قايتالاۋ ساباعى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: قايتالاۋ ساباعى
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. گەومەتريالىق فيگۋرالار ولاردىڭ قاسيەتتەرى مەن پەريمەترىن انىقتاۋ تاقىرىپتارى بويىنشا العان بىلىمدەرىن كەڭەيتۋ.
2. ۇزىندىق ولشەم بىرلىكتەرى تۋرالى بىلىمدەرىن ەسكە ءتۇسىرۋ. شامالارعا امالدار قولدانا وتىرىپ، ەسەپتەي بىلۋگە جاتتىقتىرۋ.
3. ەسەپتى شىعارۋداعى ءبىلىم، بىلىك داعدىلارىن جەتىلدىرۋ.
4. وقۋشىلاردىڭ اۋىزشا ەسەپتەي ءبىلۋ داعدىلارىن ارتتىرۋ.
5. ماتەماتيكادان العان بىلىمدەرىن ومىردە پايدالانا بىلۋگە باۋلۋ.
6. ماتەماتيكانىڭ ومىردەگى ماڭىزدىلىعىن ۇعىندىرۋ.
ساباقتىڭ ءتيپى: ءداستۇرلى ساباق.
ساباقتىڭ ءتۇرى: قايتالاۋ.
ساباقتىڭ ءادىس - تاسىلدەرى: سۇراق - جاۋاپ، تالداۋ، سالىستىرۋ، وي قوزعاۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، وقۋلىق، ۇلەستىرمەلى ماتەريالدار، گەومەتريالىق فيگۋرالار
ءپان ارالىق بايلانىس: انا ءتىلى، دۇنيەتانۋ.
ساباقتىڭ قۇرىلىمى:
I. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى (1 مينۋت)
ا) پسيحولوگيالىق دايىندىق
II. وتىلگەن ماتەريالدى قايتالاۋ (4 مينۋت)
III. اۋىزشا ەسەپتەۋ جۇرگىزۋ (3 مينۋت)
1. فيگۋرالار، ولاردىڭ قاسيەتتەرى.
2. پەريمەتردى انىقتاۋ.
3. ۇزىندىق ولشەم بىرلىكتەرى.
4. ۇزىندىق ولشەم بىرلىكتەرىنىڭ اراسىنداعى قاتىناس.
IV وقۋلىقپەن جۇمىس (17 مينۋت)
ا) №1 اۋىزشا ەسەپتەۋ
ءا) № 2 وقۋشىلاردىڭ وزىندىك جۇمىسىن ۇيىمداستىرۋ
1) قابىلەتتى وقۋشىلارمەن جۇمىس
ب) №4 تاقتامەن جۇمىس
ۆ) №3 تاقتامەن جۇمىس
V سەرگىتۋ ءساتى (2 مينۋت)
VI ماتەماتيكالىق ديكتانت (4 مينۋت)
VII وقۋشىلاردىڭ تانىمدىق قابىلەتتەرىن دامىتۋعا ارنالعان جاتتىعۋ (5 مينۋت) №6
VIII لوگيكالىق تاپسىرما (7 مينۋت)
IX ساباقتى قورىتىندىلاۋ (2 مينۋت)
X باعالاۋ (30 سەكۋند)
XI ۇيگە تاپسىرما: №5 (ءا) №6 (3 - ءشى مىسال) بەت137 (30 سەكۋند)
ساباقتىڭ بارىسى:
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
- بالالار، كەزەكتى ماتەماتيكا ساباعىن باستايىق!
ا) پسيحولوگيالىق دايىندىق
باسىمىزدى يەمىز،
ساتتىلىك تىلەيمىز!
بىرىمىزگە – ءبىرىمىز
كومەكتەسىپ جۇرەمىز!
قادىرمەندى قوناقتى
قۇرمەتپەن قارسى الامىز!
سىيلاپ وتكەن ۇستازدى
تاربيەلى بولامىز!
- ماتەماتيكا دەگەنىمىز – تەك ساندار عانا ەمەس: مۇندا باسقا دا كەرەمەت نارسەلەر كوپ. ماتەماتيكانىڭ ءبىر سالاسى – «گەومەتريا» بولىپ تابىلادى. «گەومەتريا» ءسوزىنىڭ ماعىناسى ەجەلگى گرەك تىلىنەن اۋدارعاندا «جەر ولشەۋ» دەگەن ماعىنانى بىلدىرەدى.
