ءتىل مارتەبەسى - ەل مەرەيى
ءتىل مارتەبەسى – ەل مەرەيى (7 - سىنىپ)
ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ قازاقشا سويلەۋ داعدىسىن ارتتىرۋ، قازاق حالقىنىڭ سالت - داستۇرىمەن، مادەنيەتىن بىلۋگە، قازاق ءتىلىن مەڭگەرۋگە، ءوز ويىن جەتكىزە بىلۋگە ۇيرەتۋ، قازاق اقىن - جازۋشىلارىنىڭ شىعارمالارىمەن تانىس بولىپ، ونى جاتقا بىلۋگە باۋلۋ، وقۋشىلاردى وتانسۇيگىشتىككە تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىگى: تەحنيكالىق قۇرالدار، ءتىل تۋرالى ناقىل سوزدەر، ق ر مەملەكەتتىك رامىزدەرى. ءتۇرى: سايىس ساباق.. ءادىس - تاسىلدەرى: سۇراق - جاۋاپ، ىزدەنۋ، شىعارماشىلىق، توپتارمەن جۇمىس.
سايىستىڭ بارىسى:
«قازاقستاننىڭ بولاشاعى - قازاق تىلىندە» (سلايد)
- دەگەن ەلباسىمىزدىڭ وسى جولدارمەن سايىسىمىزدى اشقىم كەلىپ وتىر.
1 - جۇرگىزۋشى: - قۇرمەتتى قوناقتار، ۇستازدار، وقۋشىلار! بۇگىنگى «ءتىل مارتەبەسى – ەل مەرەيى» اتتى مەرەكەمىزگە قوش كەلدىڭىزدەر!
2 - جۇرگىزۋشى: - قازاق وسى ايتاتۇعىن ەلگە سىر،
و، اعايىن، حالىق ەمەس ول كەسىر.
قازاق وسى اڭعال - ساڭعال جابۋسىز،
قازاق وسى اعىل - تەگىل، كول - كوسىر.
قازاق وسى «ونەر الدى - ءتىل» دەيتىن،
قازاق وسى قاراسىڭ با، اقسىڭ با،
قوڭىرسىڭ با، جاتىرقاۋدى بىلمەيتىن،-
دەپ اقىن اعامىز قادىر مىرزا ءالي ايتقانداي، ۇلى قازاق دالاسىندا 130 - دان استام باسقا ۇلت وكىلدەرى تاتۋلىقتا، سىيلاستىقتا ءومىر ءسۇرىپ جاتىر. قازاقستاندا تۇراتىن ءاربىر ادام وتانىن ءسۇيىپ، مادەنيەتى مەن ءتىلىن ءبىلۋ كەرەك.
1 - جۇرگىزۋشى: - وسى ماقساتپەن تىلدەر كۇنىنە وراي « ءتىل مارتەبەسى – ەل مەرەيى» اتتى سايىس جۇرگىزىپ وتىرمىز.
ءادىل قازىلار القاسىمەن تانىس بولىڭىزدار.
1 - كەزەڭ: «تانىسۋ» (سلايد)
1 - جۇرگىزۋشى: – قۇرمەتتى قوناقتار، مۇعالىمدەر، وقۋشىلار! ەندى، سايىسىمىزدىڭ «تانىسۋ» كەزەڭىن باستايمىز (ءار توپ توپتىڭ اتىن، ۇرانىن ايتىپ، كورسەتەدى)
1 - توپ - «تۇلپارلار»
2 - توپ - «كوگەرشىندەر»
2 - كەزەڭ: «ءۇي تاپسىرماسى». (سلايد)
1 – جۇرگىزۋشى: - بۇل كەزەڭ تاپسىرماسى بويىنشا ءار توپ «انا ءتىلى تۋرالى» دايىنداپ كەلگەن تاقپاقتارىن ايتادى.
3 – كەزەڭ: «كىم كوپ بىلەدى؟» ۆيكتارينالىق سۇراقتار.(سلايد)
1 - جۇرگىزۋشى: - كەلەسى سايىسىمىز –«كىم كوپ بىلەدى؟». بۇل سايىستا قاي توپ تەز ءارى سۇراققا دۇرىس جاۋاپ بەرسە، سول توپ جەڭىسكە جەتەدى.
