وجسب - عا ارنالعان تەست تاپسىرمالارى، 9 - سىنىپتارعا ارنالعان تەست جۇمىسى
وجسب - عا ارنالعان تەست تاپسىرمالارى
9 - سىنىپتارعا ارنالعان تەست جۇمىسى
1 – نۇسقا
1. Cاعاقتى جاپىراق بولادى
A) بيدايدا B) الوەدا C) قايىڭدا D) كۇرىشتە E) جۇگەرىدە
2. جۇگەرىنىڭ جەمىسى -:
A) جيدەك. B) تۇقىمشا. C) بۇرشاققىن. D) بۇرشاققاپ. E) دانەك.
3. ورگانيكالىق تىڭايتقىشتاردىڭ ىشىندە كوبىرەك قولدانىلاتىنى -
A) كوڭ (قي)، قاراشىرىك. B) شىمتەزەك. C) كۇل. D) ساڭعىرىق E) قۇم.
4. قىنانىڭ دەنەسىندە سەلبەسىپ تىرشىلىك ەتەتىن بالدىرلاردىڭ
ساڭىراۋقۇلاقتاردان الاتىن زاتى
A) اۋا. B) كومىرسۋ. C) ورگانيكالىق زاتتار. D) مايلار. E) مينەرالدى زاتتار جانە سۋ.
5. ىشەكقۋىستىلاردىڭ دەنەسى -
A) ەكى قاباتتى. B) كوپ قاباتتى. C) ءبىر جاسۋشالى. D) ءبىر قاباتتى. E) ءۇش قاباتتى.
6. پارازيتتىك تىرشىلىك ەتەتىن جاندىك:
A) ميزان. B) تاراقان. C) كەنە. D) ءبۇيى. E) شۇبالشاڭ.
7. دەنەدەگى قاندى جۇرەككە اپاراتىن تامىر:
A) قىلتامىر. B) سالاتامىر. C) قولقا. D) ليمفا. E) كوكتامىر.
8. شىلىم ءتۇتىنىنىڭ ىشىندە بولادى:
A) ۋلى گاز، شاڭ، قۇيە. B) ۋلى گاز، وتتەگى، شەمەن. C) ۋلى گاز، شاڭ، وتتەگى.
D) ۋلى گاز، شاڭ، شەمەن. E) ۋلى گاز، شاڭ، توزاڭ.
9. ءتىرى ورگانيزمدەردىڭ جەر بەتىنىڭ قابىعى
A) گيدروسفەرا. B) ليتوسفەرا. C) اتموسفەرا. D) نووسفەرا. E) بيوسفەرا.
10. العاشقى اڭداردىڭ مەكەنى
A) ءۇندىستاندا. B) امەريكادا. C) جاپونيادا. D) اۆستراليادا. E) افريكادا.
11. جاسۋشانىڭ قۇرامىنداعى ورگانيكالىق زات:
A) كاليي ءحلوريدى B) Cۋ C) ناتريي ءحلوريدى D) نۋكلەين قىشقىلى E) تۇزدار
12. وسىمدىكتىڭ جەر استى قورەكتەنۋ مۇشەسىنىڭ ەڭ ۇشى:
A) قوسالقى تامىر B) تامىر تۇكشەسى C) جاناما تامىر
D) نەگىزگى تامىر E) تامىر ويماقشاسى
13. ءسىڭىر سوزىلعاندا، سۇيەك تايعاندا كورسەتىلەتىن العاشقى كومەك:
A) زاقىمدالعان جەرگە ىستىق باسىپ، وراپ تاستاۋ
B) ءسىڭىردى داكەمەن وراۋ C) شيراتپامەن تاڭۋ
D) زاقىمدالعان جەرگە سۋىق باسۋ E) زاقىمدالعان جەرگە سۋىق باسىپ قاتتى وراپ تاستاۋ
14. ادام اعزاسىنداعى اس قورىتۋ جولىنىڭ جۇقپالى اۋرۋى:
A) سيرروز. B) قانتىشقاق (ديزەنتەريا). C) كوليت. D) گاستريت. E) جارا.
15. Aدرەنالين گورمونىن بولەتىن -
A) جاس بەزدەرى. B) سىلەكەي بەزدەرى. C) بۇيرەكۇستى بەز. D) قالقانشا بەز. E) القىم بەزى.
16. نۋكلەين قىشقىلدارىنىڭ اتقاراتىن قىزمەتى:
A) قورعانىشتىق. B) قۇرىلىستىق. C) كاتاليزدىك.
D) اقپاراتتىق. E) ەنەرگەتيكالىق.
17. فەرمەنتتەر تابيعاتى جاعىنان:
A) اقۋىزدار (ءنارۋىزدار). B) كومىرسۋلار. C) دنق.
D) مينەرالدى تۇزدار. E) مايلار.
18. اعزانىڭ جۇمىرتقا قابىعىن جارىپ شىققاننان كەيىنگى كەزەڭى:
A) ەمبريوگەنەز B) فيلوگەنەز C) پوستەمبريوگەنەز
D) تۇرلەنىپ دامۋ E) ونتوگەنەز
19. ورگانيكالىق زاتتاردى بەيورگانيكالىق زاتتارعا اينالدىراتىن اعزالار:
A) ءبىر جاسۋشالى بالدىرلار.
B) كوسموپوليتتەر.
C) اۆتوتروفتىلار.
