InfoHub Logo

قوعامدىق وي مەن ءبىلىمنىڭ دامۋ تاريحىن دارالاندىرۋ ماسەلەسى وتە ماڭىزدى. وسىعان وراي، قازاق حالقىنىڭ اعارتىلۋىنا ۇلكەن ۇلەس قوسقان جانە قازاقتىڭ دا، دۇنيەجۇزىلىك مادەنيەتتى دە بايىتقان قازاقتىڭ ۇلى عالىمدارى مەن اعارتۋشىلارى شوقان ءۋاليحانوۆتىڭ، ى.ءالتىنساريننىڭ، ا.قۇنانبايەۆتىڭ عىلىمي قىزمەتىن زەرتتەۋ وزەكتى بولىپ تابىلادى.

قازاقستاندا اعارتۋشىلىقتىڭ پايدا بولۋىن ونىڭ قالىپتاسۋىنىڭ بەلگىلى ءبىر كەزەڭىندەگى قازاق قوعامىنىڭ تاريحي دامۋ پروسەسى عانا ەمەس الدىن الا انىقتادى. ءبىراق، ەڭ الدىمەن جانە، نەگىزىنەن، قازاق حالقىنىڭ تاعدىرىن تۇبەگەيلى وزگەرتكەن جانە كوپتەگەن جىلدار بويى ونىڭ ساياسي ءومىرىنىڭ مازمۇنىن الدىن-الا انىقتاعان ساياسي وقيعالار جانە وسى ۋاقىتقا دەيىن وعان ءوزىنىڭ اسەرىن تيگىزىپ كەلەدى. قازاقستاننىڭ رەسەيگە قوسىلۋ پروسەسى 19 عاسىردىڭ 60-جىلدارىنىڭ ەكىنشى جارتىسىندا ورىس ارمياسىنىڭ قازاق دالاسىنىڭ وڭتۇستىك بەكىنىستەرىن جاۋلاپ الۋىمەن اياقتالدى.

قازاق اعارتۋشىلارى دا ساياسي كۇرەستەن تىس قالا المادى. ولار بۇعان بەلسەندى قاتىستى. ءبىراق، سونىمەن بىرگە، ولار قازاق قوعامىنىڭ اقسۇيەك قاباتتارىنىڭ قازاقستاننىڭ رەسەيگە قوسىلۋىن نەمەسە يەلىكتەن شىعۋىن وزىمشىلدىك ماقساتتا پايدالانعىسى كەلگەندىكتەرىنەن ەمەس، قازىرگى جاعدايدى ماقساتتارعا قىزمەت ەتۋگە قويۋعا دەگەن جالىندى نيەتتەن تۋىندادى. قازاق حالقىنىڭ تاريحي پروگرەسكە ەرتە جەتۋى جانە ونىڭ ورتاعاسىرلىق ەسەڭگىرەۋ جولىنان ەڭ قىسقا مەرزىمگە قۇتىلۋى. بۇل ماسەلەدە ولار قازاقستان ەكونوميكالىق جانە مادەني دامۋدىڭ جوعارى دەڭگەيىندە تۇرعان رەسەيدىڭ كومەگىنە سۇيەنۋى كەرەك دەپ سەندى.

الەۋمەتتىك جۇيە قازاق حالقىنىڭ رۋحاني ءومىرى مەن مادەنيەتىنە كەرى اسەرىن تيگىزگەنى انىق. ەكستەنسيۆتى كوشپەلى مال شارۋاشىلىعىمەن بايلانىستى العاشقى قاتىناستاردان تولىقتاي باس تارتۋ، پاتريارحالدىق-فەودالدىق قوعامنىڭ ادامدارىنا عىلىمي ءبىلىمنىڭ ءوسۋى قاجەت ەمەس ەدى. ناتيجەسىندە مادەنيەتتىڭ ماڭىزدى ەلەمەنتتەرى، مىسالى، جازۋ، مەرزىمدى باسىلىمدار، باسپا ادەبيەتى جانە ت.ب. قازاقستاندا وسى كەزەڭدە ناشار دامىدى. قازاقتاردىڭ رۋحاني ءومىرى نەگىزىنەن ونىڭ اۋىزشا فورمالارىندا كورىندى جانە سيرەك ەرەكشەلىكتەرىمەن قاتار، كۇندەلىكتى سانا شەگىنەن شىقپادى. حالىقتىڭ مازاسىزدىعى مەن ناداندىعىنان پايدالانىپ، قازاق قوعامىنىڭ قاناۋشى كۇشتەرى دالادا مۇسىلماندىق ءدىني ءميستيسيزمدى تاراتتى، ولاردىڭ مۇددەلەرىنە سايكەس كەلەتىن ۇعىمدار مەن كوزقاراستاردى بارلىق جولمەن شوعىرلاندىرۋعا جانە ماڭگىلىك ەتۋگە ۇمتىلدى.