- بالالار، ءبىز سەندەرمەن وتكەن ساباقتاردا گەومەتريالىق فيگۋرالارمەن تانىسقانبىز. قانداي گەومەتريالىق فيگۋرالاردى بىلەمىز؟
- وتە جاقسى! ءقازىر سەندەر وسى گەومەتريالىق فيگۋرالاردان ءۇي قۇراستىراسىڭدار! ول ءۇشىن سەندەر فيگۋرالاردىڭ ارتىندا جاسىرىنعان ەسەپتەۋلەردى اۋىزشا ورىندايسىڭدار. ساباققا قاتىسىپ وتىرعان وقۋشىلارعا مەن فيشكالار بەرىپ وتىرامىن، كىمدە - كىم كوپ فيشكا جيناسا سول جاقسى باعا الادى.
وتىلگەن ماتەريالدى قايتالاۋ.
- ەندى نازارىمىزدى تاقتاعا اۋدارايىق. تاقتادان قانداي فيگۋرالاردى كورىپ تۇرمىز؟(ينتەراكتيۆتى تاقتادان تىكتورتبۇرىش، شارشى فيگۋرالارىن كورسەتۋ.)
- بۇل فيگۋرالار تىكتورتبۇرىش، شارشى ەكەن!
- تىكتورتبۇرىش جانە شارشى فيگۋرالارىنا ءتان قانداي قاسيەتتەرى بار ەدى؟(تىكتورتبۇرىشتىڭ قاراما - قارسى جاتقان قابىرعالارى تەڭ بولادى. شارشىنىڭ بارلىق قابىرعالارى تەڭ بولادى.)
- ال، فيگۋرانىڭ پەريمەترىن قالاي تابامىز؟
- ال، ومىردە پەريمەتردى انىقتاۋدىڭ قانداي قاجەتى بار؟
- كىمگە قاجەت؟
- نە ءۇشىن قاجەت؟
- مىسالى ءۇيدىڭ اۋلاسىنا قورشاۋ جۇرگىزۋ ءۇشىن، پەريمەتردى ءبىلۋ قاجەت!
وقۋلىقپەن جۇمىس.
- بالالار، فيگۋرالاردىڭ قابىرعالارى نەدەن قۇراستىرىلعان؟
- ءيا، دۇرىس ايتاسىڭدار، كەسىندىلەردەن قۇراستىرىلعان ەكەن. ەندى وسى كەسىندىلەردىڭ ۇزىندىعىن تابۋعا ارنالعان 1 - تاپسىرماعا قارايىق!
- 1 - تاپسىرمانىڭ (ءا) قاراپ وقيىق. بۇل تاپسىرمادا ءۇشبۇرىشتىڭ ءار قابىرعاسىن ولشەپ، پەريمەترىن تابۋ كەرەك. ەڭ الدىمەن سول جاق قابىرعاسىن، سودان كەيىن وڭ جاق قابىرعاسىن، ودان كەيىن تومەنگى قابىرعاسىن ولشەيمىز
ر= 3سم + 2 سم + 4 سم= 9سم
وزىندىك جۇمىس:
- 2 - تاپسىرماعا قارايىق. (تاپسىرمانى 1 وقۋشىعا وقىتۋ) بۇل سۋرەتتەگى فيگۋرالاردىڭ اتتارىن اتاپ شىعايىق.
- كوك ءتۇستى فيگۋرا قالاي اتالادى؟
- جاسىل ءتۇستى شە؟
- قىزىل ءتۇستى شە؟
- ولاي بولسا فيگۋرالاردىڭ قابىرعالارىن ولشەپ، پەريمەترىن تاباسىڭدار!
- 1قاتارعا كوك ءتۇستى، 2 - قاتارعا جاسىل ءتۇستى، 3 - قاتارعا قىزىل ءتۇستى فيگۋرالار تاپسىرىلادى. بۇل تاپسىرمانى وزىندىك جۇمىس رەتىندە ورىندايسىڭدار!
