- 05 ناۋ. 2024 03:46
- 344
ناتۋرال ساننىڭ ەسەلىكتەرى
ۇزاق مەرزىمدى ساباق جوسپارىنىڭ تاراۋى: ناتۋرال سانداردىڭ بولىنگىشتىگى
5 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ناتۋرال ساننىڭ ەسەلىكتەرى
ساباقتىڭ ماقساتى: ناتۋرال ساننىڭ ەسەلىكتەرىن تابا ءبىلۋ؛
ناتۋرال ساننىڭ ەسەلىكتەرىن تابۋعا ەسەپتەر شىعارا ءبىلۋ؛
باعالاۋ كريتەرييى وقۋشىلار:
- ناتۋرال ساننىڭ ەسەلىگىن تابا بىلەدى؛
- ناتۋرال ساننىڭ ەسەلىگىن تابۋعا ەسەپتەر شىعارا الادى؛
ساباق باسى
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
ا) توپقا ءبولۋ ۇستەل ۇستىندەگى كونۆەرتتە ساندار جازىلعان ۇلەستىرمە قاعازدار بار. 3، 6، 9، 12 ساندارى بويىنشا بولىنەدى. باعالاۋ پاراقشالارىن ءار توپقا تاراتۋ.
ءا) شيراتۋ جاتتىعۋى
«ايىرماشىلىعى نەدە؟» ءادىسى سۋرەتكە قاراپ، سانداردىڭ ورنالاسۋىن ءتۇسىندىرۋ.
ساباق ورتاسى
«ويلان، جۇپتاس، ءبولىس» كەزەڭى
وقۋلىقتان تاقىرىپپەن تانىسادى. مىسالدارىن قاراستىرادى جانە ەرەجەسىن وقيدى. جەكە، جۇپپەن جانە توپپەن تالقىلايدى. كومەك قاجەت ەتەتىن وقۋشىلاردىڭ قاسىنا بارىپ، ءتۇسىندىرىپ كەتۋ. جاڭا ساباققا «قىزىل ميكروفون»ءادىسىن قولدانۋ.
ناتۋرال ا سانىنىڭ ەسەلگى دەپ ا سانىنا قالدىقسىز بولىنەتىن ناتۋرال ساندى ايتادى.
1. كەز كەلگەن ناتۋرال ساننىڭ ەسەلىكتەرى شەكتەۋسىز كوپ؛
2. بەرىلگەن ناتۋرال ساننىڭ ەڭ كىشى ەسەلىگى سول ساننىڭ وزىنە تەڭ.
مىسالدار:
5 سانىنىڭ ەسەلىكتەرى: 5، 10، 15، 20،.......
14 سانىنىڭ ەسەلىكتەرى: 14، 28، 42، 56....
21سانىنىڭ ەسەلىكتەرى: 21، 42، 63، 84،.....
«وقۋلىقپەن جۇمىس»
وقۋلىقتاعى تاپسىرما بارلىق توپتارعا بەرىلەدى.
№562 مىنا سانداردىڭ ىشىنەن 45؛ 50؛ 70؛ 75؛ 90؛ 100؛ 120 ساندارىنان 25 - ءتىڭ ەسەلىكتەرىن جازىڭدار.
25 - كە ەسەلىك ساندار: 50؛ 75؛ 100
№572
1) 45 - كە بولگىش جانە 5 - كە ەسەلىك؛
2) 92 - گە بولگىش جانە 23 - كە ەسەلىك؛
3) 120 - عا بولگىش جانە 30 - عا ەسەلىك ساندى جازىڭدار.
1) 45 - كە بولگىش جانە 5 - كە ەسەلىك: 15.
2) 92 - گە بولگىش جانە 23 - كە ەسەلىك: 46
3) 120 - عا بولگىش جانە 30 - عا ەسەلىك: 60
تاپسىرمانى ورىنداپ بولعاننان كەيىن، ينتەربەلسەندى تاقتادان دۇرىس جاۋابىن تەكسەرەدى. وقۋشىلار جۇمىس داپتەرلەرىن ساعات ءتىلىنىڭ باعىتىمەن الماستىرىپ، تەكسەرەدى.
سەرگىتۋ ءساتى:
1 - دەن 23 - كە دەيىنگى سانداردىڭ ىشىنەن 3 - كە ەسەلىك سانداردىڭ ورنىنا قول شاپالاقتايدى.
«دەرەككوزدەر» ءتاسىلى تەز قابىلداپ وتىرعان وقۋشىلارعا
1 - تاپسىرما: 18 اسىقتى اسىق سانى ءوزارا تەڭ بولاتىنداي نەشە تاسىلمەن ۇيمەلەرگە بولۋگە بولادى.
2 - تاپسىرما:
ا سانىنىڭ بولگىشتەرى:
1؛ 2، 3، 5، 6، 10، 15، ا
باياۋ قابىلداپ وتىرعان وقۋشىلارعا
1 - تاپسىرما: ساتۋشى 35ءتۇپ قالامپىر گۇلىن اكەلدى. ول ءاربىر گۇل شوعىنداعى گۇلدەر سانىن بىردەي ەتىپ، نەشە تاسىلمەن گۇل شوقتارىن دايارلاي الادى؟ ءار گۇل شوعىندا نەشە گۇلدەن بولۋى مۇمكىن؟
2 - تاپسىرما: 65 ءتۇپ اعاش كوشەتتەرىن، ءار قاتارداعى كوشەتتەر سانىن بىردەي ەتىپ، نەشە قاتارعا وتىرعىزۋعا بولادى.
