇردە كورسەتۋ
كەستە - تابليسا - table؛ كەستە بىرنەشە ۇياشىقتان تۇرادى؛
فورمۋلا - فورمۋلا - formula؛ Excel دە فورمۋلالار جازۋ ارقىلى ەسەپتەۋگە بولادى؛
ءىىى. ماعىنانى اشۋ «سۇراق - جاۋاپ»
1. Excel - دە كەز كەلگەن فورمۋلانى ەنگىزۋ قانداي بەلگىدەن باستالادى؟ جاۋابى: =،+ بەلگىسىنەن كەيىن
2. اۆتوقوسىندى بەلگىسىنىڭ باتىرماسى قانداي؟ جاۋابى: ∑
3. فۋنكسيا شەبەرى بەلگىسىنىڭ باتىرماسى قانداي؟ جاۋابى: fx
4. باعاندار سانى قانشا؟ جاۋابى: 256
5. قانشا جولدان تۇرادى؟ جاۋابى: 65536
6. Excel باعدارلاماسى دەگەنىمىز نە؟ جاۋابى: ساندىق كەستەمەن جۇمىس ىستەۋگە ارنالعان باعدارلاما
7. دياگراممالاردىڭ قانداي تۇرلەرىن بىلەسىڭ؟ جاۋابى: دوڭگەلەك، باعاندىق، سىزىقتىق، نۇكتەلىك، كوپىرشىكتىك، ت. ب
8. دياگراممانى جاساۋدىڭ نەشە قادامى بار؟ جاۋابى: 4
9. دياگراممانى جاساۋ قادامدارىن تىزبەكتەپ ايتىپ بەر؟ جاۋابى: ءتيپى؛ مالىمەتتەر ارالىعى؛ پارامەترلەرى؛ بولىكتەرى.
10. ءورىس جانە جازۋلار دەپ نەنى ايتامىز؟ جاۋابى: A، B، C، D، E، F جازۋلارى ءورىس، ال 1، 2، 3 جولدارى جازۋلار دەپ اتالادى
11. دياگرامما دەگەنىمىز نە؟ جاۋابى: بۇل مالىمەتتەردى تالداۋ مەن سالىستىرۋ ىڭعايلى بولۋ ءۇشىن كەستەدەگى مالىمەتتەردىڭ كورنەكى گرافيكتىك تۇردە بەرىلۋى.
12. اۆتوفورمات نە ءۇشىن قاجەت؟ جاۋابى: مالىمەتتەردى نەمەسە ۇياشىقتاردى فورماتتاۋ ءۇشىن
13. مالىمەتتەر بازاسى دەگەنىمىز نە؟ جاۋابى: بەلگىلى ءبىر قاسيەتتەرگە يە مالىمەتتەر جيىنى جونىندە جۇيەلى تۇردە مالىمەت ساقتاۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن اقپاراتتىق مودەل
14. ەلەكتروندى كەستە دەگەنىمىز نە؟ جاۋابى: كادىمگى كەستەنىڭ كومپيۋتەرلىك بەينەسىن ەلەكتروندىق كەستە دەپ اتايمىز
15. كەز كەلگەن ەلەكتروندى كەستەنىڭ ۇياشىعىنا نەنى ەنگىزۋگە بولادى؟ جاۋابى:- سان؛- فورمۋلا؛ - ماتىندىك اقپاراتتاردى ەنگىزۋگە بولادى
IV. كوزگە ارنالعان جاتتىعۋ جاسالادى.
V. تەست جۇمىسى Excel باعدارلامالارى كومەگىمەن
1. Microsoft Excel دەگەنىمىز نە؟
a) وپەراسيالىق جۇيە
b) تەكستىك رەداكتور
c) انتيۆيرۋستىق پروگرامما
d) ەلەكتروندىق كەستە
2. Microsoft Excel جولدار سانى
a) 65536
b) 256
c) 125
d) 1256
3. Microsoft Excel باعاندار سانى
a) 65636
b) 256
c) 125
d) 1256
4. دياگرامما دەگەنىمىز نە؟
a) بىرنەشە ۇياشىقتار توبى
b) جۇمىس كىتابىنىڭ ءبىر پاراعىنا ەنگىزىلگەن گرافيكتىك وبەكت
c) ماتىندىك رەداكتوردا قولدانىلاتىن جازۋ ءتۇرى
d) جول مەن باعاننىڭ قيىلىسۋى
№20 ورتا مەكتەپ
ءپان ءمۇعالىمى: سەيدابدۋللايەۆا ق.