1 - قاتار: ر= 4سم + 2سم+ 4سم + 2 سم=12 سم
2 - قاتار: ر= 2سم + 2سم + 2سم + 2سم=8سم
3 - قاتار: ر= 3سم + 2سم + 5سم +4سم =14سم
قابىلەتتى وقۋشىلارمەن جۇمىس: ءۇش وقۋشىعا ۇلەستىرمەلى ماتەريال بەرۋ، تاقتاعا شىعارىپ سۇراۋ. وقۋشى بەرىلگەن ۇلەستىرمەلى ماتەريالدا سىزىلعان فيگۋرانىڭ بۇرىشىن انىقتاۋ كەرەك.
تاقتامەن جۇمىس:
- فيگۋرانىڭ پەريمەترىن تابۋ ءۇشىن قانداي ولشەم بىرلىگىن الدىق؟
- سانتيمەتر
- سانتيمەتر نەنى ولشەيتىن بىرلىك؟
- ۇزىندىقتى.
- ۇزىندىقتىڭ سانتيمەتردەن باسقا تاعى قانداي بىرلىكتەرىن بىلەسىڭدەر؟
- 1 سم - دا قانشا مم؟
- 1 دم - دە قانشا سم؟
- 1 م - دە قانشا سم؟
- 1 م - دە قانششا دم؟
- ەندىگى ورىندايتىن تاپسىرما وسى ۇزىندىق ولشەم بىرلىكتەرىنە امالدار قولدانۋ، ياعني 4 - تاپسىرما
سەرگىتۋ ءساتى:
اۆتور:
ەرتەدە ءومىر ءسۇرىپتى
اعاسى مەن ءىنىسى
قايىرىمدى بوپتى اعاسى
تەنتەك ەكەن ءىنىسى
ۇلكەننىڭ اتى - ءتورتبۇرىش
ءىنىسى ونىڭ – ءۇشبۇرىش
سول بۇرىشتان شىعىپتى
ىنىدەگى بار ۇرىس
ءتورتبۇرىش:
- ءىنىم - اۋ، قانداي جامان تۇرىسىڭ!
- نەگە بىتپەيدى ۇرىسىڭ؟
ءۇشبۇرىش:
- وزىڭە ءبىر ءسات قاراشى
- ءسوزىمنىڭ ايتسام دۇرىسىن
- مەن ارىق تا، سەن تولىق
- نەگە كوپ سەنىڭ بۇرىشىڭ؟
اۆتور:
- سالماقتى اعا سويلەدى
سويلەگەندە ءبۇي دەدى:
ءتورتبۇرىش:
- مەن ءتورتبۇرىش، مەن ۇلكەن
- سەن كىشىسىڭ قاراعىم!
- بۇرىشتا ەمەس سەن بىلسەڭ
- قاجەتتىلىككە جاراۋىڭ!
اۆتور:
- جاتتى اعاسى ۇيىقتاپ
جاستىق، كورپە تۇيىقتاپ
ءىنىسى كەسىپ تاستاپتى
ءتورتبۇرىشىن قىيىقتاپ.
تاڭەرتەڭ ءىنىسى قاراسا،
شوشىنىپ ءتىپتى قالادى
ءتورتبۇرىشتىڭ ورنىنا نەشە بۇرىش قالادى؟
تاقتامەن جۇمىس:
- ەندى نازارىمىزدى 3 - ەسەپكە اۋدارايىق. ەسەپتىڭ بەرىلگەنىن ءبارىمىز حورمەن وقيىق!
- ەسەپ نە تۋرالى؟
- ەسەپتە قانداي زاتتار تۋرالى ايتىلعان؟
- قىزىل قارىنداش قانشا تۇرادى ەكەن؟
- قالام قانشا تۇرادى ەكەن؟
- جاي قارىنداش بەلگىسىز، ونىڭ باعاسى تۋرالى نە ايتىلعان؟
تالداۋ سۇراقتارى:
- ەسەپتىڭ سۇراعىنا جاۋاپ بەرۋ ءۇشىن بىزگە نەلەر بەلگىلى بولۋ كەرەك؟(قىزىل قارىنداشتىڭ، جاي قارىنداشتىڭ، قالامنىڭ باعالارى)
- ولار بىزدە بەلگىلى مە؟
- جاي قارىنداشتىڭ باعاسى تۋرالى «سونشا» ءسوزى ارقىلى ونىڭ باعاسىن بىلە الامىز با؟
- بارلىق زاتتاردىڭ نەشە تەڭگە تۇراتىندىعىن تابۋ ءۇشىن قاي امالدى پايدالانامىز؟(+)
- ال بىزدە بارلىق زاتتاردىڭ باعاسى بەلگىلى مە؟
- قالامنىڭ باعاسىن قالاي تابامىز؟
- (20+60) نەلىكتەن؟ ويتكەنى 60 تگ قىمبات.
