ولكەمىزگە كۇز كەلدى
تاقىرىبى: «ولكەمىزگە كۇز كەلدى» ەرتەڭگىلىك
ماقساتى: بالالارعا كۇز تۋرالى تاقپاق، ولەڭدەر ۇيرەتۋ، كۇز مولشىلىق، بەرەكەلى، مەرەكەلى مەزگىل ەكەنىن ءتۇسىندىرۋ.
جۇرگىزۋشى: قۇرمەتتى قوناقتار، اتا – انالار، بالالار ەل بايلىعىن ارتتىرعان مەرەكەلى، بەرەكەلى كۇز كەلدى. سارى التىنداي سارى كۇز سەبەت تولى جەمىسىن، قامبا تولى ەگىنىن سىيلايدى. ولاي بولسا «قوشاقان» توبىنداعى «ولكەمىزگە كۇز كەلدى» دەگەن مەرەكەلىك ەرتەڭگىلىگىمىزدى باستايمىز. ساحناعا ەرتەڭگىلىكتى جۇرگىزۋشىلەر اڭگىمەلەسىپ شىعادى.
ءى جۇرگىزۋشى: اسىلجان كۇز قانداي كەرەمەت مەزگىل! قازان تولى ەڭبەگىنىڭ جەمىسىن كورىپ ادامزاتتىڭ توي ويلار كەزى ەمەس پە؟
ءىى جۇرگىزۋشى: نۇريسلام يا، پىشەن شابىلىپ، استىق ورىلىپ شارۋانىڭ رەتتەلگەنىنە قۋانعان حالقىمىز كۇزدە توي – تويلاپ جاتپاۋشى ما ەدى؟
ءى جۇرگىزۋشى يا، دۇرىس ايتاسىڭ سول ىزگى ءداستۇر ءبىزدىڭ توپتا دا جالعاسىن تاۋىپ جاتىر.
ءىى جۇرگىزۋشى ولاي بولسا جۇرتتى تويعا شاقىرايىق
ءى جۇرگىزۋشى:
- ارمىسىزدار اعايىن، قوش كەلدىڭىزدەر.
ءاي، بالالار، بالالار،
قوڭىرقاي كۇز بولىپتى.
قۋراپ جاپىراق سولىپتى،
ەل ەگىنىن ورىپتى.
ءىى جۇرگىزۋشى: قىزىل قىرمان. قىزىقتىرعان،
قايتادان تاعى جاندانسىن.
ساعىمدايىن ءجۇزىپ قىردا،
ساعىندىرعان ءان قالسىن.
تاربيەشى: ولاي بولسا ورتاعا «التىن كۇزدى» شاقىرايىق
گۇلناز: اسىل ورەن دوستارىم،
ومىرگە كوپ قوسقانىم.
قىمباتتى سىي الىڭدار،
قىزىعىما قانىڭدار.
مولايتىڭدار شاتتىقتى،
ءان ايتىڭدار باقىتتى.
حور: «التىن كۇز»
گۇلناز: راحمەت، بالالار ريزامىن ونەرلەرىڭە!
تاربيەشى: بيداي ارپا، تارى بار،
س ۇلى، كۇرىش ءبارى بار.
انە جىرلاپ بارادى،
انگە قۇلاق سالىڭدار.
ورتاعا مۋزىكا اۋەنىمەن ىرعالا بيلەپ داقىلدار شىعادى.
نۇريسلام: نان اتاسى بيدايمىن،
ناندى ەلگە سىيلايمىن.
پىسكەنىمدە مەن قىردا،
قاۋىزىما سىيمايمىن.
باعداۋلەت: قىزىل مۇرتتى ارپامىن،
ىرىس قۇتتى ارپامىن.
ماشيناعا ءمىنىپ اپ،
مالدى اۋىلعا تارتامىن.
قۋانىش: مەن قارامىن، سارىمىن
مەن اتاقتى تارىمىن.
ەڭبەگىڭنىڭ جەمىسىن،
قايتارامىن قارىمىن.
ءالفارابي: مەن سۇلىمىن شىراعىم،
بارلىق مالعا ۇنادىم.
اۋىرلاعان باسىمدى،
كوتەرە الماي تۇرامىن.