D) رەدۋسەنتتەر.
E) پرودۋسەنتتەر.
20. جەمىسى جەل ارقىلى تارالاتىن وسىمدىك
A) شەتەن
B) ىنجۋگۇل
C) سارى قاراعان
D) يتوشاعان
E) باقباق
21. جەل ارقىلى توزاڭداناتىن وسىمدىك:
A) شيە
B) قارابيداي
C) ەسىنەك
D) ۇرمەبۇرشاق
E) حوش ءيىستى تەمەكى
22. كوپقىلتاندىلاردىڭ سەزىم مۇشەسى:
A) جاي كوزى.
B) سيپاپ cەزۋ، كورۋ، تەپە - تەڭدىك.
C) ءيىس سەزۋ.
D) كۇردەلى كوزى
E) ءدام سەزۋ.
23. گەتەروزيگوتالى اعزادا ءبىر عانا بەلگىسى بويىنشا تۇزىلەتىن جۇپ گامەتاسى:
A) 8 B) 1 C) 2
D) 4 E) 6
24. ءار الۋان تىرشىلىك جاعدايىندا پايدا بولىپ، اعزانىڭ قۇرىلىم دەڭگەيىن كۇردەلەندىرەتىن ەۆوليۋسيالىق وزگەرىس
A) دەگەنەراسيا. B) كونۆەرگەنسيا. C) ديۆەرگەنسيا. D) يديواداپتاسيا. E) ارومورفوز.
25. «دينوزاۆرلار ءداۋىرى» بولىپ ەسەپتەلەتىن زامان:
A) مەزوزوي. B) ارحەي. C) پروتەروزوي. D) پالەوزوي. E) كاينوزوي.
1 C E A E A C E A E D D E E B C D A C D E B B C E A
نۇسقا - 2
1. وسىمدىكتىڭ جەر استى قورەكتەنۋ مۇشەسىنىڭ ەڭ ۇشى:
A) قوسالقى تامىر B) تامىر تۇكشەسى
C) جاناما تامىر D) نەگىزگى تامىر E) تامىر ويماقشاسى
2. اۋا تەمپەراتۋراسى 120 - 200 ارالىقتا سەبىلەدى
A) قارابيداي B) ءسابىز C) تەمەكى D) اسبۇرشاق E) بيداي
3. قوسجارناقتى كلاسىنىڭ وسىمدىكتەرى:
A) جۇگەرى. B) بيداي. C) ىنجۋگۇل. D) لالاگۇل. E) ۇرمەبۇرشاق.
4. Cاڭىراۋقۇلاقتىڭ سپورالارى ونەتىن ورتا
A) كەبۋ توپىراق. B) قاراشىرىگى مول ىلعالدى توپىراق.
C) ىلعالى مول، ءبىراق قاراشىرىگى از توپىراق.
D) قۇس ساڭعىرىعىنىڭ ءىشى. E) سۋ.
5. اكتينيانىڭ تىرشىلىك ەتەتىن مەكەنى -
A) مۇحيتتار. B) توپىراق. C) كولدەر. D) تەڭىزدەر. E) تۇششى سۋ.
6. ەنسەفاليت اۋرۋىن جۇقتىرۋشى جاندىك:
A) تاراقان. B) تايگا كەنەسى. C) ورمەكشى. D) ءبۇيى. E) شۇبالشاڭ.
7. قاننىڭ ەريتروسيتتەرى
A) قاننىڭ اق تۇيىرشىكتەرى. B) قان جارعاقشاسى.
C) سۇيىق كلەتكاارالىق زات. D) سۇيىق ىشكى ورتا.
E) قاننىڭ قىزىل تۇيىرشىكتەرى.
8. وتتەگىن تاسىمالداۋشى قاننىڭ قۇرام بولىگى:
A) ترومبوسيت B) گەموگلوبين C) فيبرين D) لەيكوسيت E) گەموترومبوسيت
9. توپىراقتا ازوت قوسىلىستارىن جيناۋشى باكتەريالار اتالادى:
A) ءساپروفيتتى. B) نيترلەۋشى. C) حەموسينتەزدەۋشى. D) ءپارازيتتى. E) دينيترلەۋشى.
10. قازىرگى كەزدەگى جورعالاۋشىلار اراسىندا كۇردەلى قۇرىلىستى:
A) جىلاندار B) كروكوديلدەر
C) حامەلەوندار D) كەسىرتكەلەر E) تاسباقالار
11. تىرناق جانە شاش جاتاتىن ۇلپا.
A) بۇلشىقەت. B) ەپيتەليي. C) جۇيكە.
D) سۇيەك. E) دانەكەر.
12. كەنە ارقىلى تارالاتىن اۋرۋ
A) پنيەۆمونيا B) قويانشىق
C) سىزداۋىق D) شيقان E) ەنسەفاليت
13. جالپاق بۇلشىق ەتتەر
A) يىقتا B) كەۋدەدە C) شايناۋ D) مويىندا E) قولدا
14. اعزاعا ۋلى اسەر ەتەتىن وسىمدىك -
A) قوي بۇلدىرگەن B) اسقاباق C) مەڭدۋانا D) قيار E) يتمۇرىن
15. ادرەنالين گورمونى بولەتىن بەز:
A) ەپيفيز. B) قوسالقى بەز (گيپوفيز).
C) بۇيرەك ءۇستى بەزى. D) ۇيقى بەزى. E) قالقانشا بەز.