MS Excel باعدارلاماسىن قورىتىندىلاۋ. جۇكتەۋ
MS Excel باعدارلاماسىن قورىتىندىلاۋ. سلايدىن جۇكتەۋ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: MS Excel باعدارلاماسىن قورىتىندىلاۋ
ساباقتىڭ ماقساتى:
ا) بiلiمدiلىك: EXCEL باعدارلاماسىندا دياگراممامەن جۇمىس ىستەۋ جانە العان بىلىمدەرىن قورىتىندىلاۋ؛
ءا) دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ MS Excel پروگرامماسى مۇمكىندىكتەرىن پايدالانا وتىرىپ دياگرامما تۇرعىزۋ داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ، شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن جەتىلدىرۋ جانە ولاردىڭ كومپيۋتەرلىك ساۋاتتىلىقتارىن دامىتۋ؛
ب) تاربيەلىك: وقۋشىلاردى ادامگەرشىلىككە، يماندىلىققا، ازاماتتىق پەن جاۋاپكەرشىلىككە تاربيەلەۋ جانە ۇقىپتىلىق پەن تياناقتىلىققا باۋلۋ.
ساباقتىڭ ءتيپى: ارالاس ساباق.
ساباقتىڭ ءتۇرى: پراكتيكالىق
ساباقتىڭ ءادىسى: تۇسىندىرمەلى، زەرتتەۋشىلىك، پراكتيكالىق
ءپانارالىق بايلانىس: ماتەماتيكا، اعىلشىن؛
ساباقتىڭ كورنەكiلiگi: مS Exسel تەرەزەسى، دياگرامما شەبەرى، ەلەكتروندىق وقۋلىق، ينتەراكتيۆتى تاقتا، كارتوچكالار.
ساباق بارىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
• وقۋشىلارمەن سالەمدەسۋ؛
• وقۋشىلاردى تۇگەندەۋ؛
• ولاردىڭ قۇرال - جابدىقتارىن جانە ساباققا دايىندىقتارىن تەكسەرۋ؛
• ساباقتىڭ تاقىرىبى مەن ماقساتىن، ءوتۋ ەرەكشەلىكتەرىن حابارلاپ، ساباققا كىرىسۋ.
ءىى. وي شاقىرۋ «قۇپيا ءسوزدىڭ سىرىن اشۋ»
اداسقان ارىپتەردەن ءسوز قۇراپ، ولاردىڭ قازاقشا اتىن ايتىپ ورىسشاعا، اعىلشىنعا اۋدارۋ كەرەك.
كىتاپ - كنيگا - Book؛ Excel ىسكە قوسىلعاننان كەيىن، ەكراندا كەستەنىڭ جۇمىس ىستەۋ بەتتەرى جۇمىس كىتابىنا بىرىكتىرىلگەن.
