مينيسترلىك وقۋشىلاردىڭ ءبىلىمىن كريتەريالدى باعالاۋ جۇيەسىنەن باس تارتا ما
ق ر ءبىلىم جانە عىلىم ۆيسە-مينيسترى شولپان كارينوۆا بۇگىندە وقۋشىلاردىڭ ءبىلىمىن باعالاۋ ءۇشىن قولدانىلىپ وتىرعان ءبولىم بويىنشا جانە توقسان بويىنشا جيىنتىق باعالاۋلار (بجب/سور جانە تجب/سوچ) ءتارتىبىن ءتۇسىندىرىپ بەردى.
«قازىرگى ۋاقىتتا ق ر ءبىلىم جانە عىلىم ءمينيسترىنىڭ تاپسىرماسى بويىنشا كريتەريالدى باعالاۋ جۇيەسىن جەتىلدىرۋ جولدارىن تالقىلايتىن جۇمىس توبى قۇرىلدى. پىكىرتالاستار ءوربىپ، ۇسىنىستار ءتۇسىپ جاتىر. مۇعالىمدەر بىر-بىرىمەن پىكىر الماسىپ، ءتىپتى داۋلاسىپ، دالەلدەر كەلتىرىپ، بۇل جۇمىس قاتتى قىزۋ تالقىلانۋ ۇستىندە. ارىپتەستەر ءوزارا كەڭەسەدى. مۇعالىمدەر كوتەرىپ جاتقان ءفورماتيۆتى باعالاۋ كەزىندەگى بالداردى ەسەپتەۋ، بجب مەن تجب-نىڭ جيىلىگى سۇراقتارى پىسىقتالۋدا. ءبىراق مۇعالىمدەر ءبىر ماسەلە بويىنشا ناقتى ورتاق مامىلەگە كەلدى - ەسكىرگەن، 3 بالدىق جۇيەگە ورالۋ مۇمكىن ەمەس»، - دەپ جازادى ۆيسە-مينيستر Facebook پاراقشاسىندا.
ونىڭ جازۋىنشا، مۇعالىمدەر كريتەريالدى باعالاۋ جۇيەسىنىڭ ادىستەمەسى دۇرىس ەكەنىن تۇسىنگەن. سونداي-اق، ول باعالاۋ جەتەكشى ەلدەردىڭ جۇيەسىنىڭ تارتىبىنە ساي كەلەتىندەي باعالاۋدىڭ جاڭا ستاندارتتارى مەن مەحانيزمدەرىن جولعا قويعان. سول سەبەپتى، مينيسترلىك كريتەريالدى باعالاۋ جۇيەسىنەن باس تارتپايدى.
«ءتۇسىندىرىپ وتەيىن: 2016 جىلى باستالعان ءبىلىم مازمۇنىن جاڭارتۋ جۇمىسى وقىتۋ ناتيجەلەرىن باقىلاۋدىڭ جاڭا فورمالارىن قاجەت ەتىپ، اقىرى كريتەريالدى باعالاۋ جۇيەسى ەنگىزىلدى. بۇرىن ستاندارت فاكتولوگيالىق ءبىلىمدى يگەرۋگە باسا ماڭىز بەرىپ، ونىڭ دەڭگەيى ساباقتا شاعىن فراگمەنتتەردى قايتالاپ ايتىپ بەرۋمەن، قورىتىندى باقىلاۋمەن باعالاناتىن. مۇنداي ءادىس اقپاراتتىق تۇرعىدا وقىتۋ تارتىبىنە ساي كەلدى. سەبەبى، وقۋشىلارعا وڭدەلگەن دايىن ماتەريال ۇسىنىلعان ەدى»، - دەيدى ول.
