ءورت (التى كورىنىستى تانىمدىق-تالىمدىك پەسا)
قاتىسۋشىلار:
جۇرگىزۋشى
كوك لاق
كوك ەشكى (داۋىس)
الا مىسىق
اق توبەت
قوڭىر قوزى (داۋىس)
بۋىرىل بوتا (داۋىس)
قوسىمشا: ءورت سوندىرۋشىلەر
كىرىسپە
جايما-شۋاق مۋزىكا. ساحناعا جۇرگىزۋشى شىعادى. زالداعى بالالاردى جايدارى كەيىپپەن اينالا ءبىر شولىپ وتەدى.
جۇرگىزۋشى. سالاماتسىڭدار ما، بالالار! (زالداعى بالالار: «سالاماتسىز با!» – دەپ امانداسادى).
جۇرگىزۋشى. بالالار، سەندەر جاڭا قويىلىمدى كورۋگە ازىرسىڭدەر مە؟! (بالالار: «ءازىرمىز! ءازىرمىز!»)
جۇرگىزۋشى. ەندەشە وسى جاڭا قويىلىمعا بايلانىستى سەندەرگە بىر-ەكى سۇراق قويسام، قالاي قارايسىڭدار؟ (بالالار: «سۇراڭىز! سۇراڭىز!)
جۇرگىزۋشى. ولاي بولسا ايتىڭدارشى: سەندەر ءورتتىڭ وتتان شىعاتىنىن بىلەسىڭدەر مە؟ (بالالار: «بىلەمىز! بىلەمىز!)
جۇرگىزۋشى. ال وت شە، وت نەدەن شىعادى؟
زالداعى بالالار ءوز بىلگەندەرىنشە جاۋاپ قايتارادى. جۇرگىزۋشى ولاردى قوستاپ، ءار جاۋاپتان كەيىن ىلەسە قايتالاپ وتىرادى.
جۇرگىزۋشى. دۇرىس ايتاسىڭدار، سىرىڭكەدەن شىعادى!
جۇرگىزۋشى. تەلەديداردى، ۇتىكتى، تاعى باسقا ەلەكتر قۇرىلعىلارىن توكقا قوسىپ، ولاردى ءوشىرۋدى ۇمىتىپ كەتسەك! بۇل دا دۇرىس!
جۇرگىزۋشى. گاز پەشتى ءوشىرۋدى ۇمىتىپ كەتسەك! بۇل دا دۇرىس!
جۇرگىزۋشى (ءسوزىن قورىتىپ). بارەكەلدى، بالالار، سەندەر ءورتتىڭ قالاي شىعاتىنىن جاقسى بىلەدى ەكەنسىڭدەر! ال ەندى ءبارىمىز جاڭا قويىلىمدى تاماشالايىق. سەندەر ونى كورىپ وتىرىپ، قويىلىمنىڭ باستى كەيىپكەرى كوك لاقتىڭ ءورتتىڭ قالاي شىعاتىنىن، ءورت شىققان كەزدە نە ىستەۋ كەرەكتىگىن بىلە مە ەكەن، بىلمەي مە ەكەن، وسى جاعىن زەر سالا بايقاپ وتىرعايسىڭدار... (پاۋزا.) قالاي، وسىعان كەلىسەمىز بە، بالالار؟! (بالالار: «كەلىسەمىز! كەلىسەمىز!)
جۇرگىزۋشى. ەندەشە قويىلىمدى باستايىق!
ۇيدە جالعىز قالعاندا
كوك ەشكىنىڭ ءۇيى. كىرە بەرىستە ۇلكەن پەش. پەشتىڭ ۇستىندە قارا قازان تۇر. توردە ەكى كەرەۋەت ورنالاسقان. كەرەۋەتتەردىڭ ءبىرى بوس تا، ەكىنشىسىندە كوك لاق ۇيىقتاپ جاتىر. اينالا تىم-تىرىس. تەك ساعاتتىڭ ءبىرقالىپتى تىقىلداعان سىرتىلى عانا ەستىلەدى. كەنەت كوك لاقتىڭ كەرەۋەتىنىڭ جانىندا تۇرعان ورىندىقتىڭ ۇستىندەگى قوڭىراۋلى ساعات شىرىلداپ قويا بەرەدى. ەسىنەي كەرىلگەن كوك لاق قابىرعاعا قاراي اۋناپ ءتۇسىپ، قايتادان ۇيىقتاۋعا كىرىسەدى... سالدەن سوڭ قوڭىراۋلى ساعات جانە شىرىلداي جونەلەدى. بۇل جولى ول قاتتىراق ءارى ۇزاعىراق شىلدىرلايدى. جاستانعان جاستىعىن جۇلىپ الىپ، باسىنا بۇركەنگەن كوك لاق ارمەن قاراي ۇيىقتاماق بولادى. ءبىراق قوڭىراۋلى ساعاتتىڭ توقتار ءتۇرى بايقالمايدى. شىر-شىر-ر! ورنىنان اتىپ تۇرىپ، شىرىلداعان ساعاتتى بۇرە ۇستاعان كوك لاق قۇلاشتاي لاقتىرىپ جىبەرۋگە وقتالا بەرىپ، كىلت توقتايدى. ول ساعاتتىڭ جانىندا جاتقان الاقانداي قاعازدى بايقاپ قالعان ەدى. كوك لاق ساعاتتىڭ شىلدىرىن ءوشىرىپ، ونى ورنىنا قويادى دا، قاعازدى قولىنا الادى. قاعازدى اناسى جازعان ەكەن. كوك لاق ەجەلەپ وقۋعا كىرىسەدى.
كوك لاق (ءۇنى ۇزىك-ۇزىك ەستىلىپ). «ك-كوك ش-شۇنا-ا-عىم م-مە-نىڭ... (ارمەن قاراي اناسىنىڭ ءوزى سويلەيدى).
كوك ەشكى (داۋىس). كوك شۇناعىم مەنىڭ، سەنى وياتۋعا ۇيقىڭدى قيماي، ۇيدە جالعىز قالدىرىپ بارامىن. كەيىنىرەك مىنا ساعات وياتقان سوڭ، ورنىڭنان تۇرىپ، جاقسىلاپ جۋىن، تاماعىڭدى ءىش. سوسىن «الىپپەڭدى» وقى. ودان كەيىن اۋلانى سىپىرىپ قويارسىڭ. ال مەن كوكشوپ اكەلۋگە بازارعا كەتتىم. تۇسكە دەيىن، سەن مەكتەپكە جينالعانشا، كەلىپ قالامىن. ءوزىڭدى قۇشاقتاپ، بەتىڭنەن ءسۇيدىم، اناشىڭ».
اناسىنىڭ حاتىن ەجەلەي ارەڭ وقىپ شىققان كوك لاق قولىنداعى قاعازدى ۋماجداپ-ۋماجداپ، لاقتىرىپ جىبەرەدى.
كوك لاق (وز-وزىنە). تا-ا-ك! دەمەك، تۇسكە دەيىن بوستاندىق دەگەن ءسوز! (جەلكەسىن قاسيدى.) ەندى نە ىستەسەم ەكەن، ا؟! (ارلى-بەرلى ءجۇرىپ، تاعى دا جەلكەسىن قاسيدى... كەنەت قالت تۇرا قالىپ، ايقايلاپ جىبەرەدى.) وھو، تاپتىم-تاپتىم-م! ءقازىر قوڭىر قوزىعا تەلەفون شالامىن! سوسىن-ن... سوسىن ەكەۋمىز... (جۇگىرىپ بارىپ مەكتەپكە اپاراتىن سومكەسىن اشادى دا، ىشىنەن قالتا تەلەفونىن شىعارىپ، الدەبىر نومىرلەردى اسىعىس تەرە باستايدى.) ءال-ل-و! ءاللو، دوستىم، بۇل مەن عوي! (ارعى جاقتان قوڭىر قوزىنىڭ داۋسى ەستىلەدى.)
قوڭىر قوزى (داۋىس). ءيا، كوك لاق، نە ايتايىن دەپ ەدىڭ؟
كوك لاق (اپتىعا سويلەپ). بىلەسىڭ بە، قوڭىر قوزى، مەن ءقازىر ۇيدە جالعىزبىن! ءتۇسىنىپ تۇرسىڭ با؟! ۇيدە مۇلدەم جالعىزبىن! راقا-ا-ت! ناعىز راقات!.. سوندىقتان تەزىرەك ءبىزدىڭ ۇيگە جەت! ەكەۋمىز...
قوڭىر قوزى (ونىڭ ءسوزىن ءبولىپ). جوق، كوك لاق، مەن بارا المايمىن!
كوك لاق (تاڭىرقاي). نەگە-ە؟!
قوڭىر قوزى. ويتكەنى «الىپپەمدى» وقىپ جاتىرمىن. سوسىن اۋلانى سىپىرۋىم كەرەك.
كوك لاق (ۇناتپاي). ءوي، سەن دە ءبىر پىسىقسىنىپ... ءمۇعالىمنىڭ الدىندا، اتا-اناڭنىڭ الدىندا ءبىر ماقتانىپ قالماقشىسىڭ عوي، ءا؟! وي، ماقتانشاق! ماقتانشاق!
قوڭىر قوزى (داۋىس). ءتىپتى دە ولاي ەمەس! مەن مۇنىڭ ءبارىن ماقتانۋ ءۇشىن ەمەس، ءتىل العىش بولۋ ءۇشىن ىستەپ جاتىرمىن! ويتكەنى انام مانا بازارعا كەتەردە: «ەڭ الدىمەن «الىپپەڭدى» وقى، سوسىن اۋلانى سىپىرىپ قوي!» – دەگەن بولاتىن.
كوك لاق (كەكەسىنمەن). ءجا، ەندەشە سەن-اق «ءتىل العىش» بولا بەرشى! ال مەن وزىمە باسقا ءبىر دوس تاۋىپ الامىن! سوندا سەن بىزگە قىزعانا قارايتىن بولاسىڭ! حا-حا-حا-ا!..
كوك لاق اڭگىمەسىن كىلت ءۇزىپ، اسىعىس تۇردە بۋىرىل بوتاعا تەلەفون شالادى. گۋك-گۋك... گۋك-ك... ۇزاق كۇتتىرىپ بارىپ، ارعى جاقتان بۋىرىل بوتانىڭ داۋسى ەستىلەدى.
بۋىرىل بوتا (داۋىس). ءيا، كوك لاق، تىڭداپ تۇرمىن.
كوك لاق (ەلىكتىرە سويلەپ). بۋىرىل بوتا، تەزىرەك ءبىزدىڭ ۇيگە جەتشى! مىندا ءبىر قىزىق بار! كەرەمەت قىزىق!..
بۋىرىل بوتا (باستاپقى سابىرلى قالپىن ساقتاپ). ول نەعىلعان قىزىق؟! دۇرىستاپ تۇسىندىرسەڭشى!
كوك لاق. جوق، تەلەفونمەن تۇسىندىرە المايمىن! ءبارىن ءوزىڭ كەلىپ كورۋىڭ كەرەك!
بۋىرىل بوتا (داۋىس). ەندەشە سەن رەنجىمە، كوك لاق، تاپ ءقازىر مەن ساعان بارا المايمىن. سەبەبى «الىپپەمدى» جاڭا عانا قولىما الدىم. ونى وقىپ بولعان سوڭ اۋلانى سىپىرۋىم كەرەك. ويتكەنى انام الگىندە بازارعا كەتەردە سولاي تاپسىرىپ كەتكەن.
كوك لاق (ودان سايىن اشۋلانىپ). ءوي، وڭشەڭ ءبىر «ءتىل العىش» نەمەلەر! (جەردى تەۋىپ قالىپ.) ال مەن ءتىل المايمىن، قايتەسىڭدەر! (جەردى تاعى دا تەۋىپ قالادى.) ءيا، ءتىل المايمىن دەگەن سوڭ، ءتىل المايمىن! (ەلىرىپ سەكەڭدەي جونەلەدى) ەھە-ي! مەن ەشكىمنىڭ ءتىلىن المايمىن!
مۋزىكا. كوك لاق قۇتىرىنا بيلەيدى...
مىسىق تىلەۋ
سىرتقى ەسىك قاعىلادى. سول-اق ەكەن، مۋزىكا كىلت تيىلادى. كوك لاق تۇرعان جەرىندە سەلتيىپ قاتىپ قالادى. ىلە-شالا ەسىك جانە قاعىلادى. كوك لاق ەسىككە جاقىنداپ، سىرتقا قۇلاعىن تۇرەدى.
كوك لاق (ەلەگىزە). بۇل كىم؟!
الا مىسىق (جىپ-جىلى داۋىسپەن). بۇل مەن عوي – الا مىسىق! وسى ماڭنان ءوتىپ بارا جاتىر ەدىم، سەنىڭ: «مەن ەشكىمنىڭ ءتىلىن المايمىن!» – دەگەن داۋسىڭدى ەستىپ، «اپىراۋ، ماعان دا ۇقسايتىندار بار ەكەن-اۋ!» دەپ، ءوزىڭدى كورۋگە اسىعىپ...
كوك لاق (اڭ-تاڭ كۇيدە). سوندا قالاي؟! ەكەۋمىز بىر-بىرىمىزگە ۇقسايمىز با؟!
الا مىسىق. ۇقساعاندا قانداي، مەن دە سەن سياقتى ەشكىمنىڭ ءتىلىن المايمىن! ەشكىمنىڭ ءتىلىن الماعان سوڭ – ەشكىمگە قوسىلمايمىن، وزىممەن-وزىم جالعىز جۇرەمىن!
كوك لاق (تاڭىرقاي). قىزىق-ق! مىناۋىڭىز قىزىق ەكەن! تاپ ءقازىر مەن دە جالعىزبىن! قوڭىر قوزى مەن بۋىرىل بوتانى شاقىرىپ ەدىم، كەلمەي قويدى!
الا مىسىق (ءسوزىن ءىلىپ اكەتىپ). ەسەسىنە، مىنە، مەن كەلدىم! قانە، ەسىگىڭدى اشىپ، مەنى ىشكە كىرگىزە عوي!
كوك لاق (ەكى ويلىلاۋ). ال ءسىز ويناي بىلەسىز بە؟!
الا مىسىق. و-و، بىلگەندە قانداي! مەن دەگەنىڭ ەشكىمنىڭ تۇسىنە دە كىرمەگەن ويىنداردى بىلەمىن!
كوك لاق (ەلپ ەتىپ). وھو، ماعان كەرەگى دە سول عوي! ەندەشە، كانەكي، تەزىرەك ۇيگە كىرىڭىز!
الا مىسىق لىپ ەتىپ ىشكە كىرەدى. تابالدىرىقتان اتتاعان بويدا جان-جاعىنا تىمىسكىلەنە كوز تاستايدى. مۇرنىن ءشۇيىرىپ، اپ-ساتتە بۇرىش-بۇرىشتى يىسكەلەپ شىعادى.
الا مىسىق (وز-وزىنە). جاسىل ءشوپتىڭ... ءشوپتىڭ ءيىسى... باسقا ەشقانداي ءيىس جوق... شىركىن-اي، مۇرىندى قىتتىقتايتىن ەتتىڭ يىسىنە نە جەتسىن!..
الا مىسىقتىڭ ىس-ارەكەتتەرىنە قاراپ تۇرىپ ءتوزىمى تاۋسىلعان كوك لاق ءبىر كەزدە قاسىنا جەتىپ بارادى.
كوك لاق (رەنجىگەن كەيىپپەن). اۋ، ءسىزدىڭ مۇنىڭىز نە؟! جاڭا عانا ەكەۋمىزدىڭ ويناماق بولعانىمىز قايدا؟!
الا مىسىق (لەزدە وز-وزىنە كەلىپ). ءا-ا، ويىن دەيسىڭ بە؟! ويىن-ن... ءيا، ءقازىر ەكەۋمىز كەرەمەت ءبىر ويىندى باستايمىز!.. (جۇگىرىپ بارىپ، ءبىر بۇرىشتا جاتقان دوپتى ءىلىپ الىپ، قولىن جوعارى كوتەرەدى).
كوك لاق (اۋزىن بۇرتيتىپ). جو-و-ق، مەن دوپ ويناعىم كەلمەيدى!
الا مىسىق جۇگىرىپ بارىپ ەكىنشى بۇرىشتا ءبىر اياعى سىنىپ جاتقان مايمىلدى ءىلىپ الادى.
كوك لاق (ات-تونىن الا قاشىپ). جو-جوق، مەن مايمىلمەن ويناپ-ويناپ ابدەن جالىقتىم! ونىمەن وينامايمىن!
ساسقالاقتاعان الا مىسىق ەندى جۇگىرىپ بارىپ قوقىس سالاتىن شەلەكتىڭ ىشىندە موينى ءۇزىلىپ جاتقان اتەشتى سۋىرىپ الادى.
كوك لاق (جەر تەپسىنىپ). جو-جوق، اتەشپەن دە وينامايمىن!
الا مىسىق (ءسال ويلانىپ تۇرىپ). ەندەشە-ە... ەندەشە مىنامەن وينايىق... (قالتاسىنان سىرىڭكەنىڭ قورابىن شىعارىپ، كوك لاقتىڭ كوز الدىنا توسا قويادى).
كوك لاق (ساسقالاقتاپ). بۇ-ۇ... بۇل-ل سىرىڭكە عوي!..
الا مىسىق (قۋاقىلانا جىميىپ). سىرىڭكە بولسا شە؟!
كوك لاق. سىرىڭكەمەن ويناۋعا بولمايدى عوي!
الا مىسىق. ونى كىم ايتتى ساعان؟!
كوك لاق. انام ايتقان... (ميكروفون ارقىلى اناسىنىڭ – كوك ەشكىنىڭ داۋسى ەستىلەدى.)
كوك ەشكى (قامقور دا مەيىرىمدى داۋىس). بالام، ەشقاشان سىرىڭكەمەن ويناما! سىرىڭكە – ويىنشىق ەمەس! ويتكەنى سىرىڭكەدەن – وت، وتتان ءورت شىعادى!
كوك لاق سىرىڭكەدەن قاشقاقتاي ارتقا شەگىنەدى. الا مىسىق سىرىڭكە قورابىن ودان سايىن تىقپىشتاپ، كوك لاققا جاقىنداي تۇسەدى.
الا مىسىق (قايتا-قايتا باسىن شايقاپ). ءاي، بىلمەستىك-اي! بىلمەستىك-ك! بىلمەگەن سوڭ، وسى دا! اينالاسىن ۇرەيلەندىرىپ-پ! قورقىتىپ-پ! وسىنىڭ ءبارىن كىشكەنتايلار سىرىڭكەمەن ويناماۋ ءۇشىن ىستەيدى! ايتپەسەم، سىرىڭكەنىڭ پايداسى ءتىپتى كوپ قوي! سىرىڭكەمەن وت جاعىپ، ءۇيدى جىلىتادى! تاماق پىسىرەدى! شام جاعىپ، ءۇيدىڭ ءىشىن جارىق قىلادى! وي، نەسىن ايتاسىڭ، ساناي بەرسەڭ تاۋسىپ ءبىتۋ مۇمكىن ەمەس!
كوك لاق كىبىرتىكتەي الا مىسىقتىڭ قاسىنا جاقىنداپ، قولىنداعى سىرىڭكە قورابىنا قولىن سوزادى. ونى ۇركەكتەي قولىنا الىپ، ارلى-بەرلى اۋدارىپ-توڭكەرىپ كورەدى...
كوك لاق. راسىندا، بۇرىن قالاي ءمان بەرمەگەنمىن، بىلە بىلسەك سىرىڭكەنىڭ پايداسى وتە كوپ ەكەن عوي!
الا مىسىق (قۋتىڭداپ). ە-ە، بايقايمىن، سەن مىنا تۇرىڭمەن ءتىپتى سىرىڭكەنى قالاي جاعۋدى دا بىلمەيسىڭ-اۋ؟!
كوك لاق. ءيا، راس، بىلمەيمىن... شىنىمدى ايتسام، سىرىڭكەنى ءبىرىنشى رەت قولىما ۇستاپ تۇرمىن...
الا مىسىق (جۇمباقتاي). ەندەشە، سەن ەڭ الدىمەن سىرىڭكە جاعۋدى ۇيرەن! سوسىن... سوسىن كەيىنىرەك ەكەۋمىز جانە كەزدەسەمىز... سول كەزدە مەن ساعان سىرىڭكەنىڭ تاعى ءبىر پايداسىن كورسەتەمىن... (بۇرىلا بەرىپ قالتاسىنان ءبىر تال تەمەكىنى شىعارادى دا كوك لاقتىڭ قولىنداعى سىرىڭكەمەن تۇتاتىپ، قوراپتى قايتادان ونىڭ قولىنا ۇستاتادى).
ماڭعاز مۋزىكا. اياعىن الشاڭ باسقان الا مىسىق تەمەكىسىنىڭ ءتۇتىنىن بۇرق-بۇرق بۋداقتاتىپ، ساحنادان شىعىپ بارا جاتادى. وعان قىزىعا قاراعان كوك لاق جالما-جان قولىنداعى سىرىڭكەنى تۇتاتا باستايدى...
ءورت
الدىڭعى كورىنىس. كوك لاق سىرىڭكە تۇتاتۋمەن الەك. ءبىراق بۇل «شارۋا» قولىنان كەلەر ەمەس. سىرىڭكەنىڭ شىرپىسى قايتا-قايتا سىنىپ كەتەدى... ابدەن اۋرەلەنىپ بارىپ، ءبىر كەزدە سىرىڭكە لاپ ەتە تۇسەدى. الاۋلاي جانعان وتقا ساۋساعىن كۇيدىرىپ العان كوك لاق قولىنداعى سىرىڭكەنى لاقتىرىپ جىبەرەدى. سىرىڭكە تەرەزەنىڭ پەردەسىنە تيەدى دە، ۇلپىلدەگەن جۇپ-جۇقا ماتا لاۋلاي جونەلەدى...
كوك لاق (شوشىنا). اپا-ا! اپا-ا!..
ۇرەيلى مۋزىكا. زارەسى ۇشقان كوك لاق نە ىستەرىن بىلمەي ارلى-بەرلى شاپقىلاپ ءجۇر. بىرەسە ەسىككە، بىرەسە تەرەزەگە ۇمتىلادى... لاپىلداعان ءورت بىرتىندەپ ۇلعايا بەرەدى.
كوك لاق (زار ەڭىرەپ). اپاتاي، قايداسىڭ؟! اپاتاي قايداسىڭ؟! مەن... مەن ەندى نە ىستەيمىن؟! اپاتاي، تەزىرەك قۇتقارشى مەنى!..
الامان-تاسىر مۋزىكا. نە ىستەرىن بىلمەي تاپىراقتاعان كوك لاق جۇگىرىپ بارىپ كەرەۋەتتىڭ استىنا قويىپ كەتەدى. باسىن بۇركەپ، قورىققانىنان قالش-قالش ەتەدى...
كوك لاق. اپاتاي، مەن قۇرىدىم عوي! قۇرىدى-ى-م...
ايانىشتى مۋزىكا. سولق-سولق جىلاعان كوك لاقتىڭ زارلى داۋسى... لاۋلاعان ءورت بىرتىندەپ ۇلعايا بەرەدى...
قۇتقارۋشىلار
الدىڭعى كورىنىس سول كۇيىندە. كەنەت ەسىك قاعىلادى.
كوك لاق (قۋانا ايقايلاپ جىبەرەدى). اپاتاي، ەسىك اشىق! مەن مىندامىن! شىعۋعا قورقىپ جاتىرمىن...
ۇيگە ەكپىندەي جۇگىرىپ اق توبەت كىرەدى. ول جانىپ جاتقان پەردەنى كورىپ شوشىپ كەتەدى.