2 - جۇرگىزۋشى: (سلايد)
- «تۇلپارلار» توبىنا بەرىلەتىن سۇراقتار:
1. قازاق الىپبيىندە نەشە ءارىپ بار؟ (42)
2. قازاقتىڭ ۇلى اقىنى كىم؟(اباي)
3. ق ر رامىزدەرىن اتا.(تۋ، ەلتاڭبا، ءانۇران)
4. قازاق تىلىندە نەشە سەپتىك بار؟(7)
5. بۋىن تۇرلەرىن اتا.(اشىق، بىتەۋ، تۇيىق)
1 - جۇرگىزۋشى:
- «كوگەرشىەدەر» توبىنا بەرىلەتىن سۇراقتار:
1. قازاق تىلىنە ءتان دىبىستار نەشەۋ؟(9)
2. دىبىستار نەشەگە بولىنەدى؟(2)
3. ۇلتتىق تاعامداردى اتاڭدار؟(ەت، باۋىرساق، قازى - قارتا)
4. قۇرمالاس سويلەمنىڭ نەشە ءتۇرى بار؟(سالالاس، ساباقتاس. ارالاس)
5. بيەنىڭ سۇتىنەن جاسالاتىن سۋسىندى.(شۇبات)
4 - كەزەڭ: «پوليگلوت بولعىڭ كەلسە».
1 - جۇرگىزۋشى:- بۇل كەزەڭدە سايىسكەرلەر قورجىننان قيما قاعازداردى الىپ، وندا بەرىلگەن سوزدەردى قانشا ءتىل بىلسە، سونشا تىلدە ايتادى.
1 - توپ – ۆوسكرەسەنە، ۋترو، گورود، نەزاۆيسيمىي.
پياتنيسا، دەن، ۋليسا، نارود.
2 - توپ – سرەدا، ۆەچەر، پروسپەكت، رودينا.
پونەدەلنيك، نوچ، سەنتر، گوسۋدارستۆو.
5 - كەزەڭ: «كاپيتاندار سايىسى» (سلايد)
2 - جۇرگىزۋشى: - توپ باسشىلارىن ورتاعا شاقىرامىز. ولار 3 مينۋت ىشىندە بەرىلگەن ءسوز تىركەسىنەن بىرنەشە سويلەمدەر قۇراستىرۋى كەرەك:
«تۇلپارلار» توبى – قازاق ءتىلى
«كوگەرشىندەر» توبى – ورىس ءتىلى
6 - كەزەڭ: «ماقال - ماتەلدەر» (سلايد)
1 - جۇرگىزۋشى: - بۇل كەزەڭدە سايىسكەرلەر بەرىلگەن تاقىرىپ بويىنشا كوپ ماقال - ماتەلدەر ايتۋى كەرەك.
1 - توپ – «وتان»، «ەڭبەك».
2 - توپ - «ءبىلىم»، «ءتىل».
2 - جۇرگىزۋشى: - وسىمەن، قۇرمەتتى قوناقتار، ۇستازدار، وقۋشىلار سايىسىمىز ءوز مارەسىنە جەتتى. ەندى ءادىلقازىلار القاسى جەڭىمپازداردى انىقتاسىن.
7 – كەزەڭ: ماقالدى تولىقتىر.
«تۇلپارلار» توبىنا بەرىلەتىن تاپسىرمالار:
حالىقتىڭ ورتاق ءۇيى -....
كوپ ءسوز -....
از ءسوز -....
كەرەكتى سوزدەر: كۇمىس، وتان، التىن.
«كوگەرشىندەر» توبىنا بەرىلەتىن تاپسىرمالار:
كوز.... اقىل....
قول.... ءبىلىم....
كەرەكتى سوزدەر: باتىر، قورقاق. توزبايدى، ازبايدى.
تىلدەن بيىك اسقار جوق،
تىلدەن اسقان بايلىق جوق؛
تىلدەن تەرەڭ تەڭىز جوق. (سلايد)
دەپ، ايتقان اتامىز ع. مۇسىرەپوۆ. ءتىلىمىزدى ءارقاشاندا قادىرلەيىك، مەرەيىن ءارقاشاندا كوتەرەيىك. دەگەن سوزدەرمەن سايىسىمىزدى اياقتايمىن.
ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ قازاقشا سويلەۋ داعدىسىن ارتتىرۋ، قازاق حالقىنىڭ سالت - داستۇرىمەن، مادەنيەتىن بىلۋگە، قازاق ءتىلىن مەڭگەرۋگە، ءوز ويىن جەتكىزە بىلۋگە ۇيرەتۋ، قازاق اقىن - جازۋشىلارىنىڭ شىعارمالارىمەن تانىس بولىپ، ونى جاتقا بىلۋگە باۋلۋ، وقۋشىلاردى وتانسۇيگىشتىككە تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىگى: تەحنيكالىق قۇرالدار، ءتىل تۋرالى ناقىل سوزدەر، ق ر مەملەكەتتىك رامىزدەرى. ءتۇرى: سايىس ساباق.. ءادىس - تاسىلدەرى: سۇراق - جاۋاپ، ىزدەنۋ، شىعارماشىلىق، توپتارمەن جۇمىس.
سايىستىڭ بارىسى:
«قازاقستاننىڭ بولاشاعى - قازاق تىلىندە» (سلايد)
- دەگەن ەلباسىمىزدىڭ وسى جولدارمەن سايىسىمىزدى اشقىم كەلىپ وتىر.
1 - جۇرگىزۋشى: - قۇرمەتتى قوناقتار، ۇستازدار، وقۋشىلار! بۇگىنگى «ءتىل مارتەبەسى – ەل مەرەيى» اتتى مەرەكەمىزگە قوش كەلدىڭىزدەر!
2 - جۇرگىزۋشى: - قازاق وسى ايتاتۇعىن ەلگە سىر،
و، اعايىن، حالىق ەمەس ول كەسىر.
قازاق وسى اڭعال - ساڭعال جابۋسىز،
قازاق وسى اعىل - تەگىل، كول - كوسىر.
قازاق وسى «ونەر الدى - ءتىل» دەيتىن،
قازاق وسى قاراسىڭ با، اقسىڭ با،
قوڭىرسىڭ با، جاتىرقاۋدى بىلمەيتىن،-
دەپ اقىن اعامىز قادىر مىرزا ءالي ايتقانداي، ۇلى قازاق دالاسىندا 130 - دان استام باسقا ۇلت وكىلدەرى تاتۋلىقتا، سىيلاستىقتا ءومىر ءسۇرىپ جاتىر. قازاقستاندا تۇراتىن ءاربىر ادام وتانىن ءسۇيىپ، مادەنيەتى مەن ءتىلىن ءبىلۋ كەرەك.
1 - جۇرگىزۋشى: - وسى ماقساتپەن تىلدەر كۇنىنە وراي « ءتىل مارتەبەسى – ەل مەرەيى» اتتى سايىس جۇرگىزىپ وتىرمىز.
ءادىل قازىلار القاسىمەن تانىس بولىڭىزدار.
1 - كەزەڭ: «تانىسۋ» (سلايد)
1 - جۇرگىزۋشى: – قۇرمەتتى قوناقتار، مۇعالىمدەر، وقۋشىلار! ەندى، سايىسىمىزدىڭ «تانىسۋ» كەزەڭىن باستايمىز (ءار توپ توپتىڭ اتىن، ۇرانىن ايتىپ، كورسەتەدى)
1 - توپ - «تۇلپارلار»
2 - توپ - «كوگەرشىندەر»
2 - كەزەڭ: «ءۇي تاپسىرماسى». (سلايد)
1 – جۇرگىزۋشى: - بۇل كەزەڭ تاپسىرماسى بويىنشا ءار توپ «انا ءتىلى تۋرالى» دايىنداپ كەلگەن تاقپاقتارىن ايتادى.
3 – كەزەڭ: «كىم كوپ بىلەدى؟» ۆيكتارينالىق سۇراقتار.(سلايد)
1 - جۇرگىزۋشى: - كەلەسى سايىسىمىز –«كىم كوپ بىلەدى؟». بۇل سايىستا قاي توپ تەز ءارى سۇراققا دۇرىس جاۋاپ بەرسە، سول توپ جەڭىسكە جەتەدى.