16. يادرونىڭ بولىمىندە ورنالاسقان دنق مولەكۋلاسى:
A) يادرو شىرىنىندا. B) يادرو قابىقشاسىندا.
C) يادروشىقتا. D) يادرو قوسىندىلارىندا.
E) حروموسومادا.
17. جاسۋشاداعى بەيورگانيكالىق قوسىلىستار:
A) سۋ، تۇزدار. B) كومىرسۋلار، سۋ.
C) ماي قىشقىلى. D) مايلار، اقۋىزدار (ءنارۋىزدار).
E) گليۋكوزا، كالسيي فوسفاتى.
18. ادام ۇرىعىندا جۇيكە جۇيەسىنىڭ ءتۇزىلۋى باستالادى:
A) ءبىر اپتالىق ۇرىعىندا B) ءتورت اپتالىق ۇرىعىندا
C) ءۇش اپتالىق ۇرىعىندا D) ەكى اپتالىق ۇرىعىندا
E) بەس اپتالىق ۇرىعىندا
19. سىرتقى ورتاداعى ماۋسىمدىق وزگەرىستەردىڭ ەڭ نەگىزگى ارەكەتتەرى.
A) جاۋىن - شاشىن مولشەرى. B) اۋانىڭ اتموسفەرالىق قىسىمى.
C) كۇن جارىعىنىڭ ۇزاقتىعىنىڭ وزگەرۋى. D) قاردىڭ ءتۇسۋى.
E) اۋا تەمپەراتۋراسىنداعى وزگەرىس.
20. گۇلدىڭ ەڭ نەگىزگى بولىمدەرى:
A) انالىق موينى جانە انالىق اۋزى
B) انالىق جانە اتالىق C) گۇلساعاق جانە گۇلتابان
D) كۇلتەجاپىراقشالار E) توستاعانشا جاپىراقشا
21. جەمىستىڭ ءتۇزىلۋى:
A) انالىق جاتىنىندا B) انالىق موينىندا C) انالىق اۋزىندا
D) اتالىقتاردا E) تۇقىمباستامادا
22. ادامنىڭ بۇيەنىندە تىرشىلىك ەتەتىن جۇمىر قۇرت:
A) ىشەكسورعى B) قىلدىرىقباس
C) سۋىرتقى D) ۇشكىرقۇرت E) قىلقۇرت
23. ورتالىق Aمەريكا ورتالىعىنان شىققان وسىمدىك (وتانى):
A) سويا. B) بيداي.
C) كارتوپ. D) ورامجاپىراق. E) جۇگەرى.
24. بۋناقدەنەلەردىڭ كەڭىنەن تارالۋ ءداۋىرى.
A) پالەوزوي. B) كاينوزوي.
C) مەزوزوي. D) پروتەروزوي. E) ارحەي.
25. بيوگەوسەنوز:
A) توپىراق B) ءتىرى اعزا مەن ورتا بىرلەستىگى
C) ءتىرى اعزا D) تىرشىلىك ساتىسى
E) ءتۇر جيىنتىعى
2 E C E B D B E B B B B E B C C E A C C B A D E B B
نۇسقا - 3
1. ورگانيكالىق تىڭايتقىشتاردىڭ ىشىندە كوبىرەك قولدانىلاتىنى -
A) كوڭ (قي)، قاراشىرىك. B) شىمتەزەك. C) كۇل. D) ساڭعىرىق. E) قۇم.
2. تامىر مەن بۇرشىكتىڭ وسۋىنە قاتىساتىن ۇلپا -
A) قورعا جيناۋشى. B) جابىن. C) ءتۇزۋشى.
D) فوتوسينتەزدەۋشى. E) تىرەك.
3. القا تۇقىمداستارعا جاتاتىن وسىمدىك
A) ءسابىز. B) تەمەكى. C) يتمۇرىن.
D) بيداي. E) المۇرت.
4. پەنيسيلل ساڭىراۋقۇلاقتاردىڭ جاتاتىن نەگىزگى توبى:
A) جەۋگە جارامدى. B) قالپاقشالى ساڭىراۋقۇلاقتار.
C) ءپارازيتتى. D) زەڭ ساڭىراۋقۇلاقتار. E) ۋلى.
5. گيدرانىڭ تىرشىلىك ەتەتىن مەكەنى -
A) تەڭىزدەر. B) مۇحيتتار. C) تۇششى سۋ. D) كولدەر. E) لاس شالشىق سۋ.
6. تايگا كەنەسى ادامعا ەنسەفاليت جۇقتىرۋى مۇمكىن، سەبەبى:
A) ادام قانىندا بولادى. B) ادام مەن جانۋار قانىندا بولادى.
C) جۇقپا قوزدىرعىشى. D) اعاشتاردا بولادى. E) ۆيرۋستى تاسىمالداۋشى.
7. قان قۇرامىنىڭ وزگەرۋى مەن ازايۋىنان تۋاتىن اۋرۋ:
A) گيپەرتونيا. B) ستەنوكارديا. C) ديابەت.
D) دالتونيزم. E) انەميا.
8. قاي دارۋمەن قىرقۇلاق اۋرۋىن ەمدەيدى:
A) ۆ. B) س. C) ا. D) D. E) ە.
9. جەردىڭ گەولوگيالىق قابىعى بيوسفەرا:
A) توپىراقتان تۇرادى. B) گاز تەكتەس زاتتاردان تۇرادى.