اق توبەت (دەگبىرسىزدەنە). ويباي-اۋ، كورشى، ورتەنىپ جاتىرسىڭدار عوي! باسە، مۇرنىما ءبىر ءتۇتىننىڭ ءيىسى كەلىپ... شىداي الماي تۇرا جۇگىردىم! (جان-جاعىنا الاقتاي قاراپ.) اۋ، سەندەر وزدەرىڭ قايداسىڭدار؟! جاڭا عانا كوك لاقتىڭ داۋسى شىققانداي بولدى عوي...
كوك لاق (داۋسى كەمسەڭدەپ). اعاتاي، مەن مۇندامىن...
اق توبەت (قاسىنا جەتىپ بارىپ). اينالايىن-اۋ، سەن مۇندا نە ىستەپ جاتىرسىڭ؟!
كوك لاق. م-مەن قورقا-ا-مى-ن... انا جاقتا ءو-ورت...
اق توبەت. ويباي-اۋ، ءورت بولسا وسىلاي كەرەۋەتتىڭ استىنا تىعىلۋ كەرەك پە ەكەن؟! قايتا، تەرەزەنى اشىپ، دالاداعىلارعا «ءورت! ءورت!» دەپ ايقاي سالمايسىڭ با؟!
كوك لاق. مەن قايدان بىلەيىن... نە ىستەرىمدى بىلمەي ساسىپ قالدىم...
اق توبەت. ا-ا، شەشەڭ شە، شەشەڭ قايدا؟!
كوك لاق. انام بازارعا كەتكەن.
اق توبەت. ەندەشە تەز كەرەۋەتتىڭ استىنان شىق! مەن ءقازىر ءورت سوندىرۋشىلەردى شاقىرامىن!
كوك لاق. ا-ا، ءسىز ولاردىڭ تەلەفونىن بىلەسىز بە؟!
اق توبەت (تاڭىرقاي). ال سەن نە ءورت سوندىرۋشىلەردىڭ تەلەفونىن بىلمەيسىڭ بە؟! مۇنى ساعان ەشكىم ايتپاعان با؟!
كوك لاق. جوق، انام ايتقان... تەك مەن ۇمىتىپ قالىپپىن...
اق توبەت. ەندەشە جاقسىلاپ ەسىڭە ساقتاپ ال! جازاتايىم ءورت شىعا قالسا، دەرەۋ تەلەفونمەن «101» قوڭىراۋ شالۋ كەرەك! (قالتا تەلەفونىن شىعارىپ، جىلدامداتا ءورت سوندىرۋشىلەرگە حابار بەرەدى.) ءيا، كوك ەشكىنىڭ ءۇيى ورتەنىپ جاتىر! مەكەنجايى – جۋساندى كوشەسى، 123 ءۇي. حايۋاناتتار پاركىنىڭ ءدال جانىندا.
كوك لاق (كوزدەرى جىپىلىقتاپ). ا-ا... ولار تەز كەلەدى مە؟!
اق توبەت. البەتتە، تەز كەلۋى ءتيىس! الايدا ولار كەلگەنشە ءبىز قاراپ تۇرماي، ءورت اسقىنباي تۇرعاندا وشىرۋگە ارەكەت جاساپ كورەيىك! (جان-جاعىنا قاراپ، بۇرىشتاعى سۋ تولى شەلەكتەردى كورىپ، سولاي قاراي ۇمتىلادى). قانە، كوك لاق، سەن دە ماعان كومەكتەس!
جىلدام ىرعاقتى مۋزىكا. اق توبەت پەن كوك لاق شەلەكپەن سۋ تاسىپ، ءورتتى سوندىرۋگە كىرىسەدى. ءبىراق ءورت بوي بەرەر ەمەس. شەلەكتەردەگى سۋ تاۋسىلادى.
كوك لاق (بوساعان شەلەكتەردى اۋدارىپ تاستاپ). اعاتاي، سۋ تاۋسىلدى! ەندى نە ىستەيمىز؟!