2 - جۇرگىزۋشى: (سلايد)
- «تۇلپارلار» توبىنا بەرىلەتىن سۇراقتار:
1. قازاق الىپبيىندە نەشە ءارىپ بار؟ (42)
2. قازاقتىڭ ۇلى اقىنى كىم؟(اباي)
3. ق ر رامىزدەرىن اتا.(تۋ، ەلتاڭبا، ءانۇران)
4. قازاق تىلىندە نەشە سەپتىك بار؟(7)
5. بۋىن تۇرلەرىن اتا.(اشىق، بىتەۋ، تۇيىق)
1 - جۇرگىزۋشى:
- «كوگەرشىەدەر» توبىنا بەرىلەتىن سۇراقتار:
1. قازاق تىلىنە ءتان دىبىستار نەشەۋ؟(9)
2. دىبىستار نەشەگە بولىنەدى؟(2)
3. ۇلتتىق تاعامداردى اتاڭدار؟(ەت، باۋىرساق، قازى - قارتا)
4. قۇرمالاس سويلەمنىڭ نەشە ءتۇرى بار؟(سالالاس، ساباقتاس. ارالاس)
5. بيەنىڭ سۇتىنەن جاسالاتىن سۋسىندى.(شۇبات)
4 - كەزەڭ: «پوليگلوت بولعىڭ كەلسە».
1 - جۇرگىزۋشى:- بۇل كەزەڭدە سايىسكەرلەر قورجىننان قيما قاعازداردى الىپ، وندا بەرىلگەن سوزدەردى قانشا ءتىل بىلسە، سونشا تىلدە ايتادى.
1 - توپ – ۆوسكرەسەنە، ۋترو، گورود، نەزاۆيسيمىي.
پياتنيسا، دەن، ۋليسا، نارود.
2 - توپ – سرەدا، ۆەچەر، پروسپەكت، رودينا.
پونەدەلنيك، نوچ، سەنتر، گوسۋدارستۆو.
5 - كەزەڭ: «كاپيتاندار سايىسى» (سلايد)
2 - جۇرگىزۋشى: - توپ باسشىلارىن ورتاعا شاقىرامىز. ولار 3 مينۋت ىشىندە بەرىلگەن ءسوز تىركەسىنەن بىرنەشە سويلەمدەر قۇراستىرۋى كەرەك:
«تۇلپارلار» توبى – قازاق ءتىلى
«كوگەرشىندەر» توبى – ورىس ءتىلى
6 - كەزەڭ: «ماقال - ماتەلدەر» (سلايد)
1 - جۇرگىزۋشى: - بۇل كەزەڭدە سايىسكەرلەر بەرىلگەن تاقىرىپ بويىنشا كوپ ماقال - ماتەلدەر ايتۋى كەرەك.
1 - توپ – «وتان»، «ەڭبەك».
2 - توپ - «ءبىلىم»، «ءتىل».
2 - جۇرگىزۋشى: - وسىمەن، قۇرمەتتى قوناقتار، ۇستازدار، وقۋشىلار سايىسىمىز ءوز مارەسىنە جەتتى. ەندى ءادىلقازىلار القاسى جەڭىمپازداردى انىقتاسىن.
7 – كەزەڭ: ماقالدى تولىقتىر.
«تۇلپارلار» توبىنا بەرىلەتىن تاپسىرمالار:
حالىقتىڭ ورتاق ءۇيى -....
كوپ ءسوز -....
از ءسوز -....
كەرەكتى سوزدەر: كۇمىس، وتان، التىن.
«كوگەرشىندەر» توبىنا بەرىلەتىن تاپسىرمالار:
كوز.... اقىل....
قول.... ءبىلىم....
كەرەكتى سوزدەر: باتىر، قورقاق. توزبايدى، ازبايدى.
تىلدەن بيىك اسقار جوق،
تىلدەن اسقان بايلىق جوق؛
تىلدەن تەرەڭ تەڭىز جوق. (سلايد)
دەپ، ايتقان اتامىز ع. مۇسىرەپوۆ. ءتىلىمىزدى ءارقاشاندا قادىرلەيىك، مەرەيىن ءارقاشاندا كوتەرەيىك. دەگەن سوزدەرمەن سايىسىمىزدى اياقتايمىن.
You Might Also Like