ءمۇعالىمنىڭ اتى - ءجونى: تۋلەگەنوۆا گۋلبارشىن جاكسىلىكوۆنا
ناتۋرال ساننىڭ ەسەلىكتەرى جۇكتەۋ
5 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ناتۋرال ساننىڭ ەسەلىكتەرى
ساباقتىڭ ماقساتى: ناتۋرال ساننىڭ ەسەلىكتەرىن تابا ءبىلۋ؛
ناتۋرال ساننىڭ ەسەلىكتەرىن تابۋعا ەسەپتەر شىعارا ءبىلۋ؛
باعالاۋ كريتەرييى وقۋشىلار:
- ناتۋرال ساننىڭ ەسەلىگىن تابا بىلەدى؛
- ناتۋرال ساننىڭ ەسەلىگىن تابۋعا ەسەپتەر شىعارا الادى؛
ساباق باسى
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
ا) توپقا ءبولۋ ۇستەل ۇستىندەگى كونۆەرتتە ساندار جازىلعان ۇلەستىرمە قاعازدار بار. 3، 6، 9، 12 ساندارى بويىنشا بولىنەدى. باعالاۋ پاراقشالارىن ءار توپقا تاراتۋ.
ءا) شيراتۋ جاتتىعۋى
«ايىرماشىلىعى نەدە؟» ءادىسى سۋرەتكە قاراپ، سانداردىڭ ورنالاسۋىن ءتۇسىندىرۋ.
ساباق ورتاسى
«ويلان، جۇپتاس، ءبولىس» كەزەڭى
وقۋلىقتان تاقىرىپپەن تانىسادى. مىسالدارىن قاراستىرادى جانە ەرەجەسىن وقيدى. جەكە، جۇپپەن جانە توپپەن تالقىلايدى. كومەك قاجەت ەتەتىن وقۋشىلاردىڭ قاسىنا بارىپ، ءتۇسىندىرىپ كەتۋ. جاڭا ساباققا «قىزىل ميكروفون»ءادىسىن قولدانۋ.
ناتۋرال ا سانىنىڭ ەسەلگى دەپ ا سانىنا قالدىقسىز بولىنەتىن ناتۋرال ساندى ايتادى.
1. كەز كەلگەن ناتۋرال ساننىڭ ەسەلىكتەرى شەكتەۋسىز كوپ؛
2. بەرىلگەن ناتۋرال ساننىڭ ەڭ كىشى ەسەلىگى سول ساننىڭ وزىنە تەڭ.
مىسالدار:
5 سانىنىڭ ەسەلىكتەرى: 5، 10، 15، 20،.......
14 سانىنىڭ ەسەلىكتەرى: 14، 28، 42، 56....
21سانىنىڭ ەسەلىكتەرى: 21، 42، 63، 84،.....
«وقۋلىقپەن جۇمىس»
وقۋلىقتاعى تاپسىرما بارلىق توپتارعا بەرىلەدى.
№562 مىنا سانداردىڭ ىشىنەن 45؛ 50؛ 70؛ 75؛ 90؛ 100؛ 120 ساندارىنان 25 - ءتىڭ ەسەلىكتەرىن جازىڭدار.
25 - كە ەسەلىك ساندار: 50؛ 75؛ 100
№572
1) 45 - كە بولگىش جانە 5 - كە ەسەلىك؛
2) 92 - گە بولگىش جانە 23 - كە ەسەلىك؛
3) 120 - عا بولگىش جانە 30 - عا ەسەلىك ساندى جازىڭدار.
1) 45 - كە بولگىش جانە 5 - كە ەسەلىك: 15.
2) 92 - گە بولگىش جانە 23 - كە ەسەلىك: 46
3) 120 - عا بولگىش جانە 30 - عا ەسەلىك: 60
تاپسىرمانى ورىنداپ بولعاننان كەيىن، ينتەربەلسەندى تاقتادان دۇرىس جاۋابىن تەكسەرەدى. وقۋشىلار جۇمىس داپتەرلەرىن ساعات ءتىلىنىڭ باعىتىمەن الماستىرىپ، تەكسەرەدى.
سەرگىتۋ ءساتى:
1 - دەن 23 - كە دەيىنگى سانداردىڭ ىشىنەن 3 - كە ەسەلىك سانداردىڭ ورنىنا قول شاپالاقتايدى.
«دەرەككوزدەر» ءتاسىلى تەز قابىلداپ وتىرعان وقۋشىلارعا
1 - تاپسىرما: 18 اسىقتى اسىق سانى ءوزارا تەڭ بولاتىنداي نەشە تاسىلمەن ۇيمەلەرگە بولۋگە بولادى.
2 - تاپسىرما:
ا سانىنىڭ بولگىشتەرى:
1؛ 2، 3، 5، 6، 10، 15، ا
باياۋ قابىلداپ وتىرعان وقۋشىلارعا
1 - تاپسىرما: ساتۋشى 35ءتۇپ قالامپىر گۇلىن اكەلدى. ول ءاربىر گۇل شوعىنداعى گۇلدەر سانىن بىردەي ەتىپ، نەشە تاسىلمەن گۇل شوقتارىن دايارلاي الادى؟ ءار گۇل شوعىندا نەشە گۇلدەن بولۋى مۇمكىن؟
2 - تاپسىرما: 65 ءتۇپ اعاش كوشەتتەرىن، ءار قاتارداعى كوشەتتەر سانىن بىردەي ەتىپ، نەشە قاتارعا وتىرعىزۋعا بولادى.
ءمۇعالىمنىڭ اتى - ءجونى: تۋلەگەنوۆا گۋلبارشىن جاكسىلىكوۆنا
ناتۋرال ساننىڭ ەسەلىكتەرى جۇكتەۋ