قادىرلەيىك، قارتتاردى، مايدانگەردى
تاقىرىبى: «قادىرلەيىك، قارتتاردى، مايدانگەردى». ۇلى وتان سوعىسىنىڭ ارداگەرى ساۋلەبايەۆ بولىسباي اتانى ەسكە الۋ.
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. وقۋشىلارعا ۇلى جەڭىستى دارىپتەۋ، ۇلى وتان سوعىسىندا ەرلىك كورسەتكەن اتا-بابالارىمىزدىڭ ەرلىك ىستەرىن قاستەرلەۋ، اۋىلداسىمىز ساۋلەبايەۆ بولىسباي اتانى ت. ب. اۋىل ارداگەرلەرىن ەسكە الىپ، ءومىر جولىن، ەرلىگىن تانىتۋ جانە ۇلگى-ونەگە تۇتۋ.
2. وقۋشىلاردىڭ ءوز وتانىنا، ەلىنە، تۋعان جەرىنە دەگەن سۇيىسپەنشىلىكتەرىن وياتىپ، ەلىن قۇرمەتتەپ، قورعاي بىلۋگە، ۇلتجاندىلىققا تاربيەلەۋ جانە پاتريوتتىق سەزىمىن وياتۋ.
3. وقۋشىلاردىڭ ءوي-ورىسىن ارتتىرىپ، مانەرلەپ ايتۋ داعدىلارىن جەتىلدىرىپ، سوزدىك قورلارىن مولايتۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: بەزەندىرىلگەن ساحنا، ينتەراكتيۆتى تاقتا سلايدتار.
ساباقتىڭ بارىسى
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
2. كىرىسپە ءبولىمى
كىرىسپە ءسوز (ينتەراكتيۆتى تاقتادا سلايدتار ارقىلى سۋرەتتەر كورسەتۋ)
تاريح كەشى ۇنەمى جاڭالانىپ وتىرادى. دەسە دە، ۇمتىلمايتىن، ەسكىرمەيتىن تاريحي وقيعالار بولادى. سونىڭ ءبىرى الەمدى ءدۇر سىلكىندىرگەن ەكىنشى دۇنيە جۇزىلىك سوعىس. وزدەرىڭىزگە بەلگىلى 1941 جىلى 2-ماۋسىم كۇنى تاڭعى ساعات 4-تە بەيبىت جاتقان ەلىمىزگە ءفاشيستىڭ گەرمانيا تۇتقيىلدان سوعىس اشتى. سۋىق حابار سول كۇنى بايتاق ەلىمىزگە، جەر-جەردەگى اۋىل-سەلوعا تارادى. ەر-ازاماتتار اسىعىس سوعىسقا اتتاندى. كەيبىرى وزدەرى سۇرالىپ كەتتى. قاسيەتتى جەرىمىز، بەيبىت جاتقان ەلىمىز، قۇلاق ەستىپ، كوز كورمەگەن اپاتقا ۇشىرادى. ەلىمىزگە جاۋىنگەرلەرى قاسىق قانى، شىبىنداي جانى قالعانشا شايقاستى. جاۋىنگەرلەر باتىرلىقتىڭ، باتىلدىقتىڭ ۇلگىسىن كورسەتتى. وراسان زور مايدان شەبىندە سوعىس قاتتى ءجۇرىپ جاتتى. وسى سوعىستا سوۆەت وداعىنىڭ باسقا رەسپۋبليكالارىمەن بىرگە ءبىز – قازاقستان دا ايانباي جاۋمەن شايقاستى.
ءيا، بالالار بۇل جەڭىس وڭايلىقپەن كەلگەن جوق. وسى ۇلى وتان سوعىسىندا جەرلەس اتامىز ساۋلەبايەۆ بولىسباي دا اتتانعان ەدى. ول سوعىسقا دەيىن جانە سوعىستان كەيىن «لاقالى»، «يتقىرىلعان» اۋىلى، «ستالين» كولحوزىندا 17 جىلداي مەكتەپ ديرەكتورى جانە بالالار ۇيىندە مەڭگەرۋشى قىزمەتىن اتقارعان. پەد رابفاكتى بىتىرگەن، ماماندىعى - گەوگراف. 1941 جىلى 28 جاسىندا سوعىسقا اتتانعان ول 1942 جىلى 1-ۋكراينا مايدانىندا №147 زاپاستاعى 1-كاتەگوريالى اتتىلى اسكەر پولكىندا كوۆاليريست بولادى، ودان حيميالىق قورعاۋ ۆزۆودىندا قاتارداعى حيميك قىزمەتىن، 1943 جىلدان-1945 جىلعا دەيىن 8 گۆارديا اتتىلى اسكەر پولكىندە كوماندير ءبولىمىنىڭ گۆارديا اعا سەرجانتى قىزمەتىن اتقاردى. 1945 جىلى 28 جەلتوقساندا جاسىنىڭ ۇلعايۋىنا بايلانىستى اۋىلعا ورالدى. ول سول وتتى جىلداردا 1942 جىلى «وتەچەستۆەننايا ۆوينا» وردەنى، 1943 جىلى «گۆارديا» زناچوگى، 1944 جىلى ەكى رەت «زا وتۆاگۋ» مەدالىمەن، سول جىلى «كراسنىي زۆەزدى» وردەنىمەن، 1945 جىلى نەمىستىڭ ۆەرحنىي سەلەزنىي، كاتوۆيسە، بەۋتەن قالالارىن ازات ەتكەنى ءۇشىن ماراپاتتالدى. كەلگەننەن كەيىن 1946، 1969، 1980، 1985، 1995، 1997، 1999 جىلدارىندا بىرنەشە مەدال وردەندەرمەن ماراپاتتالدى. وسى سىندى اۋىلىمىزدا ۇلى وتان سوعىسىنا قاتىسقان ارداگەرلەر دە بار. ولار: بەكبانوۆ جۇبانىش، داربوزوۆ قابي، قياتبايەۆ جارمەدەت، ابەكەيەۆ قايروللا، تاجيموۆ بالماحان، تاجبەنوۆ بەكبوسىن، ابدىرەيەۆ بەرتىلەۋ، ءابديروۆ ءابدىۋالي، جارمانوۆ قالمىرزا، ءابدىرامانوۆ ءابدالي، ماحانوۆ دۇيسەنباي، تۇلكىبايەۆ ءمانتىباي، ءابىشوۆ ابدىرەي، ءابىشوۆ ءابدىرومان، ەسىركەيەۆ ەلەنباي، دۇيسەنبايەۆ شۇكىرالى، ءومىرزاقوۆ ايتجان، امانبايەۆ ەسەنباي، دارمەنقۇلوۆ باقداۋلەت.
جەڭىس جەڭىلدىكپەن كەلگەن جوق. 50 ملن ادامنىڭ ءومىرىن جالمادى. مىنە، وسىناۋ ەلىمىزگە لاڭ سالعان الاپاتتىڭ جەڭىسپەن اياقتالعانىنا 65 جىل تولىپ وتىر. سوعىس ءورتى قاشان دا حالىق ەسىندە. وسى قان مايداندا مەرت بولعان ەرلەردىڭ رۋحىنا، بۇگىن ارامىزدا اسقار تاۋداي بولىپ جۇرگەن اتالارىمىزعا باسىمىزدى ءيىپ، تاعزىم ەتەيىك.
ءدال وسىناۋ جادىراڭقى جاي كۇنى،
بولساداعى قاي عاسىردىڭ قاي كۇنى
ۇلى وتانىم باسىن ءيىپ ءبىر مينۋت،
ەسىنە الماق سول ءبىر اپات قايعىنى
(1-مينۋت ۇنسىزدىك، ەسكە الۋ).
حور: «مايدانعا»
1. ءسانىم
«سوعىس!» دەپ ايتقان سۋىق ءسوز،
سىرەسىپ قاتقان مۇز – قارداي
تىنىشتىق سۇيگەن قاۋىمدى،
تىتىركەندىردى ىزعارداي.
2. دامير
ەكى دۇنيە ايقاستى،
مايدانداسقان اۋلادا.
فاشيستەردى شايقاستا،
ەزگىلەدى تاباندا
بەيبىتشىلىك ورناتتىق
كۇن ورتاق بارلىق ادامعا.
3. پەريزات
تالاي قۇس سودان بەرى قايتا ورالدى،
تالاي ب ا ق الەمىندە قايتا وراندى.
سوعىستا ولگەندەر تەك ورالمايدى،
تەك ۇرپاققا ولار جايلى ايتادى ءانى
4. جايناگۇل
جەردەن، كولدەن، اسپاننان
سوقتى، جاۋدى ەل كۇندە
بەرليندە العاش باستالعان
ءبىتتى سوعىس بەرليندە.
حور: مانشۇك
5. ايدوس
سول سۇراپىل قاندى ۇرىستا
ءتۇن تۇندىگى تۇرىلگەن
كۇن كۇلىمدەپ، تاڭ شاپاعى بىلىنگەن
سول سۇراپىل قاندى ۇرىستا
ءبىزدىڭ ەرلىك تانىلعان
ءاربىر كوشە، ءار بۇرىشتا
جەڭىس دابىلى قاعىلعان
6. نۇرسۇلتان
ءسۇيىنشى، ءسۇيىنشى حالقىم!
بەلىن بەكەم بۋىنشى
جەڭدىك جاۋدى كۇيرەتە
جاسالعان توي – مەرەكە
7. نۇرجان
جەڭىس دەگەن جاقسىلىقتىڭ سىڭارى،
جىگەرلەنگەن قۇشتارلىقتىڭ قۇرالى.
كۇرەسكەردىڭ ارمانى مەن ۇرانى
قۋانىش پەن مەرەكەنىڭ بۇل ءانى.
8. ايمان
ەر ازات، ەڭبەك، ەرلىك، ەر ەرلىكتى،
ەڭبەكتىڭ ورنەگىمەن جەر كورىپتى
مىڭداعان قازاقستان كۇرەسكەرى
جەڭىسكە جەتكىزدى ەلىن، ەرلەر ەرى.
9. امانتاي
بيىك ۇش بەيبىتشىلىك كوگەرشىنى،
اسىپ ءوت نەلەر مۇحيت، نەبىر شىڭدى.
قاققاندا قاناتىڭدى بىرگە ەستىلسىن،
الەمگە جاس ۇرپاقتىڭ ءورشىپ ءۇنىڭ
حور: «اق كەپتەرلەر»
ءمۇعالىم
- ءيا، سۇراپىل سوعىس ەشكىمدى ايامادى. انا جارىنان ايىرىلدى، بالا اكەسىنەن ايىرىلدى. ءبىراق ءۇمىت وتى ەش وشكەن جوق. بالا اكەسىن كۇتە بەردى، كۇتە بەردى.
1. ءان «سوعىستان قايتقان سولداتتار» ورىندايتىندار: عاريفوللا، ايان
2. ءان «باتىر بالا بولاتبەك» ورىندايتىندار: يسلام، عاريفوللا
3. كوركەم ءسوز «جەڭىس تۋرالى جىر» نازەركە
4. بي «كاتيۋشا» ءبىر توپ قىزدار
5. ءان «اق كوگەرشىن» ورىندايتىندار: نازەركە، جايناگۇل
6. ءان «سولدات بولام مەن ەرتەڭ» ورىندايتىندار: ايان، امانتاي، ايدوس
مۇعالىمدەر
جەڭىس كۇنى! ول قالاي كەلدى؟ 1945 جىلدىڭ 30 ساۋىرىندە رەيحستاگ ۇستىندە ر. قوشقاربايەۆ تىككەن جەڭىس تۋى جەلبىرەدى. 8-مامىر بەرليندە فاشيستىك گەرمانيا جەڭىلگەنىن مويىنداپ قول قويدى. 1945 جىلدىڭ 9 مامىر كۇنى بۇرىن سوڭدى بولماعان مىڭ زەڭبىرەكتەن 30 دۇركىن ساليۋت اتىلدى. مىنە، جەڭىس كۇنى وسىلاي كەلگەن ەدى.
10. نازەركە
جەڭىس كەلدى دالاما،
جەڭىس كەلدى قالاما،
جەڭىس كەلدى اكە بوپ
ەندىگى بار بالاعا
جەڭىس كەلدى ءان بولىپ،
كەلدى اۋىلعا ءسان كورىك
جەڭىس كەلدى الاقاي!
تويىپ جەيتىن نان بولىپ.
11. ايان.
ارىلتىپ جەردەن جاۋىڭدى،
تابانعا جانشىپ ءولىمدى
جەڭىسكە جەلپىپ ءومىردى،
دەسەڭدەر بۇل قاي كۇنى؟
- 9 – ماي كۇنى
12. البينا.
كەپتەرلەر قالقىپ كوكتە ويناپ،
قىزىل تۋ شالقىپ، كوك بايلاپ.
مارە-سارە، ءماز-مايرام،
وتانىمىز توي تويلاپ
دەسەڭدەر بۇل قاي كۇنى
- 9 – ماي كۇنى.
13. يسلام.
65 جىل – بەيبىت كوكتەم تاڭ اتقان،
65 جىل – شۋاقتى كۇن تاراتتى ءانىن
ەسىمدە سونان بەرى 65 رەت
اشىلدى جەڭىس كۇنىنىڭ پاراقتارى.
14. عاريفوللا.
65 جىل – ۇزىلمەيدى قۇستار ءانى
كەتتى ەندى سۇم سوعىستىڭ قىسپاعى ءارى
65 جىل – جاۋىمىزدىڭ اجال وعى
ءبىزدىڭ ەل ۇستىنەن ۇشپاعانى.
حور: «ءارقاشان كۇن سونبەسىن!»
قورىتىندى ءسوز
ەشكىم دە، ەش نارسە دە ۇمىتىلمايدى. وتان ءۇشىن ەرلىكپەن قازا تاپقانداردى ەل ءار ۋاقىتتا ەسىندە ساقتايدى. ويتكەنى ولار ءبىزدىڭ باقىتىمىزدى قورعادى. وتان ءۇشىن، ەل ءۇشىن قۇربان بولادى. وتانىمىزدىڭ داڭقى – ەرلىك پەن قاھارماندىقتىڭ داڭقى. ءبىز ونىڭ ءجۇرىپ وتكەن ەرلىككە تولى جولدارىن، ازاتتىق ءۇشىن كۇرەسكەن ەرلەرى مەن باتىرلارىن ەشقاشان ۇمىتپايمىز. قارتتاردى، مايدانگەرلەردى قادىرلەيىك! ولاردىڭ ەسىمى ەل ەسىندە ماڭگى ساقتالادى. ۇمىتىلماس تۇلعالاردىڭ بەينەسى ءبىزدىڭ كوكەيىمىزدى ۇيالاپ، ماڭگى قالا بەرمەك.
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. وقۋشىلارعا ۇلى جەڭىستى دارىپتەۋ، ۇلى وتان سوعىسىندا ەرلىك كورسەتكەن اتا-بابالارىمىزدىڭ ەرلىك ىستەرىن قاستەرلەۋ، اۋىلداسىمىز ساۋلەبايەۆ بولىسباي اتانى ت. ب. اۋىل ارداگەرلەرىن ەسكە الىپ، ءومىر جولىن، ەرلىگىن تانىتۋ جانە ۇلگى-ونەگە تۇتۋ.
2. وقۋشىلاردىڭ ءوز وتانىنا، ەلىنە، تۋعان جەرىنە دەگەن سۇيىسپەنشىلىكتەرىن وياتىپ، ەلىن قۇرمەتتەپ، قورعاي بىلۋگە، ۇلتجاندىلىققا تاربيەلەۋ جانە پاتريوتتىق سەزىمىن وياتۋ.
3. وقۋشىلاردىڭ ءوي-ورىسىن ارتتىرىپ، مانەرلەپ ايتۋ داعدىلارىن جەتىلدىرىپ، سوزدىك قورلارىن مولايتۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: بەزەندىرىلگەن ساحنا، ينتەراكتيۆتى تاقتا سلايدتار.
ساباقتىڭ بارىسى
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
2. كىرىسپە ءبولىمى
كىرىسپە ءسوز (ينتەراكتيۆتى تاقتادا سلايدتار ارقىلى سۋرەتتەر كورسەتۋ)
تاريح كەشى ۇنەمى جاڭالانىپ وتىرادى. دەسە دە، ۇمتىلمايتىن، ەسكىرمەيتىن تاريحي وقيعالار بولادى. سونىڭ ءبىرى الەمدى ءدۇر سىلكىندىرگەن ەكىنشى دۇنيە جۇزىلىك سوعىس. وزدەرىڭىزگە بەلگىلى 1941 جىلى 2-ماۋسىم كۇنى تاڭعى ساعات 4-تە بەيبىت جاتقان ەلىمىزگە ءفاشيستىڭ گەرمانيا تۇتقيىلدان سوعىس اشتى. سۋىق حابار سول كۇنى بايتاق ەلىمىزگە، جەر-جەردەگى اۋىل-سەلوعا تارادى. ەر-ازاماتتار اسىعىس سوعىسقا اتتاندى. كەيبىرى وزدەرى سۇرالىپ كەتتى. قاسيەتتى جەرىمىز، بەيبىت جاتقان ەلىمىز، قۇلاق ەستىپ، كوز كورمەگەن اپاتقا ۇشىرادى. ەلىمىزگە جاۋىنگەرلەرى قاسىق قانى، شىبىنداي جانى قالعانشا شايقاستى. جاۋىنگەرلەر باتىرلىقتىڭ، باتىلدىقتىڭ ۇلگىسىن كورسەتتى. وراسان زور مايدان شەبىندە سوعىس قاتتى ءجۇرىپ جاتتى. وسى سوعىستا سوۆەت وداعىنىڭ باسقا رەسپۋبليكالارىمەن بىرگە ءبىز – قازاقستان دا ايانباي جاۋمەن شايقاستى.
ءيا، بالالار بۇل جەڭىس وڭايلىقپەن كەلگەن جوق. وسى ۇلى وتان سوعىسىندا جەرلەس اتامىز ساۋلەبايەۆ بولىسباي دا اتتانعان ەدى. ول سوعىسقا دەيىن جانە سوعىستان كەيىن «لاقالى»، «يتقىرىلعان» اۋىلى، «ستالين» كولحوزىندا 17 جىلداي مەكتەپ ديرەكتورى جانە بالالار ۇيىندە مەڭگەرۋشى قىزمەتىن اتقارعان. پەد رابفاكتى بىتىرگەن، ماماندىعى - گەوگراف. 1941 جىلى 28 جاسىندا سوعىسقا اتتانعان ول 1942 جىلى 1-ۋكراينا مايدانىندا №147 زاپاستاعى 1-كاتەگوريالى اتتىلى اسكەر پولكىندا كوۆاليريست بولادى، ودان حيميالىق قورعاۋ ۆزۆودىندا قاتارداعى حيميك قىزمەتىن، 1943 جىلدان-1945 جىلعا دەيىن 8 گۆارديا اتتىلى اسكەر پولكىندە كوماندير ءبولىمىنىڭ گۆارديا اعا سەرجانتى قىزمەتىن اتقاردى. 1945 جىلى 28 جەلتوقساندا جاسىنىڭ ۇلعايۋىنا بايلانىستى اۋىلعا ورالدى. ول سول وتتى جىلداردا 1942 جىلى «وتەچەستۆەننايا ۆوينا» وردەنى، 1943 جىلى «گۆارديا» زناچوگى، 1944 جىلى ەكى رەت «زا وتۆاگۋ» مەدالىمەن، سول جىلى «كراسنىي زۆەزدى» وردەنىمەن، 1945 جىلى نەمىستىڭ ۆەرحنىي سەلەزنىي، كاتوۆيسە، بەۋتەن قالالارىن ازات ەتكەنى ءۇشىن ماراپاتتالدى. كەلگەننەن كەيىن 1946، 1969، 1980، 1985، 1995، 1997، 1999 جىلدارىندا بىرنەشە مەدال وردەندەرمەن ماراپاتتالدى. وسى سىندى اۋىلىمىزدا ۇلى وتان سوعىسىنا قاتىسقان ارداگەرلەر دە بار. ولار: بەكبانوۆ جۇبانىش، داربوزوۆ قابي، قياتبايەۆ جارمەدەت، ابەكەيەۆ قايروللا، تاجيموۆ بالماحان، تاجبەنوۆ بەكبوسىن، ابدىرەيەۆ بەرتىلەۋ، ءابديروۆ ءابدىۋالي، جارمانوۆ قالمىرزا، ءابدىرامانوۆ ءابدالي، ماحانوۆ دۇيسەنباي، تۇلكىبايەۆ ءمانتىباي، ءابىشوۆ ابدىرەي، ءابىشوۆ ءابدىرومان، ەسىركەيەۆ ەلەنباي، دۇيسەنبايەۆ شۇكىرالى، ءومىرزاقوۆ ايتجان، امانبايەۆ ەسەنباي، دارمەنقۇلوۆ باقداۋلەت.
جەڭىس جەڭىلدىكپەن كەلگەن جوق. 50 ملن ادامنىڭ ءومىرىن جالمادى. مىنە، وسىناۋ ەلىمىزگە لاڭ سالعان الاپاتتىڭ جەڭىسپەن اياقتالعانىنا 65 جىل تولىپ وتىر. سوعىس ءورتى قاشان دا حالىق ەسىندە. وسى قان مايداندا مەرت بولعان ەرلەردىڭ رۋحىنا، بۇگىن ارامىزدا اسقار تاۋداي بولىپ جۇرگەن اتالارىمىزعا باسىمىزدى ءيىپ، تاعزىم ەتەيىك.
ءدال وسىناۋ جادىراڭقى جاي كۇنى،
بولساداعى قاي عاسىردىڭ قاي كۇنى
ۇلى وتانىم باسىن ءيىپ ءبىر مينۋت،
ەسىنە الماق سول ءبىر اپات قايعىنى
(1-مينۋت ۇنسىزدىك، ەسكە الۋ).
حور: «مايدانعا»
1. ءسانىم
«سوعىس!» دەپ ايتقان سۋىق ءسوز،
سىرەسىپ قاتقان مۇز – قارداي
تىنىشتىق سۇيگەن قاۋىمدى،
تىتىركەندىردى ىزعارداي.
2. دامير
ەكى دۇنيە ايقاستى،
مايدانداسقان اۋلادا.
فاشيستەردى شايقاستا،
ەزگىلەدى تاباندا
بەيبىتشىلىك ورناتتىق
كۇن ورتاق بارلىق ادامعا.
3. پەريزات
تالاي قۇس سودان بەرى قايتا ورالدى،
تالاي ب ا ق الەمىندە قايتا وراندى.
سوعىستا ولگەندەر تەك ورالمايدى،
تەك ۇرپاققا ولار جايلى ايتادى ءانى
4. جايناگۇل
جەردەن، كولدەن، اسپاننان
سوقتى، جاۋدى ەل كۇندە
بەرليندە العاش باستالعان
ءبىتتى سوعىس بەرليندە.
حور: مانشۇك
5. ايدوس
سول سۇراپىل قاندى ۇرىستا
ءتۇن تۇندىگى تۇرىلگەن
كۇن كۇلىمدەپ، تاڭ شاپاعى بىلىنگەن
سول سۇراپىل قاندى ۇرىستا
ءبىزدىڭ ەرلىك تانىلعان
ءاربىر كوشە، ءار بۇرىشتا
جەڭىس دابىلى قاعىلعان
6. نۇرسۇلتان
ءسۇيىنشى، ءسۇيىنشى حالقىم!
بەلىن بەكەم بۋىنشى
جەڭدىك جاۋدى كۇيرەتە
جاسالعان توي – مەرەكە
7. نۇرجان
جەڭىس دەگەن جاقسىلىقتىڭ سىڭارى،
جىگەرلەنگەن قۇشتارلىقتىڭ قۇرالى.
كۇرەسكەردىڭ ارمانى مەن ۇرانى
قۋانىش پەن مەرەكەنىڭ بۇل ءانى.
8. ايمان
ەر ازات، ەڭبەك، ەرلىك، ەر ەرلىكتى،
ەڭبەكتىڭ ورنەگىمەن جەر كورىپتى
مىڭداعان قازاقستان كۇرەسكەرى
جەڭىسكە جەتكىزدى ەلىن، ەرلەر ەرى.
9. امانتاي
بيىك ۇش بەيبىتشىلىك كوگەرشىنى،
اسىپ ءوت نەلەر مۇحيت، نەبىر شىڭدى.
قاققاندا قاناتىڭدى بىرگە ەستىلسىن،
الەمگە جاس ۇرپاقتىڭ ءورشىپ ءۇنىڭ
حور: «اق كەپتەرلەر»
ءمۇعالىم
- ءيا، سۇراپىل سوعىس ەشكىمدى ايامادى. انا جارىنان ايىرىلدى، بالا اكەسىنەن ايىرىلدى. ءبىراق ءۇمىت وتى ەش وشكەن جوق. بالا اكەسىن كۇتە بەردى، كۇتە بەردى.
1. ءان «سوعىستان قايتقان سولداتتار» ورىندايتىندار: عاريفوللا، ايان
2. ءان «باتىر بالا بولاتبەك» ورىندايتىندار: يسلام، عاريفوللا
3. كوركەم ءسوز «جەڭىس تۋرالى جىر» نازەركە
4. بي «كاتيۋشا» ءبىر توپ قىزدار
5. ءان «اق كوگەرشىن» ورىندايتىندار: نازەركە، جايناگۇل
6. ءان «سولدات بولام مەن ەرتەڭ» ورىندايتىندار: ايان، امانتاي، ايدوس
مۇعالىمدەر
جەڭىس كۇنى! ول قالاي كەلدى؟ 1945 جىلدىڭ 30 ساۋىرىندە رەيحستاگ ۇستىندە ر. قوشقاربايەۆ تىككەن جەڭىس تۋى جەلبىرەدى. 8-مامىر بەرليندە فاشيستىك گەرمانيا جەڭىلگەنىن مويىنداپ قول قويدى. 1945 جىلدىڭ 9 مامىر كۇنى بۇرىن سوڭدى بولماعان مىڭ زەڭبىرەكتەن 30 دۇركىن ساليۋت اتىلدى. مىنە، جەڭىس كۇنى وسىلاي كەلگەن ەدى.
10. نازەركە
جەڭىس كەلدى دالاما،
جەڭىس كەلدى قالاما،
جەڭىس كەلدى اكە بوپ
ەندىگى بار بالاعا
جەڭىس كەلدى ءان بولىپ،
كەلدى اۋىلعا ءسان كورىك
جەڭىس كەلدى الاقاي!
تويىپ جەيتىن نان بولىپ.
11. ايان.
ارىلتىپ جەردەن جاۋىڭدى،
تابانعا جانشىپ ءولىمدى
جەڭىسكە جەلپىپ ءومىردى،
دەسەڭدەر بۇل قاي كۇنى؟
- 9 – ماي كۇنى
12. البينا.
كەپتەرلەر قالقىپ كوكتە ويناپ،
قىزىل تۋ شالقىپ، كوك بايلاپ.
مارە-سارە، ءماز-مايرام،
وتانىمىز توي تويلاپ
دەسەڭدەر بۇل قاي كۇنى
- 9 – ماي كۇنى.
13. يسلام.
65 جىل – بەيبىت كوكتەم تاڭ اتقان،
65 جىل – شۋاقتى كۇن تاراتتى ءانىن
ەسىمدە سونان بەرى 65 رەت
اشىلدى جەڭىس كۇنىنىڭ پاراقتارى.
14. عاريفوللا.
65 جىل – ۇزىلمەيدى قۇستار ءانى
كەتتى ەندى سۇم سوعىستىڭ قىسپاعى ءارى
65 جىل – جاۋىمىزدىڭ اجال وعى
ءبىزدىڭ ەل ۇستىنەن ۇشپاعانى.
حور: «ءارقاشان كۇن سونبەسىن!»
قورىتىندى ءسوز
ەشكىم دە، ەش نارسە دە ۇمىتىلمايدى. وتان ءۇشىن ەرلىكپەن قازا تاپقانداردى ەل ءار ۋاقىتتا ەسىندە ساقتايدى. ويتكەنى ولار ءبىزدىڭ باقىتىمىزدى قورعادى. وتان ءۇشىن، ەل ءۇشىن قۇربان بولادى. وتانىمىزدىڭ داڭقى – ەرلىك پەن قاھارماندىقتىڭ داڭقى. ءبىز ونىڭ ءجۇرىپ وتكەن ەرلىككە تولى جولدارىن، ازاتتىق ءۇشىن كۇرەسكەن ەرلەرى مەن باتىرلارىن ەشقاشان ۇمىتپايمىز. قارتتاردى، مايدانگەرلەردى قادىرلەيىك! ولاردىڭ ەسىمى ەل ەسىندە ماڭگى ساقتالادى. ۇمىتىلماس تۇلعالاردىڭ بەينەسى ءبىزدىڭ كوكەيىمىزدى ۇيالاپ، ماڭگى قالا بەرمەك.
You Might Also Like
-
ماقساتى: «وتان»، «سۇيىسپەنشىلىك»، «تۋعان جەر» قۇندىلىقتارىنىڭ ماڭىزدىلىعىن ءتۇسىندىرۋ.