اق توبەت. شىركىن-اي، وسىندايدا قۇم نەمەسە توپىراق بولسا عوي! ءبىراق اياق استىنان ولاردى قايدان تابامىز... سوندىقتان ەندىگى امال، وتتى سابالاۋ كەرەك! (ىرگەدە ءىلۋلى تۇرعان پالتونى جۇلىپ الىپ، وتتى سابالاي باستايدى.)
كوك لاق تا قولىنا ىلىنگەن ءبىر پالتومەن وتتى سابالاۋعا كىرىسەدى. الايدا ءورت بىرتە-بىرتە ءورشي تۇسەدى. بولمەنىڭ ءىشى كوك تۇتىنگە تولا باستايدى...
اق توبەت (قولىنداعى پالتونى لاقتىرىپ جىبەرىپ). جوق، بولمايدى ەكەن! ءبىزدىڭ قولىمىزدان كەلەر ەمەس! ەندى تەزىرەك سىرتقا قاشايىق! ايتپەسەم، ءورتتىڭ ىشىندە قالىپ قويامىز!
مۋزىكا. اق توبەت كوك لاقتىڭ قولىنان ۇستاپ سىرتقى ەسىككە قاراي بەتتەيدى. ەكەۋى تۇتىننەن قورعانۋ ءۇشىن ۇستەرىنە ودەيال بۇركەنىپ الادى. اراگىدىك تۇنشىعا جوتەلىپ، تۇشكىرىپ قويادى... سول ساتتە سىرتتان ءورت ءسوندىرۋشى ماشينالاردىڭ قيقۋلاعان دابىلى ەستىلەدى. اق توبەت پەن كوك لاق سىرتقا شىققان كەزدە ءورت سوندىرۋشىلەر ىسكە كىرىسىپ تە كەتكەن ەدى.
ءسوز سوڭى
ءورت سوندىرىلگەن. جارتىلاي ورتەنگەن ءۇيدىڭ الدىندا اق توبەت پەن كوك لاق وتىر. ەكەۋىنىڭ دە باستارى سالبىراپ كەتكەن... مۇڭلى مۋزىكا. ساحناعا جۇرگىزۋشى شىعادى.
جۇرگىزۋشى. مىنە، بالالار، قويىلىم دا اياقتالدى. مەن ەندى و باستاعى سۇراعىمدى جانە ءبىر قايتالاپ، سەندەردىڭ جاۋاپتارىڭدى ەستىگىم كەلەدى. ياعني، جاڭا عانا وزدەرىڭ تاماشالاعان كوك لاق ءورتتىڭ قالاي شىعاتىنىن، ءورت شىققان كەزدە نە ىستەۋ كەرەكتىگىن بىلە مە ەكەن، الدە بىلمەي مە ەكەن؟! (بالالار: «بىلمەيدى ەكەن! بىلمەيدى ەكەن!»
جۇرگىزۋشى. دۇرىس ايتاسىڭدار، بالالار، كوك لاق ورتتەن ساقتانۋ ەرەجەسىن دە، ورتتەن قورعانۋ ەرەجەسىن دە بىلمەيدى ەكەن! ول «وت – دوسىمىز، وت – جاۋىمىز» دەگەن قاعيدانى دا بىلمەيتىن بولىپ شىقتى! ال سەندەر شە، جاس دوستارىم مەنىڭ، سەندەر ورتتەن ساقتانۋ، ورتتەن قورعانۋ ەرەجەلەرىن بىلەسىڭدەر مە؟ (بالالار: «بىلەمىز! بىلەمىز!»)
جۇرگىزۋشى. ەندەشە، بالالار، ءاردايىم ورتتەن ساق بولايىق! «ءورت – ءتىلسىز جاۋ» ەكەنىن ەشقاشان ۇمىتپايىق!
س و ڭ ى
You Might Also Like
-
اعىلشىن ءتىلى-حالىقارالىق قاتىناس ءتىلى. وزگە مەملەكەتتە ادامدارمەن قارىم-قاتىناس جاساعىڭىز كەلسە، اعىلشىن ءتىلىن جەتىك ءبىلۋىڭىز قاجەت. ەندەشە مىنا كەڭەستەرگە قۇلاق سالىڭىز:
