نۇرپەيىس بايعانين "امانگەلدى باتىرىم"
ساباقتىڭ تاقىرىبى: امانگەلدى باتىرىم.
ماقساتى: امانگەلدى يمانوۆتىڭ ەرلىگى، ءومىرى جايلى مالىمەت بەرۋ.
ساباق مازمۇنىنا بايلانىستى مىندەت:
1. ا. يمانوۆتىڭ ءومىرى، ەرلىگى جايلى ماعلۇمات الادى.
2. ەلىن سۇيە بىلەدى، باتىلدىقتى، باتىرلىقتى سەزىنەدى.
3. كوركەم سوزدەردى ناقتى انىقتاي الادى.
ستو – عا بايلانىستى مىندەت: نەگىزگى ماسەلەنى جەكە، جۇپپەن، توپپەن انىقتاي الادى.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ساباق
قولدانىلاتىن ستراتەگيالار: وي قوزعاۋ، ادەبيەت ۇيىرمەسى، ساۋاتتىلىقتى اشاتىن حاتتار، بلۋم تاكسانومياسى، سۇراقتار ستراتەگياسى.
كورنەكىلىگى: سۋرەتتەر، سلايدتار.
ساباقتىڭ بارىسى.
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى: وقۋشىلاردىڭ نازارىن ساباققا اۋدارۋ.
ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ.
ماحامبەت پەن جاقيا اڭگىمەسى بويىنشا تۇسىنىگىن سۇراۋ.
1. جاقيانىڭ العاشقى سوعىسى
2. ماحامبەتتىڭ اقىلى
3. باتىردىڭ ەرلىگى.
ءى. قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ:
«وي قوزعاۋ» ءسوزجۇمباق شەشۋ.
1. قاراكەرەي
2. يساتايدىڭ سەرىگى.
3. جاقيانىڭ اكەسى
4. يساتايتىڭ تۇلپارى
5. قانجىعالى
6. اعىباي باتىر زامانىنداعى حان.
7. قابانباي، بوگەنباي باتىر زامانىنداعى حان.
8. قورعانسىز، ەسەڭگىرەگەن حالىقتىڭ تۇسكەن كۇيى.
9. يساتاي، ماحامبەت باتىرلار زامانىنداعى حان.
ءىى. ماعىنانى تانۋ.
نۇرپەيىس بايعانين 1860 - 1945 - حالىق اقىنى، جىراۋ، قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن ونەر قايراتكەرى.
اقتوبە وبلىسىنىڭ تەمىر اۋدانىندا (قازىرگى بايعانين اۋدانى) تۋعان.
17 جاسىنان باستاپ نۇرپەيىس مامان اقىن بولىپ قالىپتاسادى. بەلگىلى اقىندارمەن ايتىسقا ءتۇسىپ، ۇنەمى جەڭىسكە جەتىپ جۇرەدى. كوپ كەشىكپەي ونىڭ ەسىمى تەك تۋعان جەرىندە عانا ەمەس، وڭتۇستىك ورال، سىرداريانىڭ بويىندا، تۇركمەنستاندا بەلگىلى بولا باستايدى.
نۇرپەيىس ءبايعانيننىڭ جىرلاۋىندا «قۇبىعۇل»، «تورەحان»، «قوبىلاندى»، «ەر تارعىن»، «الپامىس»، «قىز - جىبەك»، «ايمان - شولپان» نۇسقالارى تۋعان.
بۇگىنگى ساباقتا ن. ءبايعانيننىڭ «امانگەلدى باتىرىم» ولەڭىمەن تانىسامىز.
امانگەلدى ۇدەرباي ۇلى يمانوۆ (1873 - 1919) - قازاق حالقىنىڭ باتىرى. تورعاي ۋەزى قايداۋىل بولىسىنىڭ 3 - اۋىلىندا كەدەي شارۋا وتباسىندا تۋعان. 7 جاسىندا اكەسى، ودان 5 جىل كەيىن شەشەسى قايتىس بولىپ، جاستايىنان جەتىم قالادى. اۋقاتتى ادامدارعا جالعا تۇرىپ ءجۇرىپ، ەڭبەكشى حالىقتىڭ تارتقان قايعى - قاسىرەتىن، اۋىر تۇرمىسىن كورەدى. حالىق باتىرى، قازاق حالقىنىڭ 1916 جىلعى ۇلت - ازاتتىق كوتەرىلىسىن ۇيىمداستىرۋشىلاردىڭ ءبىرى، كەنەسارى قاسىموۆتىڭ ۇزەڭگىلەس سەرىگى، يمان باتىر دۋلات ۇلىنىڭ نەمەرەسى.
1938 جىل: «لەنفيلم» كينوستۋدياسىندا قازاقتىڭ تۇڭعىش كوركەم ءفيلمى — «امانگەلدى» ءتۇسىرىلدى.
وقۋلىقپەن جۇمىس. 1. «امانگەلدى باتىرىم» ولەڭىن وقۋ، ءتۇسىندىرۋ.
