قاۋىن مەن قاربىز
شىعىس قازاقستان وبلىسى زايسان اۋدانى
م. اۋەزوۆ اتىنداعى ورتا مەكتەپتىڭ باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى
بايكاداموۆا ايمان دۋبەكوۆنا
تاقىرىبى: قاۋىن مەن قاربىز
ساباقتىڭ ماقساتى. بىلىمدىلىك: وقۋشىلار ەرتەگى مازمۇنىمەن تانىسا وتىرىپ، ءوز ويلارىن، پىكىرلەرىن ەركىن ايتۋعا ۇيرەنەدى.
تاربيەلىك: جەر - انانىڭ ادامزاتقا سىي ەتكەن بايلىقتارىن باعالاۋعا، دوستىققا، بىرلىككە تاربيەلەۋ.
دامىتۋشىلىق: ەرتەگىدە كەزدەسەتىن ورالىمدى ءسوز ماعىناسىن ۇعۋ ارقىلى ويلاۋ قابىلەتى، بايقاعىشتىعى جەتىلەدى، ساباققا قىزىعۋشىلىعى ارتادى.
كۇتىلەتىن ناتيجە: تىڭداعاندارعا ءوز پىكىرىن بىلدىرە الاتىن بولادى، ءوزىن - ءوزى رەتتەيدى.
ساباقتىڭ ءتيپى: ارالاس
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ءبىلىمدى يگەرۋ
كورنەكىلىگى: سلايد، سۋرەتتەر
قاجەتتى قۇرالدار: وقۋلىق، ماركەر،
ءادىس - تاسىلدەر: اڭگىمەلەۋ، تالداۋ، ستو، پروبلەمالىق سۇراقتار، رەفلەكسيا
ساباق بارىسى
ءى. ۇيىمداستىرۋ – وقۋشىلار نازارىن ساباققا اۋدارۋ
1. پسيحولوگيالىق د. جومارت كۇزدىڭ كوكونىسى ءدامدى بولسىن
كوڭىلىمىز جايناسىن، انگە تولسىن.
ەندى ءبىر - بىرىمىزگە قاراپ جىميىپ، ءبىر - بىرىمىزگە جاقسى كوڭىل - كۇي سىيلايىق.
2. پروبلەمانى ايقىنداۋ (ساباق ماقساتىن انىقتاۋ)
ساباقتىڭ ءون بويىندا وسىنداي جاقسى كوڭىل - كۇيمەن جۇمىس ىستەپ، جاقسى باعالار الايىق. بۇگىن ءبىز سەندەرمەن توپقا ءبولىنىپ جۇمىس ىستەيمىز، ساباق بارىسىندا كوپتەگەن جۇمىستار اتقارامىز.
3. توپتارعا ءبولۋ: رەبۋستار شەشۋ ارقىلى بالالاردى باعبان، قاۋىن قاربىزعا ءبولۋ، توپ باسشىلارىن سايلاۋ
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ «ورمانداعى وقيعا»
1. ەرتەگى اۆتورى كىم؟
2. ەكى اعاشتىڭ ءبىر - بىرىمەن رەنجىسۋىنە نە سەبەپ بولدى؟
3. قايىڭ مەن قارااعاشتىڭ اشۋلانۋىنا توبىلعىنىڭ قانداي سوزدەرى اسەر ەتتى؟
4. قارااعاشتىڭ قىلىعى كوز الدىڭا قانداي ادامدى ەلەستەتتى؟
5. ەرتەگىدە قانداي ماتەل كەزدەستى؟
6. بۇل ەرتەگىدەن ويىڭا نە ءتۇيدىڭ؟
7. ءۇي ت. قورىتۋ:
ءىىى. وپەراسيالىق ورىنداۋشىلىق كەزەڭ:
1. قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ
- بۇگىن سەندەردى نەگە قاۋىن، قاربىز، باعبان دەگەن توپتارعا ءبولدى دەپ ويلايسىڭدار؟
ءۇش ءسوزدىڭ اراسىندا قانداي بايلانىس بار دەپ تۇسىنەسىڭدەر؟
- بۇگىنگى ساباقتان نە بىلگىلەرىڭ كەلەدى؟
2) نە بىلگىم كەلەدى؟ نە ءبىلدىم؟ نە ۇيرەندىم؟
( كەستەنى تولتىرۋ)
3) اۆتور جايلى قىسقاشا 1وقۋشى تۇسىنىك بەرەدى
4) سوزدىك جۇمىس
تۇينەك - وسىمدىكتىڭ ءونىپ شىققان جەمىس ءتۇيىنى
ءتۇز تاعىلارى - دالادا تىرشىلىك ەتەتىن جابايى اڭدار
پالەك - قاۋىن
5) وقۋلىقپەن جۇمىس -
ءماتىندى ءۇش توپ ءبولىپ وقيدى
1توپ: اتايدىڭ قاۋىندى بالالارعا ءتىلىپ بەرۋى
2 توپ: قاربىزدىڭ وكىنىشى
3 توپ. بالالاردىڭ قاربىزدى تاۋىپ الۋى.