C) سۇيىق زاتتاردان تۇرادى. D) ءتىرى ورگانيزمدەردەن تۇرادى.
E) قاتتى زاتتاردان تۇرادى.
10. تەك توستاعانشادان نەمەسە تەك كۇلتەدەن تۇراتىن گۇلسەرىك:
A) بىرىكپەگەن جاپىراقشالى B) جاي
C) قوس جىنىستى D) قوس E) بىرىككەن جاپىراقشالى
11. شەمىرشەكتى بالىقتاردا باسقالارعا قاراعاندا جوق مۇشە:
A) باسسۇيەك B) قابىرشاقتار
C) جۇزبەقاناتتار D) تورسىلداعى
E) ومىرتقا جوتاسى
12. جاسۋشادا زاتتاردىڭ ءتۇزىلۋ، ىدىراۋ پروسەستەرى:
A) تىتىركەنۋ. B) بيولوگيالىق ءتۇزىلۋ
C) زات الماسۋ. D) كوبەيۋ. E) قوزۋ.
13. نەيروننىڭ ۇزىن ءوسىندىسى
A) دەندريت B) اكسون C) رەسەپتور D) نەيريت E) جۇلىن
14. ءبىرىڭعاي سالالى بۇلشىقەتتەن قۇرالعان
A) جۇرەك B) اياقتى بۇعىپ جازاتىن
C) تۇلعانى قيمىلداتاتىن
D) قان تامىرلارى E) قابىرعا ارالىق
15. تىنىس الۋدىڭ جيىلىگى مەن تەرەڭدىگىن تۋدىراتىن تىنىسالۋ ورتالىعىنىڭ قوزۋى:
A) سو2 كونسەنتراسياسى ارتقاندا. B) تىنىس شىعارعاندا.
C) سو كونسەنتراسياسى ارتقاندا. D) و2 كونسەنتراسياسى ارتقاندا.
E) تىنىس العاندا.
16. ۇلتابار
A) اش ىشەكتىڭ سوڭعى ءبولىمى. B) باۋىردىڭ وزەگى.
C) توق ىشەكتىڭ ءبولىمى. D) اش ىشەكتىڭ باستاپقى ءبولىمى.
E) سوقىرىشەك.
17. دنك نۋكلەوتيدتەرىنىڭ قۇرامىنا كىرمەيتىن حيميالىق قوسىلىس
A) دەزوكسيريبوزا. B) ادەنين.
C) فوسفور قىشقىلى. D) ماي قىشقىلى. E) سيتوزين.
18. حروموسومانىڭ قىزمەتى:
A) كومىرسۋ سينتەزدەيدى. B) فوتوسينتەزگە قاتىسادى.
C) جاسۋشانىڭ قوزعالۋىنا اسەر ەتەدى. D) تىنىس الۋعا قاتىسادى.
E) تۇقىم قۋالاۋشىلىق اقپاراتىن ساقتايدى.
19. قورەكتىك تىزبەك دەگەنىمىز
A) قورەكتىك قاتىناسپەن بايلانىسقان اعزالار توبى.
B) ۇقساس بيوتوپتار بىرلەستىگى. C) ءبىر بيوتوپتا تىرشىلىك ەتەتىن اعزالار توبى.
D) سەلبەسىپ تىرشىلىك ەتەتىن اعزالار توبى. E) ءبىر - ءبىرىن جەيتىن جانۋارلار.
20. ميكروسكوپتىڭ ۇلكەيتەتىن ەكى شىنىسى بار ءبولىمى:
A) تۋبۋس B) وبەكتيۆ C) وكۋليار D) اينا E) شتاتيۆ
21. دارىگەرلىك ماقساتقا قولدانىلاتىن بۋىلتىق قۇرت
A) قىلدىرىقباس B) شۇبالشاڭ C) سۇلىك D) قۇمقازار E) كەرەندە
22. بارلىق بۇلشىقەت ۇلپالارى تۇزىلەدى:
A) ەنتودەرمادان B) ەكگودەرمادان
C) پلازمادان D) مەزودەرمادان E) ەكتودەرما ەنتودەرمادان
23. قىزىل گۇلدى اس بۇرشاعىن (گەنوتيپى اا) گ ۇلى اق ءتۇستى دارامەن بۋدانداستىرعاندا (گەنوتيپى اا) ءبىرىنشى ۇرپاعىندا (F1) الىناتىن گيبريدتەرى:
A) 25% اق گۇلدىلەر جانە 75% قىزىل گۇلدىلەر. B) 25% قىزىل گۇلدى جانە 75% اق گۇلدىلەر.
C) 100% قىزىل گۇلدىلەر. D) 50% قىزىل گۇلدى جانە 50% اق گۇلدىلەر.
E) 100% اق گۇلدىلەر.
24. ءتىرى تابيعاتتى جۇيەلەۋدە اسا زور ەڭبەك سىڭىرگەن
A) چ. دارۆين B) ك. ليننەي C) رۋلە D) ج. ب. لامارك E) ف. ەنگەلس
25. جانۋارلاردىڭ قۇرلىققا شىعۋ ءداۋىرى:
A) ارحەي. B) پالەوزوي. C) پروتەروزوي. D) مەزوزوي. E) كاينازوي.