ەراسىل: كۇنگە عاشىق كۇرىشپىن،
كۇللى جۇرتقا ىرىسپىن.
اڭقام كەۋىپ تۇرعان سوڭ،
الا جازداي سۋ ءىشتىم.
تاربيەشى: راحمەت، داقىلدار تورلەتىڭىزدەر.
جيىم تەرىم بولاتىن،
قامباعا استىق تولاتىن.
قىزىل قىرمان وينايتىن،
قاي مەزگىل دەپ ويلايسىڭ. (كۇز)
تاربيەشى: قىزدى قايناپ ەل ءىسى،
قىزىل قىرمان جەر ءۇستى.
ەلدىڭ تويىپ جۇرگەنى،
ەڭبەگىنىڭ جەمىسى.
انە قىزىل المالار،
اسەم باقتىڭ جۇلدىزى.
الما تەرگەن بالالار،
البىرايدى نۇر ءجۇزى.
ورتاعا المالار مەن پياز كەلەدى.
ش. نۇرسەزىم: كۇزدىك اپورت المامىز،
كۇزدەن قۋات العانبىز.
جۇمىر جەردە ءنار جيناپ،
جۇلدىزداي بوپ جانعانبىز.
ايارۋ: جازدان كۇز ارتىق،
جاينادىق تا، قىزاردىق.
كوك جەلەگىن باۋ – باقتىڭ،
كوركەمدەدىك قىزارتىپ.
نۇرسايات: قالىڭ كيىم ۇناتاتىن،
شەشىندىرسەڭ جىلاتاتىن.
پياز دەگەن مەن بولام.
تاربيەشى: قانە، بالالار وسىنداي مولشىلىق كۇز تويىنا ارنالعان (جەمىس - جيدەك ) وينىن وينايىق. ويىن شارتى: بەرىلگەن ۋاقىت ىشىندە ورتاعا ەكى بالا شىعادى، قانشا جەمىس – جيدەك جينايدى سونى سانايمىز. جەڭىمپازدارعا الما بەرىلەدى.
ەراسىل: مول بايلىق تەرگەنى،
شاتتىعى قانشالىق.
اسپانعا ورلەدى،
قۇستاردا ءان سالدى.
قارلىعاش انىمەن ورتاعا «اققۋ» كەلەدى
گۇلسەزىم: قوش، بول وسكەن جەرىمىز،
ايدىن شالقار كولىمىز.
امان بولىپ تۇرىڭدار،
قامقور بولعان ەلىمىز.
قاھارلى قىس وتكەندە،
قايتىپ كوكتەم جەتكەندە.
كۇندە دۋمان قۇرامىز،
كۇن شۋاعىن توككەندە.
انمەن شىعىپ كەتەدى.
تاربيەشى: بالالار ءقازىر قاي مەزگىل؟ كۇز مەزگىلىندە قانداي قۇبىلىستار بولادى؟ اۋا رايى قالاي وزگەرەدى؟ كۇز بىزگە نە سىيلايدى؟ (بالالار جاۋابى)
كۇزدە جاپىراقتار ءتۇسىپ اينالا تۇكتى كىلەم جايعانداي، ەندى كۇز تۋرالى تاقپاعىمىزدى تىڭدايىق.
ب. نۇرسەزىم: التىن، التىن، سارى التىن،
التىن كۇزدە نۇر جاتىر.
قامبا تولى التىننان،
ءتاتتىسى كوپ نە ءتۇرلى.
ميراسىل: جاپىراق ۇشتى،
سۋىق تا ءتۇستى.
سوندا دا بىزگە،
قىزىق كوپ كۇزدە.
قايىرجان: كۇزىم اۋ، كۇزىم اۋ،
مىنەزىڭ بۇزىق اۋ.
جاڭبىرىڭ سىركىرەپ،
كەلگەنىڭ قىزىق اۋ.
جۇبانىش: دالا سارى كيىمدى،
سامال سوقتى سالقىننان.
قىرماندارعا ءۇيىلدى،
التىن استىق التىن تاۋ.
قىزىلوردا وبلىسى،
قارماقشى اۋدانى، تۇرماعامبەت اۋىلى
№8 «قىزعالداق» بالاباقشاسىنىڭ تاربيەشىسى
ەلەۋسىنوۆا سۆەتا قالي قىزى
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
ماقساتى: بالالارعا كۇز تۋرالى تاقپاق، ولەڭدەر ۇيرەتۋ، كۇز مولشىلىق، بەرەكەلى، مەرەكەلى مەزگىل ەكەنىن ءتۇسىندىرۋ.
جۇرگىزۋشى: قۇرمەتتى قوناقتار، اتا – انالار، بالالار ەل بايلىعىن ارتتىرعان مەرەكەلى، بەرەكەلى كۇز كەلدى. سارى التىنداي سارى كۇز سەبەت تولى جەمىسىن، قامبا تولى ەگىنىن سىيلايدى. ولاي بولسا «قوشاقان» توبىنداعى «ولكەمىزگە كۇز كەلدى» دەگەن مەرەكەلىك ەرتەڭگىلىگىمىزدى باستايمىز. ساحناعا ەرتەڭگىلىكتى جۇرگىزۋشىلەر اڭگىمەلەسىپ شىعادى.
ءى جۇرگىزۋشى: اسىلجان كۇز قانداي كەرەمەت مەزگىل! قازان تولى ەڭبەگىنىڭ جەمىسىن كورىپ ادامزاتتىڭ توي ويلار كەزى ەمەس پە؟
ءىى جۇرگىزۋشى: نۇريسلام يا، پىشەن شابىلىپ، استىق ورىلىپ شارۋانىڭ رەتتەلگەنىنە قۋانعان حالقىمىز كۇزدە توي – تويلاپ جاتپاۋشى ما ەدى؟
ءى جۇرگىزۋشى يا، دۇرىس ايتاسىڭ سول ىزگى ءداستۇر ءبىزدىڭ توپتا دا جالعاسىن تاۋىپ جاتىر.
ءىى جۇرگىزۋشى ولاي بولسا جۇرتتى تويعا شاقىرايىق
ءى جۇرگىزۋشى:
- ارمىسىزدار اعايىن، قوش كەلدىڭىزدەر.
ءاي، بالالار، بالالار،
قوڭىرقاي كۇز بولىپتى.
قۋراپ جاپىراق سولىپتى،
ەل ەگىنىن ورىپتى.
ءىى جۇرگىزۋشى: قىزىل قىرمان. قىزىقتىرعان،
قايتادان تاعى جاندانسىن.
ساعىمدايىن ءجۇزىپ قىردا،
ساعىندىرعان ءان قالسىن.
تاربيەشى: ولاي بولسا ورتاعا «التىن كۇزدى» شاقىرايىق
گۇلناز: اسىل ورەن دوستارىم،
ومىرگە كوپ قوسقانىم.
قىمباتتى سىي الىڭدار،
قىزىعىما قانىڭدار.
مولايتىڭدار شاتتىقتى،
ءان ايتىڭدار باقىتتى.
حور: «التىن كۇز»
گۇلناز: راحمەت، بالالار ريزامىن ونەرلەرىڭە!
تاربيەشى: بيداي ارپا، تارى بار،
س ۇلى، كۇرىش ءبارى بار.
انە جىرلاپ بارادى،
انگە قۇلاق سالىڭدار.
ورتاعا مۋزىكا اۋەنىمەن ىرعالا بيلەپ داقىلدار شىعادى.
نۇريسلام: نان اتاسى بيدايمىن،
ناندى ەلگە سىيلايمىن.
پىسكەنىمدە مەن قىردا،
قاۋىزىما سىيمايمىن.
باعداۋلەت: قىزىل مۇرتتى ارپامىن،
ىرىس قۇتتى ارپامىن.
ماشيناعا ءمىنىپ اپ،
مالدى اۋىلعا تارتامىن.
قۋانىش: مەن قارامىن، سارىمىن
مەن اتاقتى تارىمىن.
ەڭبەگىڭنىڭ جەمىسىن،
قايتارامىن قارىمىن.
ءالفارابي: مەن سۇلىمىن شىراعىم،
بارلىق مالعا ۇنادىم.
اۋىرلاعان باسىمدى،
كوتەرە الماي تۇرامىن.
ەراسىل: كۇنگە عاشىق كۇرىشپىن،
كۇللى جۇرتقا ىرىسپىن.