- توپتاعى ءار وقۋشى ءماتىن بولىگىن وزدەرى وقيدى.
- تۇسىنگەندەرىن ايتادى.
- ءبىر - ءبىرىن تولىقتىرادى.
ءىV. سەرگىتۋ ءساتى ويىن «جەمىستەر، كوكونىستەر»
اعاشتاردا وسەتىن جەمىستەردى اتاسا قول شاپالاقتاۋ، جەردە وسەتىن كوكونىستەردى اتاسا ايلانۋ.
پوەززيا مينۋتى «قاۋىن»، «قاربىز»
V. توپتىق جۇمىس:
1توپ - قاۋىننىڭ قاربىزعا ايتقان ۇسىنىسىن تاۋىپ وقىڭدار
2توپ - قاربىزدىڭ وكىنگەن تۇسىن تاۋىپ وقىڭدار.
3 توپ - قاۋىن مەن قاربىز قالاي وسەدى ەكەن، ولاردىڭ ەرەكشەلىگى ايتىلعان جەرلەردى تاۋىپ وقىڭدار.
قاۋىن
قاۋىننىڭ وتانى ەگيپەت دەگەن تۇجىرىم جاسالعان. ارابتار قاۋىندى جەرگە تۇسكەن «جۇماقتىڭ جەمىسى» رەتىندە تانىعان. ول كوبىنەسە يتالياندىقتاردىڭ سۇيىكتى تاعامى بولعان. ريم يمپەراتورى كلاۆديي البين تاڭعى اسقا 10 قاۋىندى بىردەن جەگەن ەكەن. قۇرامىندا قانت بار، دارۋمەندەر وتە كوپ.
قاربىز
قاربىزدىڭ وتانى وڭتۇستىك افريكا سانالادى. قاربىزدىڭ قىتايداعى مارتەبەسى وتە جوعارى. سەبەبى، كۇنى بۇگىنگە دەيىن قىتايلىقتار قىركۇيەك ايىندا «قاربىز مەرەكەسىن» اتاپ وتەدى. قۇرامىندا فرۋكتوزا بار، دارۋمەندەر وتە كوپ، ازوتتى زاتتار بار.
كوكونىستەردىڭ ادامعا پايداسى
قاۋىن - بۇيرەك، اسقازان اۋرۋلارىنا ەم. بەتتەگى بەزەۋلەردى، سەكپىلدى كەتىرۋگە كومەكتەسەدى. ەت قايناپ جاتقاندا قاۋىننىڭ قابىعىن سالسا ەت جۇمساق بولادى.
قاربىز - قان كوبەيتەدى. بۇيرەك، باۋىردىڭ جۇمىسىن جاقسارتادى. دانىنەن ماي الىنادى. ىشەك قۇرتىن ەمدەپ، قان توقتاتادى.
ويىن «مەن ساعان، سەن ماعان»
توپتار ءبىر - بىرىنە سۇراقتار قويادى.
«بەس جولدى ولەڭ»
1. نە؟ 1ءسوز
2. قانداي؟ 2ءسوز
3. نە ىستەيدى؟ 3ءسوز
4. سويلەم قۇرا
5. سينونيم ءسوز تاپ، باسقاشا قالاي اتاۋعا بولادى
V. قورىتىندى
كەستەلەرىن تولتىرۋ
نە ۇيرەندىم؟ نە ءبىلدىم؟ نە بىلمەي قالدىم؟
رەفلەكسيا
بۇگىنگى ساباق سوڭىندا قانداي سەزىمدە بولدىم؟
وقۋشىلار ستيكەرلەر ارقىلى باعدارشامعا ىلەدى.
جاقسى، ءبارىن ۇعىپ الدىم - جاسىل
جارتىلاي ۇقتىم - سارى
ۇققان جوقپىن - قىزىل
Vءى. ءۇي تاپسىرماسىن بەرۋ
ءۇش توپ تا مازمۇنداۋعا دايىندالۋ.