شولپان قارينوۆانىڭ سوزىنە سەنسەك، باعالاۋدىڭ جاڭا جۇيەسىندە وبەكتيۆتىلىكتى قامتاماسىز ەتەتىن باعالاۋ قۇرالدارىنا تالاپ كۇشەيتىلگەن. دايىندالعان تالاپتار مەن تاپسىرمالار ءبىلىم دەڭگەيىن انىقتاپ قانا قويماي، بۇدان دا جوعارى دەڭگەيدەگى ءبىلىم مەن داعدىنى پايدالانۋ مۇمكىندىگىنە جول اشادى. ياعني، وقۋشىنىڭ قالاي سويلەپ، وي وربىتەتىنىنە، نەگىزگى ويدى قالاي جەتكىزە الاتىنىنا، شەشىم قابىلداپ، العان ءبىلىمدى ومىرىندە پايدالانا الۋىنا قاراي باعا بەرەدى. بۇل باعىت ءداستۇرلى باعالاۋدىڭ تيىمسىزدىگىن جويىپ، تالاپتاردىڭ ءبىرىڭعايلىعىن، ستاندارتتالۋىن جانە پروسەدۋرالاردىڭ تەڭدىگىن قامتاماسىز ەتەدى.
«بجب – بۇل بۇرىننان بەرگى قولدانىستاعى تەماتيكالىق باقىلاۋ جۇمىسى، ال تجب – توقسان سايىن الىناتىن باقىلاۋ جۇمىسى. جاڭا جانە ەسكى جۇيەدە دە ورىندالعان باقىلاۋ جۇمىستارىنىڭ سانىندا ەشقانداي ايىرماشىلىق جوق. ماسەلەن، تيپتىك وقۋ جوسپارىندا (توج) 2013 جىلعى «قازاق ءتىلى/ورىس ءتىلى» پاندەرى بويىنشا باقىلاۋ جۇمىستارىنىڭ كەلەسى تۇرلەرى بەكىتىلگەن: جىلىنا 13-تەن 15-كە دەيىن باستاۋىش سىنىپتاردان ديكتانت، مازمۇنداما، شىعارما، تەستىلەۋ، قورىتىندى ديكتانت (2 سىنىپتا 15، 3 سىنىپتا 14، 4 سىنىپتا 13) الىنادى. جاڭارتىلعان مازمۇن اياسىندا بجب مەن تجب بۇل سىنىپتاردا جىلىنا 12-گە قىسقارتىلادى. «ماتەماتيكا» ءپانى بويىنشا 2012 جىلعى تجو-دا 5ء-شى سىنىپتا باقىلاۋ جۇمىسىنىڭ سانى جىلىنا 13 رەت، ال بجب مەن تجب 14 رەت كەزدەسەتىن. ال 6-شى سىنىپتا بجب مەن تجب سانى جاڭا باعدارلاما بويىنشا ازىراق. «حيميا» ءپانى بويىنشا 2012 جىلعى توج-دا پراكتيكالىق/باقىلاۋ جۇمىستارىنىڭ سانى 11 بولدى. ال 2016 جىلعى توج-دا بجب مەن تجب 12-گە ازايدى»، - دەيدى ول.
ۆيسە-مينيستر كريتەريالدى باعالاۋ جۇيەسى پەداگوگتاردىڭ جۇمىسىن جەڭىلدەتە تۇسكەنىن جەتكىزدى.
«مۇعالىمدەر تۋرالى ايتار بولساق: ەسكى جۇيەدە باستاۋىش سىنىپتاردىڭ مۇعالىمدەرى داپتەردى كۇن سايىن تەكسەرەتىن. بۇل كۇندەلىكتى ءتارتىپ ەدى. مۇعالىمدەر كۇن سايىن بىرنەشە ءپان بويىنشا 25 وقۋشىنىڭ داپتەرىن تەكسەرىپ، كەلەسى كۇنى تەكسەرىلگەن تاپسىرمانى ەسكەرتپەسىمەن الىپ كەلەتىن. سول سەكىلدى، ورتا جانە جوعارى سىنىپتاردا قازاق جانە ورىس ءتىلى، ماتەماتيكا، فيزيكا، حيميا، بيولوگيا پاندەرى بويىنشا جۇمىس جازباشا تەكسەرىلىپ، ولارمەن پراكتيكالىق جانە لابوراتوريالىق جۇمىستار جۇرگىزىلدى. ونىڭ ءبارى كۇندەلىكتى قالىپتى جۇمىس ەدى»، - دەيدى ول.