- قالامنىڭ باعاسى بەلگىلى بولدى. ەندى بارلىعىن تابا الامىز با؟
- ول ءۇشىن نە ىستەيمىز؟
ماتەماتيكالىق ديكتانت
- 5 - تاپسىرمانى ماتەماتيكالىق ديكتانت رەتىندە ورىندايىق! ول ءۇشىن سەندەردىڭ مۇقيات تىڭداۋلارىڭ قاجەت. مەن سانداردى وقىپ تۇرامىن، سەندەر سول سانداردى تىزبەكتەپ جازىپ وتىرىڭدار. سوڭىنان جاۋاپتارىڭنىڭ دۇرىستىعىن تاقتادان تەكسەرەتىن بولاسىڭدار.
- باستايىق! (وقۋشىلار ماتەماتيكالىق ديكتانتتى جازىپ بولعاننان كەيىن ينتەراكتيۆتى تاقتادان ساندار تىزبەگىن اشۋ.)
- ساندار تىزبەگىن اشامىن، سەندەر وسىعان قاراي وتىرىپ وزدەرىڭدى تەكسەرەسىڭدەر. ءاربىر دۇرىس جاۋاپتارىڭا «+» تاڭباسىن، قاتە جازىلعان تۇسقا «-» تاڭباسىن قويىپ شىعىڭدار.
- قورىتىندى شىعارايىق!
- ەندى ءبىر قاتەسى جوق وقۋشىلار تۇرسىن، «وتە جاقسى» ورىندادى دەپ ەسەپتەيمىن. 1 - 2 قاتە جىبەرگەنگە «جاقسى» دەڭگەيدە ورىنداعاندار. 3 - قاتە ودان دا جوعارى قاتەگە «ورتاشا» دەڭگەيدە دەپ ەسەپتەيمىن! دەمەك بۇل وقۋشىلارعا وندىق، بىرلىكتەردى قايتالاۋ كەرەك!
لوگيكالىق تاپسىرما
- قاي سانعا قاي ساندى قوسقاندا 100 شىعادى؟
- بالالار بىرلىكتەرى 0 - گە تەڭ سانداردى قوسقاندا عانا 100 شىعا ما؟
- جوق، بىرلىكتەرى ساننان اياقتالاتىن سانداردى قوسقاندا دا 100 شىعادى ەكەن.
- قوسۋعا كەرى امال قاي امال؟
- ەندەشە قوسۋدى ازايتۋمەن تەكسەرەمىز؟
لوگيكالىق تاپسىرما:
ر= 3 سم + 6 سم + 3 سم + 6 سم= 18 سم
ساباقتى قورىتىندىلاۋ:
- ماتەماتيكانىڭ تەك ساندار عانا ەمەس ەكەندىگىنە ءبىز بۇگىن دە كوز جەتكىزدىك. ءار ءتۇرلى جاتتىعۋلار ورىنداي وتىرىپ ماتەماتيكادان ءبىلىمىمىزدى كەڭەيتتىك. ماتەماتيكانى مەڭگەرۋ وتە قاجەت ەكەن. ويتكەنى عالامداعىنىڭ بارلىعى ماتەماتيكا زاڭدارىنا باعىندىرىلعان.
باعالاۋ:
- ال، بۇگىن ءبىز ماتەماتيكانى قالاي مەڭگەردىك، ءقازىر سونى انىقتايىق! (فيشكالاردى ساناۋ)
ۇيگە تاپسىرما:
5 - تاپسىرما(ءا)، 6 - تاپسىرما (3 مىسال جازۋ) بەت 137
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. گەومەتريالىق فيگۋرالار ولاردىڭ قاسيەتتەرى مەن پەريمەترىن انىقتاۋ تاقىرىپتارى بويىنشا العان بىلىمدەرىن كەڭەيتۋ.