1-توپ. «ەگەر مەن قاربىز بولسام....» اڭگىمە جازۋ
2-توپ. ەرتەگى بويىنشا سۋرەت سالۋ
3-توپ. ەرتەگىنى ساحنالاۋ
Vءىى باعالاۋ
م. اۋەزوۆ اتىنداعى ورتا مەكتەپتىڭ باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى
بايكاداموۆا ايمان دۋبەكوۆنا
تاقىرىبى: قاۋىن مەن قاربىز
ساباقتىڭ ماقساتى. بىلىمدىلىك: وقۋشىلار ەرتەگى مازمۇنىمەن تانىسا وتىرىپ، ءوز ويلارىن، پىكىرلەرىن ەركىن ايتۋعا ۇيرەنەدى.
تاربيەلىك: جەر - انانىڭ ادامزاتقا سىي ەتكەن بايلىقتارىن باعالاۋعا، دوستىققا، بىرلىككە تاربيەلەۋ.
دامىتۋشىلىق: ەرتەگىدە كەزدەسەتىن ورالىمدى ءسوز ماعىناسىن ۇعۋ ارقىلى ويلاۋ قابىلەتى، بايقاعىشتىعى جەتىلەدى، ساباققا قىزىعۋشىلىعى ارتادى.
كۇتىلەتىن ناتيجە: تىڭداعاندارعا ءوز پىكىرىن بىلدىرە الاتىن بولادى، ءوزىن - ءوزى رەتتەيدى.
ساباقتىڭ ءتيپى: ارالاس
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ءبىلىمدى يگەرۋ
كورنەكىلىگى: سلايد، سۋرەتتەر
قاجەتتى قۇرالدار: وقۋلىق، ماركەر،
ءادىس - تاسىلدەر: اڭگىمەلەۋ، تالداۋ، ستو، پروبلەمالىق سۇراقتار، رەفلەكسيا
ساباق بارىسى
ءى. ۇيىمداستىرۋ – وقۋشىلار نازارىن ساباققا اۋدارۋ
1. پسيحولوگيالىق د. جومارت كۇزدىڭ كوكونىسى ءدامدى بولسىن
كوڭىلىمىز جايناسىن، انگە تولسىن.
ەندى ءبىر - بىرىمىزگە قاراپ جىميىپ، ءبىر - بىرىمىزگە جاقسى كوڭىل - كۇي سىيلايىق.
2. پروبلەمانى ايقىنداۋ (ساباق ماقساتىن انىقتاۋ)
ساباقتىڭ ءون بويىندا وسىنداي جاقسى كوڭىل - كۇيمەن جۇمىس ىستەپ، جاقسى باعالار الايىق. بۇگىن ءبىز سەندەرمەن توپقا ءبولىنىپ جۇمىس ىستەيمىز، ساباق بارىسىندا كوپتەگەن جۇمىستار اتقارامىز.
3. توپتارعا ءبولۋ: رەبۋستار شەشۋ ارقىلى بالالاردى باعبان، قاۋىن قاربىزعا ءبولۋ، توپ باسشىلارىن سايلاۋ
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ «ورمانداعى وقيعا»
1. ەرتەگى اۆتورى كىم؟
2. ەكى اعاشتىڭ ءبىر - بىرىمەن رەنجىسۋىنە نە سەبەپ بولدى؟
3. قايىڭ مەن قارااعاشتىڭ اشۋلانۋىنا توبىلعىنىڭ قانداي سوزدەرى اسەر ەتتى؟
4. قارااعاشتىڭ قىلىعى كوز الدىڭا قانداي ادامدى ەلەستەتتى؟
5. ەرتەگىدە قانداي ماتەل كەزدەستى؟
6. بۇل ەرتەگىدەن ويىڭا نە ءتۇيدىڭ؟
7. ءۇي ت. قورىتۋ:
ءىىى. وپەراسيالىق ورىنداۋشىلىق كەزەڭ:
1. قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ
- بۇگىن سەندەردى نەگە قاۋىن، قاربىز، باعبان دەگەن توپتارعا ءبولدى دەپ ويلايسىڭدار؟
ءۇش ءسوزدىڭ اراسىندا قانداي بايلانىس بار دەپ تۇسىنەسىڭدەر؟
- بۇگىنگى ساباقتان نە بىلگىلەرىڭ كەلەدى؟
2) نە بىلگىم كەلەدى؟ نە ءبىلدىم؟ نە ۇيرەندىم؟
( كەستەنى تولتىرۋ)
3) اۆتور جايلى قىسقاشا 1وقۋشى تۇسىنىك بەرەدى
4) سوزدىك جۇمىس
تۇينەك - وسىمدىكتىڭ ءونىپ شىققان جەمىس ءتۇيىنى
ءتۇز تاعىلارى - دالادا تىرشىلىك ەتەتىن جابايى اڭدار
پالەك - قاۋىن
5) وقۋلىقپەن جۇمىس -
ءماتىندى ءۇش توپ ءبولىپ وقيدى
1توپ: اتايدىڭ قاۋىندى بالالارعا ءتىلىپ بەرۋى
2 توپ: قاربىزدىڭ وكىنىشى
3 توپ. بالالاردىڭ قاربىزدى تاۋىپ الۋى.
