وراز مۇحاممەد داستانى
قازاق جەرى تۋرالى جازىلعان تاريحي ەڭبەكتەردىڭ ءبىرى — «جىلنامالار جيناعى». كىتاپ «وراز مۇحاممەد داستانى» دەپ تە اتالادى. ونى XVII عاسىردىڭ باسىندا قازاق حالقىنىڭ عۇلاما عالىمى، بەلگىلى ءبيى قادىرعالي قوسىم ۇلى جالايىر جازعان. قادىرعالي جالايىر قازاق سۇلتانى وراز مۇحاممەدكە قىزمەت ەتىپ، ونىمەن بىرگە رەسەي يمپەرياسىنا تۇتقىنعا تۇسكەن. كەيىن وراز مۇحاممەدپەن بىرگە رەسەيدەگى كاسيموۆ قالاسىندا تۇرىپ، سوندا «جىلنامالار جيناعىن» قۇراستىرعان. جازبانىڭ باس جاعىندا ورىس پاتشاسى بوريس گودۋنوۆقا ماداق، ورتا تۇسىندا راشيد ءاد-دين ەڭبەگىنىڭ ىقشامدالعان بايانى، سوڭىندا اق وردا حانى ورىس حان مەن وراز مۇحاممەد بيىلىگى ارالىعىنداعى تاريحي وقيعالار قامتىلادى.
«جىلنامالار جيناعى» — قازاق تىلىندە جازىلعان تۇڭعىش تاريحي شىعارما. قادىرعالي جالايىر قازاقستان، ورتالىق ازيا، التاي، موڭعوليا ەلدەرىنىڭ تاريحىنا قاتىستى مالىمەتتەردى جيناقتاعان. كىتاپتى العاش رەت ي.بەرەزين دەگەن كىسى 1854 جىلى قازان قالاسىندا باستىرىپ شىعارعان. شەجىرە قازاق تىلىندە 1989 جىلى جارىق كوردى.
You Might Also Like
-
«قورقىت اتا كىتابى» (ەجەلگى تۇركى تىلىندە — «كيتاب-ي دادەم كوركۋت عالي ليسان تايفا وعۋزان») — وعىز-قىپشاق ءداۋىرىنىڭ جازبا مۇراسى. كىتاپتىڭ عىلىمدا ون ەكى نۇسقاسى...
-
قىمىز دايىنداۋ ءۇشىن ەڭ الدىمەن ساۋىن بيەلەرىن ىرىكتەي ءبىلۋ كەرەك. ساۋىلاتىن بيە ساقا بيە، قۋلىق بيە، قىسىراق بيە دەپ ۇشكە بولىنەدى. ساقا بيە بىرنەشە قۇلىنداعان، بۇرىننان ساۋىلىپ، ابدەن ماشىقتانعان ...