2. ۇزىندىق ولشەم بىرلىكتەرى تۋرالى بىلىمدەرىن ەسكە ءتۇسىرۋ. شامالارعا امالدار قولدانا وتىرىپ، ەسەپتەي بىلۋگە جاتتىقتىرۋ.
3. ەسەپتى شىعارۋداعى ءبىلىم، بىلىك داعدىلارىن جەتىلدىرۋ.
4. وقۋشىلاردىڭ اۋىزشا ەسەپتەي ءبىلۋ داعدىلارىن ارتتىرۋ.
5. ماتەماتيكادان العان بىلىمدەرىن ومىردە پايدالانا بىلۋگە باۋلۋ.
6. ماتەماتيكانىڭ ومىردەگى ماڭىزدىلىعىن ۇعىندىرۋ.
ساباقتىڭ ءتيپى: ءداستۇرلى ساباق.
ساباقتىڭ ءتۇرى: قايتالاۋ.
ساباقتىڭ ءادىس - تاسىلدەرى: سۇراق - جاۋاپ، تالداۋ، سالىستىرۋ، وي قوزعاۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، وقۋلىق، ۇلەستىرمەلى ماتەريالدار، گەومەتريالىق فيگۋرالار
ءپان ارالىق بايلانىس: انا ءتىلى، دۇنيەتانۋ.
ساباقتىڭ قۇرىلىمى:
I. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى (1 مينۋت)
ا) پسيحولوگيالىق دايىندىق
II. وتىلگەن ماتەريالدى قايتالاۋ (4 مينۋت)
III. اۋىزشا ەسەپتەۋ جۇرگىزۋ (3 مينۋت)
1. فيگۋرالار، ولاردىڭ قاسيەتتەرى.
2. پەريمەتردى انىقتاۋ.
3. ۇزىندىق ولشەم بىرلىكتەرى.
4. ۇزىندىق ولشەم بىرلىكتەرىنىڭ اراسىنداعى قاتىناس.
IV وقۋلىقپەن جۇمىس (17 مينۋت)
ا) №1 اۋىزشا ەسەپتەۋ
ءا) № 2 وقۋشىلاردىڭ وزىندىك جۇمىسىن ۇيىمداستىرۋ
1) قابىلەتتى وقۋشىلارمەن جۇمىس
ب) №4 تاقتامەن جۇمىس
ۆ) №3 تاقتامەن جۇمىس
V سەرگىتۋ ءساتى (2 مينۋت)
VI ماتەماتيكالىق ديكتانت (4 مينۋت)
VII وقۋشىلاردىڭ تانىمدىق قابىلەتتەرىن دامىتۋعا ارنالعان جاتتىعۋ (5 مينۋت) №6
VIII لوگيكالىق تاپسىرما (7 مينۋت)
IX ساباقتى قورىتىندىلاۋ (2 مينۋت)
X باعالاۋ (30 سەكۋند)
XI ۇيگە تاپسىرما: №5 (ءا) №6 (3 - ءشى مىسال) بەت137 (30 سەكۋند)
ساباقتىڭ بارىسى:
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
- بالالار، كەزەكتى ماتەماتيكا ساباعىن باستايىق!
ا) پسيحولوگيالىق دايىندىق
باسىمىزدى يەمىز،
ساتتىلىك تىلەيمىز!
بىرىمىزگە – ءبىرىمىز
كومەكتەسىپ جۇرەمىز!
قادىرمەندى قوناقتى
قۇرمەتپەن قارسى الامىز!
سىيلاپ وتكەن ۇستازدى
تاربيەلى بولامىز!
- ماتەماتيكا دەگەنىمىز – تەك ساندار عانا ەمەس: مۇندا باسقا دا كەرەمەت نارسەلەر كوپ. ماتەماتيكانىڭ ءبىر سالاسى – «گەومەتريا» بولىپ تابىلادى. «گەومەتريا» ءسوزىنىڭ ماعىناسى ەجەلگى گرەك تىلىنەن اۋدارعاندا «جەر ولشەۋ» دەگەن ماعىنانى بىلدىرەدى.
