ءومىر قىمباتسىڭ سەن ماعان!
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ءومىر قىمباتسىڭ سەن ماعان!
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. ومىرگە دەگەن بەيىمدىلىك، تاباندىلىق قارىم - قاتىناستا بولۋىن قالىپتاستىرۋ، ءومىردىڭ قۇندىلىعىن سەزىندىرۋ.
2. ءتۇرلى ماسەلەلەر تۋرالى پسيحولوگيالىق ءبىلىم بەرۋ، ولاردىڭ الدىن الۋ.
3. ءبىر - بىرىمەن قارىم - قاتىناس ماشىعىن قالىپتاستىرۋ.
4. قايىرىمدىلىققا، بىلىمدىلىككە، ادامگەرشىلىككە تاربيەلەۋ.
مىندەتتەرى:
- ءومىر جولىنىڭ، ءوز الدىنا قويعان ومىرلىك ماقسات - مۇراتتارى مەن جالپى ادامگەرشىلىك قۇندىلىقتاردىڭ ادام ومىرىندەگى ماڭىزى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ؛
- وقۋشىلاردى ءوز ءومىرىنىڭ ءمانىن تۇسىنە بىلۋگە، رۋحاني وسۋگە جانە جاقسى مەن جاماننىڭ ارا-جىگىن اجىراتا وتىرىپ، ومىرلىك ايقىنداماسىن بەلگىلەي بىلۋگە ۇيرەتۋ؛
- وقۋشىلاردى ءوز ومىرىنە، ءوز ءسوزى، ويى جانە ارەكەتىنە مۇقيات بولۋعا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءبىر - بىرىمىزگە دەگەن مەيىرىممەن، جىلى سەزىمدەرىمىزدى وياتۋ ءۇشىن، جاقسىلاپ ءبىر ەرەكشە امانداسىپ الايىقشى.
امانداسۋ تۇرلەرى
ول ءۇشىن، سىنىپتىڭ ءىشىن ەركىن ارالاپ جۇرەمىز. « ءبىر - بىرلەرىڭە جاقىنداڭدار» دەگەندە وزدەرىڭە جۇپ تاباسىزدار. سودان كەيىن مەن، سىزدەرگە تاپسىرما بەرەمىن. باستايىق!
ەندى، ءبىر - بىرلەرىڭە قول الماسىڭدار، جاقىنداسىڭدار - اياق - اياعىمىزدى، قول قولدارىمىزبەن، يىق - يىقتارىڭىزبەن، بەت - بەتتەرىڭىزبەن، مۇرىن - مۇرىندارىڭىزبەن امانداستىرامىز. (جاقسى، وتە تاماشا!)
ەندەشە، وسى جاقسى كوڭىل - كۇيىمىزبەن ورنىمىزعا جايعاسايىق.
ولاي بولسا، مەن بۇگىنگى ساباعىمدى تۇمانباي مولداعالييەۆ اعامىزدىڭ ولەڭىمەن اشقىم كەلىپ وتىر. ال، سىزدەردىڭ مىندەتتەرىڭىز وسى ولەڭدە اقىن اعامىز نە جايلى جىرلاعان مۇقيات تىڭداۋ.
ادام كۇلىپ قارسى الادى تاڭ نۇرىن،
ادام جىرلاپ جونەلتەدى ءار كۇنىن.
ءسال قايعىرسا، ول ۇعىنا تۇسەدى،
دۇنيەنىڭ كەڭدىگى مەن تارلىعىن.
ادام كۇلىپ قارسى الادى تاڭ نۇرىن،
ادام جىرلاپ ۇزارتادى ءار كۇنىن.
ءسال قۋانسا، شىعارادى ول ەستەن،
دۇنيەنىڭ كەڭدىگى مەن تارلىعىن.