ونىڭ سوزىنشە، بجب مەن تجب-نى تەكسەرۋ كەزىندە بۇرىنعى جۇيەگە ۇيرەنگەن مۇعالىمدەر ەش قينالمايدى.
«البەتتە، اۋىزشا پاندەردىڭ مۇعالىمدەرى قينالىپ قالارى انىق. ەسكى جۇيە بويىنشا ولار جازباشا جۇمىس جۇرگىزبەيتىن. ولار وقۋشىلاردىڭ اۋىزشا جاۋابىن عانا سۇرايتىن»، - دەدى ش.كارينوۆا.
اتاپ وتىلگەندەي، 2016 جىلى جاڭارتىلعان وقىتۋ باعدارلاماسى بويىنشا 1-سىنىپقا بارعان بالالار بىردەن ءفورماتيۆتى جانە جيىنتىق تۇردە باعالانىپ، جاڭا جاعدايلارعا بەلسەندى تۇردە ارالاسىپ كەتتى. ولار «جامان» بەلگى (باعا) الۋعا قورىقپايدى. ونى بىلمەيدى دە. ولار ءوز جاۋاپتارى ءمۇعالىمنىڭ كوڭىلىنەن شىققانىنا نەمەسە شىقپاعانىن بىلە الادى.
«جاڭا جۇيەمەن باعالاۋعا الدىمەن ەسكى جۇيەدە وقىعان جانە باعالانعان، ءقازىر جاڭاسىنا كوشكەن بالالار باياۋ بەيىمدەلىپ جاتىر. ولاردىڭ قيىندىقتارى پسيحولوگيالىق تۇرعىدان بىر-بىرىنە ۇيرەنىپ قالۋلارىندا، ەندى ولارعا قايتا بەيىمدەلۋگە تۋرا كەلەدى. اتا-انالارعا قاتىستى: بۇگىنگى اتا-انالار-كەشەگى مەكتەپ وقۋشىلارى، ولار وزدەرى ەسكى باعدارلاما بويىنشا وقىپ، «3»، «4»، «5» دەگەن باعا الدى. ولارعا باسقا باعانى ەلەستەتۋ قيىن. سونىمەن قاتار، بۇرىنعىسى ىڭعايلى. جانە بۇل تۇسىنىكتى. بۇل رەتتە، ق ر ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگىنىڭ ەرەجەلەرىندە بجب مەن تجب سانى كۇنىنە 3-تەن اسپاۋى ءتيىس، وقۋشىلاردىڭ شامادان تىس جۇكتەلۋىنە جول بەرمەۋ ءۇشىن بجب مەن تجب تاپسىرۋدىڭ يكەمدى كەستەسى جانە ت.ب. بار ەكەندىگىن اتاپ ءوتۋ قاجەت»، - دەيدى ۆيسە-مينيستر.
ايتا كەتەيىك، كوكشەتاۋلىق ءمۇعالىم ءاليا احەتوۆا باق-تاردىڭ بىرىنە بەرگەن سۇحباتىندا جاڭارتىلعان وقۋ باعدارلاماسىن، باعالاۋ جۇيەسىن جانە سىبايلاس جەمقورلىقپەن كۇرەس جۇمىستارىن سىنعا العان بولاتىن.
كەيىن ۇستازبەن ءبىلىم جانە عىلىم ءمينيسترى اسحات ايماعامبەتوۆ كەزدەستى.
bilim-all.kz
You Might Also Like
-
سىبايلاس جەمقورلىق فاكتىلەرى ءجيى ورىن الاتىن قازاقستاندىق جوو-لاردىڭ رەيتينگى جاسالدى.
-
باياعىدا ءبىر كەدەي كوشەرگە كولىگى بولماستان، جىل سايىن قىستاۋدا قالا بەرەدى ەكەن. ءبىر كۇنى ونىڭ ۇيىنە ەلدى سۇلىكشە سورعان ءبىر ۇلىق كەلىپتى.