- بالالار، ءبىز سەندەرمەن وتكەن ساباقتاردا گەومەتريالىق فيگۋرالارمەن تانىسقانبىز. قانداي گەومەتريالىق فيگۋرالاردى بىلەمىز؟
- وتە جاقسى! ءقازىر سەندەر وسى گەومەتريالىق فيگۋرالاردان ءۇي قۇراستىراسىڭدار! ول ءۇشىن سەندەر فيگۋرالاردىڭ ارتىندا جاسىرىنعان ەسەپتەۋلەردى اۋىزشا ورىندايسىڭدار. ساباققا قاتىسىپ وتىرعان وقۋشىلارعا مەن فيشكالار بەرىپ وتىرامىن، كىمدە - كىم كوپ فيشكا جيناسا سول جاقسى باعا الادى.
وتىلگەن ماتەريالدى قايتالاۋ.
- ەندى نازارىمىزدى تاقتاعا اۋدارايىق. تاقتادان قانداي فيگۋرالاردى كورىپ تۇرمىز؟(ينتەراكتيۆتى تاقتادان تىكتورتبۇرىش، شارشى فيگۋرالارىن كورسەتۋ.)
- بۇل فيگۋرالار تىكتورتبۇرىش، شارشى ەكەن!
- تىكتورتبۇرىش جانە شارشى فيگۋرالارىنا ءتان قانداي قاسيەتتەرى بار ەدى؟(تىكتورتبۇرىشتىڭ قاراما - قارسى جاتقان قابىرعالارى تەڭ بولادى. شارشىنىڭ بارلىق قابىرعالارى تەڭ بولادى.)
- ال، فيگۋرانىڭ پەريمەترىن قالاي تابامىز؟
- ال، ومىردە پەريمەتردى انىقتاۋدىڭ قانداي قاجەتى بار؟
- كىمگە قاجەت؟
- نە ءۇشىن قاجەت؟
- مىسالى ءۇيدىڭ اۋلاسىنا قورشاۋ جۇرگىزۋ ءۇشىن، پەريمەتردى ءبىلۋ قاجەت!
وقۋلىقپەن جۇمىس.
- بالالار، فيگۋرالاردىڭ قابىرعالارى نەدەن قۇراستىرىلعان؟
- ءيا، دۇرىس ايتاسىڭدار، كەسىندىلەردەن قۇراستىرىلعان ەكەن. ەندى وسى كەسىندىلەردىڭ ۇزىندىعىن تابۋعا ارنالعان 1 - تاپسىرماعا قارايىق!
- 1 - تاپسىرمانىڭ (ءا) قاراپ وقيىق. بۇل تاپسىرمادا ءۇشبۇرىشتىڭ ءار قابىرعاسىن ولشەپ، پەريمەترىن تابۋ كەرەك. ەڭ الدىمەن سول جاق قابىرعاسىن، سودان كەيىن وڭ جاق قابىرعاسىن، ودان كەيىن تومەنگى قابىرعاسىن ولشەيمىز
ر= 3سم + 2 سم + 4 سم= 9سم
وزىندىك جۇمىس:
- 2 - تاپسىرماعا قارايىق. (تاپسىرمانى 1 وقۋشىعا وقىتۋ) بۇل سۋرەتتەگى فيگۋرالاردىڭ اتتارىن اتاپ شىعايىق.
- كوك ءتۇستى فيگۋرا قالاي اتالادى؟
- جاسىل ءتۇستى شە؟
- قىزىل ءتۇستى شە؟
- ولاي بولسا فيگۋرالاردىڭ قابىرعالارىن ولشەپ، پەريمەترىن تاباسىڭدار!
- 1قاتارعا كوك ءتۇستى، 2 - قاتارعا جاسىل ءتۇستى، 3 - قاتارعا قىزىل ءتۇستى فيگۋرالار تاپسىرىلادى. بۇل تاپسىرمانى وزىندىك جۇمىس رەتىندە ورىندايسىڭدار!