وسى ولەڭدە نە جايلى جىرلاعان؟
ارينە، ءومىر جايىندا. ەندەشە بۇگىنگى ءبىزدىڭ ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبى «ءومىر قىمباتسىڭ سەن ماعان!»- دەپ اتالادى. سىزدەر جاقسى ورنالاسقان ەكەنسىزدەر، ەندەشە 2 توپقا بولىنەيىك:
1) ءومىر 2) باقىت
سۇراق:
ال، بالالار «ءومىر» دەگەن ءسوزدى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
ءومىردىڭ ءمانى نەدە؟
ءومىر ادامعا نەسىمەن قىمبات؟
ال، باقىتتى قالاي تۇسىنەمىز؟
باقىت ادامعا نە ءۇشىن كەرەك؟
باقىتقا جەتۋ ءۇشىن ادامعا نە ىستەۋ كەرەك دەپ ويلايسىڭدار؟
قانداي ادامدى «باسىنا ب ا ق قونعان» دەپ ايتا الامىز؟
«ءومىر» مەن «باقىتتىڭ» ايىرماشىلىعى نەدە؟
ەندەشە سىزدەر قالاي ويلايسىزدار، جالپى باقىتتى دۇكەننەن ساتىپ الۋعا بولا ما؟
- ەلەستەتىڭىزدەرشى، بۇگىن ءبىزدىڭ دۇكەنگە باقىتتى اكەلىپتى. ول ءبىر قوراپقا سالىنعان.
- ول قوراپتىڭ سىرت ءپىشىنى، ياعني ءتۇسى قانداي دەپ ويلايسىڭدار؟
- باقىتتىڭ ءيىسى قانداي؟
- ول جىلى ما، الدە سالقىن با؟
- باقىتتىڭ دىبىسى قانداي؟
- باقىتتى ادامدى قالاي تانيسىڭدار؟
- وزدەرىڭىز قانداي ۋاقىتتا باقىتتى بولاسىڭدار؟ ول ءۇشىن نە كەرەك؟
- ولاي بولسا، تاقتاعا قاراپ، ويلانىڭدار. باقىتتى بولۋ ءۇشىن ەڭ الدىمەن نە قاجەت؟
اقشا
باقىت - كومپيۋتەر
ءتاتتى كامپيت
تۇسىنۋشىلىك
باقىت اركىمنىڭ وزىنە، ءومىر سۇرگەن ورتاسىنا، جاعدايىنا بايلانىستى.
باقىت دەگەنىمىز - ءومىردى ءوز ورنىندا، ءوز قالپىندا شاماسى كەلگەنشە ۇلگىلى ءومىر ءسۇرۋ، ادال بولۋ، مايدالىقتان، ءىشتارلىقتان قاشىق بولۋ. ءومىردىڭ كەدىر - بۇدىر جەرلەرى تولىپ جاتىر. ولار ءار ادىم سايىن ۇشىراسادى. ولاردى يمەنبەۋ، جاسقانباۋ، ازاماتتىق مىندەتىن ادال اتقارۋ مەن ار - نامىستى قورعاۋ - ول دا باقىتتىڭ ءبىر شىڭى. ەشتەڭەگە مويىماي، وزىڭە سەنىمدى بولساڭ، مىنە سول باقىت. قيىندىقتى جەڭسەن - باقىت.
«باقىت»- ول ادامنىڭ ىشكى دۇنيەسىنە بايلانىستى. كەيبىر ادامدار، باقىتتى ءتاتتى شوكولاد جەپ تە سەزىنەدى. ال، كەيبىرەۋلەرى سپورتپەن شۇعىلدانىپ سەزىنەدى. ءار ادام وزىنە ۇنايتىن ىسپەن شۇعىلدانسا، سوندا باقىتتى بولادى.
ولاي بولسا، وتە جاقسى بالالار. ءومىر مەن باقىت جايىندا جاقسى بىلەدى ەكەنسىڭدەر. ولاي بولسا، بىزگە ەكى ءجاسوسپىرىم ءوز قيىندىقتارىمەن بولىسكىسى كەلەدى ەكەن، سولاردى تىڭداپ ءوز اقىلىمىزدى قوسايىق.
