قازاق وتباسى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: قازاق وتباسى
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: قازاق وتباسى تۋرالى وقۋشىلارعا تولىق ماعلۇمات بەرۋ. العان بىلىمدەرىن پىسىقتاپ، تەوريالىق العان ۇعىمدارىن مىسالدار ارقىلى تەرەڭ مەڭگەرتۋ.
دامىتۋشىلىق: گرامماتيكادان العان بىلىمدەرى جاتتىعۋ جۇمىستارى ارقىلى دامىتۋ ءوز بەتىنشە ورىنداۋ داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ، توپپەن جۇمىس جۇرگىزۋ ارقىلى ءار وقۋشىنىڭ دەربەستىگىن جەتىلدىرۋ، شىعارماشىلىق بەلسەندىلىگىن ارتتىرۋ.
تاربيەلىك: وتباسىن قۇرمەتتەۋگە، اتا - اناعا كومەك كورسەتۋگە باۋلۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ساباق
ساباقتىڭ ءادىس - تاسىلدەرى: سۇراق - جاۋاپ، سالىستىرۋ، توپتاستىرۋ، وزىندىك ىزدەنىس، تالداۋ.
كورنەكى قۇرالدار: وقۋلىق، سلايد، كەسپەلەر
تەحنيكالىق قۇرال: ينتەراكتيۆتى تاقتا
ساباقتىڭ بارىسى:
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى. وقۋشىلاردىڭ كوىل - كۇيىن جاقسارتۋعا ارنالعان سەرگىتۋ.
قايىرلى كۇن، الەم!
قايىرلى كۇن، اسپان!
قايىرلى كۇن، سەن!
قايىرلى كۇن، مەن!
قايىرلى كۇن، ءمۇعالىم!
قايىرلى كۇن، قوناقتار!
ۇيگە بەرىلگەن تاپسىرمانى تەكسەرۋ.
ءى. «يدەيا سەبەتى» ويىنى. « وتباسى مۇشەلەرى» دەگەن ءسوزى بار پلاكات تاقتاعا ىلىنەدى. بۇل ويىن بارىسىندا جۇمىس جۇپپەن جۇرگىزىلەدى. بۇل اۋقىمى كەڭ، ماڭىزى زور تاقىرىپتى ءبىز 8 سىنىپتا دا وتكەن بولاتىنبىز. بيىلعى جىلى دا وسى تاقىرىپ جالعاسىن تاۋىپ وتىر. بۇگىنگى تاڭدا ءبىزدىڭ وسى تاقىرىپ بويىنشا 3 ساباعىمىزدى وتكىزىپ جاتىرمىز. ءقازىر ءار جۇپ وتباسى مۇشەلەرى جايىندا اتاۋلاردى جازىپ، تۇسىنىك بەرەدى. ەڭ الدىمەن قاعازعا جازىلىپ، كەيىننەن پلاكاتقا بەكىتىلەدى. (3 - 5 مينۋت)
وتباسى مۇشەلەرى
انىقتاما بەرىلەتىن سوزدەر: اكە - شەشە، نەمەرە، شوبەرە، جەڭگە، اعايىن، ناعاشى، جيەن.
اكە - شەشە، اتا - انا - دۇنيەگە ۇرپاق اكەلگەن ەرلى - زايىپتى ادامدار.
نەمەرە - ۇلدىڭ بالاسى.
شوبەرە – نەمەرەنىڭ بالاسى.
جەڭگە – اعانىڭ ايەلى.
اعايىن – بىرگە تۋعان تۋىستار.
ناعاشى – بالانىڭ اناسىنىڭ توركىنى.
جيەن – قىزدىڭ نەمەسە اپكە، قارىنداستان تۋعان بالا.
ءىى.«قاتەنى تاپ» ويىنى.
قاتە مالىمەتپەن ءماتىن ۇسىنىلادى. ول ماتىننەن جىبەرىلگەن قاتەلەردى تابۋ كەرەك. تالاپتارى: ەڭ قاراپايىم قاتە جانە ساباقتىڭ تاقىرىبىن اشقاننان كەيىن قورىتىندىلاپ تاباتىن قاتە. (8 - 10 مينۋت)
قازاق وتباسىندا اكەنىڭ ورنى ەرەكشە ەمەس. شەشە – وتباسىنىڭ تىرەگى. وتباسى مۇشەلەرى اكەنى تىڭدامايدى.
اجە – وتباسىنىڭ باسشىسى، اسىراۋشىسى، قامقورشىسى. اكەنى انا دا، بالالار دا قۇرمەتتەيدى، سىيلايدى. بالا اكەنى رەنجىتۋ ءۇشىن ءتارتىپتى، ەڭبەكقور، ءبىلىمدى، ۇقىپتى بولۋعا تىرىسادى. انا اكەنى سىيلاۋ ارقىلى بالالارعا ۇلگى كورسەتەدى. انانىڭ وسى ۇلگىسىمەن اجە اكەسىن دە، ۇلكەندەردى دە سىيلاپ، تاربيەلى بولىپ وسەدى.
انا – وتباسىنىڭ بەرىكتىگىن ساقتاۋشى. انا – وتباسى مۇشەلەرىنىڭ سىيلاستىعىن ورناتادى، اعايىن مەن تۋعان - تۋىستاردىڭ قارىم - قاتىناسىن ساقتامايدى. انا – وتباسىنداعى تاتۋلىق ۇيىتقىسى. انانىڭ ورنى دا ەرەكشە. اكە دە، بالالار دا انانى سىيلايدى.
وتباسىنىڭ ەڭ ۇلكەن بايلىعى – بالا. «شەشەگە قاراپ ۇل وسەر، اكەگە قاراپ قىز وسەر» دەيدى قازاق حالقى. اكە مەن شەشەنىڭ جامان ۇلگىسى بالاعا تاربيە بولىپ تابىلادى. قازاق وتباسىنداعى تاربيەنىڭ ەڭ ءبىرىنشى ەرەجەسى - اكەسىن سىيلاۋ، اناسىن قۇرمەتتەۋ. بۇل – بالاعا بەرىلەتىن ەڭ ءبىرىنشى باعا. اتا - اناسىن سىيلاپ وتكەن بالا وزگەلەردى دە قۇرمەتتەۋگە ۇيرەنەدى. سوندىقتان ورىس بالالارىن ادەپتىلىككە، مەيرىمدىلىككە، ادالدىققا، سىپايىلىققا باۋلىعان.
ا) قاتە ءماتىندى وقىپ شىعىپ، تاقىرىبىن انىقتاپ، ماتىنگە اتاۋىن قويادى.
ءا) جاڭا سوزدەرمەن جۇمىس. تاقتاداعى سوزدەردى وقىپ، ەستە ساقتاعاندارىن قاعازعا جازادى.
تىرەك – وپورا
سىيلاۋ – ۋۆاجات
بەرىكتىك – سپلوچەننوست
اعايىن – رودنيا، سوروديچي
ورناتۋ – ۋستانوۆيت
باۋلۋ – ۆوسپيتىۆات (8 - 10 مين)
ولارمەن ءسوز تىركەسى مەن سويلەم قۇراڭدار.
ءىى. «شەڭبەر» ويىنى. دۇرىس ءماتىن ۇسىنىلادى. جاڭا ءماتىندى وقىپ شىعىپ، ەستە قالعان سويلەمدەردى ايتىپ، ماعىناسىنا قاراي جاڭا سوزدەردى قوسا وتىرىپ تولىقتىرۋ. تەك ايتىلعان سويلەمدى قايتالاۋعا بولمايدى.
ءبىر سويلەمگە سينتاكسيستىك تالداۋ جاساۋ.
وتباسى مۇشەلەرى اكەنى تىڭدايدى. اكە دە، بالالار دا انانى سىيلايدى.
قازاق وتباسى
قازاق وتباسىندا اكەنىڭ ورنى ەرەكشە. اكە – وتباسىنىڭ تىرەگى. وتباسى مۇشەلەرى اكەنى تىڭدايدى.
اكە – وتباسىنىڭ باسشىسى، اسىراۋشىسى، قامقورشىسى. اكەنى انا دا، بالالار دا قۇرمەتتەيدى، سىيلايدى. بالا اكەنى رەنجىتپەس ءۇشىن ءتارتىپتى، ەڭبەكقور، ءبىلىمدى، ۇقىپتى بولۋعا تىرىسادى. انا اكەنى سىيلاۋ ارقىلى بالالارعا ۇلگى كورسەتەدى. انانىڭ وسى ۇلگىسىمەن بالا اكەسىن دە، ۇلكەندەردى دە سىيلاپ، تاربيەلى بولىپ وسەدى.
انا – وتباسىنىڭ بەرىكتىگىن ساقتاۋشى. انا – وتباسى مۇشەلەرىنىڭ سىيلاستىعىن ورناتادى، اعايىن مەن تۋعان - تۋىستاردىڭ قارىم - قاتىناسىن ساقتايدى. انا – وتباسىنداعى تاتۋلىق ۇيىتقىسى. انانىڭ ورنى دا ەرەكشە. اكە دە، بالالار دا انانى سىيلايدى.
وتباسىنىڭ ەڭ ۇلكەن بايلىعى – بالا. «اكەگە قاراپ ۇل وسەر، شەشەگە قاراپ قىز وسەر» دەيدى قازاق حالقى. اكە مەن شەشەنىڭ جاقسى ۇلگىسى بالاعا تاربيە بولىپ تابىلادى. قازاق وتباسىنداعى تاربيەنىڭ ەڭ ءبىرىنشى ەرەجەسى - اكەسىن سىيلاۋ، اناسىن قۇرمەتتەۋ. بۇل – بالاعا بەرىلەتىن ەڭ ءبىرىنشى باعا. اتا - اناسىن سىيلاپ وتكەن بالا وزگەلەردى دە قۇرمەتتەۋگە ۇيرەنەدى. سوندىقتان قازاق وتباسى بالالارىن ادەپتىلىككە، مەيرىمدىلىككە، ادالدىققا، سىپايىلىققا باۋلىعان.(10مينۋت)
ال ەندى، بالالار، مىنا ەكى ءماتىندى سالىستىرايىق ماناعى قاتەسى بار ماتىننەن بارلىق قاتەلەردى انىقتاپ تابا الدىق پا؟ مىنا دۇرىس ماتىنمەن سالىستىرىپ، قاتەسىن تابايىق.
قورىتىندى:
پلاكاتتاعى وتباسى مۇشەلەرىن تولىقتىرىپ، ەندى قازاق وتباسىنداعى تاربيەگە توقتالساق.
سونىمەن اكەنىڭ ءرولى قانداي؟ انانىڭ شە؟ سولاي پلاكاتتاعى ايتىلعان ويلاردى تولىقتىرۋ.
وسى پلاكاتتى ءمودۋلدى اياقتاعانشا دەيىن تولىقتىرىپ وتىرامىز.
تەست جۇمىسى
1. قازاق وتباسىنىڭ تىرەگى كىم؟
ا) انا ءا) اكە ب) جيەن
2. اكە – وتباسىنىڭ نەسى؟
ا) باسشىسى، اسىراۋشىسى، قامقورشىسى ءا) تاربيەشىسى، تاراتۋشىسى
ب) بۇزۋشىسى، قامقورشىسى، اقىماعى
3. بالا اكەنى رەنجىتپەۋ ءۇشىن قانداي بولۋعا تىرىسادى؟
ا) بۇزاقى، اقىماق، اقىلسىز ءا) ءتارتىپتى، ءبىلىمدى، ەڭبەكقور
ب) ۇقىپتى، تاربيەسىز، ادەپسىز
4. انا – وتباسىنىڭ كىمى؟
ا) تىنىشتىعىن بۇزۋشىسى ءا) بەرىكتىگىن ساقتاۋشىسى ب) نەگىزگى تىرەگى
5. وتباسىنىڭ ەڭ ۇلكەن بايلىعى....؟
ا) بالا ءا) اقشا ب) بايلىق
6. «.... قاراپ ۇل وسەر،.... قاراپ قىز وسەر» دەگەن ماقالدى تولىقتىرىڭىز.
ا) اجەگە، اتاعا ءا) اعاعا، اپكەگە ب) اكەگە، شەشەگە
7. قازاق وتباسىنىڭ تاربيەسىنىڭ ەڭ ءبىرىنشى ەرەجەسى قانداي؟
ا) ۇلكەندى سىيلاماۋ، ولارعا قامقورلىق كورسەتۋ
ءا) اكەسىن سىيلاۋ، اناسىن قۇرمەتتەۋ ب) اتا - اناعا مەيرىمدىلىك كورسەتپەۋ
8. اتا - انانى سىيلاۋ، قۇرمەتتەۋ بالاعا بەرىلەتىن قانداي باعا؟
ا) ءبىرىنشى ءا) اقىرعى ب) سوڭعى
9. قازاق وتباسى بالالاردى نەگە باۋلىعان؟
ا) ادەپتىلىككە، مەيرىمدىلىككە ءا) بۇزاقىلىققا، اقىماقتىققا
ب) ادەپتىلىككە، تاربيەسىزدىككە
10. اعايىن مەن تۋعان - تۋىستاردىڭ قارىم - قاتىناسىن ساقتايتىن كىم؟
ا) انا ءا) بالا ب) نەمەرە
ۇيگە تاپسىرما
دەڭگەيلىك تاپسىرمالار:
ءىىى دەڭگەي.
1. قازاق وتباسى جايلى ايتىپ بەرىڭدەر.
2. ماتىندەگى ەكى جاي سويلەمنەن سەبەپ - سالدار ساباقتاس قۇرمالاس سويلەم قۇراستىرىڭىز. وعان سينتاكسيستىك تالداۋ جاسا.
ءىى دەڭگەي
1. ماتىنگە جوسپار قۇر.
2. ءماتىن قانشا سويلەمنەن تۇرادى، جاي سويلەم قانشا، ونىڭ قانداي ءتۇرى ەكەن، قۇرمالاس سويلەم قانشا، ول سويلەمدەر سالالاس پا، ساباقتاس پا، الدە ارالاس قۇرمالاس پا اجىراتادى.
ءى دەڭگەي
«ايرانداي ۇيىعان»(درۋجنىي) فرازەولوگيزمى بويىنشا ءوز وتباسىڭ تۋرالى شاعىن شىعارما جاز.
8 سويلەمنەن، 7 جاي سويلەم. حابارلى سويلەمدەر. قۇرمالاس سويلەم 1. ول ساباقتاس قۇرمالاس سويلەم.
باعالاۋ
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: قازاق وتباسى تۋرالى وقۋشىلارعا تولىق ماعلۇمات بەرۋ. العان بىلىمدەرىن پىسىقتاپ، تەوريالىق العان ۇعىمدارىن مىسالدار ارقىلى تەرەڭ مەڭگەرتۋ.
دامىتۋشىلىق: گرامماتيكادان العان بىلىمدەرى جاتتىعۋ جۇمىستارى ارقىلى دامىتۋ ءوز بەتىنشە ورىنداۋ داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ، توپپەن جۇمىس جۇرگىزۋ ارقىلى ءار وقۋشىنىڭ دەربەستىگىن جەتىلدىرۋ، شىعارماشىلىق بەلسەندىلىگىن ارتتىرۋ.
تاربيەلىك: وتباسىن قۇرمەتتەۋگە، اتا - اناعا كومەك كورسەتۋگە باۋلۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ساباق
ساباقتىڭ ءادىس - تاسىلدەرى: سۇراق - جاۋاپ، سالىستىرۋ، توپتاستىرۋ، وزىندىك ىزدەنىس، تالداۋ.
كورنەكى قۇرالدار: وقۋلىق، سلايد، كەسپەلەر
تەحنيكالىق قۇرال: ينتەراكتيۆتى تاقتا
ساباقتىڭ بارىسى:
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى. وقۋشىلاردىڭ كوىل - كۇيىن جاقسارتۋعا ارنالعان سەرگىتۋ.
قايىرلى كۇن، الەم!
قايىرلى كۇن، اسپان!
قايىرلى كۇن، سەن!
قايىرلى كۇن، مەن!
قايىرلى كۇن، ءمۇعالىم!
قايىرلى كۇن، قوناقتار!
ۇيگە بەرىلگەن تاپسىرمانى تەكسەرۋ.
ءى. «يدەيا سەبەتى» ويىنى. « وتباسى مۇشەلەرى» دەگەن ءسوزى بار پلاكات تاقتاعا ىلىنەدى. بۇل ويىن بارىسىندا جۇمىس جۇپپەن جۇرگىزىلەدى. بۇل اۋقىمى كەڭ، ماڭىزى زور تاقىرىپتى ءبىز 8 سىنىپتا دا وتكەن بولاتىنبىز. بيىلعى جىلى دا وسى تاقىرىپ جالعاسىن تاۋىپ وتىر. بۇگىنگى تاڭدا ءبىزدىڭ وسى تاقىرىپ بويىنشا 3 ساباعىمىزدى وتكىزىپ جاتىرمىز. ءقازىر ءار جۇپ وتباسى مۇشەلەرى جايىندا اتاۋلاردى جازىپ، تۇسىنىك بەرەدى. ەڭ الدىمەن قاعازعا جازىلىپ، كەيىننەن پلاكاتقا بەكىتىلەدى. (3 - 5 مينۋت)
وتباسى مۇشەلەرى
انىقتاما بەرىلەتىن سوزدەر: اكە - شەشە، نەمەرە، شوبەرە، جەڭگە، اعايىن، ناعاشى، جيەن.
اكە - شەشە، اتا - انا - دۇنيەگە ۇرپاق اكەلگەن ەرلى - زايىپتى ادامدار.
نەمەرە - ۇلدىڭ بالاسى.
شوبەرە – نەمەرەنىڭ بالاسى.
جەڭگە – اعانىڭ ايەلى.
اعايىن – بىرگە تۋعان تۋىستار.
ناعاشى – بالانىڭ اناسىنىڭ توركىنى.
جيەن – قىزدىڭ نەمەسە اپكە، قارىنداستان تۋعان بالا.
ءىى.«قاتەنى تاپ» ويىنى.
قاتە مالىمەتپەن ءماتىن ۇسىنىلادى. ول ماتىننەن جىبەرىلگەن قاتەلەردى تابۋ كەرەك. تالاپتارى: ەڭ قاراپايىم قاتە جانە ساباقتىڭ تاقىرىبىن اشقاننان كەيىن قورىتىندىلاپ تاباتىن قاتە. (8 - 10 مينۋت)
قازاق وتباسىندا اكەنىڭ ورنى ەرەكشە ەمەس. شەشە – وتباسىنىڭ تىرەگى. وتباسى مۇشەلەرى اكەنى تىڭدامايدى.
اجە – وتباسىنىڭ باسشىسى، اسىراۋشىسى، قامقورشىسى. اكەنى انا دا، بالالار دا قۇرمەتتەيدى، سىيلايدى. بالا اكەنى رەنجىتۋ ءۇشىن ءتارتىپتى، ەڭبەكقور، ءبىلىمدى، ۇقىپتى بولۋعا تىرىسادى. انا اكەنى سىيلاۋ ارقىلى بالالارعا ۇلگى كورسەتەدى. انانىڭ وسى ۇلگىسىمەن اجە اكەسىن دە، ۇلكەندەردى دە سىيلاپ، تاربيەلى بولىپ وسەدى.
انا – وتباسىنىڭ بەرىكتىگىن ساقتاۋشى. انا – وتباسى مۇشەلەرىنىڭ سىيلاستىعىن ورناتادى، اعايىن مەن تۋعان - تۋىستاردىڭ قارىم - قاتىناسىن ساقتامايدى. انا – وتباسىنداعى تاتۋلىق ۇيىتقىسى. انانىڭ ورنى دا ەرەكشە. اكە دە، بالالار دا انانى سىيلايدى.
وتباسىنىڭ ەڭ ۇلكەن بايلىعى – بالا. «شەشەگە قاراپ ۇل وسەر، اكەگە قاراپ قىز وسەر» دەيدى قازاق حالقى. اكە مەن شەشەنىڭ جامان ۇلگىسى بالاعا تاربيە بولىپ تابىلادى. قازاق وتباسىنداعى تاربيەنىڭ ەڭ ءبىرىنشى ەرەجەسى - اكەسىن سىيلاۋ، اناسىن قۇرمەتتەۋ. بۇل – بالاعا بەرىلەتىن ەڭ ءبىرىنشى باعا. اتا - اناسىن سىيلاپ وتكەن بالا وزگەلەردى دە قۇرمەتتەۋگە ۇيرەنەدى. سوندىقتان ورىس بالالارىن ادەپتىلىككە، مەيرىمدىلىككە، ادالدىققا، سىپايىلىققا باۋلىعان.
ا) قاتە ءماتىندى وقىپ شىعىپ، تاقىرىبىن انىقتاپ، ماتىنگە اتاۋىن قويادى.
ءا) جاڭا سوزدەرمەن جۇمىس. تاقتاداعى سوزدەردى وقىپ، ەستە ساقتاعاندارىن قاعازعا جازادى.
تىرەك – وپورا
سىيلاۋ – ۋۆاجات
بەرىكتىك – سپلوچەننوست
اعايىن – رودنيا، سوروديچي
ورناتۋ – ۋستانوۆيت
باۋلۋ – ۆوسپيتىۆات (8 - 10 مين)
ولارمەن ءسوز تىركەسى مەن سويلەم قۇراڭدار.
ءىى. «شەڭبەر» ويىنى. دۇرىس ءماتىن ۇسىنىلادى. جاڭا ءماتىندى وقىپ شىعىپ، ەستە قالعان سويلەمدەردى ايتىپ، ماعىناسىنا قاراي جاڭا سوزدەردى قوسا وتىرىپ تولىقتىرۋ. تەك ايتىلعان سويلەمدى قايتالاۋعا بولمايدى.
ءبىر سويلەمگە سينتاكسيستىك تالداۋ جاساۋ.
وتباسى مۇشەلەرى اكەنى تىڭدايدى. اكە دە، بالالار دا انانى سىيلايدى.
قازاق وتباسى
قازاق وتباسىندا اكەنىڭ ورنى ەرەكشە. اكە – وتباسىنىڭ تىرەگى. وتباسى مۇشەلەرى اكەنى تىڭدايدى.
اكە – وتباسىنىڭ باسشىسى، اسىراۋشىسى، قامقورشىسى. اكەنى انا دا، بالالار دا قۇرمەتتەيدى، سىيلايدى. بالا اكەنى رەنجىتپەس ءۇشىن ءتارتىپتى، ەڭبەكقور، ءبىلىمدى، ۇقىپتى بولۋعا تىرىسادى. انا اكەنى سىيلاۋ ارقىلى بالالارعا ۇلگى كورسەتەدى. انانىڭ وسى ۇلگىسىمەن بالا اكەسىن دە، ۇلكەندەردى دە سىيلاپ، تاربيەلى بولىپ وسەدى.
انا – وتباسىنىڭ بەرىكتىگىن ساقتاۋشى. انا – وتباسى مۇشەلەرىنىڭ سىيلاستىعىن ورناتادى، اعايىن مەن تۋعان - تۋىستاردىڭ قارىم - قاتىناسىن ساقتايدى. انا – وتباسىنداعى تاتۋلىق ۇيىتقىسى. انانىڭ ورنى دا ەرەكشە. اكە دە، بالالار دا انانى سىيلايدى.
وتباسىنىڭ ەڭ ۇلكەن بايلىعى – بالا. «اكەگە قاراپ ۇل وسەر، شەشەگە قاراپ قىز وسەر» دەيدى قازاق حالقى. اكە مەن شەشەنىڭ جاقسى ۇلگىسى بالاعا تاربيە بولىپ تابىلادى. قازاق وتباسىنداعى تاربيەنىڭ ەڭ ءبىرىنشى ەرەجەسى - اكەسىن سىيلاۋ، اناسىن قۇرمەتتەۋ. بۇل – بالاعا بەرىلەتىن ەڭ ءبىرىنشى باعا. اتا - اناسىن سىيلاپ وتكەن بالا وزگەلەردى دە قۇرمەتتەۋگە ۇيرەنەدى. سوندىقتان قازاق وتباسى بالالارىن ادەپتىلىككە، مەيرىمدىلىككە، ادالدىققا، سىپايىلىققا باۋلىعان.(10مينۋت)
ال ەندى، بالالار، مىنا ەكى ءماتىندى سالىستىرايىق ماناعى قاتەسى بار ماتىننەن بارلىق قاتەلەردى انىقتاپ تابا الدىق پا؟ مىنا دۇرىس ماتىنمەن سالىستىرىپ، قاتەسىن تابايىق.
قورىتىندى:
پلاكاتتاعى وتباسى مۇشەلەرىن تولىقتىرىپ، ەندى قازاق وتباسىنداعى تاربيەگە توقتالساق.
سونىمەن اكەنىڭ ءرولى قانداي؟ انانىڭ شە؟ سولاي پلاكاتتاعى ايتىلعان ويلاردى تولىقتىرۋ.
وسى پلاكاتتى ءمودۋلدى اياقتاعانشا دەيىن تولىقتىرىپ وتىرامىز.
تەست جۇمىسى
1. قازاق وتباسىنىڭ تىرەگى كىم؟
ا) انا ءا) اكە ب) جيەن
2. اكە – وتباسىنىڭ نەسى؟
ا) باسشىسى، اسىراۋشىسى، قامقورشىسى ءا) تاربيەشىسى، تاراتۋشىسى
ب) بۇزۋشىسى، قامقورشىسى، اقىماعى
3. بالا اكەنى رەنجىتپەۋ ءۇشىن قانداي بولۋعا تىرىسادى؟
ا) بۇزاقى، اقىماق، اقىلسىز ءا) ءتارتىپتى، ءبىلىمدى، ەڭبەكقور
ب) ۇقىپتى، تاربيەسىز، ادەپسىز
4. انا – وتباسىنىڭ كىمى؟
ا) تىنىشتىعىن بۇزۋشىسى ءا) بەرىكتىگىن ساقتاۋشىسى ب) نەگىزگى تىرەگى
5. وتباسىنىڭ ەڭ ۇلكەن بايلىعى....؟
ا) بالا ءا) اقشا ب) بايلىق
6. «.... قاراپ ۇل وسەر،.... قاراپ قىز وسەر» دەگەن ماقالدى تولىقتىرىڭىز.
ا) اجەگە، اتاعا ءا) اعاعا، اپكەگە ب) اكەگە، شەشەگە
7. قازاق وتباسىنىڭ تاربيەسىنىڭ ەڭ ءبىرىنشى ەرەجەسى قانداي؟
ا) ۇلكەندى سىيلاماۋ، ولارعا قامقورلىق كورسەتۋ
ءا) اكەسىن سىيلاۋ، اناسىن قۇرمەتتەۋ ب) اتا - اناعا مەيرىمدىلىك كورسەتپەۋ
8. اتا - انانى سىيلاۋ، قۇرمەتتەۋ بالاعا بەرىلەتىن قانداي باعا؟
ا) ءبىرىنشى ءا) اقىرعى ب) سوڭعى
9. قازاق وتباسى بالالاردى نەگە باۋلىعان؟
ا) ادەپتىلىككە، مەيرىمدىلىككە ءا) بۇزاقىلىققا، اقىماقتىققا
ب) ادەپتىلىككە، تاربيەسىزدىككە
10. اعايىن مەن تۋعان - تۋىستاردىڭ قارىم - قاتىناسىن ساقتايتىن كىم؟
ا) انا ءا) بالا ب) نەمەرە
ۇيگە تاپسىرما
دەڭگەيلىك تاپسىرمالار:
ءىىى دەڭگەي.
1. قازاق وتباسى جايلى ايتىپ بەرىڭدەر.
2. ماتىندەگى ەكى جاي سويلەمنەن سەبەپ - سالدار ساباقتاس قۇرمالاس سويلەم قۇراستىرىڭىز. وعان سينتاكسيستىك تالداۋ جاسا.
ءىى دەڭگەي
1. ماتىنگە جوسپار قۇر.
2. ءماتىن قانشا سويلەمنەن تۇرادى، جاي سويلەم قانشا، ونىڭ قانداي ءتۇرى ەكەن، قۇرمالاس سويلەم قانشا، ول سويلەمدەر سالالاس پا، ساباقتاس پا، الدە ارالاس قۇرمالاس پا اجىراتادى.
ءى دەڭگەي
«ايرانداي ۇيىعان»(درۋجنىي) فرازەولوگيزمى بويىنشا ءوز وتباسىڭ تۋرالى شاعىن شىعارما جاز.
8 سويلەمنەن، 7 جاي سويلەم. حابارلى سويلەمدەر. قۇرمالاس سويلەم 1. ول ساباقتاس قۇرمالاس سويلەم.
باعالاۋ
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: اڭدار. ءۇي جانۋارلارى. (داۋىستى، داۋىسسىز دىبىستار، بۋىن)