1 - قاتار: ر= 4سم + 2سم+ 4سم + 2 سم=12 سم
2 - قاتار: ر= 2سم + 2سم + 2سم + 2سم=8سم
3 - قاتار: ر= 3سم + 2سم + 5سم +4سم =14سم
قابىلەتتى وقۋشىلارمەن جۇمىس: ءۇش وقۋشىعا ۇلەستىرمەلى ماتەريال بەرۋ، تاقتاعا شىعارىپ سۇراۋ. وقۋشى بەرىلگەن ۇلەستىرمەلى ماتەريالدا سىزىلعان فيگۋرانىڭ بۇرىشىن انىقتاۋ كەرەك.
تاقتامەن جۇمىس:
- فيگۋرانىڭ پەريمەترىن تابۋ ءۇشىن قانداي ولشەم بىرلىگىن الدىق؟
- سانتيمەتر
- سانتيمەتر نەنى ولشەيتىن بىرلىك؟
- ۇزىندىقتى.
- ۇزىندىقتىڭ سانتيمەتردەن باسقا تاعى قانداي بىرلىكتەرىن بىلەسىڭدەر؟
- 1 سم - دا قانشا مم؟
- 1 دم - دە قانشا سم؟
- 1 م - دە قانشا سم؟
- 1 م - دە قانششا دم؟
- ەندىگى ورىندايتىن تاپسىرما وسى ۇزىندىق ولشەم بىرلىكتەرىنە امالدار قولدانۋ، ياعني 4 - تاپسىرما
سەرگىتۋ ءساتى:
اۆتور:
ەرتەدە ءومىر ءسۇرىپتى
اعاسى مەن ءىنىسى
قايىرىمدى بوپتى اعاسى
تەنتەك ەكەن ءىنىسى
ۇلكەننىڭ اتى - ءتورتبۇرىش
ءىنىسى ونىڭ – ءۇشبۇرىش
سول بۇرىشتان شىعىپتى
ىنىدەگى بار ۇرىس
ءتورتبۇرىش:
- ءىنىم - اۋ، قانداي جامان تۇرىسىڭ!
- نەگە بىتپەيدى ۇرىسىڭ؟
ءۇشبۇرىش:
- وزىڭە ءبىر ءسات قاراشى
- ءسوزىمنىڭ ايتسام دۇرىسىن
- مەن ارىق تا، سەن تولىق
- نەگە كوپ سەنىڭ بۇرىشىڭ؟
اۆتور:
- سالماقتى اعا سويلەدى
سويلەگەندە ءبۇي دەدى:
ءتورتبۇرىش:
- مەن ءتورتبۇرىش، مەن ۇلكەن
- سەن كىشىسىڭ قاراعىم!
- بۇرىشتا ەمەس سەن بىلسەڭ
- قاجەتتىلىككە جاراۋىڭ!
اۆتور:
- جاتتى اعاسى ۇيىقتاپ
جاستىق، كورپە تۇيىقتاپ
ءىنىسى كەسىپ تاستاپتى
ءتورتبۇرىشىن قىيىقتاپ.
تاڭەرتەڭ ءىنىسى قاراسا،
شوشىنىپ ءتىپتى قالادى
ءتورتبۇرىشتىڭ ورنىنا نەشە بۇرىش قالادى؟
تاقتامەن جۇمىس:
- ەندى نازارىمىزدى 3 - ەسەپكە اۋدارايىق. ەسەپتىڭ بەرىلگەنىن ءبارىمىز حورمەن وقيىق!
- ەسەپ نە تۋرالى؟
- ەسەپتە قانداي زاتتار تۋرالى ايتىلعان؟
- قىزىل قارىنداش قانشا تۇرادى ەكەن؟
- قالام قانشا تۇرادى ەكەن؟
- جاي قارىنداش بەلگىسىز، ونىڭ باعاسى تۋرالى نە ايتىلعان؟
تالداۋ سۇراقتارى:
- ەسەپتىڭ سۇراعىنا جاۋاپ بەرۋ ءۇشىن بىزگە نەلەر بەلگىلى بولۋ كەرەك؟(قىزىل قارىنداشتىڭ، جاي قارىنداشتىڭ، قالامنىڭ باعالارى)
- ولار بىزدە بەلگىلى مە؟
- جاي قارىنداشتىڭ باعاسى تۋرالى «سونشا» ءسوزى ارقىلى ونىڭ باعاسىن بىلە الامىز با؟
- بارلىق زاتتاردىڭ نەشە تەڭگە تۇراتىندىعىن تابۋ ءۇشىن قاي امالدى پايدالانامىز؟(+)
- ال بىزدە بارلىق زاتتاردىڭ باعاسى بەلگىلى مە؟
- قالامنىڭ باعاسىن قالاي تابامىز؟
- (20+60) نەلىكتەن؟ ويتكەنى 60 تگ قىمبات.