قانداي كەڭەس ايتاسىڭدار؟
ءوزىم: ادام وزگە تۇرماق، وزىنەن جاسىرار ويى بولادى. اركىمنىڭ ءوز تىلەگى وزىندە، قايعىسى دا قابىرعاسىنىڭ استىندا. ءبىراق ادامنىڭ ەڭ باستى قاسيەتىنىڭ ءوزى - تۋعان كۇنىنەن باستاپ جالعىزدىقپەن كۇرەسىپ، ارپالىسۋى، ىزدەنۋى بولماق. ايتپەسە شىن مانىندەگى جالعىزدىق ءتۇپسىز قارا تۇنەك، شىڭىراۋ، اۋىر جۇك. سوندىقتان ادام بالاسى تۋا سالىپ ايقايلاپ جىلاپ، قاسىنا ادام جينايدى، اناسىن ىزدەيدى. دوس ىزدەيدى. ماحاببات ىزدەيدى. قوعامنان ءوز ورنىن، تىرشىلىكتىڭ ماقساتىن ىزدەيدى. ءومىردىڭ ءوزى اق پەن قارادان، اۋىر مەن جەڭىلدەن تۇرادى. بارلىق قيىندىقتى جەڭسەك - ءومىردىڭ ءمانى، ادامنىڭ ۇلىلىعى بولماق.
ەندەشە، وسى ەكى ءجاسوسپىرىم ءبىزدىڭ كەڭەسىمىزدى تىڭداپ، جاقسى ماقسات قويىپ، ومىرلەرى ءماندى دە، ماعىنالى بولادى دەگەن ويدامىز.
بالالار، ءبىزدىڭ اقىن اعالارىمىز، قازىرگى جاس اقىندار وسى «ءومىر» مەن «باقىت» جايىندا كوپ جىرلاعان. قانەكەي، كىم بىزگە ولەڭ شۋماقتارىن وقىپ بەرەدى؟
وقۋشىلار ءوز ولەڭدەرىن وقيدى.
مۇمكىن ءوز ويلارىڭىزدى، گازەت بەتىنە تۇسىرەرسىزدەر. ەكى توپ ءوز گازەتتەرىن سۋرەتتەپ نەمەسە ءوز ويلارىڭدى جاقسىلاپ ولەڭ شۋماقتارىمەن كەلتىرەسىزدەر مە، ەرىك وزدەرىڭدە.
ءار توپ ءوز جاساعان جۇمىستارىن باسقالارىمىزعا تۇسىنىكتى بولۋ ءۇشىن تالداپ ايتىپ بەرۋلەرىڭىز قاجەت.
ال، ەندى، ولاي بولسا، ءبىز سىزدەرمەن مىنانداي ويىن ويناپ جىبەرسەك قالاي قارايسىزدار؟
ويىن «ءتۇسىن مەنى»
ماقساتى: ءبىر وقۋشى جازىلعان پاراقتاعى ءسوزدى ىممەن تۇسىندىرەدى، ال قالعان وقۋشى سونى تابۋ كەرەك.
باقىت ولەڭى وقىلادى. كومپيۋتەردەن
مىنە، ءومىر، باقىت دەگەننىڭ نە ەكەنىن مانادان تالدادىق ولاي بولسا سىزدەردىڭ وسىدان نە تۇيگەندەرىڭىزدى تىڭداعىم كەلىپ تۇر.
بالالاردىڭ ويلارىن اشىق ايتۋى.
ۇران:
1 توپ. ءبىز ءومىردى سۇيەمىز!
2. توپ. باقىتتى ءومىر سۇرەمىز!
بارلىعى قوسىلىپ. ءبىز ءبارىمىز بىرگەمىز!
جۇرەكتەن - جۇرەككە. ءبىر - بىرلەرىنە تىلەك ايتادى
بۇگىنگى ساباعىمدى قورىتىندىلاي كەلگەندە: بىزدەن اسقان باقىتتى جان جوق ەكەنىنە كوزىمىز جەتتى. سىزدەر قالاي ويلايسىزدار؟
ءبىز باقىتتىمىز، سەبەبى ءبىز تاۋەلسىز مەملەكەتتە ءومىر سۇرەمىز.