2. مانەرلەپ وقۋ. 3. ىشتەرىنەن وقۋ.
سەرگىتۋ ءساتى. باتىر تۋسا ەل ىرىسى،
جاڭبىر جاۋسا جەر ىرىسى.
ادەبيەت ۇيىرمەسى.
1. ىزدەۋشى توپ. سوزدەردىڭ ماعىناسىن اشۋ. قالىڭ ەل، ەزىلگەن ەل.
2. بەينەلەۋشى توپ. اقىن باتىردىڭ ەرلىگىن قالاي سۋرەتتەيدى؟
3. ءسوز تاپقىش. باتىرلىق، ەرلىك جايىندا ماقال ايتۋ.
ساۋاتتىلىقتى اشاتىن حاتتار.
1. كەيىپكەرگە حات جازۋ.
2. كەيىپكەر اتىنان حات جازۋ.
3. كەيىپكەردى سيپاتتاپ جازۋ.
ءار توپ ءوز جازعاندارىن اۆتور ورىندىعىنا وتىرىپ وقيدى.
ءىىى. وي تولعاۋ.
بلۋم تاكسونومياسى، سۇراقتار ستراتەگياسى.
1. جىڭىشكە سۇراقتار:
1. امانگەلدى كىم؟ حالىق باتىرى.
2. ول قاي جىلى دۇنيەگە كەلگەن؟ 1873 جىلى
3. قانداي كوتەرىلىستىڭ ۇيىمداستىرۋشىسى؟ ۇلت – ازاتتىق كوتەرىلىستىڭ.
4. ول كوتەرىلىس قاشان بولدى؟ 1916 جىلى.
5. امانگەلدىنىڭ اكەسى كىم؟ ۇدەرباي.
2. جالپاق سۇراقتار:
1. ولەڭدە اۆتور حالىقتىڭ جاعدايىن قالاي سيپاتتايدى؟
2. امانگەلدى باتىردى قالاي سۋرەتتەيدى؟
3. دۇشپاندار قالاي بەينەلەنگەن؟
4. امانگەلدى باتىردىڭ جاۋعا قالاي شاپقاندىعىن قىسقاشا اڭگىمەلە.
5. ا. يمانوۆتىڭ ءومىرى جايلى نە بىلەسىڭ؟
ۇيگە تاپسىرما: «امانگەلدى باتىرىم» ولەڭىن جاتتاۋ. سۋرەت بويىنشا اڭگىمە قۇراۋ.
باعالاۋ.
ماقساتى: امانگەلدى يمانوۆتىڭ ەرلىگى، ءومىرى جايلى مالىمەت بەرۋ.
ساباق مازمۇنىنا بايلانىستى مىندەت:
1. ا. يمانوۆتىڭ ءومىرى، ەرلىگى جايلى ماعلۇمات الادى.
2. ەلىن سۇيە بىلەدى، باتىلدىقتى، باتىرلىقتى سەزىنەدى.
3. كوركەم سوزدەردى ناقتى انىقتاي الادى.
ستو – عا بايلانىستى مىندەت: نەگىزگى ماسەلەنى جەكە، جۇپپەن، توپپەن انىقتاي الادى.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ساباق
قولدانىلاتىن ستراتەگيالار: وي قوزعاۋ، ادەبيەت ۇيىرمەسى، ساۋاتتىلىقتى اشاتىن حاتتار، بلۋم تاكسانومياسى، سۇراقتار ستراتەگياسى.
كورنەكىلىگى: سۋرەتتەر، سلايدتار.
ساباقتىڭ بارىسى.
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى: وقۋشىلاردىڭ نازارىن ساباققا اۋدارۋ.
ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ.
ماحامبەت پەن جاقيا اڭگىمەسى بويىنشا تۇسىنىگىن سۇراۋ.
1. جاقيانىڭ العاشقى سوعىسى
2. ماحامبەتتىڭ اقىلى
3. باتىردىڭ ەرلىگى.
ءى. قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ:
«وي قوزعاۋ» ءسوزجۇمباق شەشۋ.
1. قاراكەرەي
2. يساتايدىڭ سەرىگى.
3. جاقيانىڭ اكەسى
4. يساتايتىڭ تۇلپارى
5. قانجىعالى
6. اعىباي باتىر زامانىنداعى حان.
7. قابانباي، بوگەنباي باتىر زامانىنداعى حان.
8. قورعانسىز، ەسەڭگىرەگەن حالىقتىڭ تۇسكەن كۇيى.
9. يساتاي، ماحامبەت باتىرلار زامانىنداعى حان.
ءىى. ماعىنانى تانۋ.
نۇرپەيىس بايعانين 1860 - 1945 - حالىق اقىنى، جىراۋ، قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن ونەر قايراتكەرى.
اقتوبە وبلىسىنىڭ تەمىر اۋدانىندا (قازىرگى بايعانين اۋدانى) تۋعان.
17 جاسىنان باستاپ نۇرپەيىس مامان اقىن بولىپ قالىپتاسادى. بەلگىلى اقىندارمەن ايتىسقا ءتۇسىپ، ۇنەمى جەڭىسكە جەتىپ جۇرەدى. كوپ كەشىكپەي ونىڭ ەسىمى تەك تۋعان جەرىندە عانا ەمەس، وڭتۇستىك ورال، سىرداريانىڭ بويىندا، تۇركمەنستاندا بەلگىلى بولا باستايدى.
نۇرپەيىس ءبايعانيننىڭ جىرلاۋىندا «قۇبىعۇل»، «تورەحان»، «قوبىلاندى»، «ەر تارعىن»، «الپامىس»، «قىز - جىبەك»، «ايمان - شولپان» نۇسقالارى تۋعان.
بۇگىنگى ساباقتا ن. ءبايعانيننىڭ «امانگەلدى باتىرىم» ولەڭىمەن تانىسامىز.
امانگەلدى ۇدەرباي ۇلى يمانوۆ (1873 - 1919) - قازاق حالقىنىڭ باتىرى. تورعاي ۋەزى قايداۋىل بولىسىنىڭ 3 - اۋىلىندا كەدەي شارۋا وتباسىندا تۋعان. 7 جاسىندا اكەسى، ودان 5 جىل كەيىن شەشەسى قايتىس بولىپ، جاستايىنان جەتىم قالادى. اۋقاتتى ادامدارعا جالعا تۇرىپ ءجۇرىپ، ەڭبەكشى حالىقتىڭ تارتقان قايعى - قاسىرەتىن، اۋىر تۇرمىسىن كورەدى. حالىق باتىرى، قازاق حالقىنىڭ 1916 جىلعى ۇلت - ازاتتىق كوتەرىلىسىن ۇيىمداستىرۋشىلاردىڭ ءبىرى، كەنەسارى قاسىموۆتىڭ ۇزەڭگىلەس سەرىگى، يمان باتىر دۋلات ۇلىنىڭ نەمەرەسى.
1938 جىل: «لەنفيلم» كينوستۋدياسىندا قازاقتىڭ تۇڭعىش كوركەم ءفيلمى — «امانگەلدى» ءتۇسىرىلدى.
وقۋلىقپەن جۇمىس. 1. «امانگەلدى باتىرىم» ولەڭىن وقۋ، ءتۇسىندىرۋ.
2. مانەرلەپ وقۋ. 3. ىشتەرىنەن وقۋ.
سەرگىتۋ ءساتى. باتىر تۋسا ەل ىرىسى،
جاڭبىر جاۋسا جەر ىرىسى.
ادەبيەت ۇيىرمەسى.
1. ىزدەۋشى توپ. سوزدەردىڭ ماعىناسىن اشۋ. قالىڭ ەل، ەزىلگەن ەل.
2. بەينەلەۋشى توپ. اقىن باتىردىڭ ەرلىگىن قالاي سۋرەتتەيدى؟
3. ءسوز تاپقىش. باتىرلىق، ەرلىك جايىندا ماقال ايتۋ.
ساۋاتتىلىقتى اشاتىن حاتتار.
1. كەيىپكەرگە حات جازۋ.
2. كەيىپكەر اتىنان حات جازۋ.
3. كەيىپكەردى سيپاتتاپ جازۋ.
ءار توپ ءوز جازعاندارىن اۆتور ورىندىعىنا وتىرىپ وقيدى.
ءىىى. وي تولعاۋ.
بلۋم تاكسونومياسى، سۇراقتار ستراتەگياسى.
1. جىڭىشكە سۇراقتار:
1. امانگەلدى كىم؟ حالىق باتىرى.
2. ول قاي جىلى دۇنيەگە كەلگەن؟ 1873 جىلى
3. قانداي كوتەرىلىستىڭ ۇيىمداستىرۋشىسى؟ ۇلت – ازاتتىق كوتەرىلىستىڭ.
4. ول كوتەرىلىس قاشان بولدى؟ 1916 جىلى.
5. امانگەلدىنىڭ اكەسى كىم؟ ۇدەرباي.
2. جالپاق سۇراقتار:
1. ولەڭدە اۆتور حالىقتىڭ جاعدايىن قالاي سيپاتتايدى؟
2. امانگەلدى باتىردى قالاي سۋرەتتەيدى؟
3. دۇشپاندار قالاي بەينەلەنگەن؟
4. امانگەلدى باتىردىڭ جاۋعا قالاي شاپقاندىعىن قىسقاشا اڭگىمەلە.
5. ا. يمانوۆتىڭ ءومىرى جايلى نە بىلەسىڭ؟
ۇيگە تاپسىرما: «امانگەلدى باتىرىم» ولەڭىن جاتتاۋ. سۋرەت بويىنشا اڭگىمە قۇراۋ.
باعالاۋ.
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: WORD – تىڭ گرافيكالىق مۇمكىندىكتەرى. ماتىندىك قۇجاتقا گرافيكالىق بەينە كىرىستىرۋ.