- قالامنىڭ باعاسى بەلگىلى بولدى. ەندى بارلىعىن تابا الامىز با؟
- ول ءۇشىن نە ىستەيمىز؟
ماتەماتيكالىق ديكتانت
- 5 - تاپسىرمانى ماتەماتيكالىق ديكتانت رەتىندە ورىندايىق! ول ءۇشىن سەندەردىڭ مۇقيات تىڭداۋلارىڭ قاجەت. مەن سانداردى وقىپ تۇرامىن، سەندەر سول سانداردى تىزبەكتەپ جازىپ وتىرىڭدار. سوڭىنان جاۋاپتارىڭنىڭ دۇرىستىعىن تاقتادان تەكسەرەتىن بولاسىڭدار.
- باستايىق! (وقۋشىلار ماتەماتيكالىق ديكتانتتى جازىپ بولعاننان كەيىن ينتەراكتيۆتى تاقتادان ساندار تىزبەگىن اشۋ.)
- ساندار تىزبەگىن اشامىن، سەندەر وسىعان قاراي وتىرىپ وزدەرىڭدى تەكسەرەسىڭدەر. ءاربىر دۇرىس جاۋاپتارىڭا «+» تاڭباسىن، قاتە جازىلعان تۇسقا «-» تاڭباسىن قويىپ شىعىڭدار.
- قورىتىندى شىعارايىق!
- ەندى ءبىر قاتەسى جوق وقۋشىلار تۇرسىن، «وتە جاقسى» ورىندادى دەپ ەسەپتەيمىن. 1 - 2 قاتە جىبەرگەنگە «جاقسى» دەڭگەيدە ورىنداعاندار. 3 - قاتە ودان دا جوعارى قاتەگە «ورتاشا» دەڭگەيدە دەپ ەسەپتەيمىن! دەمەك بۇل وقۋشىلارعا وندىق، بىرلىكتەردى قايتالاۋ كەرەك!
لوگيكالىق تاپسىرما
- قاي سانعا قاي ساندى قوسقاندا 100 شىعادى؟
- بالالار بىرلىكتەرى 0 - گە تەڭ سانداردى قوسقاندا عانا 100 شىعا ما؟
- جوق، بىرلىكتەرى ساننان اياقتالاتىن سانداردى قوسقاندا دا 100 شىعادى ەكەن.
- قوسۋعا كەرى امال قاي امال؟
- ەندەشە قوسۋدى ازايتۋمەن تەكسەرەمىز؟
لوگيكالىق تاپسىرما:
ر= 3 سم + 6 سم + 3 سم + 6 سم= 18 سم
ساباقتى قورىتىندىلاۋ:
- ماتەماتيكانىڭ تەك ساندار عانا ەمەس ەكەندىگىنە ءبىز بۇگىن دە كوز جەتكىزدىك. ءار ءتۇرلى جاتتىعۋلار ورىنداي وتىرىپ ماتەماتيكادان ءبىلىمىمىزدى كەڭەيتتىك. ماتەماتيكانى مەڭگەرۋ وتە قاجەت ەكەن. ويتكەنى عالامداعىنىڭ بارلىعى ماتەماتيكا زاڭدارىنا باعىندىرىلعان.
باعالاۋ:
- ال، بۇگىن ءبىز ماتەماتيكانى قالاي مەڭگەردىك، ءقازىر سونى انىقتايىق! (فيشكالاردى ساناۋ)
ۇيگە تاپسىرما:
5 - تاپسىرما(ءا)، 6 - تاپسىرما (3 مىسال جازۋ) بەت 137
You Might Also Like