قورىتىندى:
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. ومىرگە دەگەن بەيىمدىلىك، تاباندىلىق قارىم - قاتىناستا بولۋىن قالىپتاستىرۋ، ءومىردىڭ قۇندىلىعىن سەزىندىرۋ.
2. ءتۇرلى ماسەلەلەر تۋرالى پسيحولوگيالىق ءبىلىم بەرۋ، ولاردىڭ الدىن الۋ.
3. ءبىر - بىرىمەن قارىم - قاتىناس ماشىعىن قالىپتاستىرۋ.
4. قايىرىمدىلىققا، بىلىمدىلىككە، ادامگەرشىلىككە تاربيەلەۋ.
مىندەتتەرى:
- ءومىر جولىنىڭ، ءوز الدىنا قويعان ومىرلىك ماقسات - مۇراتتارى مەن جالپى ادامگەرشىلىك قۇندىلىقتاردىڭ ادام ومىرىندەگى ماڭىزى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ؛
- وقۋشىلاردى ءوز ءومىرىنىڭ ءمانىن تۇسىنە بىلۋگە، رۋحاني وسۋگە جانە جاقسى مەن جاماننىڭ ارا-جىگىن اجىراتا وتىرىپ، ومىرلىك ايقىنداماسىن بەلگىلەي بىلۋگە ۇيرەتۋ؛
- وقۋشىلاردى ءوز ومىرىنە، ءوز ءسوزى، ويى جانە ارەكەتىنە مۇقيات بولۋعا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءبىر - بىرىمىزگە دەگەن مەيىرىممەن، جىلى سەزىمدەرىمىزدى وياتۋ ءۇشىن، جاقسىلاپ ءبىر ەرەكشە امانداسىپ الايىقشى.
امانداسۋ تۇرلەرى
ول ءۇشىن، سىنىپتىڭ ءىشىن ەركىن ارالاپ جۇرەمىز. « ءبىر - بىرلەرىڭە جاقىنداڭدار» دەگەندە وزدەرىڭە جۇپ تاباسىزدار. سودان كەيىن مەن، سىزدەرگە تاپسىرما بەرەمىن. باستايىق!
ەندى، ءبىر - بىرلەرىڭە قول الماسىڭدار، جاقىنداسىڭدار - اياق - اياعىمىزدى، قول قولدارىمىزبەن، يىق - يىقتارىڭىزبەن، بەت - بەتتەرىڭىزبەن، مۇرىن - مۇرىندارىڭىزبەن امانداستىرامىز. (جاقسى، وتە تاماشا!)
ەندەشە، وسى جاقسى كوڭىل - كۇيىمىزبەن ورنىمىزعا جايعاسايىق.
ولاي بولسا، مەن بۇگىنگى ساباعىمدى تۇمانباي مولداعالييەۆ اعامىزدىڭ ولەڭىمەن اشقىم كەلىپ وتىر. ال، سىزدەردىڭ مىندەتتەرىڭىز وسى ولەڭدە اقىن اعامىز نە جايلى جىرلاعان مۇقيات تىڭداۋ.
ادام كۇلىپ قارسى الادى تاڭ نۇرىن،
ادام جىرلاپ جونەلتەدى ءار كۇنىن.
ءسال قايعىرسا، ول ۇعىنا تۇسەدى،
دۇنيەنىڭ كەڭدىگى مەن تارلىعىن.
ادام كۇلىپ قارسى الادى تاڭ نۇرىن،
ادام جىرلاپ ۇزارتادى ءار كۇنىن.
ءسال قۋانسا، شىعارادى ول ەستەن،
دۇنيەنىڭ كەڭدىگى مەن تارلىعىن.