- توپتاعى ءار وقۋشى ءماتىن بولىگىن وزدەرى وقيدى.
- تۇسىنگەندەرىن ايتادى.
- ءبىر - ءبىرىن تولىقتىرادى.
ءىV. سەرگىتۋ ءساتى ويىن «جەمىستەر، كوكونىستەر»
اعاشتاردا وسەتىن جەمىستەردى اتاسا قول شاپالاقتاۋ، جەردە وسەتىن كوكونىستەردى اتاسا ايلانۋ.
پوەززيا مينۋتى «قاۋىن»، «قاربىز»
V. توپتىق جۇمىس:
1توپ - قاۋىننىڭ قاربىزعا ايتقان ۇسىنىسىن تاۋىپ وقىڭدار
2توپ - قاربىزدىڭ وكىنگەن تۇسىن تاۋىپ وقىڭدار.
3 توپ - قاۋىن مەن قاربىز قالاي وسەدى ەكەن، ولاردىڭ ەرەكشەلىگى ايتىلعان جەرلەردى تاۋىپ وقىڭدار.
قاۋىن
قاۋىننىڭ وتانى ەگيپەت دەگەن تۇجىرىم جاسالعان. ارابتار قاۋىندى جەرگە تۇسكەن «جۇماقتىڭ جەمىسى» رەتىندە تانىعان. ول كوبىنەسە يتالياندىقتاردىڭ سۇيىكتى تاعامى بولعان. ريم يمپەراتورى كلاۆديي البين تاڭعى اسقا 10 قاۋىندى بىردەن جەگەن ەكەن. قۇرامىندا قانت بار، دارۋمەندەر وتە كوپ.
قاربىز
قاربىزدىڭ وتانى وڭتۇستىك افريكا سانالادى. قاربىزدىڭ قىتايداعى مارتەبەسى وتە جوعارى. سەبەبى، كۇنى بۇگىنگە دەيىن قىتايلىقتار قىركۇيەك ايىندا «قاربىز مەرەكەسىن» اتاپ وتەدى. قۇرامىندا فرۋكتوزا بار، دارۋمەندەر وتە كوپ، ازوتتى زاتتار بار.
كوكونىستەردىڭ ادامعا پايداسى
قاۋىن - بۇيرەك، اسقازان اۋرۋلارىنا ەم. بەتتەگى بەزەۋلەردى، سەكپىلدى كەتىرۋگە كومەكتەسەدى. ەت قايناپ جاتقاندا قاۋىننىڭ قابىعىن سالسا ەت جۇمساق بولادى.
قاربىز - قان كوبەيتەدى. بۇيرەك، باۋىردىڭ جۇمىسىن جاقسارتادى. دانىنەن ماي الىنادى. ىشەك قۇرتىن ەمدەپ، قان توقتاتادى.
ويىن «مەن ساعان، سەن ماعان»
توپتار ءبىر - بىرىنە سۇراقتار قويادى.
«بەس جولدى ولەڭ»
1. نە؟ 1ءسوز
2. قانداي؟ 2ءسوز
3. نە ىستەيدى؟ 3ءسوز
4. سويلەم قۇرا
5. سينونيم ءسوز تاپ، باسقاشا قالاي اتاۋعا بولادى
V. قورىتىندى
كەستەلەرىن تولتىرۋ
نە ۇيرەندىم؟ نە ءبىلدىم؟ نە بىلمەي قالدىم؟
رەفلەكسيا
بۇگىنگى ساباق سوڭىندا قانداي سەزىمدە بولدىم؟
وقۋشىلار ستيكەرلەر ارقىلى باعدارشامعا ىلەدى.
جاقسى، ءبارىن ۇعىپ الدىم - جاسىل
جارتىلاي ۇقتىم - سارى
ۇققان جوقپىن - قىزىل
Vءى. ءۇي تاپسىرماسىن بەرۋ
ءۇش توپ تا مازمۇنداۋعا دايىندالۋ.
1-توپ. «ەگەر مەن قاربىز بولسام....» اڭگىمە جازۋ
2-توپ. ەرتەگى بويىنشا سۋرەت سالۋ
3-توپ. ەرتەگىنى ساحنالاۋ
Vءىى باعالاۋ