3 A C B D C E E B D B D C B D A D D E A C C D C B B
وجسب - عا ارنالعان تەست تاپسىرمالارى، 9-سىنىپتارعا ارنالعان تەست جۇمىسى جۇكتەۋ
9 - سىنىپتارعا ارنالعان تەست جۇمىسى
1 – نۇسقا
1. Cاعاقتى جاپىراق بولادى
A) بيدايدا B) الوەدا C) قايىڭدا D) كۇرىشتە E) جۇگەرىدە
2. جۇگەرىنىڭ جەمىسى -:
A) جيدەك. B) تۇقىمشا. C) بۇرشاققىن. D) بۇرشاققاپ. E) دانەك.
3. ورگانيكالىق تىڭايتقىشتاردىڭ ىشىندە كوبىرەك قولدانىلاتىنى -
A) كوڭ (قي)، قاراشىرىك. B) شىمتەزەك. C) كۇل. D) ساڭعىرىق E) قۇم.
4. قىنانىڭ دەنەسىندە سەلبەسىپ تىرشىلىك ەتەتىن بالدىرلاردىڭ
ساڭىراۋقۇلاقتاردان الاتىن زاتى
A) اۋا. B) كومىرسۋ. C) ورگانيكالىق زاتتار. D) مايلار. E) مينەرالدى زاتتار جانە سۋ.
5. ىشەكقۋىستىلاردىڭ دەنەسى -
A) ەكى قاباتتى. B) كوپ قاباتتى. C) ءبىر جاسۋشالى. D) ءبىر قاباتتى. E) ءۇش قاباتتى.
6. پارازيتتىك تىرشىلىك ەتەتىن جاندىك:
A) ميزان. B) تاراقان. C) كەنە. D) ءبۇيى. E) شۇبالشاڭ.
7. دەنەدەگى قاندى جۇرەككە اپاراتىن تامىر:
A) قىلتامىر. B) سالاتامىر. C) قولقا. D) ليمفا. E) كوكتامىر.
8. شىلىم ءتۇتىنىنىڭ ىشىندە بولادى:
A) ۋلى گاز، شاڭ، قۇيە. B) ۋلى گاز، وتتەگى، شەمەن. C) ۋلى گاز، شاڭ، وتتەگى.
D) ۋلى گاز، شاڭ، شەمەن. E) ۋلى گاز، شاڭ، توزاڭ.
9. ءتىرى ورگانيزمدەردىڭ جەر بەتىنىڭ قابىعى
A) گيدروسفەرا. B) ليتوسفەرا. C) اتموسفەرا. D) نووسفەرا. E) بيوسفەرا.
10. العاشقى اڭداردىڭ مەكەنى
A) ءۇندىستاندا. B) امەريكادا. C) جاپونيادا. D) اۆستراليادا. E) افريكادا.
11. جاسۋشانىڭ قۇرامىنداعى ورگانيكالىق زات:
A) كاليي ءحلوريدى B) Cۋ C) ناتريي ءحلوريدى D) نۋكلەين قىشقىلى E) تۇزدار
12. وسىمدىكتىڭ جەر استى قورەكتەنۋ مۇشەسىنىڭ ەڭ ۇشى:
A) قوسالقى تامىر B) تامىر تۇكشەسى C) جاناما تامىر
D) نەگىزگى تامىر E) تامىر ويماقشاسى
13. ءسىڭىر سوزىلعاندا، سۇيەك تايعاندا كورسەتىلەتىن العاشقى كومەك:
A) زاقىمدالعان جەرگە ىستىق باسىپ، وراپ تاستاۋ
B) ءسىڭىردى داكەمەن وراۋ C) شيراتپامەن تاڭۋ
D) زاقىمدالعان جەرگە سۋىق باسۋ E) زاقىمدالعان جەرگە سۋىق باسىپ قاتتى وراپ تاستاۋ
14. ادام اعزاسىنداعى اس قورىتۋ جولىنىڭ جۇقپالى اۋرۋى:
A) سيرروز. B) قانتىشقاق (ديزەنتەريا). C) كوليت. D) گاستريت. E) جارا.
15. Aدرەنالين گورمونىن بولەتىن -
A) جاس بەزدەرى. B) سىلەكەي بەزدەرى. C) بۇيرەكۇستى بەز. D) قالقانشا بەز. E) القىم بەزى.
16. نۋكلەين قىشقىلدارىنىڭ اتقاراتىن قىزمەتى:
A) قورعانىشتىق. B) قۇرىلىستىق. C) كاتاليزدىك.
D) اقپاراتتىق. E) ەنەرگەتيكالىق.
17. فەرمەنتتەر تابيعاتى جاعىنان:
A) اقۋىزدار (ءنارۋىزدار). B) كومىرسۋلار. C) دنق.
D) مينەرالدى تۇزدار. E) مايلار.
18. اعزانىڭ جۇمىرتقا قابىعىن جارىپ شىققاننان كەيىنگى كەزەڭى:
A) ەمبريوگەنەز B) فيلوگەنەز C) پوستەمبريوگەنەز
D) تۇرلەنىپ دامۋ E) ونتوگەنەز
19. ورگانيكالىق زاتتاردى بەيورگانيكالىق زاتتارعا اينالدىراتىن اعزالار:
A) ءبىر جاسۋشالى بالدىرلار.
B) كوسموپوليتتەر.
C) اۆتوتروفتىلار.
D) رەدۋسەنتتەر.
E) پرودۋسەنتتەر.