وسى ولەڭدە نە جايلى جىرلاعان؟
ارينە، ءومىر جايىندا. ەندەشە بۇگىنگى ءبىزدىڭ ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبى «ءومىر قىمباتسىڭ سەن ماعان!»- دەپ اتالادى. سىزدەر جاقسى ورنالاسقان ەكەنسىزدەر، ەندەشە 2 توپقا بولىنەيىك:
1) ءومىر 2) باقىت
سۇراق:
ال، بالالار «ءومىر» دەگەن ءسوزدى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
ءومىردىڭ ءمانى نەدە؟
ءومىر ادامعا نەسىمەن قىمبات؟
ال، باقىتتى قالاي تۇسىنەمىز؟
باقىت ادامعا نە ءۇشىن كەرەك؟
باقىتقا جەتۋ ءۇشىن ادامعا نە ىستەۋ كەرەك دەپ ويلايسىڭدار؟
قانداي ادامدى «باسىنا ب ا ق قونعان» دەپ ايتا الامىز؟
«ءومىر» مەن «باقىتتىڭ» ايىرماشىلىعى نەدە؟
ەندەشە سىزدەر قالاي ويلايسىزدار، جالپى باقىتتى دۇكەننەن ساتىپ الۋعا بولا ما؟
- ەلەستەتىڭىزدەرشى، بۇگىن ءبىزدىڭ دۇكەنگە باقىتتى اكەلىپتى. ول ءبىر قوراپقا سالىنعان.
- ول قوراپتىڭ سىرت ءپىشىنى، ياعني ءتۇسى قانداي دەپ ويلايسىڭدار؟
- باقىتتىڭ ءيىسى قانداي؟
- ول جىلى ما، الدە سالقىن با؟
- باقىتتىڭ دىبىسى قانداي؟
- باقىتتى ادامدى قالاي تانيسىڭدار؟
- وزدەرىڭىز قانداي ۋاقىتتا باقىتتى بولاسىڭدار؟ ول ءۇشىن نە كەرەك؟
- ولاي بولسا، تاقتاعا قاراپ، ويلانىڭدار. باقىتتى بولۋ ءۇشىن ەڭ الدىمەن نە قاجەت؟
اقشا
باقىت - كومپيۋتەر
ءتاتتى كامپيت
تۇسىنۋشىلىك
باقىت اركىمنىڭ وزىنە، ءومىر سۇرگەن ورتاسىنا، جاعدايىنا بايلانىستى.
باقىت دەگەنىمىز - ءومىردى ءوز ورنىندا، ءوز قالپىندا شاماسى كەلگەنشە ۇلگىلى ءومىر ءسۇرۋ، ادال بولۋ، مايدالىقتان، ءىشتارلىقتان قاشىق بولۋ. ءومىردىڭ كەدىر - بۇدىر جەرلەرى تولىپ جاتىر. ولار ءار ادىم سايىن ۇشىراسادى. ولاردى يمەنبەۋ، جاسقانباۋ، ازاماتتىق مىندەتىن ادال اتقارۋ مەن ار - نامىستى قورعاۋ - ول دا باقىتتىڭ ءبىر شىڭى. ەشتەڭەگە مويىماي، وزىڭە سەنىمدى بولساڭ، مىنە سول باقىت. قيىندىقتى جەڭسەن - باقىت.
«باقىت»- ول ادامنىڭ ىشكى دۇنيەسىنە بايلانىستى. كەيبىر ادامدار، باقىتتى ءتاتتى شوكولاد جەپ تە سەزىنەدى. ال، كەيبىرەۋلەرى سپورتپەن شۇعىلدانىپ سەزىنەدى. ءار ادام وزىنە ۇنايتىن ىسپەن شۇعىلدانسا، سوندا باقىتتى بولادى.
ولاي بولسا، وتە جاقسى بالالار. ءومىر مەن باقىت جايىندا جاقسى بىلەدى ەكەنسىڭدەر. ولاي بولسا، بىزگە ەكى ءجاسوسپىرىم ءوز قيىندىقتارىمەن بولىسكىسى كەلەدى ەكەن، سولاردى تىڭداپ ءوز اقىلىمىزدى قوسايىق.
