قاڭلىلاردىڭ شارۋاشىلىعى مەن تۇرمىسى
تاقىرىبى: قاڭلىلاردىڭ شارۋاشىلىعى مەن تۇرمىسى.
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: قاڭلىلار ەلىندە جان – جاقتى دامىعان ەگىن شارۋاشىلىعى، مال شارۋاشىلىعى، قالا مادەنيەتى، كوپ سالالى قولونەرلەر، ساۋدا قاتىناستارى بولعاندىعىن اشىپ كورسەتۋ.
دامىتۋشىلىق: ساباقتا وقۋشىلارمەن شىعارماشىلىق جۇمىس جۇرگىزە وتىرىپ، ويلاۋ قابىلەتىن دامىتۋ.
تاربيەلىك: وقۋشىلارعا قاڭلىلاردىڭ ەجەلدەن بەرى ادامزات جيناعان تاجىريبەگە وزىندىك ۇلەس قوسقانىن اشىپ كورسەتە وتىرىپ، ەلىمىزدىڭ اششى تاريحىنا قۇرمەتپەن قاراۋعا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق.
ساباقتىڭ ءادىس – تاسىلدەرى: سۇراق – جاۋاپ، وي تولعاۋ، بايانداۋ، ميعا شابۋىل، ىزدەنىس.
كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، قازاقستان كارتاسى، تىرەك سىزبالار
ساباقتىڭ بارىسى:
I. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
1. وقۋشىلارمەن امانداسۋ.
2. وقۋشىلاردى تۇگەلدەۋ.
3. ساباققا كەرەكتى قۇرال - جابدىقتارىن دايىنداۋ.
4. توپقا ءبولۋ.
1 – توپ – «العىرلار»
2 – توپ – «تاپقىرلار»
3 – توپ – «بىلگىرلەر»
II. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ. وي تولعاۋ.
1. قاڭلىلار تۋرالى قاي دەرەكتەردە بار؟ ولاردا قاڭلىلار تۋرالى نە ايتىلادى؟
2. قاڭلىلاردىڭ مەكەندەگەن جەرىن اتاپ، كارتادان كورسەتۋ.
3. قاڭلىلار تۋرالى كوپ دەرەكتەر قاي ەلدىڭ دەرەكتەرىندە كەزدەسەدى؟
4. قاڭلى ەلىن كىم بيلەدى؟
5. قاڭلى ەلى نەشە بولىككە بولىنەدى.
6. كوكماردان قالاسى عالىمدارعا قانداي مالىمەت بەردى؟
III. جاڭا ساباق جوسپارى: قاڭلىلاردىڭ شارۋاشىلىعى مەن تۇرمىسى.
ماعىنانى تانۋ.
1. قاڭلىلاردىڭ شارۋاشىلىعى.
2. مەتالل ءوندىرىسى
3. ساۋدا قاتىناستارى.
4. مادەنيەتى جانە ءدىني نانىمدارى
ا. قاڭلىلاردىڭ ەگىن شارۋاشىلىعى مەن مال شارۋاشىلىعى ەرەكشەلىكتەرىن بايانداۋ؛
ءا. مەتالل ءوندىرۋ تاسىلدەرىن بايانداۋ.
ب. قاڭلىلاردىڭ شەت ەلدەرمەن ساۋدا بايلانىسى بولعاندىعى تۋرالى بايانداۋ؛
ۆ. قاڭلىلارداعى مادەنيەت جاقسى دامىعان تۇرلەرىن بايانداۋ.
IV. توپپەن جۇمىس.
ءى توپپەن جۇمىس. وقۋشىلارى تاقىرىپتى قاراپ سىزبا قۇرادى.
1. ەگىنشىلىك
قازاقستاننىڭ وڭتۇستىگىندە ەگىن، قولونەر، مال، اڭشىلىق ساۋدا – ساتتىق كاسىپتەرى دامىدى
ارال، تاشكەنت – وتىرىقشىلىق دامىپ، ەجەلگى قونىستار مەن قالالار قالىپتاستى.
سىرداريا اڭعارلارىندا – ءداندى باۋ – باقشا داقىلدارى ءوسىرىلدى.
جەردى تاس جانە مەتالل كەتپەندەرمەن وڭدەدى.
ەگىن القاپتارىن سۋارۋ ءۇشىن
↓
زاح ارىعى – وڭ جاعالاۋى
حان ارىعى – سول جاعالاۋى
ەگىنشىلىك ءتۇرى باسىم بولعان. استىق، قىش كوزەلەر، ىدىستار ساقتالىندى
ءىى توپپەن جۇمىس:
مال شارۋاشىلىعى مەن كاسىبى.
مال شارۋاشىلىعىندا – جىلقى، قوي، ەشكى، سيىر ءوسىردى. مالدارىن جازدىق جايىلىمعا شىعارعان. جايلاۋى ورتالىق قازاقستان بولعان.
قازبا جۇمىستارى كەزىندە ارحەولوگتار قاڭلىلار قونىستارىنان ەلىك، تاۋەشكى، ارقار، كيىك سياقتى جابايى اڭداردىڭ سۇيەكتەرى ءجيى كەزدەسكەن.
قوسىمشا اڭ اۋلاۋ كاسىبىمەن اينالىستى. سونىمەن قاتار قاز، ۇيرەك، ءبىرقازان سياقتى قۇستاردى اۋلاۋمەن شۇعىلدانعان. ايەلدەر اراسىندا جۇننەن كيىز باسىپ، يىرىلگەن جىپتەن كيىم، ءتۇرلى توسەنىشتەر توقىعان.
ءىىى توپپەن جۇمىس:
مەتالل ءوندىرىسى
↓
● تەمىر ۇستالىعى
● قولا قۇيۋ زەرگەرلىگى
مەتالل ءوندىرىسىنىڭ ورتالىعى شاش – يلاق قالالار مەن قونىستار بولدى. مەتالل ءوندىرۋدىڭ ءىرى ورتالىعى ەجەلگى قۇلاتا قالاسى. بۇل ورتالىق 50 گا جەردى الىپ جاتىر.
كەندى بالقىتۋ، بايىتۋ ءۇشىن دوڭگەلەك جانە ءتورتبۇرىشتى پەشتەر پايدالانعان.
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: قاڭلىلار ەلىندە جان – جاقتى دامىعان ەگىن شارۋاشىلىعى، مال شارۋاشىلىعى، قالا مادەنيەتى، كوپ سالالى قولونەرلەر، ساۋدا قاتىناستارى بولعاندىعىن اشىپ كورسەتۋ.
دامىتۋشىلىق: ساباقتا وقۋشىلارمەن شىعارماشىلىق جۇمىس جۇرگىزە وتىرىپ، ويلاۋ قابىلەتىن دامىتۋ.
تاربيەلىك: وقۋشىلارعا قاڭلىلاردىڭ ەجەلدەن بەرى ادامزات جيناعان تاجىريبەگە وزىندىك ۇلەس قوسقانىن اشىپ كورسەتە وتىرىپ، ەلىمىزدىڭ اششى تاريحىنا قۇرمەتپەن قاراۋعا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق.
ساباقتىڭ ءادىس – تاسىلدەرى: سۇراق – جاۋاپ، وي تولعاۋ، بايانداۋ، ميعا شابۋىل، ىزدەنىس.
كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، قازاقستان كارتاسى، تىرەك سىزبالار
ساباقتىڭ بارىسى:
I. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
1. وقۋشىلارمەن امانداسۋ.
2. وقۋشىلاردى تۇگەلدەۋ.
3. ساباققا كەرەكتى قۇرال - جابدىقتارىن دايىنداۋ.
4. توپقا ءبولۋ.
1 – توپ – «العىرلار»
2 – توپ – «تاپقىرلار»
3 – توپ – «بىلگىرلەر»
II. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ. وي تولعاۋ.
1. قاڭلىلار تۋرالى قاي دەرەكتەردە بار؟ ولاردا قاڭلىلار تۋرالى نە ايتىلادى؟
2. قاڭلىلاردىڭ مەكەندەگەن جەرىن اتاپ، كارتادان كورسەتۋ.
3. قاڭلىلار تۋرالى كوپ دەرەكتەر قاي ەلدىڭ دەرەكتەرىندە كەزدەسەدى؟
4. قاڭلى ەلىن كىم بيلەدى؟
5. قاڭلى ەلى نەشە بولىككە بولىنەدى.
6. كوكماردان قالاسى عالىمدارعا قانداي مالىمەت بەردى؟
III. جاڭا ساباق جوسپارى: قاڭلىلاردىڭ شارۋاشىلىعى مەن تۇرمىسى.
ماعىنانى تانۋ.
1. قاڭلىلاردىڭ شارۋاشىلىعى.
2. مەتالل ءوندىرىسى
3. ساۋدا قاتىناستارى.
4. مادەنيەتى جانە ءدىني نانىمدارى
ا. قاڭلىلاردىڭ ەگىن شارۋاشىلىعى مەن مال شارۋاشىلىعى ەرەكشەلىكتەرىن بايانداۋ؛
ءا. مەتالل ءوندىرۋ تاسىلدەرىن بايانداۋ.
ب. قاڭلىلاردىڭ شەت ەلدەرمەن ساۋدا بايلانىسى بولعاندىعى تۋرالى بايانداۋ؛
ۆ. قاڭلىلارداعى مادەنيەت جاقسى دامىعان تۇرلەرىن بايانداۋ.
IV. توپپەن جۇمىس.
ءى توپپەن جۇمىس. وقۋشىلارى تاقىرىپتى قاراپ سىزبا قۇرادى.
1. ەگىنشىلىك
قازاقستاننىڭ وڭتۇستىگىندە ەگىن، قولونەر، مال، اڭشىلىق ساۋدا – ساتتىق كاسىپتەرى دامىدى
ارال، تاشكەنت – وتىرىقشىلىق دامىپ، ەجەلگى قونىستار مەن قالالار قالىپتاستى.
سىرداريا اڭعارلارىندا – ءداندى باۋ – باقشا داقىلدارى ءوسىرىلدى.
جەردى تاس جانە مەتالل كەتپەندەرمەن وڭدەدى.
ەگىن القاپتارىن سۋارۋ ءۇشىن
↓
زاح ارىعى – وڭ جاعالاۋى
حان ارىعى – سول جاعالاۋى
ەگىنشىلىك ءتۇرى باسىم بولعان. استىق، قىش كوزەلەر، ىدىستار ساقتالىندى
ءىى توپپەن جۇمىس:
مال شارۋاشىلىعى مەن كاسىبى.
مال شارۋاشىلىعىندا – جىلقى، قوي، ەشكى، سيىر ءوسىردى. مالدارىن جازدىق جايىلىمعا شىعارعان. جايلاۋى ورتالىق قازاقستان بولعان.
قازبا جۇمىستارى كەزىندە ارحەولوگتار قاڭلىلار قونىستارىنان ەلىك، تاۋەشكى، ارقار، كيىك سياقتى جابايى اڭداردىڭ سۇيەكتەرى ءجيى كەزدەسكەن.
قوسىمشا اڭ اۋلاۋ كاسىبىمەن اينالىستى. سونىمەن قاتار قاز، ۇيرەك، ءبىرقازان سياقتى قۇستاردى اۋلاۋمەن شۇعىلدانعان. ايەلدەر اراسىندا جۇننەن كيىز باسىپ، يىرىلگەن جىپتەن كيىم، ءتۇرلى توسەنىشتەر توقىعان.
ءىىى توپپەن جۇمىس:
مەتالل ءوندىرىسى
↓
● تەمىر ۇستالىعى
● قولا قۇيۋ زەرگەرلىگى
مەتالل ءوندىرىسىنىڭ ورتالىعى شاش – يلاق قالالار مەن قونىستار بولدى. مەتالل ءوندىرۋدىڭ ءىرى ورتالىعى ەجەلگى قۇلاتا قالاسى. بۇل ورتالىق 50 گا جەردى الىپ جاتىر.
كەندى بالقىتۋ، بايىتۋ ءۇشىن دوڭگەلەك جانە ءتورتبۇرىشتى پەشتەر پايدالانعان.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
جۇمىس تاقىرىبى: ازاماتتاردىڭ دنك نومەرىن بەرۋدە اۆتوماتتاندىرىلعان ينتەرنەت جۇيەسى