20. جەمىسى جەل ارقىلى تارالاتىن وسىمدىك
A) شەتەن
B) ىنجۋگۇل
C) سارى قاراعان
D) يتوشاعان
E) باقباق
21. جەل ارقىلى توزاڭداناتىن وسىمدىك:
A) شيە
B) قارابيداي
C) ەسىنەك
D) ۇرمەبۇرشاق
E) حوش ءيىستى تەمەكى
22. كوپقىلتاندىلاردىڭ سەزىم مۇشەسى:
A) جاي كوزى.
B) سيپاپ cەزۋ، كورۋ، تەپە - تەڭدىك.
C) ءيىس سەزۋ.
D) كۇردەلى كوزى
E) ءدام سەزۋ.
23. گەتەروزيگوتالى اعزادا ءبىر عانا بەلگىسى بويىنشا تۇزىلەتىن جۇپ گامەتاسى:
A) 8 B) 1 C) 2
D) 4 E) 6
24. ءار الۋان تىرشىلىك جاعدايىندا پايدا بولىپ، اعزانىڭ قۇرىلىم دەڭگەيىن كۇردەلەندىرەتىن ەۆوليۋسيالىق وزگەرىس
A) دەگەنەراسيا. B) كونۆەرگەنسيا. C) ديۆەرگەنسيا. D) يديواداپتاسيا. E) ارومورفوز.
25. «دينوزاۆرلار ءداۋىرى» بولىپ ەسەپتەلەتىن زامان:
A) مەزوزوي. B) ارحەي. C) پروتەروزوي. D) پالەوزوي. E) كاينوزوي.
1 C E A E A C E A E D D E E B C D A C D E B B C E A
نۇسقا - 2
1. وسىمدىكتىڭ جەر استى قورەكتەنۋ مۇشەسىنىڭ ەڭ ۇشى:
A) قوسالقى تامىر B) تامىر تۇكشەسى
C) جاناما تامىر D) نەگىزگى تامىر E) تامىر ويماقشاسى
2. اۋا تەمپەراتۋراسى 120 - 200 ارالىقتا سەبىلەدى
A) قارابيداي B) ءسابىز C) تەمەكى D) اسبۇرشاق E) بيداي
3. قوسجارناقتى كلاسىنىڭ وسىمدىكتەرى:
A) جۇگەرى. B) بيداي. C) ىنجۋگۇل. D) لالاگۇل. E) ۇرمەبۇرشاق.
4. Cاڭىراۋقۇلاقتىڭ سپورالارى ونەتىن ورتا
A) كەبۋ توپىراق. B) قاراشىرىگى مول ىلعالدى توپىراق.
C) ىلعالى مول، ءبىراق قاراشىرىگى از توپىراق.
D) قۇس ساڭعىرىعىنىڭ ءىشى. E) سۋ.
5. اكتينيانىڭ تىرشىلىك ەتەتىن مەكەنى -
A) مۇحيتتار. B) توپىراق. C) كولدەر. D) تەڭىزدەر. E) تۇششى سۋ.
6. ەنسەفاليت اۋرۋىن جۇقتىرۋشى جاندىك:
A) تاراقان. B) تايگا كەنەسى. C) ورمەكشى. D) ءبۇيى. E) شۇبالشاڭ.
7. قاننىڭ ەريتروسيتتەرى
A) قاننىڭ اق تۇيىرشىكتەرى. B) قان جارعاقشاسى.
C) سۇيىق كلەتكاارالىق زات. D) سۇيىق ىشكى ورتا.
E) قاننىڭ قىزىل تۇيىرشىكتەرى.
8. وتتەگىن تاسىمالداۋشى قاننىڭ قۇرام بولىگى:
A) ترومبوسيت B) گەموگلوبين C) فيبرين D) لەيكوسيت E) گەموترومبوسيت
9. توپىراقتا ازوت قوسىلىستارىن جيناۋشى باكتەريالار اتالادى:
A) ءساپروفيتتى. B) نيترلەۋشى. C) حەموسينتەزدەۋشى. D) ءپارازيتتى. E) دينيترلەۋشى.
10. قازىرگى كەزدەگى جورعالاۋشىلار اراسىندا كۇردەلى قۇرىلىستى:
A) جىلاندار B) كروكوديلدەر
C) حامەلەوندار D) كەسىرتكەلەر E) تاسباقالار
11. تىرناق جانە شاش جاتاتىن ۇلپا.
A) بۇلشىقەت. B) ەپيتەليي. C) جۇيكە.
D) سۇيەك. E) دانەكەر.
12. كەنە ارقىلى تارالاتىن اۋرۋ
A) پنيەۆمونيا B) قويانشىق
C) سىزداۋىق D) شيقان E) ەنسەفاليت
13. جالپاق بۇلشىق ەتتەر
A) يىقتا B) كەۋدەدە C) شايناۋ D) مويىندا E) قولدا
14. اعزاعا ۋلى اسەر ەتەتىن وسىمدىك -
A) قوي بۇلدىرگەن B) اسقاباق C) مەڭدۋانا D) قيار E) يتمۇرىن
15. ادرەنالين گورمونى بولەتىن بەز:
A) ەپيفيز. B) قوسالقى بەز (گيپوفيز).
C) بۇيرەك ءۇستى بەزى. D) ۇيقى بەزى. E) قالقانشا بەز.
16. يادرونىڭ بولىمىندە ورنالاسقان دنق مولەكۋلاسى:
A) يادرو شىرىنىندا. B) يادرو قابىقشاسىندا.