قازاقستاننىڭ ەجەلگى ارتتا قالۋشىلىعى تۋرالى حاباردار بولۋ قازاق قوعامىنىڭ پروگرەسسيۆتى وكىلدەرىن رەسەيدىڭ وركەنيەتتى ىقپالىنا ءۇمىت ارتۋعا ءماجبۇر ەتتى. سونىمەن قاتار، قازاقتار رەسەي بوداندىعىنا وتكەننەن كەيىن جانە رەسەي قازاق دالاسىنا تەرەڭدەي باستاعان كەزدە، مۇندا ايتارلىقتاي وڭ وزگەرىستەر بولدى. قازاقتىڭ قوعامدىق ءومىرىنىڭ بارلىق سالالارىندا وزگەرىستەر جۇرە باستادى: دامۋدىڭ سىرتقى ساياسي شارتتارى، ايماق ەكونوميكاسى، ونىڭ وندىرىستىك كۇشتەرى، قوعامدىق-ساياسي قاتىناستار، مادەنيەت جانە ت.ب. ءدىن مەن شىركەۋ عىلىمنىڭ دامۋى مەن ادام ويىنىڭ ەركىن قوزعالۋى جولىندا قاي جەردە تۇرسا دا، اعارتۋشىلىق پايدا بولدى. قازاقستانداعى اعارتۋشىلار ەۋروپالىق جانە، اتاپ ايتقاندا، ورىس وركەنيەتىنىڭ قازاق حالقىنىڭ قابىرعاسىنا ەنۋىنە نەگىز جاسادى.

19 عاسىردىڭ ورتاسىندا قازاقستان جاعدايىندا قوعامنىڭ ساياسي جۇيەسىن تۇبەگەيلى قايتا قۇرۋعا جانە حالىقتى فەودالدىق قاناۋدىڭ ەجەلگى قۇرساۋىنان بوساتۋعا قابىلەتتى الەۋمەتتىك كۇشتەر بولماعان كەزدە، اعارتۋشىلاردىڭ جەڭىلدەتۋگە دەگەن ۇمتىلىسى بۇقارانىڭ تاعدىرى نەعۇرلىم دامىعان رەسەيدىڭ كومەگىمەن تاريحي تۇرعىدان اقتالدى. ارينە، وسىلايشا قازاق قوعامىنداعى پاتريارحاتتىق-فەودالدىق قاتىناستاردى تولىعىمەن جويۋعا بولادى دەپ كۇتۋگە بولمادى، ويتكەنى پاتشالىق بۇعان مۇلدەم مۇددەلى ەمەس ەدى. ءبىراق رەسەي ىقپالىنىڭ قارقىندى ەنۋى فەودالدىق ەزگىنىڭ ەجەلگى نەگىزدەرىنە نۇقسان كەلتىردى.

سونىمەن، كەز-كەلگەن تاسىلمەن ەزىلگەن بۇقارانى شىعىس دەسپوتتارىنىڭ شىنايى جابايى، ورتاعاسىرلىق توناۋ تۇرلەرىنەن بوساتۋىنا قول جەتكىزگىسى كەلۋ - اعارتۋشىلاردى قازاقستاننىڭ رەسەيگە قوسىلۋى جولىنداعى قاجىماس كۇرەسىندە باسشىلىققا العان باستى موتيۆ بولدى. سونداي-اق، ولاردىڭ رەسەيمەن سالىستىرعاندا قازاقستاننىڭ ارتتا قالۋىن تولىعىمەن نەگىزدەلگەن مويىنداۋى، ولاردىڭ ورىس وركەنيەتىن جوعارى باعالاۋى جانە ونىڭ قازاق حالقىنىڭ دامۋى ءۇشىن وراسان زور ماڭىزىن ءتۇسىنۋى، جەڭىستىڭ سوزسىزدىگىن تەرەڭ ءتۇسىنۋى دە ماڭىزدى سەبەپ بولدى. رەسەي قوعامىنىڭ رەاكسيالىق كۇشتەر ۇستىندەگى پروگرەسسيۆتى كۇشتەرىنىڭ. اعارتۋشىلار وزدەرىنىڭ كوپتەگەن ەڭبەكتەرىندە قازاق حالقىنىڭ ارتتا قالۋى، اتاپ ايتقاندا، ونىڭ ەكونوميكالىق ءومىرىنىڭ تومەن دامۋ دەڭگەيىندە كورىنەتىندىگىن باسا ايتتى.

اباي قۇنانبايەۆ ءومىردىڭ بارلىق كەلەڭسىزدىكتەرىن، قازاقتىڭ ارتتا قالۋىن، بايلاردىڭ جالقاۋلىعى مەن جۇمىسسىزدىعىن مال شارۋاشىلىعىمەن بايلانىستىردى. ءۋاليحانوۆ سونىمەن بىرگە كوشپەلى مال شارۋاشىلىعىن ادام ەڭبەگىنىڭ قانداي-دا ءبىر شىعىندارىمەن بايلانىستى ەمەس، العاشقى شارۋاشىلىق ءتۇرى دەپ سانادى.

قازاقتاردىڭ ارتتا قالۋشىلىعى، ولاردىڭ كوزقاراستارىنا سايكەس، حالىقتىڭ پاسسيۆتىلىگى، ونىڭ ساياسي ومىرگە دەگەن نەمقۇرايلى جانە نەمقۇرايلى قاتىناسى بولدى. سۇراقتار. اعارتۋشىلار حالىقتىڭ ناداندىعىن، مادەنيەتىنىڭ تومەندىگىن جانە ولارداعى وركەنيەتتىڭ قاراپايىم بەلگىلەرىنىڭ جوقتىعىن باسقالاردىڭ بارلىعىن انىقتايتىن قازاقتاردىڭ ارتتا قالۋىنىڭ ەڭ ماڭىزدى بەلگىسى دەپ سانادى. قازاق اعارتۋشىلارى باتىستىڭ وزگەلەرىنەن قىسىمنىڭ ءوزىن قاتتى سىناۋىمەن ەرەكشەلەندى. وسىعان وراي قازاقستاننىڭ اعارتۋشىلارى الەمدىك ءبىلىم بەرۋ ويىنىڭ دامۋىنا باعا جەتپەس ۇلەس قوسقانى ءسوزسىز.

ى.التىنسارين عاسىرلار بويى ماتەرياليزم ءبىر جاعىنان ماتەرياليزم مەن ەكىنشى جاعىنان يدەاليزم اراسىندا ءجۇرىپ كەلە جاتقان سۇراپىل كۇرەس تۋرالى ءبىلدى. ونىڭ جاناشىرلىقتارى نەگىزىنەن فيلوسوفياداعى ماتەرياليستىك باعىتتىڭ جاعىندا بولدى.

ۇكىمەتتەن قازاق دالاسىندا مەكتەپتەر ۇيىمداستىرۋدى تالاپ ەتە وتىرىپ، ى.التىنسارين بۇل مەكتەپتەر ءدىني مەكتەپتەرمەن قاراما-قارسى تۇرۋى كەرەك جانە ءدىني كوزقاراستاردىڭ تارالۋىنا قارسى بولا وتىرىپ، ادامنىڭ قورشاعان الەم وبەكتىلەرى مەن قۇبىلىستارى تۋرالى ءبىلىم بەرەدى دەپ سانادى. ونىڭ كوزقاراسى بويىنشا، زايىرلى ءبىلىم عانا ادامداردىڭ ەكونوميكالىق جانە ادامگەرشىلىك دامۋىن قامتاماسىز ەتە الادى. بۇل ءبىرىنشى نارسە. ەكىنشىدەن، زايىرلى ءبىلىم عانا قورشاعان الەم وبەكتىلەرىنە پراكتيكالىق، باسقاشا ايتقاندا ماتەرياليستىك كوزقاراستىڭ ۇيىتقىسى بولا الادى. ۇشىنشىدەن، ءدىني العىشارتتار «ادامداردىڭ دامۋىنا» زيان كەلتىرەدى جانە الەۋمەتتىك پروگرەسكە كەدەرگى كەلتىرەدى. قازاق اعارتۋشىسىنىڭ بۇل يدەيالارى سول ءداۋىردىڭ وزىق ويلى وكىلدەرىنىڭ يدەيالارىمەن ۇندەس. ءبىراق ول سول ۋاقىتقا دەيىن قوعامنىڭ الدىڭعى قاتارلى قاباتتارىنىڭ اراسىندا جالپىعا تانىمال جانە كەڭىنەن تارالعان ءدىننىڭ زياندى تابيعاتى تۋرالى شىندىقتى بەكىتۋمەن شەكتەلىپ قانا قويماي، سونىمەن بىرگە ءدىني دۇنيەتانىمنىڭ سايكەسسىزدىگىن اشۋعا، عىلىمي تۇرعىدان قارسى تۇرۋعا تىرىسادى دىنگە دەگەن كوزقاراستار. ءبىلىمنىڭ ءوزىن ءى.التىنسارين تەك زاتتار، زاتتار مەن تابيعات قۇبىلىستارى تۋرالى ءبىلىم رەتىندە قاراستىرادى. ءبىلىم تابيعاتتان تىس رۋح ەمەس، ونىڭ تابيعاتى رەتىندە تابيعي الەمگە يە. سوندىقتان وعان تابيعاتتان تىس جولمەن قول جەتكىزىلمەيدى، بۇل قۇدايلىق ەمەس، ادامنىڭ ءبىلىمى. ول تەك سىرتقى الەمنىڭ زاڭدىلىقتارىن بىلۋگە ​​دەگەن تەرەڭ سەنىمدىلىكتى، ادام اقىل-ويىنىڭ كۇشىنە، اعارتۋشىلىقتىڭ تاپتىرماس كۇشىنە دەگەن سەنىمدىلىكتى بىلدىرۋمەن عانا شەكتەلدى، سونىمەن قاتار ءبىلىمنىڭ ءمانى تۋرالى ءبىرقاتار قىسقاشا ەسكەرتۋلەر جاسادى. تاربيەشىنىڭ تانىمنىڭ جالپى ماسەلەلەرىن شەشۋدىڭ نەگىزگى ءپرينسيپى ونىڭ وبەكتيۆتى الەمنىڭ ءسوزسىز شىندىعىن ءبىلۋى بولدى.

التىنسارين بۇكىل ءومىرىن تۋعان حالقىن اعارتۋعا ارنادى. «قازاق حالقى وزدىگىنەن ءبىلىم الۋ ءۇشىن قولايلى جەر بولىپ تابىلادى»، - دەپ جازدى ول.

ءوز زامانىنىڭ بارلىق پروگرەسسيۆتى ويشىلدارى سياقتى، اباي ءدىننىڭ تولىق سايكەسسىزدىگى مەن رەاكسيالىق ءمانىن جاقسى ءتۇسىندى. سوندىقتان ول ونى اياۋسىز سىنعا الىپ، ونىڭ ۋاعىزشىلارى مەن قورعاۋشىلارىنا قارسى بىتىسپەس كۇرەس جۇرگىزدى. ول اللانىڭ قۇدىرەتىنە سەنۋ ارقىلى قوعامنىڭ ۇستەم كۇشتەرى وزدەرىنىڭ ارام جانىن جانە ارامزا، جىرتقىش ماقساتتارىن جاسىرۋعا تىرىساتىنىن جاقسى ءبىلدى. قۇدايعا دەگەن سوقىر سەنىم عانا اقىلعا قونبايتىن نارسەنى دالەلدەي الادى جانە دالەلدەيدى. سوندىقتان ويشىل اللاعا دەگەن سوقىر سەنىم ەمەس، تەك اقىلدىڭ نۇرىمەن نۇرلانعان ناعىز يمان - يمان ادامنىڭ جۇرەگىنە جول اشىپ، ونى جاقسىلىققا جەتۋدىڭ تۋرا جولىنا باعىتتاي الادى دەپ تاباندىلىقپەن العا تارتتى. ، ماحاببات پەن ادىلەتتىلىك. اسىرەسە، مۇسىلمان ءدىنباسىلارى وزدەرى ۋاعىزداعان ءدىن ماسەلەلەرىندە وزدەرىن مۇلدەم بىلمەيتىن بولىپ، ادامداردى وقۋعا جانە جازۋعا ۇيرەتۋ مەن ولاردى بەلسەندى رۋحاني ومىرگە باۋلۋ جۇمىسىن شوعىرلاندىرۋعا تىرىسقانى ابايدى قاتتى اشۋلاندىردى. ءبىراق مۇسىلمان ءدىنباسىلارىنىڭ جاعىمسىز قاسيەتتەرىن ناداندىق قانا سيپاتتايدى. ولاردىڭ ناداندىقتىڭ ءوزىن رۋحاني قۇلدىققا سالۋ ءۇشىن جانە حالىقتىڭ رۋحاني قۇلدىعى ارقىلى ولاردى توناۋ، ودان پايدا تابۋ ءۇشىن وتىرعىزىپ جاتقانىن اباي جاقسى ءتۇسىندى. اباي مۇسىلمان سوپىلارىنىڭ ءاموراليزمىن اياۋسىز اشتى، ولاردى «ادام بەينەسىندەگى ەكىجۇزدى شايتان» دەپ اتادى، يشاندار مولدالارى - «جالعان عىلىمي»، ال تۇتاستاي بارلىق مۇسىلمان ءدىنباسىلارى - نادانداردان بەيحابار، ادامداردى اقيقات جولىنان ازعىرۋشىلار. جانە جاقسىلىق. اباي وزىنە بەلگىلى فيلوسوفيالىق مەكتەپتەردىڭ ەشقايسىسىنىڭ ءىزباسارى بولعان جوق، ءبىراق ول ءوزى دە ايقىن كورسەتىلگەن باعىتتاردىڭ نەگىزىن قالاۋشى بولا المادى. ول ءوز ءداۋىرىنىڭ قازىرگى ۋاقىتقا دەيىن كوپتەگەن جاعىنان ماڭىزدىلىعىن جوعالتپاعان وزىق فيلوسوفياسىنا ايتارلىقتاي ۇلەس قوستى.

اباي قوعامدىق قاتىناستاردى ىزگىلەندىرۋ قاجەتتىلىگىنىڭ وزىندىك فيلوسوفيالىق-تەولوگيالىق نەگىزدەمەسىن بەرۋگە تىرىسادى. ول ادامگەرشىلىككە جاتپايتىن، حالىققا قارسى ارەكەتتەر مەن يەلىك ەتۋشى الەۋمەتتىك قاباتتاردىڭ قاراپايىم بۇقاراعا، ەڭبەك ادامىنا قارسى جاسايتىن زۇلىمدىقتارى شىنايى سەنىمنىڭ نەگىزدەرى مەن مانىنە اشىق قايشىلىقتا بولاتىندىعىن تاباندىلىقپەن دالەلدەيدى. ابايدىڭ ادامگەرشىلىك فيلوسوفياسى نەگىزىنەن ديداكتيكالىق سيپاتتا جانە قاراپايىم قازاقتى مورالدىق جاماندىقتان، ازعىندىق مىنەز-قۇلىقتان ارىلتۋعا جانە ونىڭ بويىندا ءبىلىم مەن مادەنيەتكە، تەكتىلىككە، ادالدىققا، ەڭبەكقورلىققا جانە ت.ب. قۇدىرەتى شەكسىز دىننەن جانە ءدىندى شىنايى سەنىممەن (يمان) سايكەستەندىرۋگە ازداپ بەيىمدىلىك تانىتپادى، بۇل يلاھي رۋحتىڭ شىن ءمانىن تۇسىنۋگە نەگىزدەلگەن، تازا جانە كەرەمەت، قاراپايىم رۋح پەن قۇمارلىقپەن سالىستىرعاندا ءولىمشى، بۇل ادامداردىڭ كەز-كەلگەنى ...

19 عاسىردىڭ اياعى - 20 عاسىردىڭ باسىندا قازاق جۋرناليستيكاسىنىڭ وزەگى دۇنيەگە كەلدى. ونىڭ باستاۋىندا تۇرعان اعارتۋشىلار وعان ەڭ جاقسى قاسيەتتەردى سالۋعا تىرىستى: ەركىن ويلاۋ، ۇلتتىق ەرەكشەلىك، الۋان ءتۇرلى كوزقاراستارعا ۇمتىلۋ. ءبىراق ونىڭ قالىپتاسۋ پروسەسى ۇلتتىق تاسىلدەردى بەيتاراپتاندىرعان ءبىرتۇتاس كەڭەستىك تيپكە ۇلاستى. سوندىقتان بولار، باعا جەتپەس دەرەك كوزدەرىنە، ش.ءۋاليحانوۆتىڭ، ى.ءالتىنساريننىڭ، ا.قۇنانبايەۆتىڭ، ا.بايتۇرسىنوۆتىڭ، ءا.بوكەيحانوۆتىڭ، س.تورايعىروۆتىڭ يدەيالارىنا ورالۋ وتە ماڭىزدى. قازىرگى ۋاقىتتا ۇلتتىق جۋرناليستيكانىڭ تولىققاندى جانە جان-جاقتى دامۋىنا قاجەتتى بارلىق العىشارتتار بار. ءبىراق بۇل ءۇشىن پرەدشەستۆەننيكتەردىڭ تاجىريبەسىن شىعارماشىلىق تۇرعىدان قايتا قاراۋ، ءبىر عاسىر بۇرىن قالىپتاسقان مۇراتتاردى قازىرگى ۋاقىتقا بەيىمدەۋ، ءارى قاراي ءجۇرۋ ءۇشىن ولاردىڭ جان-جاقتى شىعارماشىلىق بايلىعىن ۇعىندىرۋ قاجەت.

قورتىندىلاي كەلە، قازاق اعارتۋشىلىق قازاقستاننىڭ XIX عاسىردىڭ ەكىنشى جارتىسىنداعى جاعدايىندا الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق جانە مادەني پروگرەسس جولىنداعى مىقتى قوزعالىس بەرۋشى كۇشكە اينالىپ، ورىس وركەنيەتىنە بەيىمدەلۋ جولىندا دامىدى. سونىمەن قاتار وتاندىق اعارتۋشىلار وسى پروگرەسكە جەتۋ جولدا ءوز مۇمكىندىگىنشە جاعداي جاساۋعا تىرىستى. جالپى العاندا، ابايدىڭ جانە باسقا العاشقى قازاق اعارتۋشىلارىنىڭ ادامنىڭ اقىل-پاراساتىن دارىپتەۋىنىڭ، ناداندىقتى، ەسكىلىكتى، ءدىني ادەت-عۇرىپتاردى سىناپ-مىنەۋىنىڭ، سونداي-اق قاجەتتى ساياسي-الەۋمەتتىك وزگەرىستەردى قازاق دالاسىنا ەنگىزۋ قاجەتتىلىكتى جانە باسقا اعارتۋشىلىق يدەيالارىنىڭ زور پروگرەسشىل ماڭىزى بولعانىنا تولىق سەنىم بىلدىرەمىز.الايدا، كەڭەس كەزەڭىندە شوقىندىرۋ اسەرىنەن قازىرگى تاڭدا قوعام ازاماتتارى اباي، شوقان ەڭبەكتەرىنەن بولەك پورترەتتەرىن كورگەندە تانىپ اجىراتا الماي جاتادى. ءدال سول ازاماتتارعا مەن قازاق اعارتۋشىلارىنىڭ ءار ەڭبەگى ءبىز ءۇشىن بۇگىنگى كۇنگە دەيىن ءوز ماڭىزدىلىعىن جوعالتپاعانىن ايتقىم كەلەدى. ءقازىر كەڭىنەن تاراپ كەڭ ەتەك الىپ جاتقان پسيحولوگياداعى مالىمەتتەردى بىزگە اباي اتامىز قانشاما جىلدار الدىن ايتىپ كەتكەن.

مeنiڭ زeرتتey جۇمىcىم بoيىنشa قaرaلىپ جaتقaن ءماceلeلeرگe مىنaندaي ۇcىنىcتaر ۇcىنعىم كeلeدi:

•           شوقان، ىبىراي، اباي ەڭبەكتەرىن مەكتەپ وقۋشىلارىنا تەك قوسىمشا رەتىندە ەمەس مىندەتتى ءپان رەتىندە قويىپ، تولىقتاي قاداعالاۋ 

•           ايالدامالارعا، جارناما تاقتالارىنا ابايدىڭ، ىبىرايدىڭ ناقىل سوزدەرىن جازۋ

•           پسيحولوگيالىق ترەنگينگتەردىڭ ورنىنا، ابايدىڭ قارا سوزدەرىنەن ومىرگە، وزىمىزگە كەرەك اقپاراتتاردى الۋ   

 ابايدىڭ سوزىمەن قورىتىندىلايمىن«ءۇش اق نارسە ادامنىڭ قاسيەتى: ىستىق قايرات، نۇرلى اقىل، جىلى جۇرەك»

---