قانداي كەڭەس ايتاسىڭدار؟
ءوزىم: ادام وزگە تۇرماق، وزىنەن جاسىرار ويى بولادى. اركىمنىڭ ءوز تىلەگى وزىندە، قايعىسى دا قابىرعاسىنىڭ استىندا. ءبىراق ادامنىڭ ەڭ باستى قاسيەتىنىڭ ءوزى - تۋعان كۇنىنەن باستاپ جالعىزدىقپەن كۇرەسىپ، ارپالىسۋى، ىزدەنۋى بولماق. ايتپەسە شىن مانىندەگى جالعىزدىق ءتۇپسىز قارا تۇنەك، شىڭىراۋ، اۋىر جۇك. سوندىقتان ادام بالاسى تۋا سالىپ ايقايلاپ جىلاپ، قاسىنا ادام جينايدى، اناسىن ىزدەيدى. دوس ىزدەيدى. ماحاببات ىزدەيدى. قوعامنان ءوز ورنىن، تىرشىلىكتىڭ ماقساتىن ىزدەيدى. ءومىردىڭ ءوزى اق پەن قارادان، اۋىر مەن جەڭىلدەن تۇرادى. بارلىق قيىندىقتى جەڭسەك - ءومىردىڭ ءمانى، ادامنىڭ ۇلىلىعى بولماق.
ەندەشە، وسى ەكى ءجاسوسپىرىم ءبىزدىڭ كەڭەسىمىزدى تىڭداپ، جاقسى ماقسات قويىپ، ومىرلەرى ءماندى دە، ماعىنالى بولادى دەگەن ويدامىز.
بالالار، ءبىزدىڭ اقىن اعالارىمىز، قازىرگى جاس اقىندار وسى «ءومىر» مەن «باقىت» جايىندا كوپ جىرلاعان. قانەكەي، كىم بىزگە ولەڭ شۋماقتارىن وقىپ بەرەدى؟
وقۋشىلار ءوز ولەڭدەرىن وقيدى.
مۇمكىن ءوز ويلارىڭىزدى، گازەت بەتىنە تۇسىرەرسىزدەر. ەكى توپ ءوز گازەتتەرىن سۋرەتتەپ نەمەسە ءوز ويلارىڭدى جاقسىلاپ ولەڭ شۋماقتارىمەن كەلتىرەسىزدەر مە، ەرىك وزدەرىڭدە.
ءار توپ ءوز جاساعان جۇمىستارىن باسقالارىمىزعا تۇسىنىكتى بولۋ ءۇشىن تالداپ ايتىپ بەرۋلەرىڭىز قاجەت.
ال، ەندى، ولاي بولسا، ءبىز سىزدەرمەن مىنانداي ويىن ويناپ جىبەرسەك قالاي قارايسىزدار؟
ويىن «ءتۇسىن مەنى»
ماقساتى: ءبىر وقۋشى جازىلعان پاراقتاعى ءسوزدى ىممەن تۇسىندىرەدى، ال قالعان وقۋشى سونى تابۋ كەرەك.
باقىت ولەڭى وقىلادى. كومپيۋتەردەن
مىنە، ءومىر، باقىت دەگەننىڭ نە ەكەنىن مانادان تالدادىق ولاي بولسا سىزدەردىڭ وسىدان نە تۇيگەندەرىڭىزدى تىڭداعىم كەلىپ تۇر.
بالالاردىڭ ويلارىن اشىق ايتۋى.
ۇران:
1 توپ. ءبىز ءومىردى سۇيەمىز!
2. توپ. باقىتتى ءومىر سۇرەمىز!
بارلىعى قوسىلىپ. ءبىز ءبارىمىز بىرگەمىز!
جۇرەكتەن - جۇرەككە. ءبىر - بىرلەرىنە تىلەك ايتادى
بۇگىنگى ساباعىمدى قورىتىندىلاي كەلگەندە: بىزدەن اسقان باقىتتى جان جوق ەكەنىنە كوزىمىز جەتتى. سىزدەر قالاي ويلايسىزدار؟
ءبىز باقىتتىمىز، سەبەبى ءبىز تاۋەلسىز مەملەكەتتە ءومىر سۇرەمىز.
قورىتىندى: