ناۋرىز - ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى
تاربيە ساعاتى «ناۋرىز – ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى»
ماقساتى: ناۋرىز مەيرامى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ. بالالاردىڭ ويلاۋ، قابىلداۋ، زەيىن قابىلەتتەرىن دامىتۋ. گرامماتيكالىق تالعامدا جۇيەلى سويلەۋگە، مەرەكەلىك كوڭىلىن كوتەرۋ، ەلگە دەگەن
سۇيىسپەنشىلىكپەن بىرگە، سالت - ءداستۇردى قۇرمەتتەۋگە تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىكتەر: ناۋرىز مەرەكەسىنە ارنالعان سۋرەتتەر، ينتەراكتيۆتى تاقتا، كيىز ءۇي، شارلار، دوڭگەلەك ۇستەل، بەسىك.
ساباق بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
- سالەمەتسىز بە، قۇرمەتتى اتا - انالار، بالالار، قوناقتار! بۇگىنگى ناۋرىز مەيرامىنا ارنالعان «ناۋرىز – ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى» اتتى اشىق ساباعىمىزدى باستاۋعا رۇقسات ەتىڭىزدەر!
- بالالار، مىنە ناۋرىز دا كەلدى. 22 ناۋرىز جىل باسى. ناۋرىز ۇلكەن مەيرام.
كوپتەن كۇتكەن ناۋرىز تويى ارايلى،
نۇرعا بولەپ مىنە جاتىر ماڭايدى!
مال بىتكەننىڭ بال تاتىعان ۋىزدى،
قۋات بولىپ قانىمىزعا تارايدى.
ءتورت تۇلىك مال حالقىمىزدىڭ سۇيەرى،
كوڭىلىمنىڭ كۇمبىرلەگەن كۇيى ەدى.
«امان با» دەپ مال جانىڭ؟
ءبىرىن - ءبىرى قۇشاقتاسىپ سۇيەدى.
- ال، بالالار! قۇرمەتتى اتا - انالار، ۇستازدار! ءبارىمىز تۇرىپ ءبىر - ءبىرىمىزدى قۇشاقتاپ، ءبىر - بىرىمىزگە جاقسى تىلەكتەر ايتىپ، ناۋرىز مەيرامىمەن قۇتتىقتايىق!
ناۋرىز – ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى قۇتتى بولسىن!
اق مول بولسىن!
جاڭا جىل ب ا ق، بەرەكە، مولشىلىق اكەلسىن!
ءىى. اڭگىمەلەسۋ ناۋرىز شىعىس كۇنتىزبەسىندە جاڭا جىل باسى دەپ سانالادى. 21 - 22 ناۋرىزدا كۇن مەن ءتۇن تەڭەلەدى. ناۋرىز دەگەن ءسوزدىڭ ءوزى «ناۋ» - جاڭا، «رۋز» - كۇن دەگەن سوزدەردەن الىنىپ، جاڭا جىل دەگەن ۇعىمدى بىلدىرەدى. ادامدار ناۋرىزعا دايىندالادى. ولار ءۇي، ارىق، اۋلا، كوشەنى تازالايدى. اعاش، گۇل ەگەدى. ادامدار ۇيلەرىندە داستارحان جايادى. ءان شىرقاپ، بي بيلەپ، ويىن ۇيىمداستىرادى.
- قۇرمەتتى قوناقتار، بالالار! ناۋرىز قۇتتى بولسىن! (ءبىر اتا - انا شاشۋ شاشادى، مۋزىكا قوسۋ)
- ناۋرىز - باقىتتىڭ باستاماسى، ۇلىلىقتىڭ ۇيىتقىسى، جاقسىنىڭ جارشىسى، ىنتىماقتىڭ بەلگىسى، ومىرگە نۇر سىيلاعان، سەزىمگە گۇل سىيلاعان حالىق قاستەرلەيتىن كۇن.
1 - جۇرگىزۋشى:
قوش كەلىپسىز، قۇرمەتتى اتا - انالار
جۇزدەرىڭنەن مەيىرىممەن نۇر تامار
الدارىڭا جاۋقازىنداي قۇلپىرعان
بالعىن شاقتى ءبىز باقىتتى بالالار.
1 - جۇرگىزۋشى:
ارمىسىزدار، مۇعالىمدەر، ءاز جاندار
ءبىلىم ىزدەپ، ينەمەن قۇدىق قازعاندار
قۇشاق جايا قاراپ الامىز، سىزدەرگە
بي - بيلەپ، ءان دەپ بۇگىن شىرقالار!
1 - وقۋشى:
ناۋرىز تويى تاماشا،
ناۋرىز تويى جاڭاشا
تابيعات تا تاماشا،
تامىلجىپ تۇر جاراسا.
2 - وقۋشى:
ناۋرىز تويى سالتانات،
ناۋرىز تويى مارحابات
ءار جۇرەكتەن ءار تاراپ
شاتتانادى شارتاراپ.
ءبارى:
ناۋرىز كەلسە قۇت كەلگەنى، حالايىق!
ەسىك اشىپ، شاشۋ شاشىلىپ،
ەل بوپ قارسى الايىق.
3 - وقۋشى:
قىس ءوتىپ، قار كەتىپ
شىرايلى جاز جەتىپ.
شارۋانىڭ كەنەلگەن
مەيرامى ەجەلدەن،
قۇتتى بولسىن، ناۋرىز!
4 - وقۋشى:
جاڭعىرار ءداستۇر سالتىمنىڭ،
كوزەلسىڭ بۇلاق جىلعاسى
قاستەرلى مەنىڭ حالقىمنىڭ،
مەرەكە، «ناۋرىز» جىل باسى.
5 - وقۋشى:
بۇگىن كۇن تەڭەلدى،
جەر شۋاققا كەنەلدى
سونى تويلار ەل ەندى.
6 - وقۋشى:
ناۋرىز تويى سالتىمىز،
كوگەرسىڭ دەپ حالقىمىز
كوشەگە تال ەگەدى.
7 - وقۋشى:
ءومىر باعى جايناسىن،
باقتا بۇلبۇل سايراسىن.
8 - وقۋشى:
كۇرەپ التىن كۇرەكپەن
قاردى ەرىتكەن ناۋرىز!
جاتىر كوكتەم تۇلەتىپ،
بۇرلەپ باقشا – باۋىمىز.
9 - وقۋشى:
ۇلى كۇنى ۇلىستىڭ
كۇن مەن ءتۇندى تەڭەگەن.
ءتاتتى ءدامىن ىرىستىڭ
تاتتىق ناۋرىز كوجەدەن
2 - جۇرگىزۋشى:
ءان: «كوكتەم» ورىندايتىن سايىن حورلان
1 - جۇرگىزۋشى:
ارمىسىز الەمنىڭ التىن شىراعى،
كۇن انا! تورلەتىڭىز!
اتار تاڭعا، باتار كۇنگە ءتاۋ - ءتاۋ!
- كۇن انا
- و، قاسيەتتى جەر انا! اللا - تاعالانىڭ ءامىرىن قالت جىبەرمەي ورىنداپ، ادامزات ءۇشىن ساعان باس يەمىن. مەن سەن ءۇشىن تابيعات بايلىعىنا ەنگەن تاۋ – تاسىڭنان، جان – جانۋارىڭنان باستاپ ادام زاتىنا دەيىن، قۋانىپ نۇرىن سەبۋ ءۇشىن، ءوزىڭنىڭ گۇل كوكتەمىڭدە، ارۋ كوكتەمىمدى شاقىرعالى وتىرمىن.
2 - جۇرگىزۋشى:
جىر سىيلاعان، نۇر سىيلاعان تىرشىلىككە،
قۇتتى بولسىن قۋانىشىڭ ارۋ كوكتەم،
شاقىراتىن ءبارىمىزدى بىرلىككە.
كوكتەم ارۋ.
ارمىسىزدار حالايىق
بارمىسىڭدار حالايىق،
ناۋرىز تويىن جۇپ جازباي،
جىلدا قارسى الايىق.
وشكەن شىراق جاعىلسىن.
كوكتەمنىڭ ءاربىر اق تاڭى
قۋانىشپەن، اشىلسىن.
1 - جۇرگىزۋشى:
«توي باستار» ءبيىن تاماشالاڭىزدار.
2 - جۇرگىزۋشى:
- بۇگىن ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى!
اتا بابالارىمىزدىڭ
سوزىمەن، ايتساق«اق تۇيەنىڭ قارنى جارىلعان كۇن».
ەندەشە، ناۋرىز مەيرامىنىڭ سالتاناتى ناۋرىزدى شاقىرايىق.
2 - جۇرگىزۋشى:
ناۋرىز كەلسە قۇت كەلگەنى حالايىق،
ەسىك اشىپ شىن جۇرەكتەن،
ەل بولىپ قارسى الايىق!
جەر انا.
زارىعا كۇتكەن جاڭا جىلىم دا،
ناۋرىزىم كەلدى - اۋ!
جاڭا – جىلىم جارىلقا، ەسكى جىلىم ەسىركە.
ۇرپاقتارىم امان ەت.
جاماندىق ءارى كەت، ءارى كەت
الاس، الاس! بار بالەدەن قالاس
ناۋرىز باتىرىم كەلە عوي!
ناۋرىز باتىر.
سالەم انام التىن كۇن،
نۇر شۋاعى حالقىمنىڭ.
اشىق بولسىن اسپانىم،
امان بولسىن جاس - كارىڭ.
جىل يەسى تۇلپارىم
قۇت يەسى تۇلپارىم
باقىت اكەل ەلىمە
قۇت – بەرەكە مولشىلىق
داري بەرسىن جەرىمە.
1 - جۇرگىزۋشى:
راحمەت،
ناۋرىز باتىر،
كۇن انا،
ارۋ كوكتەم،
تويىمىزعا كەلگەن قادامدارىڭىزعا نۇر جاۋسىن.
10 - وقۋشى:
جىر سىيلاعان، نۇر سىيلاعان تىرلىككە،
قاستەرلەيىك، ءقادىرىڭدى بىلدىك پە!
قۇتتى بولسىن ۇلىس كۇن جۇمىلدىرعان
ءبارىمىزدى ىنتىماق پەن بىرلىككە!
2 - جۇرگىزۋشى:
ءان قوسىلسىن انىڭە،
ءسان قوسىلسىن سانىڭە!
ىرىستى بوپ جاڭا – جىل،
ب ا ق دارىسىن بارىڭە!
ءان. جاۋ – جاۋ جاڭبىر.
1 - جۇرگىزۋشى:
«بالاۋسا» بي توبىنىڭ ورىنداۋىندا «قاماجاي» قول سوعىپ قارسى الىڭىزدار.
وي قوسىلىپ ويىڭا،
بوي قوسىلسىن بويىڭا!
امان - ەسەن جەتەيىك
كەلەر ناۋرىز تويىنا!
وسىمەن، قۇرمەتتى قوناقتار! بۇگىنگى ناۋرىز مەيرامىنا ارنالعان تاربيە ساعاتىمىز اياقتالدى. نازارلارىڭىزعا كوپ راحمەت! ساۋ بولىڭىزدار!
ماقساتى: ناۋرىز مەيرامى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ. بالالاردىڭ ويلاۋ، قابىلداۋ، زەيىن قابىلەتتەرىن دامىتۋ. گرامماتيكالىق تالعامدا جۇيەلى سويلەۋگە، مەرەكەلىك كوڭىلىن كوتەرۋ، ەلگە دەگەن
سۇيىسپەنشىلىكپەن بىرگە، سالت - ءداستۇردى قۇرمەتتەۋگە تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىكتەر: ناۋرىز مەرەكەسىنە ارنالعان سۋرەتتەر، ينتەراكتيۆتى تاقتا، كيىز ءۇي، شارلار، دوڭگەلەك ۇستەل، بەسىك.
ساباق بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
- سالەمەتسىز بە، قۇرمەتتى اتا - انالار، بالالار، قوناقتار! بۇگىنگى ناۋرىز مەيرامىنا ارنالعان «ناۋرىز – ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى» اتتى اشىق ساباعىمىزدى باستاۋعا رۇقسات ەتىڭىزدەر!
- بالالار، مىنە ناۋرىز دا كەلدى. 22 ناۋرىز جىل باسى. ناۋرىز ۇلكەن مەيرام.
كوپتەن كۇتكەن ناۋرىز تويى ارايلى،
نۇرعا بولەپ مىنە جاتىر ماڭايدى!
مال بىتكەننىڭ بال تاتىعان ۋىزدى،
قۋات بولىپ قانىمىزعا تارايدى.
ءتورت تۇلىك مال حالقىمىزدىڭ سۇيەرى،
كوڭىلىمنىڭ كۇمبىرلەگەن كۇيى ەدى.
«امان با» دەپ مال جانىڭ؟
ءبىرىن - ءبىرى قۇشاقتاسىپ سۇيەدى.
- ال، بالالار! قۇرمەتتى اتا - انالار، ۇستازدار! ءبارىمىز تۇرىپ ءبىر - ءبىرىمىزدى قۇشاقتاپ، ءبىر - بىرىمىزگە جاقسى تىلەكتەر ايتىپ، ناۋرىز مەيرامىمەن قۇتتىقتايىق!
ناۋرىز – ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى قۇتتى بولسىن!
اق مول بولسىن!
جاڭا جىل ب ا ق، بەرەكە، مولشىلىق اكەلسىن!
ءىى. اڭگىمەلەسۋ ناۋرىز شىعىس كۇنتىزبەسىندە جاڭا جىل باسى دەپ سانالادى. 21 - 22 ناۋرىزدا كۇن مەن ءتۇن تەڭەلەدى. ناۋرىز دەگەن ءسوزدىڭ ءوزى «ناۋ» - جاڭا، «رۋز» - كۇن دەگەن سوزدەردەن الىنىپ، جاڭا جىل دەگەن ۇعىمدى بىلدىرەدى. ادامدار ناۋرىزعا دايىندالادى. ولار ءۇي، ارىق، اۋلا، كوشەنى تازالايدى. اعاش، گۇل ەگەدى. ادامدار ۇيلەرىندە داستارحان جايادى. ءان شىرقاپ، بي بيلەپ، ويىن ۇيىمداستىرادى.
- قۇرمەتتى قوناقتار، بالالار! ناۋرىز قۇتتى بولسىن! (ءبىر اتا - انا شاشۋ شاشادى، مۋزىكا قوسۋ)
- ناۋرىز - باقىتتىڭ باستاماسى، ۇلىلىقتىڭ ۇيىتقىسى، جاقسىنىڭ جارشىسى، ىنتىماقتىڭ بەلگىسى، ومىرگە نۇر سىيلاعان، سەزىمگە گۇل سىيلاعان حالىق قاستەرلەيتىن كۇن.
1 - جۇرگىزۋشى:
قوش كەلىپسىز، قۇرمەتتى اتا - انالار
جۇزدەرىڭنەن مەيىرىممەن نۇر تامار
الدارىڭا جاۋقازىنداي قۇلپىرعان
بالعىن شاقتى ءبىز باقىتتى بالالار.
1 - جۇرگىزۋشى:
ارمىسىزدار، مۇعالىمدەر، ءاز جاندار
ءبىلىم ىزدەپ، ينەمەن قۇدىق قازعاندار
قۇشاق جايا قاراپ الامىز، سىزدەرگە
بي - بيلەپ، ءان دەپ بۇگىن شىرقالار!
1 - وقۋشى:
ناۋرىز تويى تاماشا،
ناۋرىز تويى جاڭاشا
تابيعات تا تاماشا،
تامىلجىپ تۇر جاراسا.
2 - وقۋشى:
ناۋرىز تويى سالتانات،
ناۋرىز تويى مارحابات
ءار جۇرەكتەن ءار تاراپ
شاتتانادى شارتاراپ.
ءبارى:
ناۋرىز كەلسە قۇت كەلگەنى، حالايىق!
ەسىك اشىپ، شاشۋ شاشىلىپ،
ەل بوپ قارسى الايىق.
3 - وقۋشى:
قىس ءوتىپ، قار كەتىپ
شىرايلى جاز جەتىپ.
شارۋانىڭ كەنەلگەن
مەيرامى ەجەلدەن،
قۇتتى بولسىن، ناۋرىز!
4 - وقۋشى:
جاڭعىرار ءداستۇر سالتىمنىڭ،
كوزەلسىڭ بۇلاق جىلعاسى
قاستەرلى مەنىڭ حالقىمنىڭ،
مەرەكە، «ناۋرىز» جىل باسى.
5 - وقۋشى:
بۇگىن كۇن تەڭەلدى،
جەر شۋاققا كەنەلدى
سونى تويلار ەل ەندى.
6 - وقۋشى:
ناۋرىز تويى سالتىمىز،
كوگەرسىڭ دەپ حالقىمىز
كوشەگە تال ەگەدى.
7 - وقۋشى:
ءومىر باعى جايناسىن،
باقتا بۇلبۇل سايراسىن.
8 - وقۋشى:
كۇرەپ التىن كۇرەكپەن
قاردى ەرىتكەن ناۋرىز!
جاتىر كوكتەم تۇلەتىپ،
بۇرلەپ باقشا – باۋىمىز.
9 - وقۋشى:
ۇلى كۇنى ۇلىستىڭ
كۇن مەن ءتۇندى تەڭەگەن.
ءتاتتى ءدامىن ىرىستىڭ
تاتتىق ناۋرىز كوجەدەن
2 - جۇرگىزۋشى:
ءان: «كوكتەم» ورىندايتىن سايىن حورلان
1 - جۇرگىزۋشى:
ارمىسىز الەمنىڭ التىن شىراعى،
كۇن انا! تورلەتىڭىز!
اتار تاڭعا، باتار كۇنگە ءتاۋ - ءتاۋ!
- كۇن انا
- و، قاسيەتتى جەر انا! اللا - تاعالانىڭ ءامىرىن قالت جىبەرمەي ورىنداپ، ادامزات ءۇشىن ساعان باس يەمىن. مەن سەن ءۇشىن تابيعات بايلىعىنا ەنگەن تاۋ – تاسىڭنان، جان – جانۋارىڭنان باستاپ ادام زاتىنا دەيىن، قۋانىپ نۇرىن سەبۋ ءۇشىن، ءوزىڭنىڭ گۇل كوكتەمىڭدە، ارۋ كوكتەمىمدى شاقىرعالى وتىرمىن.
2 - جۇرگىزۋشى:
جىر سىيلاعان، نۇر سىيلاعان تىرشىلىككە،
قۇتتى بولسىن قۋانىشىڭ ارۋ كوكتەم،
شاقىراتىن ءبارىمىزدى بىرلىككە.
كوكتەم ارۋ.
ارمىسىزدار حالايىق
بارمىسىڭدار حالايىق،
ناۋرىز تويىن جۇپ جازباي،
جىلدا قارسى الايىق.
وشكەن شىراق جاعىلسىن.
كوكتەمنىڭ ءاربىر اق تاڭى
قۋانىشپەن، اشىلسىن.
1 - جۇرگىزۋشى:
«توي باستار» ءبيىن تاماشالاڭىزدار.
2 - جۇرگىزۋشى:
- بۇگىن ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى!
اتا بابالارىمىزدىڭ
سوزىمەن، ايتساق«اق تۇيەنىڭ قارنى جارىلعان كۇن».
ەندەشە، ناۋرىز مەيرامىنىڭ سالتاناتى ناۋرىزدى شاقىرايىق.
2 - جۇرگىزۋشى:
ناۋرىز كەلسە قۇت كەلگەنى حالايىق،
ەسىك اشىپ شىن جۇرەكتەن،
ەل بولىپ قارسى الايىق!
جەر انا.
زارىعا كۇتكەن جاڭا جىلىم دا،
ناۋرىزىم كەلدى - اۋ!
جاڭا – جىلىم جارىلقا، ەسكى جىلىم ەسىركە.
ۇرپاقتارىم امان ەت.
جاماندىق ءارى كەت، ءارى كەت
الاس، الاس! بار بالەدەن قالاس
ناۋرىز باتىرىم كەلە عوي!
ناۋرىز باتىر.
سالەم انام التىن كۇن،
نۇر شۋاعى حالقىمنىڭ.
اشىق بولسىن اسپانىم،
امان بولسىن جاس - كارىڭ.
جىل يەسى تۇلپارىم
قۇت يەسى تۇلپارىم
باقىت اكەل ەلىمە
قۇت – بەرەكە مولشىلىق
داري بەرسىن جەرىمە.
1 - جۇرگىزۋشى:
راحمەت،
ناۋرىز باتىر،
كۇن انا،
ارۋ كوكتەم،
تويىمىزعا كەلگەن قادامدارىڭىزعا نۇر جاۋسىن.
10 - وقۋشى:
جىر سىيلاعان، نۇر سىيلاعان تىرلىككە،
قاستەرلەيىك، ءقادىرىڭدى بىلدىك پە!
قۇتتى بولسىن ۇلىس كۇن جۇمىلدىرعان
ءبارىمىزدى ىنتىماق پەن بىرلىككە!
2 - جۇرگىزۋشى:
ءان قوسىلسىن انىڭە،
ءسان قوسىلسىن سانىڭە!
ىرىستى بوپ جاڭا – جىل،
ب ا ق دارىسىن بارىڭە!
ءان. جاۋ – جاۋ جاڭبىر.
1 - جۇرگىزۋشى:
«بالاۋسا» بي توبىنىڭ ورىنداۋىندا «قاماجاي» قول سوعىپ قارسى الىڭىزدار.
وي قوسىلىپ ويىڭا،
بوي قوسىلسىن بويىڭا!
امان - ەسەن جەتەيىك
كەلەر ناۋرىز تويىنا!
وسىمەن، قۇرمەتتى قوناقتار! بۇگىنگى ناۋرىز مەيرامىنا ارنالعان تاربيە ساعاتىمىز اياقتالدى. نازارلارىڭىزعا كوپ راحمەت! ساۋ بولىڭىزدار!
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: وزەندەر. كولدەر جانە توعاندار
-
ساباقتىڭ ماقساتى: دۇنيەدەگى جاقسىلىق اتاۋلىنىڭ بارلىعى كۇننىڭ نۇرىنان، انانىڭ