C) يادروشىقتا. D) يادرو قوسىندىلارىندا.
E) حروموسومادا.
17. جاسۋشاداعى بەيورگانيكالىق قوسىلىستار:
A) سۋ، تۇزدار. B) كومىرسۋلار، سۋ.
C) ماي قىشقىلى. D) مايلار، اقۋىزدار (ءنارۋىزدار).
E) گليۋكوزا، كالسيي فوسفاتى.
18. ادام ۇرىعىندا جۇيكە جۇيەسىنىڭ ءتۇزىلۋى باستالادى:
A) ءبىر اپتالىق ۇرىعىندا B) ءتورت اپتالىق ۇرىعىندا
C) ءۇش اپتالىق ۇرىعىندا D) ەكى اپتالىق ۇرىعىندا
E) بەس اپتالىق ۇرىعىندا
19. سىرتقى ورتاداعى ماۋسىمدىق وزگەرىستەردىڭ ەڭ نەگىزگى ارەكەتتەرى.
A) جاۋىن - شاشىن مولشەرى. B) اۋانىڭ اتموسفەرالىق قىسىمى.
C) كۇن جارىعىنىڭ ۇزاقتىعىنىڭ وزگەرۋى. D) قاردىڭ ءتۇسۋى.
E) اۋا تەمپەراتۋراسىنداعى وزگەرىس.
20. گۇلدىڭ ەڭ نەگىزگى بولىمدەرى:
A) انالىق موينى جانە انالىق اۋزى
B) انالىق جانە اتالىق C) گۇلساعاق جانە گۇلتابان
D) كۇلتەجاپىراقشالار E) توستاعانشا جاپىراقشا
21. جەمىستىڭ ءتۇزىلۋى:
A) انالىق جاتىنىندا B) انالىق موينىندا C) انالىق اۋزىندا
D) اتالىقتاردا E) تۇقىمباستامادا
22. ادامنىڭ بۇيەنىندە تىرشىلىك ەتەتىن جۇمىر قۇرت:
A) ىشەكسورعى B) قىلدىرىقباس
C) سۋىرتقى D) ۇشكىرقۇرت E) قىلقۇرت
23. ورتالىق Aمەريكا ورتالىعىنان شىققان وسىمدىك (وتانى):
A) سويا. B) بيداي.
C) كارتوپ. D) ورامجاپىراق. E) جۇگەرى.
24. بۋناقدەنەلەردىڭ كەڭىنەن تارالۋ ءداۋىرى.
A) پالەوزوي. B) كاينوزوي.
C) مەزوزوي. D) پروتەروزوي. E) ارحەي.
25. بيوگەوسەنوز:
A) توپىراق B) ءتىرى اعزا مەن ورتا بىرلەستىگى
C) ءتىرى اعزا D) تىرشىلىك ساتىسى
E) ءتۇر جيىنتىعى
2 E C E B D B E B B B B E B C C E A C C B A D E B B
نۇسقا - 3
1. ورگانيكالىق تىڭايتقىشتاردىڭ ىشىندە كوبىرەك قولدانىلاتىنى -
A) كوڭ (قي)، قاراشىرىك. B) شىمتەزەك. C) كۇل. D) ساڭعىرىق. E) قۇم.
2. تامىر مەن بۇرشىكتىڭ وسۋىنە قاتىساتىن ۇلپا -
A) قورعا جيناۋشى. B) جابىن. C) ءتۇزۋشى.
D) فوتوسينتەزدەۋشى. E) تىرەك.
3. القا تۇقىمداستارعا جاتاتىن وسىمدىك
A) ءسابىز. B) تەمەكى. C) يتمۇرىن.
D) بيداي. E) المۇرت.
4. پەنيسيلل ساڭىراۋقۇلاقتاردىڭ جاتاتىن نەگىزگى توبى:
A) جەۋگە جارامدى. B) قالپاقشالى ساڭىراۋقۇلاقتار.
C) ءپارازيتتى. D) زەڭ ساڭىراۋقۇلاقتار. E) ۋلى.
5. گيدرانىڭ تىرشىلىك ەتەتىن مەكەنى -
A) تەڭىزدەر. B) مۇحيتتار. C) تۇششى سۋ. D) كولدەر. E) لاس شالشىق سۋ.
6. تايگا كەنەسى ادامعا ەنسەفاليت جۇقتىرۋى مۇمكىن، سەبەبى:
A) ادام قانىندا بولادى. B) ادام مەن جانۋار قانىندا بولادى.
C) جۇقپا قوزدىرعىشى. D) اعاشتاردا بولادى. E) ۆيرۋستى تاسىمالداۋشى.
7. قان قۇرامىنىڭ وزگەرۋى مەن ازايۋىنان تۋاتىن اۋرۋ:
A) گيپەرتونيا. B) ستەنوكارديا. C) ديابەت.
D) دالتونيزم. E) انەميا.
8. قاي دارۋمەن قىرقۇلاق اۋرۋىن ەمدەيدى:
A) ۆ. B) س. C) ا. D) D. E) ە.
9. جەردىڭ گەولوگيالىق قابىعى بيوسفەرا:
A) توپىراقتان تۇرادى. B) گاز تەكتەس زاتتاردان تۇرادى.
C) سۇيىق زاتتاردان تۇرادى. D) ءتىرى ورگانيزمدەردەن تۇرادى.