اڭقام كەۋىپ تۇرعان سوڭ،
الا جازداي سۋ ءىشتىم.
تاربيەشى: راحمەت، داقىلدار تورلەتىڭىزدەر.
جيىم تەرىم بولاتىن،
قامباعا استىق تولاتىن.
قىزىل قىرمان وينايتىن،
قاي مەزگىل دەپ ويلايسىڭ. (كۇز)
تاربيەشى: قىزدى قايناپ ەل ءىسى،
قىزىل قىرمان جەر ءۇستى.
ەلدىڭ تويىپ جۇرگەنى،
ەڭبەگىنىڭ جەمىسى.
انە قىزىل المالار،
اسەم باقتىڭ جۇلدىزى.
الما تەرگەن بالالار،
البىرايدى نۇر ءجۇزى.
ورتاعا المالار مەن پياز كەلەدى.
ش. نۇرسەزىم: كۇزدىك اپورت المامىز،
كۇزدەن قۋات العانبىز.
جۇمىر جەردە ءنار جيناپ،
جۇلدىزداي بوپ جانعانبىز.
ايارۋ: جازدان كۇز ارتىق،
جاينادىق تا، قىزاردىق.
كوك جەلەگىن باۋ – باقتىڭ،
كوركەمدەدىك قىزارتىپ.
نۇرسايات: قالىڭ كيىم ۇناتاتىن،
شەشىندىرسەڭ جىلاتاتىن.
پياز دەگەن مەن بولام.
تاربيەشى: قانە، بالالار وسىنداي مولشىلىق كۇز تويىنا ارنالعان (جەمىس - جيدەك ) وينىن وينايىق. ويىن شارتى: بەرىلگەن ۋاقىت ىشىندە ورتاعا ەكى بالا شىعادى، قانشا جەمىس – جيدەك جينايدى سونى سانايمىز. جەڭىمپازدارعا الما بەرىلەدى.
ەراسىل: مول بايلىق تەرگەنى،
شاتتىعى قانشالىق.
اسپانعا ورلەدى،
قۇستاردا ءان سالدى.
قارلىعاش انىمەن ورتاعا «اققۋ» كەلەدى
گۇلسەزىم: قوش، بول وسكەن جەرىمىز،
ايدىن شالقار كولىمىز.
امان بولىپ تۇرىڭدار،
قامقور بولعان ەلىمىز.
قاھارلى قىس وتكەندە،
قايتىپ كوكتەم جەتكەندە.
كۇندە دۋمان قۇرامىز،
كۇن شۋاعىن توككەندە.
انمەن شىعىپ كەتەدى.
تاربيەشى: بالالار ءقازىر قاي مەزگىل؟ كۇز مەزگىلىندە قانداي قۇبىلىستار بولادى؟ اۋا رايى قالاي وزگەرەدى؟ كۇز بىزگە نە سىيلايدى؟ (بالالار جاۋابى)
كۇزدە جاپىراقتار ءتۇسىپ اينالا تۇكتى كىلەم جايعانداي، ەندى كۇز تۋرالى تاقپاعىمىزدى تىڭدايىق.
ب. نۇرسەزىم: التىن، التىن، سارى التىن،
التىن كۇزدە نۇر جاتىر.
قامبا تولى التىننان،
ءتاتتىسى كوپ نە ءتۇرلى.
ميراسىل: جاپىراق ۇشتى،
سۋىق تا ءتۇستى.
سوندا دا بىزگە،
قىزىق كوپ كۇزدە.
قايىرجان: كۇزىم اۋ، كۇزىم اۋ،
مىنەزىڭ بۇزىق اۋ.
جاڭبىرىڭ سىركىرەپ،
كەلگەنىڭ قىزىق اۋ.
جۇبانىش: دالا سارى كيىمدى،
سامال سوقتى سالقىننان.
قىرماندارعا ءۇيىلدى،
التىن استىق التىن تاۋ.
قىزىلوردا وبلىسى،
قارماقشى اۋدانى، تۇرماعامبەت اۋىلى
№8 «قىزعالداق» بالاباقشاسىنىڭ تاربيەشىسى
ەلەۋسىنوۆا سۆەتا قالي قىزى
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: انا ماحابباتىمەن الەم تەربەلگەن...
