InfoHub Logo

ساباق جوسپارى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: قاننىڭ ۇيۋىندا ترومبوسيتتەردىڭ ءرولى.
• قان قۇرامى، ونىڭ فورمالى ەلەمەنتتەرىنىڭ ماڭىزى تۋرالى بىلىمدەرىن تولىقتىرۋ.
• سالاۋاتتى ءومىر سالتىنا تاربيەلەۋ.
• قان ۇيۋى تۋرالى قوسىمشا مالىمەتتەر ىزدەنۋگە قىزىعۋشىلىعىن وياتۋ.

ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
ا) امانداسۋ
ءا) تۇگەندەۋ
ب) ساباققا دايىندىقتارىن تەكسەرۋ
ۆ) توپقا ءبولۋ.
(توپتار توپ اتاۋلارىن تاڭدايدى، العان اتاۋلارى بويىنشا ۇستەلدەگى توپ بەلگىسى جازىلعان توپتارىنا سايكەسىنشە جيناقتالىپ وتىرادى).
ءى توپ – سۇيەكتەر
ءىى توپ – بۇلشىقەتتەر
ءىىى توپ – ەريتروسيتتەر
ءىV توپ - لەيكوسيتتەر

ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ:
1 - تاپسىرما: (جەكە جۇمىس، بارلىق وقۋشىعا ۇيگە بەرىلگەن تاقىرىپ بويىنشا سۇراقتار بەرىلەدى الدارىنا بەرىلگەن سۇراقتارعا وقۋشى داپتەرگە ورىنداپ جاۋاپ بەرەدى. بولعان سوڭ داپتەرىن كورشىسىمەن الماستىرادى، تاقتاداعى دۇرىس جاۋاپپەن سالىستىرا وتىرىپ داپتەرلەرىن تەكسەرەدى، دۇرىس جانە بۇرىس جاۋاپ سانىن جۇمىستىڭ سوڭىنان جازىپ كورسەتىپ، قايتارىپ بەرەدى.)
1. قان قۇرامىنا كىرەتىن زاتتار؟ (پلازما، ەريتروسيتتەر، لەيكوسيتتەر، ترومبوسيتتەر)
2. قاننىڭ قىزىل جاسۋشالارىن قالاي اتايمىز؟ (ەريتروسيت)
3. ەريتروسيتتەر قايدا تۇزىلەدى؟ (سۇيەكتىڭ قىزىل كەمىگىندە، كوكباۋىردا)
4. اق قان تۇيىرشىكتەرىن قالاي اتايمىز؟ (لەيكوسيت)
5. فاگوسيتوزدى اشقان كىم؟ (ي. مەچنيكوۆ)
6. لەيكوسيتتەر قايدا بۇزىلادى؟(كوكباۋىردا)
7. لەيكوسيتتەر نە ارقىلى قوزعالادى؟ (جالعاناياقتار)
8. وتتەگىن تاسىمالدايتىن ءنارۋىز؟ (گەموگلوبين)
9. يادروسى جوق قان جاسۋشاسى؟ (ەريتروسيتتەر)
10. قانداعى ءتۇسسىز سۇيىقتىق (پلازما)
2 - تاپسىرما: جوعالعان مالىمەتتى تولىقتىر (توپتىق)
(ورىنداپ بولعان سوڭ توپتار الماستىرىپ تەكسەرەدى، سەندۆيچ ادىسىمەن باعالايدى.)
جاۋابى:

ءىىى. سەرگىتۋ ءساتى
(وقۋشىلار ورنىنان تۇرادى توپ اتاۋلارى تۋرالى مالىمەتتەر كەلتىرىلەدى، سول بەرىلگەن مالىمەتكە سايكەس توپتاسى)
1. ولار ءبىزدىڭ دەنەمىزگە تىرەك بولىپ، دەنە ءپىشىنىن ساقتايدى، قورعانىشتىق جانە قان ءتۇزىلۋ قىزمەتىن اتقارادى، زات الماسۋعا قاتىسادى. (سۇيەك)
2. ولار ءبىزدىڭ دەنەمىزدى تىك باعىتتا ۇستايدى جانە دەنەمىزدىڭ ءتۇرلى قالىپقا كەلۋىنە مۇمكىندىك بەرەدى. (بۇشىقەتتەر)
3. ولاردىڭ ادام ورگانيزمىندە ورتاشا العاندا 25 تريلليونى بار. ولار بولماسا ءبىزدىڭ ورگانيزمىمىز وتتەكسىز قالار ەدى (ەريتروسيتتەر)
4. ولار بەلسەندى قوزعالادى. مەچنيكوۆ ولار وتە تويىمسىز دەپ، ۇستاپ العان نارسەلەرىنىڭ ءبارىن ءسىڭىرىپ الاتىنىن زەرتتەگەن. (لەيكوسيتتەر)

IV جاڭا ساباق
1 ءماتىن:
ترومبوسيت — قاننىڭ ۇيۋىن قامتاماسىز ەتەتىن قانجاسۋشاسى.
ترومبوسيت — قۇستان باستاپ تومەنگى ساتىداعى ومىرتقالى جانۋارلار قانىندا بولادى. سۇتقورەكتى جانۋارلار قانىندا ترومبوسيت ورنىندا ءپىشىنى ءارتۇرلى (دوڭگەلەك، سوپاق، ۇرشىق ءتارىزدى ت. ب.) ۇساق دەنەشىكتەر — قان تاباقشالارى بولادى. ترومبوسيت — سۇيەكتىڭ قىزىل كەمىگىندەگى ءىرى جاسۋشالار — مەگاكاريوسيتتەردەن جەتىلەدى. قان تاباقشالارى مەگاكاريوسيتتەر سيتوپلازماسىنىڭ مولشەرى ەكى - ءۇش مكم يادروسىز بولىكشەلەرى.
ولار قاندا توپتاسىپ ورنالاسادى. قان تاباقشالارى جاقسى بويالاتىن ءداندى ورتالىق بولىگى
• گرانۋلومەردەن (حرومومەردەن) جانە بىركەلكى (گوموگەندى)، شەتكى بولىگى — گيالومەردەن تۇرادى.
• پروتەين، ماي، كومىرسۋلار جاتادى.
يادروسىز، ۇساق دەنەشىكتەر (ديامەترى 2 – 5 مكم) – قان تاباقشالارى بولادى. قالىپتى جاعدايدا ەرەسەك ادامنىڭ 1 مم قانىندا 180 – 320 مىڭ ترومبوسيت كەزدەسەدى.

قاننىڭ ۇيۋىندا ترومبوسيتتەردىڭ ءرولى. جۇكتەۋ