E) قاتتى زاتتاردان تۇرادى.
10. تەك توستاعانشادان نەمەسە تەك كۇلتەدەن تۇراتىن گۇلسەرىك:
A) بىرىكپەگەن جاپىراقشالى B) جاي
C) قوس جىنىستى D) قوس E) بىرىككەن جاپىراقشالى
11. شەمىرشەكتى بالىقتاردا باسقالارعا قاراعاندا جوق مۇشە:
A) باسسۇيەك B) قابىرشاقتار
C) جۇزبەقاناتتار D) تورسىلداعى
E) ومىرتقا جوتاسى
12. جاسۋشادا زاتتاردىڭ ءتۇزىلۋ، ىدىراۋ پروسەستەرى:
A) تىتىركەنۋ. B) بيولوگيالىق ءتۇزىلۋ
C) زات الماسۋ. D) كوبەيۋ. E) قوزۋ.
13. نەيروننىڭ ۇزىن ءوسىندىسى
A) دەندريت B) اكسون C) رەسەپتور D) نەيريت E) جۇلىن
14. ءبىرىڭعاي سالالى بۇلشىقەتتەن قۇرالعان
A) جۇرەك B) اياقتى بۇعىپ جازاتىن
C) تۇلعانى قيمىلداتاتىن
D) قان تامىرلارى E) قابىرعا ارالىق
15. تىنىس الۋدىڭ جيىلىگى مەن تەرەڭدىگىن تۋدىراتىن تىنىسالۋ ورتالىعىنىڭ قوزۋى:
A) سو2 كونسەنتراسياسى ارتقاندا. B) تىنىس شىعارعاندا.
C) سو كونسەنتراسياسى ارتقاندا. D) و2 كونسەنتراسياسى ارتقاندا.
E) تىنىس العاندا.
16. ۇلتابار
A) اش ىشەكتىڭ سوڭعى ءبولىمى. B) باۋىردىڭ وزەگى.
C) توق ىشەكتىڭ ءبولىمى. D) اش ىشەكتىڭ باستاپقى ءبولىمى.
E) سوقىرىشەك.
17. دنك نۋكلەوتيدتەرىنىڭ قۇرامىنا كىرمەيتىن حيميالىق قوسىلىس
A) دەزوكسيريبوزا. B) ادەنين.
C) فوسفور قىشقىلى. D) ماي قىشقىلى. E) سيتوزين.
18. حروموسومانىڭ قىزمەتى:
A) كومىرسۋ سينتەزدەيدى. B) فوتوسينتەزگە قاتىسادى.
C) جاسۋشانىڭ قوزعالۋىنا اسەر ەتەدى. D) تىنىس الۋعا قاتىسادى.
E) تۇقىم قۋالاۋشىلىق اقپاراتىن ساقتايدى.
19. قورەكتىك تىزبەك دەگەنىمىز
A) قورەكتىك قاتىناسپەن بايلانىسقان اعزالار توبى.
B) ۇقساس بيوتوپتار بىرلەستىگى. C) ءبىر بيوتوپتا تىرشىلىك ەتەتىن اعزالار توبى.
D) سەلبەسىپ تىرشىلىك ەتەتىن اعزالار توبى. E) ءبىر - ءبىرىن جەيتىن جانۋارلار.
20. ميكروسكوپتىڭ ۇلكەيتەتىن ەكى شىنىسى بار ءبولىمى:
A) تۋبۋس B) وبەكتيۆ C) وكۋليار D) اينا E) شتاتيۆ
21. دارىگەرلىك ماقساتقا قولدانىلاتىن بۋىلتىق قۇرت
A) قىلدىرىقباس B) شۇبالشاڭ C) سۇلىك D) قۇمقازار E) كەرەندە
22. بارلىق بۇلشىقەت ۇلپالارى تۇزىلەدى:
A) ەنتودەرمادان B) ەكگودەرمادان
C) پلازمادان D) مەزودەرمادان E) ەكتودەرما ەنتودەرمادان
23. قىزىل گۇلدى اس بۇرشاعىن (گەنوتيپى اا) گ ۇلى اق ءتۇستى دارامەن بۋدانداستىرعاندا (گەنوتيپى اا) ءبىرىنشى ۇرپاعىندا (F1) الىناتىن گيبريدتەرى:
A) 25% اق گۇلدىلەر جانە 75% قىزىل گۇلدىلەر. B) 25% قىزىل گۇلدى جانە 75% اق گۇلدىلەر.
C) 100% قىزىل گۇلدىلەر. D) 50% قىزىل گۇلدى جانە 50% اق گۇلدىلەر.
E) 100% اق گۇلدىلەر.
24. ءتىرى تابيعاتتى جۇيەلەۋدە اسا زور ەڭبەك سىڭىرگەن
A) چ. دارۆين B) ك. ليننەي C) رۋلە D) ج. ب. لامارك E) ف. ەنگەلس
25. جانۋارلاردىڭ قۇرلىققا شىعۋ ءداۋىرى:
A) ارحەي. B) پالەوزوي. C) پروتەروزوي. D) مەزوزوي. E) كاينازوي.
3 A C B D C E E B D B D C B D A D D E A C C D C B B
وجسب - عا ارنالعان تەست تاپسىرمالارى، 9-سىنىپتارعا ارنالعان تەست جۇمىسى جۇكتەۋ
You Might Also Like