بەت - سترانيسا - list؛ جۇمىس كىتابى جۇمىس بەتىنەن تۇرادى
ۇياشىق - ياچەيكا - cell؛ جۇمىس بەتتەرى ۇياشىقتان تۇرادى؛
دياگرامما - دياگرامما - diagram؛ مالىمەتتەردى گرافيكتىك تۇردە كورسەتۋ
كەستە - تابليسا - table؛ كەستە بىرنەشە ۇياشىقتان تۇرادى؛
فورمۋلا - فورمۋلا - formula؛ Excel دە فورمۋلالار جازۋ ارقىلى ەسەپتەۋگە بولادى؛
ءىىى. ماعىنانى اشۋ «سۇراق - جاۋاپ»
1. Excel - دە كەز كەلگەن فورمۋلانى ەنگىزۋ قانداي بەلگىدەن باستالادى؟ جاۋابى: =،+ بەلگىسىنەن كەيىن
2. اۆتوقوسىندى بەلگىسىنىڭ باتىرماسى قانداي؟ جاۋابى: ∑
3. فۋنكسيا شەبەرى بەلگىسىنىڭ باتىرماسى قانداي؟ جاۋابى: fx
4. باعاندار سانى قانشا؟ جاۋابى: 256
5. قانشا جولدان تۇرادى؟ جاۋابى: 65536
6. Excel باعدارلاماسى دەگەنىمىز نە؟ جاۋابى: ساندىق كەستەمەن جۇمىس ىستەۋگە ارنالعان باعدارلاما
7. دياگراممالاردىڭ قانداي تۇرلەرىن بىلەسىڭ؟ جاۋابى: دوڭگەلەك، باعاندىق، سىزىقتىق، نۇكتەلىك، كوپىرشىكتىك، ت. ب
8. دياگراممانى جاساۋدىڭ نەشە قادامى بار؟ جاۋابى: 4
9. دياگراممانى جاساۋ قادامدارىن تىزبەكتەپ ايتىپ بەر؟ جاۋابى: ءتيپى؛ مالىمەتتەر ارالىعى؛ پارامەترلەرى؛ بولىكتەرى.
10. ءورىس جانە جازۋلار دەپ نەنى ايتامىز؟ جاۋابى: A، B، C، D، E، F جازۋلارى ءورىس، ال 1، 2، 3 جولدارى جازۋلار دەپ اتالادى
11. دياگرامما دەگەنىمىز نە؟ جاۋابى: بۇل مالىمەتتەردى تالداۋ مەن سالىستىرۋ ىڭعايلى بولۋ ءۇشىن كەستەدەگى مالىمەتتەردىڭ كورنەكى گرافيكتىك تۇردە بەرىلۋى.
12. اۆتوفورمات نە ءۇشىن قاجەت؟ جاۋابى: مالىمەتتەردى نەمەسە ۇياشىقتاردى فورماتتاۋ ءۇشىن
13. مالىمەتتەر بازاسى دەگەنىمىز نە؟ جاۋابى: بەلگىلى ءبىر قاسيەتتەرگە يە مالىمەتتەر جيىنى جونىندە جۇيەلى تۇردە مالىمەت ساقتاۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن اقپاراتتىق مودەل
14. ەلەكتروندى كەستە دەگەنىمىز نە؟ جاۋابى: كادىمگى كەستەنىڭ كومپيۋتەرلىك بەينەسىن ەلەكتروندىق كەستە دەپ اتايمىز
15. كەز كەلگەن ەلەكتروندى كەستەنىڭ ۇياشىعىنا نەنى ەنگىزۋگە بولادى؟ جاۋابى:- سان؛- فورمۋلا؛ - ماتىندىك اقپاراتتاردى ەنگىزۋگە بولادى
IV. كوزگە ارنالعان جاتتىعۋ جاسالادى.
V. تەست جۇمىسى Excel باعدارلامالارى كومەگىمەن
1. Microsoft Excel دەگەنىمىز نە؟
a) وپەراسيالىق جۇيە
b) تەكستىك رەداكتور
c) انتيۆيرۋستىق پروگرامما
d) ەلەكتروندىق كەستە
2. Microsoft Excel جولدار سانى
a) 65536
b) 256
c) 125
d) 1256
3. Microsoft Excel باعاندار سانى
a) 65636
b) 256
c) 125
d) 1256
4. دياگرامما دەگەنىمىز نە؟
a) بىرنەشە ۇياشىقتار توبى
b) جۇمىس كىتابىنىڭ ءبىر پاراعىنا ەنگىزىلگەن گرافيكتىك وبەكت
c) ماتىندىك رەداكتوردا قولدانىلاتىن جازۋ ءتۇرى
d) جول مەن باعاننىڭ قيىلىسۋى
№20 ورتا مەكتەپ
ءپان ءمۇعالىمى: سەيدابدۋللايەۆا ق.
MS Excel باعدارلاماسىن قورىتىندىلاۋ. جۇكتەۋ
MS Excel باعدارلاماسىن قورىتىندىلاۋ. سلايدىن جۇكتەۋ